Κούρεμα 25% και στην επιχορήγηση των κομμάτων

Πλαφόν στην κρατική χρηματοδότηση των κομμάτων εισηγείται ο υπουργός Εσωτερικών Τάσος Γιαννίτσης, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που αφορά την τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου για το πολιτικό χρήμα, το οποίο κατέθεσε στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής και προβλέπει δραστικό περιορισμό κατά 25% της ετήσιας επιχορήγησης. Με ορίζοντα έναρξης ισχύος των προτεινόμενων διατάξεων την 1η Ιανουαρίου 2013, ο κ. Γιαννίτσης κωδικοποίησε τα σημεία στα οποία διαφάνηκε ευρύτερη αποδοχή από τους εκπροσώπους των κομμάτων κατά τις σχετικές συνεδριάσεις της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής.

Ωστόσο, στην επιστολή του προς τον πρόεδρο της Επιτροπής Θανάση Τσούρα διευκρινίζει πως «λόγω της φύσης της περιόδου που διανύουμε το υπουργείο Εσωτερικών δεν θεωρεί σκόπιμη ή και εφικτή την κίνηση οποιασδήποτε περαιτέρω πρωτοβουλίας, εκτός εάν η κοινοβουλευτική πλειοψηφία θελήσει να επισπεύσει τις σχετικές διαδικασίες».

Στο 0,75 τοις χιλίοις επί των τακτικών εσόδων του προϋπολογισμού, αντί του 1,02 τοις χιλίοις που είναι σήμερα, θα κυμαίνεται η ετήσια τακτική χρηματοδότηση για όλα τα κόμματα. Ορίζεται όμως και ανώτατο όριο ώστε σε καμία περίπτωση η χρηματοδότησή τους να μην υπερβεί τα 40 εκατ. ευρώ. ανεξάρτητα από το ύψος των κρατικών εσόδων.

Ο υπολογισμός μάλιστα της ετήσιας χρηματοδότησης θα γίνεται επί των πραγματικών εσόδων, δηλαδή σε απολογιστική βάση και όχι σε προϋπολογιστική όπως προβλέπει το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Η καταβολή της θα πραγματοποιείται σε τέσσερις τριμηνιαίες δόσεις κάθε χρόνο.

Μαχαίρι μπαίνει και στην εκλογική χρηματοδότηση των κομμάτων, η οποία θα χορηγείται πλέον σταθερά ανά τετραετία και ανεξάρτητα από το ενδεχόμενο διεξαγωγής πρόωρων εκλογών. Η έκτακτη αυτή χρηματοδότηση αποσυνδέεται από το ύψος των τακτικών εσόδων - ανερχόταν στο 0,22 τοις χιλίοις - και υπολογίζεται πλέον στο 25% της ετήσιας τακτικής χρηματοδότησης.

Κατ' αναλογίαν του πλαφόν που ορίζεται στην τακτική χρηματοδότηση, έτσι και στην εκλογική προβλέπεται πως δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 10 εκατ. ευρώ για τα δικαιούχα κόμματα. Συνάρτηση της εκλογικής χρηματοδότησης για εθνικές εκλογές και συγκεκριμένα στο 30% αυτής θα είναι η επιχορήγηση για τις ευρωεκλογές, ενώ για ερευνητικούς και επιμορφωτικούς σκοπούς θα μπορούν να διατίθενται κάθε χρόνο έως 2,8 εκατ. ευρώ.

Δικαίωμα χρηματοδότησης και από νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου αποκτούν τα κόμματα, σύμφωνα με τις προωθούμενες διατάξεις. Ειδικότερα, θα επιτρέπονται τέτοιου είδους χρηματοδοτήσεις υπό την προϋπόθεση πως θα είναι ονομαστικές, θα δημοσιοποιούνται στο Διαδίκτυο και δεν θα υπερβαίνουν το ποσό των 15.000 ευρώ για κάθε νομικό πρόσωπο.

Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα να ενισχύονται τα κόμματα από ιδιώτες και μέσω παροχών σε είδος, όπως για παράδειγμα με παραχώρηση χρήσης ακινήτων, διενέργεια εκτυπώσεων και προμηθειών καθώς και τηλεπικοινωνιακές ή άλλες υπηρεσίες. Θα υπάρχει ωστόσο καθορισμός των επιτρεπόμενων παροχών σε είδος και θα αποτιμώνται σε χρήμα ώστε να υπολογίζονται στις δαπάνες των κομμάτων.

Αυστηρές ρυθμίσεις προβλέπονται για τη λήψη δανείων από τα κόμματα προκειμένου να μην επαναληφθεί υπερχρέωσή τους - οι οφειλές τους προς τράπεζες υπερβαίνουν τα 240 εκατ. ευρώ - με δέσμευση της τακτικής χρηματοδότησης ακόμη και της επόμενης δεκαετίας.

Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, θα απαγορευθεί η σύναψη νέων δανείων με εγγύηση την κρατική χρηματοδότηση για κόμματα που έχουν ήδη οφειλές προς τράπεζες και εφόσον αυτές υπερβαίνουν το ύψος της τακτικής χρηματοδότησης κάθε κόμματος για το τρέχον έτος. Παράλληλα, τα κόμματα θα μπορούν να εκχωρούν ως εγγύηση στις τράπεζες μόνο την ετήσια κρατική επιχορήγηση και όχι και την εκτιμώμενη των επόμενων ετών.

Αλλαγές υπάρχουν και στις διαδικασίες ελέγχου των οικονομικών των κομμάτων. Μεικτή επιτροπή ελέγχου προτείνει ο υπουργός Εσωτερικών, αποτελούμενη από κοινοβουλευτικούς, δικαστικούς και πανεπιστημιακούς. Ειδικότερα, η διάταξη προβλέπει τη συγκρότηση της επιτροπής από έναν βουλευτή εκπρόσωπο κάθε κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων, έναν Σύμβουλο της Επικρατείας, έναν Αρεοπαγίτη, έναν Σύμβουλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου καθώς και δύο ομότιμους καθηγητές ΑΕΙ με εμπειρία σε ζητήματα οικονομικών ελέγχων. Τα αποτελέσματα των ελέγχων της επιτροπής θα πρέπει να δημοσιοποιούνται στο Διαδίκτυο.