Τελευταία μέρα του αφιερώματος της Κοινο_Τοπίας στον Ατόμ Εγκογιάν

Η Εταιρεία Κοινωνικής Δράσης και Πολιτισμού Κοινο_Τοπία σε μια ευρύτερη συζήτηση με θέμα τον άνθρωπο, τη σχέση του με την τεχνολογία, τα media, την αλήθεια, το ψέμα, την αγάπη, το δίκαιο, την έλλειψη επικοινωνίας και προσαρμογής στην πραγματικότητα, την αποξένωση, και τόσα άλλα θέματα που αποτελούν τις εμμονές του κινηματογραφικού σύμπαντος –και όχι μόνο– του Ατόμ Εγκογιάν (Atom Egoyan) παρουσιάζει ένα τριήμερο αφιέρωμα στο σκηνοθέτη.

Οι προβολές θα γίνουν στον πολυχώρο της Κοινο_Τοπίας, Μαιζώνος 139 και Παντανάσσης 4ος όροφος (έναντι Δημαρχιακού Μεγάρου) στην Πάτρα με ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΙΣΟΔΟ. Τη διοργάνωση του αφιερώματος και τη συζήτηση με το κοινό συντονίζουν οι Π. Καρώνης και Κ. Κυριακόπουλος.

Κυριακή 5 Φεβρουαρίου EXOTICA στις 17.30

ΣΕΝΑΡΙΟ-ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ: Ατόμ Εγκογιάν, ΧΩΡΑ: Καναδάς 1994, ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 103΄

ΜΟΝΤΑΖ: Susan Shipton, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Paul Sarossy, ΜΟΥΣΙΚΗ: Mychael Danna

ΠΑΙΖΟΥΝ: Bruce Greenwood, David Hemblen, Mia Kirshner, Arsinée Khanjian, Calvin Green, Elias Koteas, Peter Krantz, Don McKellar, Sarah Polley, Victor Garber, Damon D'Oliveira, Jack Blum, Billy Merasty, Ken McDougall.

ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΚΙΣΕΙΣ: Οκτώ Genies, μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας και καλύτερης σκηνοθεσίας.

Το φιλμικό σύμπαν του Αρμενο-Καναδού σκηνοθέτη Ατόμ Εγκογιάν βρίσκει εδώ το απόγειό του.

Οι χαρακτήρες της ταινίας είναι μοναχικοί άνθρωποι που τα βράδια αναζητούν παρέα και διασκέδαση στην Εξότικα ένα ατμοσφαιρικό νυχτερινό κέντρο της πόλης τους, εκεί που εργάζονται μεταξύ άλλων ο DJ Eric (Elias Koteas) η Χριστίνα (Mia Kirshner) και η ιδιοκτήτρια Ζωή (Arsinée Khanjian). Η δράση της ταινίας δηλαδή τοποθετείται σε ένα σοφτ πορνομάγαζο. Ο καθένας τους έχει την ιστορία του καλά κρυμμένη ή φανερωμένη έως το σημείο που αυτός επιθυμεί.

Η ιστορία θα μας αποκαλυφθεί αργά, αφού ο σπουδαίος Εγκογιάν με συνεχόμενα φλας μπακ φέρνει στο φως το δράμα του κεντρικού ήρωα Francis, ενός εφοριακού -πείτε τον φοροελεγκτή αν προτιμάται- χτίζοντας έτσι καρέ-καρέ την ταινία του.

Η απομόνωση, η μοναξιά και η αποξένωση, οι σεξουαλικές φαντασιώσεις και τα όρια που το ανθρώπινο μυαλό μπορεί να φτάσει, η ερωτική ζήλεια και ο αδυσώπητος, αδιάκοπος ερωτικός ανταγωνισμός, το απαγορευμένο, οι ανομολόγητοι πόθοι, η ελευθεριάζουσα συμπεριφορά αλλά και η εγκράτεια, η έλλειψη επικοινωνίας, η εμμονή, η προσαρμοστικότητα είναι μερικά από τα πολλά θέματα που ο ευφυής δημιουργός τούτου του φιλμ εξετάζει στα 103 λεπτά του.

Σαν άλλος Φρόιντ έρχεται και εισβάλει στα άδυτα του μυαλού, ανασύρει από εκεί κρυμμένες επιθυμίες, αλήθειες και μυστικά που εγκλωβισμένα τριγυρνούν στον εκεί λαβύρινθό του, θέτοντας επί τάπητος ζητήματα ταμπού.

Το λυτρωτικό φινάλε μέσα από μια άλλη διάσταση που μας δίνει ο Εγκογιάν τοποθετώντας και το τελευταίο κομμάτι του παζλ ανοίγει το παράθυρο για πλήρη θέαση της ταινίας.

Κυριακή 5 Φεβρουαρίου

ΤΟ ΓΛΥΚΟ ΠΕΠΡΩΜΕΝΟ (The sweet hereafter) στις 20.00

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ: Ατόμ Εγκογιάν, ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ: Κοινωνική, δραματική, ΧΩΡΑ: Καναδάς 1997, ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 112’, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Paul Sarossy C.S.C. ΜΟΥΣΙΚΗ: Μάικλ Ντάνα (Mychael Danna), ΣΕΝΑΡΙΟ: Ατόμ Εγκογιάν, βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Μπανκς Ράσελ, ΠΑΙΖΟΥΝ: Ίαν Χολμ (Ian Holm), Σάρα Πόλεϊ (Sarah Polley), Μπρους Γκρήνγουντ, Γκαμπριέλ Ρος (Gabrielle Rose), Αρσινέ Κανζιάν (Arsinée Khanjian) κ.α.

ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΚΙΣΕΙΣ: Μεγάλο Βραβείο στο Φεστιβάλ Καννών, Βραβείο FIPRESCI στο Φεστιβάλ Καννών, Υποψηφιότητα για Όσκαρ σκηνοθεσίας και διασκευασμένου σεναρίου.

Στην ταινία που μας απασχολεί στο παρόν κείμενο υπάρχει μια πολλή δυνατή πράξη. Στη μικρή παγωμένη κοινωνία της πόλης Σαμ Ντεντ ένα πρωινό σαν όλα τ’ άλλα, το σχολικό λεωφορείο εκτρεπόμενο της πορείας του, ρίχνει και πνίγει είκοσι παιδιά στο βυθό μιας παγωμένης λίμνης.

Τα αίτια του δυστυχήματος δεν εντοπίζονται στον παγωμένο δρόμο, μια και η παρουσία χιονιού και πάγου είναι καθημερινό φαινόμενο (η φυσική κατάσταση αν θέλετε του δρόμου είναι αυτή, μόνιμα παγωμένος) και φυσικά από τα αίτια αποκλείεται και ο οδηγός που έχει πείρα ετών οδήγησης σε τέτοιους δρόμους (σωστή η επιλογή του νότιου παγωμένου Καναδά για τα γυρίσματα).

Οι επιζήσαντες του ατυχήματος (δύο ενήλικες γυναίκες η οδηγός και η νεαρή συνοδός των παιδιών) έχουν τη δική τους η καθεμιά ερμηνεία για τα συμβάντα. Η μία με μεταφυσικές ανησυχίες αφού δε μπορεί να βρει λογικά αίτια, μένει κολλημένη στην άποψη περί μοίρας, πεπρωμένου δηλαδή, ενώ η νεαρή συνοδός (που το ατύχημα την αφήνει για πάντα ανάπηρη), θα αρνηθεί να ρίξει την ευθύνη σε οποιονδήποτε για την τραγωδία, αρνούμενη να κάνει το χατίρι του δικηγόρου που καταφθάνει οικιοθελώς στη μικρή πόλη έχοντας χρήσει τον εαυτό του κυνηγό της αλήθειας, για χάρη της νεκρής από χρήση ναρκωτικών ουσιών κόρης του.

Και για να επανέλθουμε στον αρχικό συλλογισμό του Βιτγκενστάιν, αλήθεια εν προκειμένω είναι αυτό που θα έλεγε αν πειθόταν και μιλούσε η ανάπηρη συνοδός, που βιώνει ένα δύσκολο παρόν και νοιώθει το αβέβαιο μέλλον της μοίρα της, και τίποτα δε μας τη διασφαλίζει, αφού κάλλιστα θα μπορούσε να έχει ακολουθήσει τη συμβουλή του δικηγόρου που στην ουσία της ζητά να ψευδομαρτυρήσει.

Το πεπρωμένο, η μοίρα, η ζωή δηλαδή, αποδέχεται το φανταστικό και το παραμυθένιο. Υπεισέρχεται δηλαδή σε μια άλλη γλυκιά διάσταση (the sweet hereafter), στον αντίποδα της σκληρής μουντής και σιωπηρής πραγματικότητας που κυριαρχεί στη μνήμη, και παλεύει αδιάκοπα με μαγικές στιγμές από ένα σχεδόν μακρινό, ευτυχισμένο παρελθόν.

Ο Καναδο-αρμένιος Ατόμ Εγκογιάν με συνεχή πισωγυρίσματα στο χρόνο, την υπέροχη υποβλητική μουσική του Μάικλ Ντάνα που διαχέεται σαν ομίχλη, και τη σπουδαία φωτογραφία του Πωλ Σαρόσι, συνθέτει εικόνες και διαλόγους στα εκπληκτικής ομορφιάς παγωμένα τοπία του Καναδά, και μας τις προσφέρει, σ’ αυτή την ονειρική ταινία που μπορεί να είναι και αρχαία ελληνική τραγωδία, για την αναζήτηση της μοίρας όχι εκεί που υπάρχει μόνο λόγος, ακόμα και αν είναι θεϊκός.