Δέκα ερωτήσεις για τα χειρουργεία σπονδυλικής στήλης.

Δέκα (10) ερωτήσεις για τα χειρουργεία σπονδυλικής στήλης.

Ποια είναι τα συμπτώματα του ασθενούς με πρόβλημα στη σπονδυλική στήλης;

Ο κάθε άνθρωπος έχει πιθανότητα 60-90% να εμφανίσει κάποιο πρόβλημα που σχετίζεται με την σπονδυλική στήλη σε κάποια φάση της ζωής του. Το κυριότερο σύμπτωμα είναι ο πόνος (στη μέση ή στον αυχένα) που περιορίζει ή απαγορεύει την κίνηση. Μπορεί να συνοδεύεται απο έντονο πόνο στο πόδι, στους γλουτούς ή στο χέρι και την πλάτη.

Ποιές είναι οι πιο συχνές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης.

Τα αίτια για τον πόνο είναι διαφορετικά, κάποιοι πάσχουν από μια απλή δισκοκήλη (το πιο συνηθισμένο πρόβλημα), άλλοι από στένωση σπονδυλικού σωλήνα, σπονδυλολίσθηση ή μπορεί να έχουν και πόνο που προέρχεται από τις αρθρώσεις των σπονδύλων. Κάθε ασθενής λοιπόν είναι διαφορετικός και και δεν υπάρχει μια θεραπεία για όλους.

Ποιά είναι η αρχική θεραπεία των προβλημάτων της σπονδυλικής στήλης;

Στην αρχή η αντιμετώπιση είναι συντηρητική, περιλαμβάνει ανάπαυση, αποφυγή άρσης βαρών και σωματικής εργασίας καθώς και συνδιασμό παυσίπονων και αντιφλεγμονοδών φαρμάκων. Η πιθανότητα βελτίωσης με την συντηρητική αγωγή εξαρτάται από το αίτιο του πόνου και φτάνει από 20-80%.

Πότε σκεφτόμαστε τη λύση του χειρουργείου;

Αν μετά από μερικές εβδομάδες συντηρητικής θεραπείας ο πόνος δεν υποχωρήσει ώστε ο ασθενής να μπορεί να εργαστεί η λύση είναι το χειρουργείο. Επίσης σε περίπτωση που κάποιο νεύρο νεκρώσει και προκληθεί αδυναμία ή παράλυση στο άκρο (πόδι ή χέρι) απαιτείται άμεση χειρουργική επέμβαση.

Έχουν κινδύνους τα χειρουργεία στην σπονδυλική στήλη;

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια σημαντική βελτίωση στα στατιστικά υπέρ των επεμβάσεων στη σπονδυλική στήλη: Οι διεγχειρητικές επιπλοκές μειώθηκαν από 10-32% στην δεκαετία του ’90 σε 2-3% στις μέρες μας. Η πιθανότητα επανεπέμβασης μειώθηκε από 14% (δεκαετία ’90) σε 6% σήμερα και τέλος οι ημέρες νοσηλείας από 4-21 (δεκαετία ’90) είναι 1-3 σήμερα. Άρα οι κίνδυνοι απο το χειρουργείο είναι πολύ μικροί και αν σταθμιστούν σωστά ο ασθενής παίρνει τη σωστή απόφαση. Επιπλέον με τις νεώτερες ελάχιστα επεμβατικά τεχνικές (minimal invasive spinal surgery) η ανάρρωση είναι ταχύτατη και χωρίς ιδιάιτερο πόνο.

Tι είναι οι νεώτερες διαδερμικές ή ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές ;

Οι νεώτερες διαδερμικές τεχνικές ή ελάχιστα επεμβατικές (minimally invasive spinal surgery-MISS) καθώς και η χρήση διεγχειρητικά νευροπλοήγησης (δηλαδή χειρουργική εικονικά καθοδηγούμενη μέσω πολύπλοκων computer) άλλαξε ριζικά τον τρόπο διενέργειας των χειρουργείων αυτών. Πλέον ο νευροχειρουργός με την βοήθεια της τεχνολογίας μπορεί μέσα από πολύ μικρές τομές 1 εκατοστού, να στοχεύει το πρόβλημα, να το διορθώνει και να μην βλάπτει παράλληλα γειτονικές δομές όπως νεύρα ή αρθρώσεις. Με τις τεχνικές αυτές δεν χρειάζονται πλέον τα ανοικτά χειρουργεία με τις τομές δέρματος 10-15 εκατοστών αλλά επιτυγχάνονται καλύτερα αποτελέσματα δια μέσω μικρών τομών.

Ποιά χειρουργεία γίνονται με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές;

Σχεδόν όλα τα χειρουργεία της σπονδυλικής στήλης μπορεί να γίνουν με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο. Μιλάμε για διαδερμική μικροδισκεκτομή όταν το πρόβλημα είναι η δισκοκήλη, για διαδερμική πεταλεκτομή όταν το πρόβλημα είναι η στένωση και για διαδερμική σπονδυλοδεσία όταν το πρόβλημα είναι η σπονδυλολίσθηση ή το κάταγμα ενός σπονδύλου. Σταδιακά οι επεμβάσεις αυτές γίνονται και σε περιπτώσεις όγκων της σπονδυλικής στήλης.

Τι είναι η διαδερμική μικροδισκεκτομή;

H διαδερμική ή ενδοσκοπική μικροδισκεκτομή εφαρμόζεται σε δισκοκήλες και στενώσεις σπονδυλικής στήλης (οσφυική και αυχενική μοίρα σπονδυλικής στήλης). Γίνεται χειρουργική αφαίρεση του προπίπτοντος δισκικού υλικού ή τρηματοτομή λόγω επίμονης ισχιαλγίας-ριζαλγίας. Στις μέρες μας αυτό γίνεται διαδερμικά, με τομή 1 εκατοστού(αντί 4-8cm παλαιότερα), με σωληνίσκους που διατείνουν το δέρμα και παρεκτοπίζουν αντί να διατέμνουν τους μύες (tubular microdiscectomy, endoscopic discectomy) συνδυάζεται δε ενδοσκόπιο ή με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο. Αποτέλεσμα η άμεση ανακούφιση από τον πόνο, κινητοποίηση και έξοδος από το νοσοκομείο την ίδια ημέρα και ταχύτατη αποκατάσταση. Είναι η επέμβαση εκλογής στα περισσότερα νοσοκομεία της Ευρώπης και Αμερικής και διορθώνει ριζικά χρόνια προβλήματα.

Τι είναι η διαδερμική σπονδυλοδεσία;

H διαδερμική σπονδυλοδεσία έχει εφαρμογή σε εκφυλιστική αστάθεια σπονδύλων ή σε τραύμα. Με την χρήση διεγχειρητικής νευροπλοήγησης και διαδερμικών συστημάτων με 2-4 μικρές τομές τοποθετούνται βίδες και ράβδοι απαραίτητοι για τη στήριξη της σπονδυλικής στήλης. Υπάρχει έλεγχος σε όλες τις φάσεις του χειρουργείου των δομών της σπονδυλικής στήλης με neuronavigation. Δεν απαιτούνται τομές 10-15 εκατοστών όπως παλαιότερα, δεν κόβονται μύες, δεν χάνεται αίμα. Ο ασθενής περπατά και εξέρχεται από το νοσοκομείο την επόμενη ημέρα και η αποκατάσταση είναι πολύ συντομότερη σε σχέση με την κλασσική σπονδυλοδεσία.

Μιλάμε λοιπόν για νέα εποχή στην χειρουργική σπονδυλικής στήλης;

Ναι, μιλάμε για νέα εποχή, με νέες διαδερμικές τεχνικές και χρήση νευροπλοήγησης όπου έχουμε ελάχιστη κάκωση ιστών, ελάχιστη απώλεια αίματος, μείωση επιπλοκών, μείωση του μετεγχειρητικού πόνου, γρήγορη νοσηλεία και άμεση αποκατάσταση. Την τελευταία διετία όλες σχεδόν οι επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης έχουν πραγματοποιηθεί με διαδερμικές τεχνικές και τα αποτελέσματα είναι άριστα.

*Περισσότερες πληροφορίες:

Kωνσταντογιάννης Κωνσταντίνος Μ.D, Ph.D, Αναπληρωτής Καθηγητής Νευροχειρουργικής Πανεπιστήμιο Πατρών

Web: http://fns.med.upatras.gr