Τετάρτη 2η Φεβρουαρίου, η Παγκόσμια Ημέρα Υγρότοπων

Ανακοίνωση εξέδωσε η Οικολογική Κίνηση Πάτρας (ΟΙΚΙΠΑ) με αφορμή την αυριαη, Παγκόσμια Ημέρα Υγρότοπων. Αναλυτικά η ανακοίνωση:

"Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων η 2^η Φεβρουαρίου και γιορτάζεται σε πολλά σημεία του πλανήτη και της χώρας μας.  Επετειακές εκδηλώσεις, περιβαλλοντικές δραστηριότητες, σεμινάρια και εισηγήσεις υλοποιούνται με στόχο την προβολή και προστασία των πιο ευάλωτων και απειλούμενων κομματιών του φυσικού περιβάλλοντος.

Την ημέρα αυτή του 1971 στην πόλη Ραμσάρ του Ιράν στην Κασπία θάλασσα, υπογράφηκε η ομώνυμη Σύμβαση για την προστασία των Υγροτόπων Διεθνούς Σημασίας. Φέτος το βασικό σύνθημα από τα κεντρικά γραφεία Ραμσάρ στην Ελβετία φέρει τον τίτλο «Δάση για το νερό και τους υγροτόπους» και κλείνει 40 χρόνια από την ίδρυση της.

Η Ελλάδα ήταν η έβδομη χώρα που υπέγραψε και ενεργοποίησε τη Σύμβαση με το Ν.Δ. 191/74, ανακηρύσσοντας για τον κατάλογο Διεθνούς Σημασίας δέκα υγροτοπικά οικοσυστήματα με έκταση 163,501ha. Η Σύμβαση τέθηκε σε εφαρμογή στις 21/12/1975 ενώ υπογράφοντας την δεσμεύτηκε για τη διατήρηση και ορθή χρήση των υγροτόπων της χώρας μέσω τοπικών, περιφερειακών και διεθνών δράσεων και συνεργασίες.

H Δυτική Ελλάδα είναι η πλουσιότερη σε υγροτοπικά συστήματα με 443.745 km² και 41 τύπους ενώ ακολουθεί η Κεντρική Μακεδονία με 16 υγροτόπους. Ο Αμβρακικός κόλπος, οι λιμνοθάλασσες Μεσολογγίου και η λιμνοθάλασσα Κοτυχίου είναι οι τρεις οικολογικά σημαντικές υγροτοπικές περιοχές της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας που έχουν καταχωρηθεί στον κατάλογο Ραμσάρ. Χαρακτηρίζονται ως πολύτιμη περιβαλλοντική κληρονομιά και σφύζουν από ζωή βιοτικών παραγόντων με σημαντικά ενδιαιτήματα θηλαστικών, αμφίβιων, ερπετών και της πλούσιας ιχθυοαπανίδας. Ιδιαίτερα θαυμαστή όμως είναι η πληθώρα υδρόβιων πουλιών που βρίσκουν εκεί χώρους για αναπαραγωγή, φώλιασμα, τροφή, ξεκούραση και ξεχειμώνιασμα ενώ πολλά από τα είδη είναι μεταναστευτικά. Ο ρόλος των υγροτοπικών οικοσυστημάτων είναι ιδιαίτερα σημαντικός και πολυδιάστατος προσφέροντας πολλαπλές αξίες στον άνθρωπο και στο περιβάλλον ενώ οι διεργασίες της φυσικής παραγωγής και αναπαραγωγής εξελίσσονται αδιάκοπα.

Παρόλα αυτά όμως είναι γεγονός ότι την τελευταία εκατονταετία οι υγρότοποι της χώρας μας έχουν μειωθεί στο 1/3 της έκτασης. Οφείλεται στο ότι έχουν υποβαθμιστεί σε μεγάλο βαθμό με φυσικό επακόλουθο την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, τη  καταστροφή φυσικών ενδιαιτημάτων και τη μείωση της βιοποικιλότητας. Σημειακά τα προβλήματα που μπορούμε να επισημάνουμε είναι η επέκταση γεωργικών καλλιεργειών, αστικών και βιομηχανικών εκτάσεων, η αποξήρανση των υγροτοπικών εκτάσεων, η υπερβολική άντληση υδάτων για γεωργικές καλλιέργειες, η αλόγιστη χρήση λιπασμάτων και φυτοφάρμακων, η υπεραλιεία και η αύξηση των υδατοκαλλεργειών που επιτείνουν τον ευτροφισμό (αύξηση συγκέντρωσης των θρεπτικών), τα αστικά λύματα, οι εμπρησμοί με τις δασικές πυρκαγιές, οι αλλοιώσεις με τα μπαζώματα ακτογραμμής, η ανεξέλεγκτη απόθεση απορριμμάτων και απόρριψη στερεών αποβλήτων, οι κατασκευές δρόμων, η άναρχη τουριστική ανάπτυξη, η μη ελεγχόμενη βόσκηση και οι παράνομες αμμοληψίες έχουν σαν αποτέλεσμα την υποβάθμιση του περιβάλλοντος.

Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται στην ελληνική αλλά και τοπική κοινωνία η τάση για αναγνώριση της τεράστιας σημασίας τους. Ωστόσο, υποβαθμίζονται σε τέτοιο βαθμό ώστε να χάνεται η μοναδική οικολογική τους αξία, παρόλο τις νομοθεσίες και τις κοινοτικές οδηγίες (Προεδρικά Διατάγματα, ΚΥΑ, 2000/60, 92/43, 79/409 κτλ) που υπάρχουν για την προστασία τους και τη διαχείρισή τους. Ευελπιστούμε να μην μιλάμε για παγκόσμια ημέρα μνήμης των ελληνικών υγροτόπων που τονίζουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Οι επετειακές εκδηλώσεις δεν μπορούν να αποτελούν το άλλοθι όλων μας και να ξεχνάμε το περιβάλλον τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου. Δικαιούμαστε όμως να αισιοδοξούμε όταν για την αειφορική τους διαχείριση των πιο ευάλωτων οικοσυστημάτων, τους υγροτόπους διεξάγονται πραγματικά συντονισμένες και ορθές προσπάθειες περιβαλλοντικής προστασίας και διατήρησης."