Δυσλεξία, ΔΕΠΥ ή Σύνδρομο Ίρλεν; Εντοπίστε τι πραγματικά συμβαίνει!

1/3 δυσλεξίες πρόκειται για λάθος διάγνωση.

Η λάθος διάγνωση οδηγεί σε λάθος θεραπεία.

Τα άτομα που πάσχουν από Ίρλεν αντιλαμβάνονται τον κόσμο παραμορφωμένο, τους κατακλύζει ένταση που τους οδηγεί σε ένα αίσθημα ανεξήγητης κόπωσης.

Η αντίληψη είναι μια ικανότητα που αποκτάται κατά την διάρκεια της ζωής του ατόμου και είναι διαφορετική για κάθε άνθρωπο. Δεν μιλάμε για την ικανότητα που σχεδόν όλοι οι άνθρωποι διαθέτουμε από τη στιγμή της γέννησής μας, την όραση, αλλά για την οπτική επεξεργασία και πραγματικά αναφερόμαστε σε ένα σημαντικά μεγάλο κομμάτι της μάθησης αν απλά σκεφτούμε ότι η πορεία που κάθε άνθρωπος ακολουθεί για να φτάσει στην γνώση είναι αντίληψη – επεξεργασία και τελικά γνώση. Μέχρι τώρα ομολογουμένως δεν έχει δοθεί η αρμόζουσα βαρύτητα σ’ αυτό το σημαντικό κομμάτι της μάθησης, την αντίληψη. Αντιθέτως, όταν ένα παιδί μένει πίσω στο σχολείο, χωρίς πολλή σκέψη όλες οι ενοχές αποδίδονται στην εγκεφαλική επεξεργασία. Το παιδί πιο απλά, δεν μπορεί να επεξεργαστεί σωστά την πληροφορία που εισάγεται στον εγκέφαλο του. Τότε ακολουθεί μια διαδικασία αξιολόγησης, που το εξεταζόμενο παιδί καλείται να βγάλει εις πέρας κάποιες διαγνωστικές δοκιμασίες από τον ειδικό. Δεν μπορώ να φανταστώ όμως αν πέρασε ποτέ από το μυαλό μας, αν το παιδί αντιλαμβάνεται το υλικό που του χορηγείται για εξέταση, όπως ακριβώς το δίνουμε ή μήπως το αντιλαμβάνεται παραμορφωμένο και τελικά επεξεργάζεται άλλη πληροφορία από αυτή που του έχουμε δώσει. Τότε τα πράγματα παίρνουν τραγικά άλλες διαστάσεις και μπορεί πράγματι να μιλάμε για διαγνώσεις ου δεν απευθύνονται στο εκάστοτε εξεταζόμενο παιδί, μιλάμε για παιδιά που αδίκως κουβαλάνε μια διάγνωση τύπου «μαθησιακές δυσκολίες ή δυσλεξία» αφού ένα ενδεχόμενο αντιληπτικό πρόβλημα, που αψηφίστηκε, αλλοίωσε τις απαντήσεις του. Πρέπει να τονίσουμε ότι δεν πρόκειται για πρόβλημα όρασης αλλά πρόβλημα αντίληψης. Η αντιληπτική αυτή διαταραχή ήταν γνωστή παλαιότερα ως σύνδρομο σκοταψίας «scotopic sensitivity syndrome». Τώρα πλέον ονομάζεται σύνδρομο Ίρλεν.

Δυο λόγια για το Σύνδρομο

Εκ των προτέρων είναι ανάγκη να αναφέρουμε ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αψηφιστεί, κάθε άλλο, αφού σύμφωνα με έρευνες στις Amen Clinics στις ΗΠΑ, το 46% των ατόμων με μαθησιακές δυσκολίες – δυσλεξία πάσχουν από το σύνδρομο, το 1/3 των παιδιών που έχουν διαγνωστεί με Δυσλεξία ή ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής & Υπερκινητικότητας) πρόκειται για λάθος διάγνωση. Γενικότερα αφορά στο 13% του γενικού πληθυσμού, εξαιρετικά αξιόλογα ποσοστά για να περάσουν απαρατήρητα. Τα άτομα που πάσχουν από αυτό το Σύνδρομο αντιλαμβάνονται τον κόσμο παραμορφωμένο, τους κατακλύζει ένταση που τους οδηγεί σε ένα αίσθημα ανεξήγητης κόπωσης. Οι άνθρωποι αυτοί υποφέρουν σιωπηλά. Πρόκειται για πρόβλημα οπτικής επεξεργασίας που οφείλεται στην ανικανότητα του εγκεφάλου να επεξεργαστεί κάποιες ακτινοβολίες του φυσικού φωτός, με αποτέλεσμα να ενεργοποιούνται στον εγκέφαλο περισσότερα κέντρα από όσα χρειάζονται για την επεξεργασία οπτικών ερεθισμάτων. Επηρεάζει το ίδιο άντρες και γυναίκες και συνοδεύεται από φυσικά αίτια όπως κόπωση, πονοκέφαλοι, στομαχόπονοι, νευρικότητα, ημικρανίες, ζαλάδες, διάσπαση προσοχής, υπερκινητικότητα. Το Σύνδρομο επηρεάζει άμεσα την μάθηση. Συγκεκριμένα οι μαθητές που πάσχουν από το σύνδρομο παρουσιάζουν πρόβλημα στην ανάγνωση, την γραφή, την ορθογραφία, την αντιγραφή, την αντίληψη του βάθους τα μαθηματικά, την ανάγνωση μουσικής, την εργασία στον υπολογιστή, την ηρεμία όταν βρίσκονται κάτω από φώτα φθορίου, την οδήγηση, την επίδοση στα σπορ και γενικά την αντίληψη του περιβάλλοντος, κατά την ανάπτυξη του παιδιού και την μετέπειτα ζωή του ως ενήλικας. Αξιοσημείωτο είναι ότι δεν είναι λίγα τα περιστατικά παιδιών που ταλαιπωρούνται με μακροχρόνια ειδικά προγράμματα χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα, αφού στην ουσία δεν εστιάζεται η θεραπεία στην οριστική απαλλαγή του παιδιού από το μαρτύριο να προσπαθεί να γράψει ή να διαβάσει ένα κείμενο που συνεχώς αλλάζει υπόσταση, παραμορφώνεται κ.τ.λ. Η θεραπεία του συνδρόμου μπορεί να είναι η άμεση λύση στα μαθησιακά προβλήματα ενός παιδιού ή κομμάτι μιας γενικευμένης διαταραχής. Το σίγουρο είναι ότι αποσύρει τα εμπόδια που δυσχεραίνουν την μάθηση. Η μέθοδος Irlen, έχει καταπληκτικά αποτελέσματα σε ενήλικες που υποφέρουν από φωτοευαισθησία, ζαλάδες ημικρανίες, χρόνια κόπωση, συνεχής αλλαγή της διάθεσης, σε παιδιά με αυτισμό, για βελτίωση της αντίληψης του περιβάλλοντος. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με άλλες τεχνικές αποκατάστασης βελτιώνοντας την αποδοτικότητά τους.

Πως γίνεται η αποκατάστασή

Εφόσον πραγματοποιηθεί η ανίχνευση του συνδρόμου, από τον ειδικά εκπαιδευμένο θεραπευτή πάνω στην μέθοδο Ίρλεν, γίνεται η επιλογή του κατάλληλου χρωματικού φίλτρου, (επικάλυμμα ή φακός) οπότε τα άμεσα και τα έμμεσα αποτελέσματα του συνδρόμου σταματούν αμέσως και το άτομο μπορεί να αντιληφθεί σωστά τον κόσμο γύρω του. Συνεπώς επέρχεται στον οργανισμό ψυχική ηρεμία, ορμονική ισορροπία, αφού σταματά η έκκριση κορτιζόλης, σεροτονίνης, ντοπαμίνης, ορμένες που εκκρίνονται όταν το άτομο βιώνει καταστάσεις άγχους και στρες.

Ποια σημάδια να σας ανησυχήσουν

Μην διστάσετε να αναζητήσετε την βοήθεια εξειδικευμένου λογοθεραπευτή σε περίπτωση που παρατηρήσετε ένα ή περισσότερα από τα συμπτώματα που παρατίθενται παρακάτω:

Τα συμπτώματα που εστιάζονται στην ανάγνωση και τη γραφή είναι κυρίως γκριμάτσες, κινήσεις του σώματος αλλαγές της θέσης την ώρα που το παιδί γράφει ή διαβάζει, συχνά επιπόλαια –απρόσεκτα λάθη στην ανάγνωση. Επιπλέον το παιδί είναι πιθανόν να διαβάζει με μισοκλεισταμάτια, να αντιστρέφει την φορά των γραμμάτων, να αυξομειώνει την απόσταση της κεφαλής του από τα γράμματα του κειμένου, να διαμαρτύρεται, δυσανασχετεί ότι το διάβασμα το κουράζει και γενικά μιλάμε για παιδιά που κουράζονται εύκολα και γρήγορα. Δεν είναι καθόλου σπάνια τα παράπονα των μαθητών για πονοκεφάλους , ναυτίες, στομαχόπονους μετά από κάποια ώρα μελέτης ή και κατά την διάρκεια της ημέρας, μολονότι ο γιατρός δεν εντοπίζει κάποιο οργανικό πρόβλημα. Επίσης παρατηρούνται, τσούξιμο ματιών, επαναλαμβανόμενο τρίψιμό τους μετά από κάποια ώρα διαβάσματος και συχνά παραπονούνται ότι δεν μπορούν να αντιγράψουν από τον πίνακα: σε μικρότερες ηλικίες μπορεί να παρατηρούνται προβλήματα προσανατολισμού στο χώρο, συνήθως είναι τα τελευταία που αντιλαμβάνονται τις αλλαγές των χώρων γύρω τους και δεν είναι από τα παιδιά που τα καταφέρνουν καλά στα πάζλ.

Η ευαισθησία στο φως των ατόμων που πάσχουν από το σύνδρομο εκδηλώνεται σε αυτή τη φάση με τα παρακάτω συμπτώματα:

Τα παιδιά αυτά αντιδρούν σε φωτισμένες αίθουσες που μπορεί να κρατούν τα μάτια τους μισόκλειστα  σαν να τα θαμπώνει ο ήλιος, ενοχλούνται από την λάμψη, το φως του ήλιου, τους προβολείς των αυτοκινήτων. Τέλος, δεν είναι λίγες οι φορές που η μητέρα ή ο πατέρας, μπαίνοντας, άναψαν τα φώτα, διερωτώμενοι πως το παιδί τους μπορεί να διαβάζει με τόσο χαμηλό φωτισμό. Συνοψίζοντας, η γενικότερη εικόνα αυτών των παιδιών τα καθιστά απογοητευμένα – θυμωμένα με τις σχολικές προσδοκίες, είναι παιδιά που δυσκολεύονται να βγάλουν εις πέρας τις εργασίες του σχολείου τους για το σπίτι, παιδιά που ζουν συνήθως τιμωρημένα χορτασμένα από την δοκιμασία του δασκάλου, του γονέα του δασκάλου και τελικά ίσως με δυσκολία καταφέρνουν να κάνουν διαπροσωπικές σχέσεις. Πρόκειται όμως για παιδιά που έχουν ανάγκη περισσότερο από κάθε άλλον, κάποιον να τα καταλάβει πραγματικά και να τους δώσει ουσιαστική λύση, βγάζοντάς τα από το αδιέξοδο που βιώνουν καθημερινά, κουβαλώντας την ετικέτα κάποιας ή κάποιων μαθησιακών διαταραχών.