Γαλλία: Τα μυστικά μιας ενδοκυβερνητικής ανταρσίας

Σε δηλώσεις του για την εθνική επέτειο της 14ης Ιουλίου ο Γάλλος πρωθυπουργός Manuel Valls είχε προειδοποιήσει ότι “η επιστροφή από τις διακοπές θα είναι δύσκολη”. Επιβεβαιώθηκε, όμως, πέρα και από τις μεγαλύτερες ανησυχίες του, προτού καν μπει ο Σεπτέμβριος.

Ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας François Hollande διέλυσε το υπουργικό συμβούλιο και ζήτησε από τον Valls να σχηματίσει νέο κυβερνητικό σχήμα το οποίο θα εργασθεί στη βάση των κατευθυντήριων γραμμών που ο ίδιος χάραξε εξαγγέλλοντας στις αρχές του έτους το λεγόμενο “σύμφωνο υπευθυνότητας”.

Πρόκειται για τον δεύτερο ανασχηματισμό της κυβέρνησης μέσα σε έξι μήνες, καθώς ο Valls αντικατέστησε στην πρωθυπουργία τον Jean-Marc Ayrault μόλις τον Μάρτιο, στον απόηχο του καταστροφικού αποτελέσματος των δημοτικών εκλογών για τους Γάλλους Σοσιαλιστές, οι οποίοι έχασαν τον έλεγχο περίπου 150 αστικών κέντρων.

Όμως, αυτή τη φορά οι πολιτικές εξελίξεις υπαγορεύθηκαν από την εκδήλωση ενδοκυβερνητικής ανταρσίας, με ηχηρή αμφισβήτηση της ακολουθούμενης οικονομικής πολιτικής από την αριστερή πτέρυγα της κυβερνώσας παράταξης.

Επικεφαλής της ανταρσίας έχει τεθεί ο Arnaud Montebourg, ο οποίος στην κυβέρνηση Valls ανέλαβε το υπουργείο Οικονομίας (Ανάπτυξης), συνεπικουρούμενος από τον υπουργό Παιδείας και πρώην εκπρόσωπο του Σοσιαλιστικού Κόμματος Benoît Hamon και, περισσότερο διακριτικά, από την υπουργό Πολιτισμού Aurélie Philippeti.

Με συνεντεύξεις τους το Σάββατο και με κοινή τους εμφάνιση την Κυριακή στην εκλογική περιφέρεια του πρώτου οι Montebourg και Hamon, ζήτησαν “στροφή” στην οικονομική πολιτική και κατήγγειλαν ότι έχει επιβληθεί στην Ευρώπη “η ακραία ορθοδοξία της γερμανικής Δεξιάς”.

Ο Montebourg υπήρξε παλαιόθεν επικριτής των επιλογών του Βερολίνου και υπέρμαχος του “οικονομικού πατριωτισμού”, όπως κατέστησε σαφές και μία από τις πρώτες υπουργικές του αποφάσεις που αφορούσε το μπλοκάρισμα της εξαγοράς του 20% της Alstom από την General Electric. Επιπλέον, ο αποχωρών υπουργός Οικονομίας διαθέτει σημαντικότερο εσωκομματικό έρεισμα από τον πρωθυπουργό του, καθώς στις προκριματικές εκλογές για το χρίσμα των προεδρικών εκλογών του 2012 έλαβε διψήφιο ποσοστό, όταν ο Valls (γνωστός και ως “ο Sarkozy του Σοσιαλιστικού Κόμματος”) περιορίσθηκε στο 5%.

Η αποχώρησή του από το κυβερνητικό σχήμα αποτελούσε “ατύχημα εν αναμονή”, καθώς αποτελεί κοινό μυστικό ότι φιλοδοξεί να διεκδικήσει την προεδρία της χώρας το 2017, εκφράζοντας το διάχυτο αίσθημα ότι ο François Hollande αδυνατεί να κατακτήσει δεύτερη θητεία – ίσως μάλιστα να μην τα καταφέρει να ολοκληρώσει ούτε την πρώτη.

Αποτελεί πρωτοφανές φαινόμενο ένας πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας να συγκεντρώνει, μόλις δύο χρόνια μετά την ανάδειξή του, ποσοστά δημοτικότητας της τάξης του 17% και να μην θεωρεί δεδομένη τη στήριξη του συνόλου της κοινοβουλευτικής ομάδας του κυβερνώντος κόμματος για την έγκριση του προϋπολογισμού του 2015.

Πράγματι, παρά το γεγονός ότι η Γαλλία έχει λάβει δύο παρατάσεις από τις Βρυξέλλες για την εκπλήρωση του στόχου του περιορισμού του ελλείμματος στο 3% του ΑΕΠ, η μείωση των αναμενόμενων ρυθμών ανάπτυξης για το 2014 από το 1% στο 0,5%, όπως ανακοίνωσε προσφάτως ο υπουργός Οικονομικών Michel Sapin, τινάζει όλο τον δημοσιονομικό προγραμματισμό στον αέρα.

Ο Hollande πορεύεται με οδηγό την δέσμευσή του για μείωση των δημοσίων δαπανών κατά 50 δισ. ευρώ και των φόρων των επιχειρήσεων κατά 40 δισ. ευρώ εντός τριετίας. Επιπλέον, δέχεται από τις εργοδοτικές ενώσεις συστάσεις για μείωση του συνολικού εργατικού κόστους κατά 20% - αριθμός, που ισοδυναμεί, διόλου τυχαία, με το ποσοστό υπερτίμησης του ευρώ ως προς το προφίλ της γαλλικής οικονομίας.

Είναι εξαιρετικά αμφίβολο κατά πόσον οι στόχοι αυτοί είναι κοινωνικά και πολιτικά ρεαλιστικοί, όταν η ανεργία παραμένει καρφωμένη στο 11% και τα κόμματα της αντιπολίτευσης δηλώνουν ότι η δεδηλωμένη έχει χαθεί και πρέπει άμεσα να προκηρυχθούν βουλευτικές εκλογές – με βέβαιη έκβαση τη “συγκατοίκηση” του Hollande με μια κυβέρνηση της κεντροδεξιάς ή ακόμη και του Εθνικού Μετώπου, αν κρίνουμε από τις ισχυρές επιδόσεις της Marine Le Pen και την ταυτόχρονη κρίση στο εσωτερικό της UMP.

Η κίνηση των “ανταρτών” θα πρέπει πάντως να ιδωθεί και στο φόντο των διαλυτικών φαινομένων στο Μέτωπο της Αριστεράς, ο ηγέτης του οποίου Jean-Luc Mélenchon ανήγγειλε την παραίτησή του το Σάββατο – ουσιαστικά λόγω διαφωνίας του με την πολιτική “ανοιχτών θυρών” προς τους Σοσιαλιστές που προκρίνει το Κομμουνιστικό Κόμμα. Δημιουργείται, έτσι, ένα κενό στα αριστερά του Σοσιαλιστικού Κόμματος, το οποίο διευκολύνει το πολιτικό σχέδιο της ανασύστασης της “πληθυντικής Αριστεράς”, με τη συμμετοχή των Οικολόγων, οι οποίοι έχουν εγκαταλείψει την κυβέρνηση, και του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Ο ελληνικής καταγωγής γ.γ. των Σοσιαλιστών Jean-Christophe Cambadélis (πολύ ισχυρότερη προσωπικότητα όλων των προκατόχων του και συγγραφέας πολλών βιβλίων) προτείνει σταθερά αυτή τη γραμμή.