Μιχ. Μπεκίρης: Επιτακτική ανάγκη η ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού

Τα τελευταία χρόνια η ενδογενής ανάπτυξη, η αξιοποίηση δηλαδή του ενδογενούς φυσικού, πολιτιστικού και θρησκευτικού πλούτου καθώς και του ανθρώπινου δυναμικού του κάθε τόπου, αποτελεί το βασικό στοιχείο των αναπτυξιακών πολιτικών που εφαρμόζονται.Σε επίπεδο πολιτικής, πραγματοποιείται μια συνεχής αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, η οποία μετατοπίζει το ειδικό βάρος της ανάπτυξης από το εθνικό επίπεδο στο τοπικό.

Μεταξύ αυτών των δραστηριοτήτων, που δύνανται να ενισχύσουν την προσπάθεια ανασυγκρότησης της υπαίθρου αποτελεί ο θρησκευτικός τουρισμός, ο οποίος συγκεντρώνει μια σειρά χαρακτηριστικών που σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να τον αναδείξουν σε μοχλό τοπικής ανάπτυξης. Για την Αχαΐα ειδικότερα όπου οι υποδομές για την άσκηση του θρησκευτικού τουρισμού είναι ιδιαίτερα αξιόλογες και σημαντικές, ο εν λογω τουρισμός θα μπορούσε να αποτελέσει μια πολύ σημαντική διέξοδο για ανάπτυξη και ενίσχυση των μονών αλλά και της τοπικής κοινωνίας γενικότερα, επισημαίνει ο Μιχάλης Μπεκίρης.

Το ζήτημα αυτό λοιπόν, της ανάπτυξης του θρησκευτικού τουρισμού στο Νομό Αχαΐας, έθεσε ο Βουλευτής Αχαΐας και πρώην Υφυπουργός Μιχάλης Μπεκίρης προς το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού με σχετική ερώτηση και ανέμενε με ιδιαίτερη προσοχή την σχετική απάντηση.

Στην απάντηση του το αρμόδιο Υπουργείο απαριθμεί τα μέτρα και τις παρεμβάσεις που έχει λάβει για το εν λόγω θέμα, στο νομό Αχαΐας αλλά δεν μας αναφέρει αν υπάρχει ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης του θρησκευτικού τουρισμού και όχι αποσπασματικέ κινήσεις επισκευής η ανακαίνισης των υφισταμένων υποδομών.

Προς απόδειξη των ανωτέρω παραθέτουμε την απάντηση του αρμοδίου Yφυπουργού κ. Νικητιάδη η οποία έχει ως εξής: «Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 3755/4 1.2012 Ερώτησης του Βουλευτή κ. Μιχάλη Μπεκίρη και σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, σας γνωρίζουμε τα εξής: Η ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού έχει αποτελέσει αντικείμενο της άτυπης γνωμοδοτικής επιτροπής, που συγκροτήθηκε με πρωτοβουλία μου, και πρόσφατα ολοκλήρωσε την πρώτη φάση των εργασιών της με την παρουσίαση της τελικής έκθεσης σε ειδική εκδήλωση, στις 15.12.2011, με τη συμμετοχή του Προέδρου της, Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτη Δωδώνης κ.κ Χρυσοστόμου (πρώην Ζακύνθου), των 2 υφυπουργών Πολιτισμού και Τουρισμού, του κ. Π. Αλιβιζάτου και τη δική μου, του Γραμματέα του Συνοδικού Γραφείου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αρχιμανδρίτη Σπυρίδωνος Κατραμάδου, καθώς και του Προέδρου του Συνδέσμου Τουριστικών Πρακτόρων ( ΗΑΤΤΑ) κ. Γ. Τελώνη.

Η έκθεση αποτελεί ένα συνθετικό κείμενο από συζητήσεις και προτάσεις. Περιλαμβάνει τέσσερις ενότητες που αφορούν στις περιηγήσεις σε μονές, στην ανάδειξη πολιτιστικών και θρησκευτικών στοιχείων, σε θρησκευτικές -εορταστικές εκδηλώσεις και στην οργάνωση ειδικών εκδηλώσεων που αναφέρονται στον θρησκευτικό τουρισμό (συνέδρια, σεμινάρια κλπ).
Επιθυμώ να επισημάνω ότι στο πλαίσιο των εργασιών της άτυπης γνωμοδοτικής επιτροπής έγινε για πρώτη φορά οργανωμένη καταγραφή προσκυνηματικών μνημείων με περιγραφή και φωτογράφηση, με συμπληρωματικά στοιχεία για την προσβασιμότητα, τα διαθέσιμα καταλύματα στην ευρύτερη περιοχή, τη λειτουργία εστιατορίων και άλλων καταστημάτων και γενικά μία περιγραφή των γενικών και ειδικών υποδομών περιοχών στις οποίες βρίσκονται θρησκευτικά μνημεία.

Σε πρώτη φάση έχουν καταγραφεί εκατό (100) θρησκευτικά μνημεία, με στόχο ο τελικός αριθμός να ανέλθει σε τριακόσια (300) μνημεία σε ολόκληρη την Ελλάδα. Τα στοιχεία αυτά θα είναι σύντομα διαθέσιμα στους ενδιαφερόμενους από το διαδίκτυο, μέσω της σελίδας του EOT, όπου θα μπορούν πέρα από την πληροφόρηση που θα έχουν να κάνουν και απευθείας κρατήσεις σε ξενοδοχειακά καταλύματα.

Στις προτάσεις της επιτροπής για την ανάδειξη του θρησκευτικού τουρισμού στην Ελλάδα, περιλαμβάνεται και η συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις. Στο πλαίσιο αυτό, θα οργανωθεί η συμμετοχή της πολιτείας και της Εκκλησίας της Ελλάδος στην έκθεση τουρισμού ΜΙΤ στη Μόσχα που θα πραγματοποιηθεί τον Μάρτιο, δεδομένου ότι στη Ρωσία, λόγω ορθοδοξίας, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από δυνητικούς τουρίστες να επισκεφθούν θρησκευτικά μνημεία στη χώρα μας.
Ο κ.κ Χρυσόστομος εξήρε τις πρωτοβουλίες από την πλευρά του υπουργείου για την ανάδειξη και προβολή του θρησκευτικού τουρισμού, διαβεβαιώνοντας ότι η εκκλησία της Ελλάδος θα παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια για την ολοκλήρωση του έργου.

Στη λίστα με τα 100 Θρησκευτικά και Προσκυνηματικά Μνημεία από διάφορες περιοχές της Ελλάδος περιλαμβάνονται αρκετά μνημεία της Αχαΐας.
Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, δια των αρμοδίων Υπηρεσιών του, έχει προβεί τόσο κατά τη διάρκεια του Γ ΚΠΣ, όσο και στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, σε παρεμβάσεις ανάδειξης των θρησκευτικών μνημείων και των εκκλησιαστικών κειμηλίων στην περιοχή της Αχαΐας, οι οποίες συνιστούν κατ' επέκταση και ενέργειες στήριξης του Θρησκευτικού / Προσκυνηματικού Τουρισμού. Πιο συγκεκριμένα, σημειώνεται ότι το έργο «Στερέωση και αποκατάσταση παλαιού Ιερού Ναού Αγ. Ανδρέα Πατρών» εντάχθηκε με προϋπολογισμό € 2.236.893 στο ΕΣΠΑ, εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου και Ιονίων Νήσων (ΠΕΠ ΔΕΠΙΝ) και οι σχετικές εργασίες έχουν πλέον ολοκληρωθεί.

Επίσης, τα τελευταία έτη, η 6η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, στο πλαίσιο των αυξημένων αρμοδιοτήτων της (δεδομένου ότι οι νομοί Αχαΐας και Ηλείας επλήγησαν από τις πυρκαγιές του 2007 και τον ισχυρό σεισμό του 2008) έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην προστασία και ανάδειξη των εκκλησιαστικών μνημείων της Αχαΐας. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι:
α) συντηρήθηκαν κειμήλια της Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου και της Ιεράς Μονής Αγίας Λαύρας.
β) με χορηγία του ιδρύματος Λεβέντη, συντηρήθηκε από συνεργείο της Υπηρεσίας μας ο σημαντικός ζωγραφικός διάκοσμος -βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου- του Παλαιομονάστηρου της Μονής Αγίας Λαύρας,
γ) ολοκληρώθηκε η συντήρηση των τοιχογραφιών του Ιστορικού Ναού της Μονής Αγίας Λαύρας,
δ) εκπονήθηκε Μελέτη Αποκατάστασης της Παλαιάς Μονής Ταξιαρχών Αιγιαλείας, ενώ συντηρήθηκε και ο σωζόμενος ζωγραφικός της διάκοσμος,
ε) πρόσφατα και με επίβλεψη της Υπηρεσίας μας και της Δ/νσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεότερων Μνημείων, ξεκίνησαν εργασίες συντήρησης της «Ουρανίας» (οροφής) του Μητροπολιτικού ναού Ευαγγελιστρίας Πατρών, βάσει εγκεκριμένης μελέτης που εκπονήθηκε από τους συντηρητές της Υπηρεσίας μας,
στ) πραγματοποιούνται εργασίες αποκατάστασης του σεισμόπληκτου Καθολικού της Ιεράς Μονής Πορετσού, μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ ΥΠ.ΠΟ.Τ. και Ιεράς Μητρόπολης.

Στα ανωτέρω, θα πρέπει να προσθέσουμε δράσεις της 6ης ΕΒΑ που αφορούν σε λιγότερο γνωστά ή προβεβλημένα εκκλησιαστικά μνημεία της περιοχής (λ.χ. εργασίες αντιστήριξης στο βυζαντινό ναό του Αγ. Δημητρίου Μπάδα ή ανάλογες, στο μεταβυζαντινό Καθολικό της Παλαιάς Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου Νοτενών κ.ά.).
Από πλευράς της Διεύθυνσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για την διάσωση και ανάδειξη του μνημειακού και πολιτιστικού πλούτου της περιοχής, όχι μόνο μεριμνώντας για τα γνωστά εκκλησιαστικά κτίσματα, αλλά προσφέροντας τη δυνατότητα πρόσβασης και σε μνημεία λιγότερο γνωστά στο ευρύ κοινό ( περίπτωση Παλαιομανάστηρου Αγίας Λαύρας).
Στην ιστοσελίδα του EOT, η οποία ήδη αναβαθμίζεται σε μορφή και περιεχόμενο ώστε να συμπεριλάβει και θρησκευτικά τουριστικά μονοπάτια, υπάρχει ειδική ενότητα στην οποία αναφέρονται οι εκκλησίες, τα μοναστήρια και όλα τα θρησκευτικά μνημεία της χώρας» (http://www.visitQreece.ar/el/reliqion)  Επίσης, στον ίδιο ιστότοπο υπάρχει σε ηλεκτρονική μορφή το έντυπο που εκδίδει ο EOT σε έντυπη μορφή με Τίτλο: «θρησκευτικός τουρισμός».

Σκοπός όλων των σχετικών πρωτοβουλιών του ΥΠ.ΠΟ.Τ. είναι η οργανωμένη προσέγγιση αυτής της μορφής «εναλλακτικού» τουρισμού, μέσω ολοκληρωμένων δράσεων, που αφορούν στο πλαίσιο συνεργασίας της Πολιτείας με την Εκκλησία, για την προσέλκυση επισκεπτών στα θρησκευτικά μνημεία και τόπους της χώρας. Με συστηματικές και στοχευμένες ενέργειές μας δημιουργούμε το πλαίσιο το οποίο θα αναδείξει και θα στηρίξει τη δυναμική του Θρησκευτικού Τουρισμού.»