Για σωστή μελέτη…

Έχει ξεκινήσει ήδη η νέα σχολική χρονιά και είναι πολύ πιθανό το θέμα της μελέτης των μαθημάτων των παιδιών μας στο σπίτι να αποτελεί βασική πηγή διαφωνιών και συγκρούσεων. Επειδή πιστεύουμε ότι σε κανέναν δεν αρέσουν οι συχνοί καβγάδες, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας πως, εκτός από τη διάθεση, ένα παιδί πρέπει να αποκτήσει και τις κατάλληλες ικανότητες για να μελετά σωστά και να αποδίδει σύμφωνα με τις δυνατότητές του.

Να τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε τα παιδιά μας προς αυτήν την κατεύθυνση:

•             Αποφεύγουμε εντάσεις, νεύρα και υστερίες γιατί δεν οδηγούν πουθενά.

•             Τα αυτιά μας ανοιχτά να ακούμε τη γνώμη τους και τους προβληματισμούς τους σχετικά με το θέμα «μελέτη». Είμαστε θετικοί μαζί τους και τα επαινούμε όταν επιτυγχάνουν, ακόμα και μικρότερους στόχους, για να τους δείξουμε ότι είμαστε μαζί τους και στα «μικρά» και στα «μεγάλα».

•             Τα βοηθούμε να οργανώνουν το χρόνο τους. Η διαχείριση του χρόνου δεν είναι εύκολη υπόθεση για όλους τους μαθητές και γι’ αυτό, ίσως, ένας εβδομαδιαίος πίνακας με σημειωμένες τις υποχρεώσεις τους να βοηθούσε.

•             Να βοηθήσουμε το παιδί να υπολογίζει μόνο του το χρόνο που χρειάζεται, περίπου, για να ολοκληρώσει μια εργασία. Να μάθει σιγά σιγά να «αυτοοριοθετείται».

•             Να το πείσουμε ότι το διάβασμα δεν είναι υπόθεση της τελευταίας στιγμής. Αν αυτό το μάθει από τα πρώτα βήματα της μελέτης του θα του καταστεί απαραίτητο στις μεγαλύτερες τάξεις όπου οι υποχρεώσεις αυξάνονται. Αυτό θα το μάθουν, βέβαια, γρήγορα και χωρίς κόπο αν εμείς με το παράδειγμά μας είμαστε συνεπείς και σταθεροί στις υποχρεώσεις μας. Είμαστε τα πρότυπά τους και στα δικά μας τα ίχνη βαδίζουν.

•             Ας έχουμε υπόψη μας ότι ένας μικρός μαθητής δεν μπορεί να διατηρήσει τη συγκέντρωσή του για περισσότερο από 30 συνεχόμενα λεπτά ενώ ένας μαθητής του γυμνασίου περίπου 45 λεπτά. Ο χρόνος αυτός περιορίζεται σημαντικά εάν ο μαθητής αντιμετωπίζει προβλήματα συγκέντρωσης.

•             Το διάβασμα ενός δύσκολου και απαιτητικού για το παιδί μαθήματος μπορούμε να το κάνουμε λίγο διασκεδαστικό επιτρέποντάς του να κάνει μικρά διαλείμματα ή και να ασχοληθεί ενδιάμεσα με κάποιο αγαπημένο του παιχνίδι.

•             Μπορούμε να το ενθαρρύνουμε να βρει ένα σύστημα που θα τονίζει τα σημαντικά σημεία σε καθετί που διαβάζει π.χ. υπογραμμίσεις, σημειώσεις στο περιθώριο, διαφορετικά χρώματα. Έτσι θα συγκρατεί περισσότερο αυτά που διαβάζει.

•             Μια καλή συνήθεια είναι κάθε δυο εβδομάδες να κάνει μια επανάληψη της ύλης που διδάχτηκε αυτήν την περίοδο.

•             Μια καλή στρατηγική είναι να του επιτρέπουμε και να το παροτρύνουμε να μελετά πού και πού με κάποιον συμμαθητή του. Έτσι θα έχει τη δυνατότητα να δει και να «αντιγράφει» στρατηγικές μελέτης από τους συμμαθητές του.

•             Επειδή, εμείς οι παλιότεροι, έχουμε μια εμμονή με την ορθογραφία, και οδηγούμαστε συχνά σε λαθεμένα συμπεράσματα για τις ικανότητες και τις επιδόσεις των παιδιών μας, μπορούμε τουλάχιστον να τα βοηθήσουμε να χρησιμοποιούν σωστά το λεξικό τους.

•             Είναι σχεδόν βέβαιο ότι όλα τα παραπάνω θα είναι αρκετά δύσκολο για έναν μικρό μαθητή να εφαρμόσει άμεσα. Σε αυτήν την περίπτωση μην αρχίσουμε τις φωνές και τις επιπλήξεις. Χρειάζεται χρόνος. Το σημαντικό είναι να αποδεχτούν την ανάγκη της οργανωμένης μελέτης. Στη συνέχεια, όλα μπορούν να διορθωθούν με κατανόηση και συζήτηση.

Η ικανότητα των παιδιών να αντλούν και να επεξεργάζονται την πληροφόρηση με τον πιο σωστό και αποτελεσματικό τρόπο είναι ιδιαιτέρως σημαντική κι αυτό θα το κατακτήσουν με αγάπη, υπομονή και συνεχή επιβράβευση των προσπαθειών τους. Έτσι, χτίζουμε και τις βάσεις μια υγιούς σχέσης με τα παιδιά μας!

*Ο Θεόδωρος Μπαρής είναι Προϊστάμενος Επιστημονικής - Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Περιφερειακής Δ/νσης Εκπ/σης Δ. Ελλάδας.