"Φάκελος" διαχείριση απορριμμάτων

Το πρόβλημα της λειτουργίας του ΧΥΤΑ Ξερόλακκας αποτελεί τα τελευταία χρόνια την κορυφή του παγόβουνου στο τεράστιο πρόβλημα της συνολικής διαχείρισης των απορριμμάτων της πόλης μας. Ένα πρόβλημα που διογκώθηκε από τη σύγχυση, την απραξία και την αναβλητικότητα των προηγούμενων ετών, με ευθύνη κυρίως της προηγούμενης Δημοτικής Αρχής. Πρόσφατα εκπονήθηκε και δόθηκε στη δημοσιότητα ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Διαχείρισης των Απορριμμάτων από την παρούσα Δημοτική Αρχή.

Το Σχέδιο αυτό κατατέθηκε αρχικά στην Επιτροπή Διαβούλευσης του Δήμου με επιπλέον προσκεκλημένους στο διάλογο φορείς και Συλλόγους της περιοχής, καθώς και τη Δημοτική Κοινότητα Αρκτικού Τομέα του Δήμου Πατρέων.Συνοψίζοντας τις προσωπικές μου απόψεις και προσπαθώντας να μην κουράσω, αναφορικά με τις κύριες κατευθύνσεις του Σχεδίου θα έλεγα ότι:

1) Είναι θετικό πως για πρώτη  φορά διαχρονικά η Δημοτική Αρχή της πόλης δημοσιοποιεί και θέτει σε δημόσια διαβούλευση ένα συνολικό σχεδιασμό για το θέμα των της διαχείρισης των απορριμμάτων. Έως τώρα είχαμε αποσπασματική αντιμετώπιση και θεραπεία των επιμέρους προβλημάτων, αναγκασμένοι να ακολουθούμε τις εξελίξεις. Να υπενθυμίσω την ξαφνική κατάρρευση του απορριμματικού ανάγλυφου στη Ξερόλλακκα στις 28-12-10 και όσα επακολούθησαν, τρεις μέρες πριν αναλάβει η παρούσα Δημοτική Αρχή.

2) Στρατηγική θέση για το Δήμο Πατρέων πρέπει να παραμένει το κλείσιμο του ΧΥΤΑ Ξερόλακκας και θεωρώ ότι όλες οι ενέργειες της Δημοτικής Αρχής από εδώ και πέρα  πρέπει να βασίζονται και να ξεκινούν από το δεδομένο αυτό. Η λειτουργία Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων είναι το πρώτο και  σημαντικότερο βήμα για τη μεταφορά των απορριμμάτων σε άλλο χώρο και το οριστικό κλείσιμο του ΧΥΤΑ Ξερόλακκας. Η αναγκαία αλληλουχία ενεργειών ( χωροθέτηση - δημοπράτηση-λειτουργία ΣΜΑ-βελτίωση οδικού δικτύου και λοιπών υποδομών - επιλογή κυττάρου υποδοχής κατά τα προβλεπόμενα από τον Περιφερειακό Σχεδιασμό) πρέπει να ξεκινήσει άμεσα και η Δημοτική Αρχή σε συνεργασία με την Περιφέρεια να μεριμνήσουν για τη συμπίεση του Κρίσιμου Χρόνου.

Η όποια παράταση της λειτουργίας του ΧΥΤΑ Ξερόλακκας απαιτεί άμεσες διαχειριστικές παρεμβάσεις, για την ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής και των εργαζομένων στο χώρο: άμεση εφαρμογή της καύσης του παραγόμενου βιοαερίου (από το 2007 και μετά δεν γίνεται η καύση του, επιβαρύνοντας το περιβάλλον) , συνέχιση της επιμελημένης ταφής των απορριμμάτων, κλπ

3) Αν δεν μειώσουμε άμεσα και δραστικά τον όγκο των παραγόμενων απορριμμάτων καμιά λύση δεν θα είναι αποτελεσματική σε βάθος χρόνου. Με ευθύνη της Δημοτικής Αρχής να ξεκινήσει άμεσα ενημερωτική καμπάνια για τα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη της ανακύκλωσης, σε κάθε επίπεδο, στις γειτονιές , με συμμετοχή στα προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης των σχολείων, με αποστολή ενημερωτικών φυλλαδίων μέσω λογαριασμών ΔΕΥΑΠ.

Για το λόγο αυτό απαιτείται η επίσπευση της προμήθειας και τοποθέτησης κάδων ανακύκλωσης , η ενημέρωση για τη σημασία και η πιλοτική εφαρμογή των οικιακών κομποστοποιητών και η εξεύρεση τρόπων ανταμοιβής των δημοτών που ακολουθούν πιστά την ανακύκλωση (π.χ. με μείωση δημοτικών τελών)
Μας χρειάζονται επίσης 2000 τουλάχιστον κάδοι απορριμμάτων οι οποίοι λείπουν από ήδη καταγεγραμμένα σημεία της πόλης. Πληροφοριακά θα σας αναφέρω ότι το 1/3 του συνόλου των αιτημάτων των Δημοτών που φτάνουν στη Δημοτική μας Κοινότητα, αφορούν μόνο την τοποθέτηση, αντικατάσταση ή μεταφορά κάδων απορριμμάτων.

4) Πρέπει μέσα από συγκεκριμένες παρεμβάσεις να εξασφαλισθούν άμεσα αλλά κυρίως μακροπρόθεσμα και κυρίως περιβαλλοντικά οφέλη στους κατοίκους της περιοχής της Ξερόλακκας (μείωση δημοτικών τελών, αναπλάσεις και έργα ανάπτυξης της περιοχής, ολοκλήρωση των έργων αναβάθμισης που καθυστερούν (π.χ. η πλατεία Άνω Συχαινών), ανάδειξη και αξιοποίηση του εξαίρετου φυσικού κάλλους και μεγάλης σπουδαιότητας αρχαιολογικού χώρου της Βούντενης) έτσι ώστε σε λίγο χρόνο και μετά το κλείσιμο του ΧΥΤΑ οι κάτοικοι να απολαμβάνουν μια εντελώς διαφορετική κατάσταση στην περιοχή.

5) Το θέμα της κατασκευής εργοστασίου δευτεροβάθμιας επεξεργασίας των απορριμμάτων θα ήταν μικρότερης σημασίας αν τα προηγούμενα χρόνια είχαν προηγηθεί ενέργειες που θα οδηγούσαν στη δραστική μείωση του όγκου των  παραγόμενων απορριμμάτων. Η δρομολογούμενη κατασκευή του πρέπει να συνδυαστεί με τις μικρότερες δυνατές περιβαλλοντικές επιπτώσεις και κυρίως με κόστος υποφερτό από τους Δημότες, δεδομένου ότι περιμένουμε να προχωρήσει η ανακύκλωση και να οδηγηθούμε σε μεγάλη μείωση των προς τελική επεξεργασία απορριμμάτων. Σε καμιά περίπτωση ο Δήμος δεν θα πρέπει να δεσμευτεί αναλαμβάνοντας συμβατική υποχρέωση να οδηγεί ένα  μεγάλο – κατ’ ελάχιστο- όγκο απορριμμάτων στο εργοστάσιο επεξεργασίας. Κάτι τέτοιο θα επιβάρυνε υπερβολικά τα δημοτικά τέλη και παράλληλα θα ανέτρεπε την όλη προσπάθεια για την προώθηση της ανακύκλωσης.

Βασικό μας μέλημα θα πρέπει να είναι η διασφάλιση της υγείας των κατοίκων της γύρω περιοχής, αλλά και των χιλιάδων κατοίκων του Αρκτικού Διαμερίσματος και ολόκληρης της Πάτρας.
Σταχυολογώντας την κριτική που άκουσα από κάποιους για το Σχέδιο συγκράτησα ότι «πρόκειται απλά για ένα κείμενο», ότι «είναι μια έκθεση ιδεών», ότι «θα μείνει στα χαρτιά». Μήπως όμως κάθε σχεδιασμός δεν είναι ένα απλό κείμενο αν δεν τον αγκαλιάσουν οι άνθρωποι, αν εμείς δεν του δώσουμε την αναγκαία δυναμική, αν δεν πιστέψουμε σ’αυτό; Άλλωστε είναι η πρώτη φορά που η Δημοτική Αρχή συνοδεύει κάθε της ενέργεια με ρεαλιστικό χρονικό προγραμματισμό.

Δυστυχώς δεν έχουμε άλλο χρόνο. Απαιτείται να δράσουμε άμεσα, οργανωμένα και συλλογικά. Επειδή όλη αυτή η διαδικασία θα κάνει όλους μας σοφότερους σε τεχνικές γνώσεις, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το κυριότερο χαρακτηριστικό του θέματος: το πολιτικό.
Λάθη έγιναν πολλά έως τώρα κι από πολλούς. Δεν είναι η ώρα όμως για να αποδοθούν ευθύνες. Ελάχιστοι βεβαίως έχουν τέτοιες γνώσεις που θα μπορούσαν να εξειδικεύσουν παραλείψεις και σφάλματα τουλάχιστον από το 2005 και μετά, χρονιά που υιοθετήθηκε ο Περιφερειακός Σχεδιασμός. Το σήμερα και το αύριο πιέζουν και περιμένουν άμεσα λύσεις.

Ενδεχομένως να έγιναν λάθη και από την παρούσα Δημοτική Αρχή με σημαντικότερο ίσως ότι θεώρησε – κάνοντας τους σχεδιασμούς της – πως και οι άλλοι εμπλεκόμενοι στο πρόβλημα φορείς, δηλαδή η Περιφέρεια και ο Κρατικός Μηχανισμός, θα έδειχναν την ίδια με αυτήν προθυμία και σπουδή για την επίλυση του προβλήματος.
Καλόπιστα θα πω ότι και η μέχρι τώρα ολιγωρία της Περιφέρειας οφείλεται στη δυσκολία Προσαρμογής και Εφαρμογής του Σχεδίου Καλλικράτης και τη ζοφερή οικονομική κατάσταση.
Απ’ εδώ και πέρα όμως δεν υπάρχει δικαιολογία για κανέναν.

Όποιος μπορεί αλλά δεν συμβάλλει στην κοινή προσπάθεια, χρησιμοποιώντας προφάσεις και δικαιολογίες, εγκληματεί ανοικτά κατά των δημοτών της Πάτρας. Όποιος επικαλείται διαφορετικές λύσεις αλλά ανακυκλώνει κοινότυπες ιδέες, μη βοηθώντας από εμπάθεια και μισαλλοδοξία, θα κληθεί σύντομα να δώσει εξηγήσεις στους συνδημότες μας. Ανασύροντας κάποιος από το συρτάρι – τώρα, στα δύσκολα- ανεδαφικές και καταδικασμένες στη συνείδηση των κατοίκων «λύσεις» (όπως π.χ. η κατασκευή νέου γειτονικού κυττάρου, που προώθησε η προηγούμενη δημοτική αρχή) δημιουργεί σύγχυση και υποδηλώνει έλλειψη ουσιαστικής θέσης.

Τη δύσκολη τούτη ώρα οφείλουμε όλοι με ευθύνη να καταθέσουμε το σύνολο των δυνάμεων, των γνώσεων και της εμπειρίας μας στο βωμό της κοινής προσπάθειας.
Η ιστορία της Διεκδίκησης του Θαλασσίου Μετώπου δείχνει ολοφάνερα πως πρέπει να κινηθούμε από δω και πέρα. Με πίστη, ειλικρίνεια, αποφασιστικότητα και αποκλειστικό στόχο το συμφέρον των δημοτών μας θα δρομολογήσουμε μια μόνιμη και μακράς πνοής λύση. Όσοι συμμετάσχουν στην προσπάθεια αυτή σίγουρα θα πιστώσουν τον προσωπικό τους πολιτικό λογαριασμό με το σεβασμό και την εκτίμηση του Λαού της Πάτρας.       
Να θυμίσω – κλείνοντας- ότι οι μόνη μάχη που δεν πρόκειται να κερδηθεί, είναι είτε αυτή που δεν θα δοθεί ποτέ, είτε αυτή που θα δώσουμε χωριστά".



Επαμεινώνδας Παπαδέας
Πρόεδρος Δημοτ. Κοινότητας
Αρκτικού Τομέα Δ. Πατρέων