Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΟ «ΒΕΡΟΝΑΛ»-ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟΨΕ ΤΡΙΤΗ ΣΤΟ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ»

Τί σας ώθησε να ασχοληθείτε με μια προσωπικότητα ξεχασμένη και αμφιλεγόμενη σαν του Ιωάννη Συκουτρή;

Δεν θα τον έλεγα ακριβώς "ξεχασμένο”. Το “Συμπόσιο” σε δική του μετάφραση και με δική του εισαγωγή κυκλοφορεί ακόμη από το βιβλιοπωλείο της Εστίας και μου κάνει εντύπωση πως το κοινό ανταποκρίθηκε με τόσο ενδιαφέρον στο "Βερονάλ". Θα τον έλεγα παραμελημένο, όπως στο κάτω κάτω της γραφής είναι παραμελημένο ένα μεγάλο μέρος της σύγχρονης κλασικής μας γραμματείας. Ποιος ασχολείται σήμερα με τον Κοραή, για παράδειγμα, εκτός από ενδεχόμενες πανεπιστημιακές εργασίες;

Όλη την κλασική μας γραμματεία την εξορίσαμε από τον πνευματικό διάλογο διότι μας αφορούσαν μόνον τα δικά μας έργα με αποτέλεσμα να αντιληφθούμε κάποια στιγμή ότι δεν υπάρχει πνευματικός διάλογος στην Ελλάδα. Ο Συκουτρής έχει και δύο επιβαρυντικά στοιχεία. Το πρώτο είναι η ενασχόλησή του με την κλασική αρχαιότητα και η πίστη του στις κλασικές σπουδές, κάτι που στη μεταπολιτευτική περίοδο τους περισσότερους τους άφηνε αδιάφορους. Η κυρίαρχη αριστερόφρων διανόηση αντιμετώπιζε τις κλασικές σπουδές ως πυλώνα του συντηρητισμού, ταύτιζε αρχαία ελληνικά με καθαρεύουσα, και τα καταργούσε προτιμώντας τα έργα της σύγχρονης εποχής.Το δεύτερο επιβαρυντικό για τον Συκουτρή είναι η πολιτική του τοποθέτηση. Ναι, αντιμετώπιζε με ενδιαφέρον τον εθνικοσοσιαλισμό, όταν όμως επισκέφθηκε το Βερολίνο το 1937 επέστρεψε ράκος. Και ναι, τον υποστήριξε ο Ιωάννης Μεταξάς όταν ξέσπασε εναντίον του ο συκοφαντικός πόλεμος για το "Συμπόσιο". Σε αντίθεση με τον Γληνό ο οποίος αδιαφόρησε γιατί δεν ήταν “δικός τους”. Σήμερα βέβαια προσπαθεί να τον οικειοποιηθεί η Χρυσή Αυγή όμως κι αυτό είναι σύμπτωμα των καιρών μας, και σ’ αυτό ευθύνεται η μεταπολίτευση που εγκατέλειψε ένα μεγάλο μέρος της σύγχρονης διανόησής μας με αποτέλεσμα να το πιάσει στα χέρια του ο υπόκοσμος.

Τί έχει να μας διδάξει η πορεία της ζωής του;

Πολλά έχει να διδάξει, σε όσους θέλουν να διδαχθούν εννοείται. Και δεν νομίζω ότι είναι πολλοί στην Ελλάδα που νομίζουμε ότι κατοικεί ο εξυπνότερος, ομορφότερος και πιο μορφωμένος λαός του κόσμου. Αυτό το παιδί που ξεκίνησε πάμπτωχο και χωρίς τίποτε να τον προετοιμάζει για να σταδιοδρομήσει ως λόγιος μπήκε στη Βιβλιοθήκη από όπου δεν βγήκε ως το τέλος της ζωής του. Αυτό το παιδί που δεν έζησε παιδική ηλικία και παρότι αυτοκτόνησε νεότατος κατάφερε να βγάλει τέτοιο έργο και να διακριθεί πανευρωπαϊκά. Ο γοητευτικός δάσκαλος και ρήτορας, αν και ασθενικός και άσχημος άνδρας. Το θάρρος με το οποίο στάθηκε απέναντι στην κλειστή πανεπιστημιακή κοινότητα του καιρού του. Και δεν δίστασε να συγκρουσθεί μαζί τους παρότι ο ίδιος ήταν κοινωνικά αδύναμος. Και τέλος η αυτοκτονία του. Ξέρετε δεν πίστεψα ποτέ πως η αυτοκτονία είναι μια πράξη δειλίας. Και νομίζω ότι ο Συκουτρής διδάσκει στις σύγχρονες ελίτ θάρρος, αυτό που μας λείπει περισσότερο.

Το βιβλίο θα μπορούσε να θεωρηθεί ιστορική βιογραφία;

Δεν είμαι ιστορικός και δεν ήθελα να γράψω μια ακόμα βιογραφία του Συκουτρή. Δεν ήθελα να γράψω ούτε δοκίμιο διότι με ενδιέφερε περισσότερο ως πρόσωπο, χαρακτήρας και ως περιπέτεια ζωής. Παρ’ όλ’ αυτά δεν μπορείς να μιλάς για τον Συκουτρή χωρίς να λάβεις υπόψη σου το ιστορικό περιβάλλον της εποχής του και ορισμένα βασικά στοιχεία της βιογραφίας του. Διότι τότε δεν μιλάς για τον Συκουτρή αλλά για κάποιον δικό σου μυθιστορηματικό χαρακτήρα. Ακολούθησα κοινώς την ίδια αφηγηματική γραμμή που ακολούθησα στο “Μυθιστόρημα του Ξενοφώντα”, στο “Αριστερό χέρι της Αφροδίτης” και στο “Ξυπόλητο σύννεφο”, μείγμα ιστορίας και μυθοπλασίας. Εξάλλου και προσωπικά μου αρέσει να διαβάζω και ιστορία και μυθιστόρημα. Όσο για το καθημερινό χρονογράφημα, αυτό με βοηθάει να γίνομαι πιο άμεσος όταν συνομιλώ με τον αναγνώστη και να τηρώ ορισμένους κανόνες οικονομίας που τους θεωρώ απαραίτητους για την πυκνότητα της αφηγηματικής γραφής.