Ολική αρθροπλαστική γόνατος ελάχιστης επεμβατικότητας. Αισθητικοί ή ουσιαστικοί οι λόγοι της διεξαγωγής της;

Το γόνατο είναι από τις αρθρώσεις του ανθρώπινου σώματος που καταπονούνται περισσότερο, αφενός γιατί υφίσταται υπερβολική χρήση στην καθημερινότητά μας, αφετέρου λόγω της πολυπλοκότητας και του εύρους των κινήσεων που πραγματοποιεί, που μας επιτρέπουν να βαδίζουμε, να στεκόμαστε, να ανεβαίνουμε σκάλες και να εκτελούμε σύνθετες κινήσεις.

Η συχνότερη πάθηση που καταπονεί την άρθρωση του γόνατος στα άτομα άνω των 50 ετών (με ιδιαίτερη έξαρση στις ηλικίες άνω των 60-65 ετών), είναι η οστεοαρθρίτιδα. Είναι, δηλαδή, η πάθηση στην οποία έχουμε καταστροφή του αρθρικού χόνδρου, του προστατευτικού εκείνου ιστού, που ελαχιστοποιεί τις τριβές μεταξύ των οστών, που σχηματίζουν την άρθρωση του γόνατος.

Κύριο σύμπτωμα της οστεοαρθρίτιδας είναι ο πόνος, που όσο περνά ο χρόνος και εξελίσσεται η νόσος και μεγαλώνει η φθορά του αρθρικού χόνδρου, τόσο αυξάνεται η ένταση και η διάρκειά του, ενώ στα τελικά στάδια της νόσου ταλαιπωρεί τον ασθενή ακόμα και στην ηρεμία, κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου. Η καταστροφή του χόνδρου έχει ως αποτέλεσμα δυσκαμψία και επιδεινούμενη δυσκολία στην κίνηση, παραμόρφωση του άξονα του ποδιού, δυσχέρεια βάδισης και σε κάποιες περιπτώσεις αστάθεια στην κίνηση του γόνατος. Όλα αυτά, οδηγούν σε σοβαρή αναπηρία τον πάσχοντα ασθενή και επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα ζωής και τη λειτουργικότητά του.

Τα αίτια της οστεοαρθρίτιδας δεν είναι απολύτως διευκρινισμένα, ωστόσο σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζει η κληρονομικότητα, γενετικοί παράγοντες, η παχυσαρκία, η έλλειψη άσκησης, η βαριά χειρωνακτική εργασία, ενώ η εμφάνισή της σε μικρές ηλικίες οφείλεται κυρίως σε μετατραυματικά αίτια (ρήξη μηνίσκων, ρήξη χιαστών, κατάγματα εντός της άρθρωσης του γόνατος κλπ).

Η θεραπεία στα αρχικά στάδια της νόσου είναι συντηρητική και περιλαμβάνει αγωγή με αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ενέσεις μέσα στην άρθρωση του γόνατος, αποφυγή δραστηριοτήτων (γονάτισμα, ανεβοκατέβασμα σκάλας, κ.α.) που καταπονούν το γόνατο και φυσικοθεραπεία.

Σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου, ένα μεγάλο ποσοστό των πασχόντων ασθενών αναγκάζεται να υποβληθεί τελικά σε χειρουργική επέμβαση, που είναι η ολική αρθροπλαστική του γόνατος, η τοποθέτηση δηλαδή μιας τεχνητής άρθρωσης από κράμα μετάλλων τιτανίου και πολυαιθυλένιο (πλαστικό), που αντικαθιστά τη φθαρμένη άρθρωση και επιλύει τα προβλήματα του πόνου και της κίνησης του γόνατος.

Τα τελευταία χρόνια, εφαρμόζεται με επιτυχία μια νέα τεχνική τοποθέτησης της ολικής αρθροπλαστικής γόνατος, η ολική αρθροπλαστική ελάχιστης επεμβατικότητας (με μικρή τομή).

Πρόκειται για την εμφύτευση της αρθροπλαστικής μέσω μικρής τομής, που επιτυγχάνεται με ειδικό εξοπλισμό και ειδική χειρουργική τεχνική που επιτυγχάνει ελάχιστη διατάραξη των μαλακών μορίων της άρθρωσης του γόνατος. Ενώ, δηλαδή, με την παραδοσιακή μέθοδο, η εμφύτευση της αρθροπλαστικής γίνεται μέσω τομής άνω των 20 εκατοστών στο γόνατο, η ολική αρθροπλαστική ελάχιστης επεμβατικότητας τοποθετείται μέσω τομής μόλις 8-10 εκατοστών. Το αποτέλεσμα δεν είναι μόνο αισθητικό. Ο ασθενής που υποβάλλεται στην παραπάνω μέθοδο έχει ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο, αποκαθιστά ευκολότερα και ταχύτερα την κίνηση του γόνατος και επιστρέφει στις δραστηριότητές του πολύ γρηγορότερα, ενώ παράλληλα ελαχιστοποιείται η απώλεια αίματος, με αποφυγή πολλές φορές της ανάγκης μεταγγίσεως. Επιπλέον, μειώνεται κατά πολύ η παραμονή στο νοσηλευτικό ίδρυμα σε 3-4 μέρες, ενώ μειώνεται και ο χρόνος τελικής αποκατάστασης, φυσικοθεραπείας και εξάρτησης από βοηθητικά μέσα (βακτηρίες, μπαστούνι κλπ).

Τα αποτελέσματα της αρθροπλαστικής ελάχιστης επεμβατικότητας είναι εξαιρετικά και η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί στο 80-90% των περιπτώσεων αρθρίτιδας γόνατος. Σε κάποιες περιπτώσεις, η μέθοδος δεν μπορεί να εφαρμοστεί και αφορά γόνατα στα οποία έχει προηγηθεί χειρουργική επέμβαση, ή κάποιο γόνατο που είχε υποστεί κάταγμα και υπάρχουν υλικά στο εσωτερικό του.

Πρέπει να τονιστεί πάντως, ότι παίζει μεγάλο ρόλο η εξειδίκευση του χειρουργού και η εμπειρία του, στην επιτυχία της συγκεκριμένης μεθόδου, διότι απαιτείται πολύ υψηλού βαθμού εκπαίδευση για την τοποθέτηση του ίδιου υλικού από σημαντικά μικρότερη χειρουργική τομή. Η ολική αρθροπλαστική ελάχιστης επεμβατικότητας μπορεί να συνδυαστεί σε επιλεγμένες περιπτώσεις και με ρομποτικό σύστημα.

Ο πόνος στο γόνατο θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με τη δέουσα σοβαρότητα και υπευθυνότητα τόσο από τον ασθενή όσο και από τον εξειδικευμένο Ορθοπεδικό χειρουργό, έτσι ώστε, αρχικά να τεθεί η σωστή διάγνωση για το ποιο είναι το πρόβλημα και στη συνέχεια να δοθεί η κατάλληλη θεραπεία. Αν πρέπει κάποιος να χειρουργηθεί, το είδος της επέμβασης και ο χρόνος διεξαγωγής της, είναι πράγματα που θα συναποφασίσουν ο έμπειρος Ορθοπαιδικός και ο ασθενής.

Η εφαρμογή της αρθροπλαστικής με μικρή τομή, είναι μέθοδος που απαιτεί ιδιαίτερη εμπειρία και υψηλού βαθμού εξειδίκευση του χειρουργού και δίνει απάντηση στις ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου-ασθενούς, εξασφαλίζοντας σαφή πλεονεκτήματα σε σχέση με την κλασσική μέθοδο, που οδηγούν με πολύ πιο ανώδυνο και σύντομο τρόπο τον ασθενή πίσω στην καθημερινότητά του.