Σε τούνελ ύφεσης και νέων μέτρων!

Την ώρα που ξεκαθάριζε στην Αθήνα το πολιτικό σκηνικό και ο Λουκάς Παπαδήμος αναλάμβανε το πηδάλιο της ελληνικής οικονομίας για το προσεχές τρίμηνο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδινε στη δημοσιότητα τη φθινοπωρινή έκθεσή της για την ευρωπαϊκή οικονομία. Στο κεφάλαιο για την Ελλάδα η έκθεση περιλαμβάνει δυσοίωνες προβλέψεις για ύφεση, τουλάχιστον ώς το τέλος του 2012, και καθιστά σαφές ότι θα χρειαστούν νέα μέτρα λιτότητας με έμφαση στις περικοπές δημόσιων δαπανών.

Το κεφάλαιο για την Ελλάδα στην έκθεση της Κομισιόν φαίνεται από τις πρώτες γραμμές ότι δεν περιλαμβάνει ευχάριστες προβλέψεις:

Τιτλοφορείται «Επώδυνη προσαρμογή», και στις δύο σελίδες του η Επιτροπή περιγράφει την εξαιρετικά δύσκολη θέση στην οποία βρίσκεται η λεγόμενη «πραγματική οικονομία», αλλά και την ανάγκη να επιβληθούν από τη νέα κυβέρνηση του κ. Παπαδήμου ακόμη αυστηρότερα μέτρα για να διασφαλισθεί ότι από το 2012 ο προϋπολογισμός θα εμφανίζει όλο και μεγαλύτερα πρωτογενή πλεονάσματα (δηλαδή πλεονάσματα χωρίς να υπολογίζονται οι δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους).

Το 2011 -τονίζει η Επιτροπή- θα είναι η τέταρτη χρονιά ύφεσης και το προϊόν της οικονομίας (ΑΕΠ) προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 5,5%.

Ομως οι περσινές προβλέψεις για ανάκαμψη μέσα στο 2012 διαψεύδονται, καθώς η οικονομία αναμένεται να «βυθιστεί» ακόμη περισσότερο, κατά 2,8%.

Οι πρώτες ενδείξεις ανάκαμψης αναμένονται στο τέλος του 2012, και το 2013 θα είναι η πρώτη χρονιά «αναιμικής» και αβέβαιης αύξησης του εθνικού εισοδήματος, κατά 0,7%.

Πρόκειται, βέβαια, για μια βελτίωση που δεν θα είναι αρκετή για να ελαφρύνει τα βάρη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, αφού συνολικά στα χρόνια της ύφεσης η Κομισιόν εκτιμά ότι θα έχει χαθεί το 15% του εθνικού εισοδήματος.

Το τίμημα αυτής της ύφεσης θα πληρώσουν βαρύτερα από όλους οι εργαζόμενοι, καθώς το ποσοστό της ανεργίας εκτιμάται ότι θα εκτιναχθεί από το 12,6% το 2010 στο 16,6% φέτος.

Το 2012 θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο, στο 18,4%, και θα παραμείνει στο ίδιο επίπεδο το 2013, παρά την οριακή βελτίωση της κατάστασης στην οικονομία.

Μάλιστα, αυτές οι «μαύρες» προβλέψεις φαίνεται ήδη ότι είναι μάλλον… αισιόδοξες:

Η Εθνική Στατιστική Αρχή ανακοίνωσε χθες ότι το ποσοστό της ανεργίας έφθασε ήδη από τον Αύγουστο το 18,4%, καθώς οι άνεργοι ξεπέρασαν τους 900.000.

Ο ρυθμός αύξησης της ανεργίας είναι ιδιαίτερα ανησυχητικός, καθώς τον περασμένο Αύγουστο το ποσοστό ήταν 12,2%, δηλαδή έχει αυξηθεί μέσα σε δώδεκα μήνες κατά 6,2%.

Σε ό,τι αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι έχει γίνει μια πολύ μεγάλη προσπάθεια προσαρμογής, μεγαλύτερη από κάθε αντίστοιχη προσπάθεια χωρών της Ευρώπης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο το τελευταίο πακέτο μέτρων που προώθησε η προηγούμενη κυβέρνηση είχε στόχο εξοικονόμησης ίσο με το 3% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου 6,5 δισ. ευρώ.

Παρά ταύτα, η Κομισιόν προβλέπει ότι η «τρύπα» στον φετινό προϋπολογισμό δεν θα κλείσει.

Το έλλειμμα θα φτάσει φέτος το 8,5%-9% του ΑΕΠ, δηλαδή θα είναι πολύ υψηλότερο από τον στόχο του 7,75% και το άνοιγμα θα πρέπει να καλυφθεί με πρόσθετα μέτρα, που θα ενταχθούν στον προϋπολογισμό του 2012.

«Η δημοσιονομική προσαρμογή στην Ελλάδα ήταν πολύ μεγάλη, αλλά θα είναι απαραίτητη η λήψη πρόσθετων μέτρων» τονίζει η Κομισιόν.

Από το κείμενο της έκθεσης γίνεται σαφές ότι η Κομισιόν περιμένει περισσότερες περικοπές δαπανών και όχι άλλες αυξήσεις φόρων:

Η Επιτροπή αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα των φορολογικών μέτρων, λόγω της μείωσης των εισοδημάτων και της κόπωσης των φορολογουμένων, αλλά αφήνει να εννοηθεί ότι υπάρχουν περιθώρια για περισσότερες περικοπές δαπανών, τονίζοντας ότι ώς τώρα τα μέτρα αυτής της κατηγορίας δεν είχαν την αναμενόμενη απόδοση.