Ιατρικός Σύλλογος Πάτρας: Παρέμβαση για τις παρενέργειες των φαρμάκων

Ο Ιατρικός Σύλλογος Πάτρας, με ανακοίνωσή του, υπενθυμίζει στα μέλη του την υποχρέωση που έχουν, ως θεράποντες ιατροί, να καταγράφουν πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες συνταγογραφούμενων φαρμάκων, μέσω απευθείας χρήσης της γνωστής «Κίτρινης Κάρτας» του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκου (ΕΟΦ), στα πλαίσια του συστήματος Φαρμακοεπαγρύπνησης. Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:

«Το βασικότερο πρόβλημα της Φαρμακοεπαγρύπνησης στη χώρα μας είναι ο σχετικά

μειωμένος αριθμός αναφορών. Στην Ελλάδα, αν και υπάρχει σημαντική αύξηση του συνολικού αριθμού Ανεπιθύμητων Ενεργειών των Φαρμάκων (ΑΕΦ) που γνωστοποιούνται ετησίως στον ΕΟΦ, ο αριθμός των απευθείας αναφορών μέσω της «Κίτρινης Κάρτας» παραμένει σημαντικά κάτω από τον Κοινοτικό μέσο όρο.

Επιπλέον, φαίνεται ότι οι επαγγελματίες υγείας προτιμούν να αποστέλλουν την αναφορά ανεπιθύμητων ενεργειών φαρμάκων (ΑΕΦ) στον ΕΟΦ μέσω των φαρμακευτικών εταιρειών, παρά απευθείας με τη χρήση της «Κίτρινης Κάρτας».

Ειδικότερα στο τέλος του 2011, οι «Κίτρινες Κάρτες» αποτελούσαν μόλις το 17% του συνόλου των αναφορών, ενώ οι αναφορές από εταιρείες το υπόλοιπο 83%.

Αντικείμενο της Φαρμακοεπαγρύπνησης είναι ο εντοπισμός, η συλλογή, η παρακολούθηση, η αξιολόγηση και η πρόληψη των Ανεπιθύμητων Ενεργειών των Φαρμάκων (ΑΕΦ). Η Φαρμακοεπαγρύπνηση έχει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο θεσμός της «Κίτρινης Κάρτας» αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στην σωστή λειτουργία του συστήματος Φαρμακοεπαγρύπνησης της Ελλάδος, της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EudraVigilance, PhVWP) και του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας.

Η επιτυχία του θεσμού της Φαρμακοεπαγρύπνησης με τη χρήση της «Κίτρινης Κάρτας» στηρίζεται στην συμμετοχή των επαγγελματιών υγείας (ιατρών, φαρμακοποιών, νοσηλευτών), στη θέληση και τον ζήλο τους να γνωστοποιούν τις εικαζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων.

Για το λόγο αυτό οι επαγγελματίες υγείας δεν θα πρέπει να διστάζουν να αναφέρουν ανεπιθύμητες ενέργειες που τους είναι άγνωστες ή για τις οποίες έχουν αμφιβολίες για την συσχέτισή τους με το ύποπτο φάρμακο. Κάθε γνωστοποίηση

μπορεί να είναι σημαντική, ωστόσο κατ' ελάχιστο, θα πρέπει να γνωστοποιούνται στον ΕΟΦ:

· Όλες οι εικαζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες που αφορούν στα νέα φάρμακα, στα εμβόλια ή οι ΑΕΦ που παρατηρούνται στα παιδιά, ή άλλους ευαίσθητους πληθυσμούς (π.χ. εγκύους).

· Για τα καθιερωμένα φάρμακα:

Όλες οι εικαζόμενες σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες.

Όλες οι εικαζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες που είναι μη αναμενόμενες ακόμη και εάν αυτές είναι μη σοβαρές.

Σημειώνεται ότι κατά την παραλαβή τους όλες οι αναφορές ΑΕΦ καθίστανται ανώνυμες

τόσο ως προς τον αναφέροντα όσο και ως προς τον ασθενή. Η επεξεργασία τους γίνεται πάντοτε σε ανωνυμοποιημένη βάση: Αξιολογούνται και εισάγονται στη τοπική βάση φαρμακοεπαγρύπνησης του ΕΟΦ, προωθούνται στην Ευρωπαϊκή βάση δεδομένων φαρμακοεπαγρύπνησης (EudraVigilance), όπως και στην βάση δεδομένων φαρμακοεπαγρύπνησης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Vigibase WHO-UMC).

Τέλος, θα πρέπει να γνωστοποιηθεί σε όλους τους γιατρούς αλλά και τους λοιπούς επαγγελματίες Υγείας ότι η υποβολή της Κίτρινης Κάρτας στον ΕΟΦ πραγματοποιείται με τους εξής τρόπους:

· Ηλεκτρονική υποβολή της Κίτρινης Κάρτας στην ηλεκτρονική διεύθυνση στο site του

ΕΟΦ http://www.eof.gr/web/guest/yellowgeneral

· Έντυπη μορφή στο Τμήμα Ανεπιθύμητων Ενεργειών του ΕΟΦ (Μεσογείων 284,

15562) τηλ. 210 -2040380, ή αποστολή μέσω ταχυδρομείου ατελώς.

· Υποβολή με fax 210 6549585

Η ευθύνη συμπλήρωσης της «κίτρινης κάρτας» αφορά όλους τους ιατρούς που συνταγογραφούν φαρμακευτικές αγωγές. Το μεγαλύτερο ποσοστό συνταγογράφησης κατέχουν σήμερα οι ιδιώτες ιατροί και οι συμβεβλημένοι με τα Ασφαλιστικά Ταμεία, ως πάροχοι της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΦΥ).

Το θεραπευτικό σχήμα και την παρακολούθηση του ασθενή έχει στην ευθύνη του ο γιατρός της ΠΦΥ, ο οποίος είναι ο καθ΄ ύλη αρμόδιος να καταγράψει, να συλλέξει και να αναφέρει τις ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων για οποιαδήποτε θεραπευτική αγωγή. Πρέπει να έχουμε υπόψη όμως ότι η διάγνωση και η θεραπεία είναι ευθύνη του θεράποντα γιατρού. Έχει υποχρέωση όμως και ο ίδιος να καταγράφει τις ανεπιθύμητες ενέργειες, μετά τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, στους ασθενείς του. Το ίδιο βεβαίως ισχύει και για τους νοσοκομειακούς ιατρούς, οι οποίοι μπορεί να έρθουν αντιμέτωποι με πιθανά σοβαρότερες ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων.