Εργατική Πρωτομαγιά: Έτσι ξεκίνησαν όλα το 1886

Ημέρα σύμβολο είναι η εργατική Πρωτομαγιά για τους εργαζόμενους στον πλανήτη. Η 1η Μαΐου του 1886 είναι η παγκόσμια ημέρα των εργατών σε όλη τη Γη. Ήταν τότε που περίπου 350.000 εργαζόμενοι κατέκλυσαν τους δρόμους των ΗΠΑ για να διεκδικήσουν κάτι που για τις επόμενες γενιές φάνταζε αυτονόητο: το οκτάωρο. 

Η Αμερικανική Ομοσπονδία Εργασίας είχε αποφασίσει δύο χρόνια νωρίτερα πως εάν οι εργοδότες δεν αποδέχονταν το αίτημά τους, τότε θα πραγματοποιούσε πανεργατική απεργία. Και πράγματι, δύο χρόνια αργότερα και όπως είχε αποφασιστεί, Πρωτομαγιά, βγήκαν στους δρόμους.

Στις 3 του μήνα έξι εργάτες δολοφονήθηκαν και 30 τραυματίστηκαν, όταν η Αστυνομία πυροβόλησε σε μεγάλη συγκέντρωση έξω από ένα εργοστάσιο στο Χάρβεστερ. Τα συνδικάτα κάλεσαν σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας για την επόμενη ημέρα. Οι Αρχές επιτέθηκαν στη συγκέντρωση και εκεί ήταν που έσκασε μια βόμβα, με αποτέλεσμα τον θάνατο επτά αστυνομικών και ακόμη τεσσάρων εργατών. Πολλοί άλλοι εργάτες τραυματίστηκαν...

Η Αστυνομία συνέλαβε στελέχη των εργατών, με τους οκτώ να παραπέμπονται σε δίκη. Οι τέσσερις εξ αυτών καταδικάστηκαν σε απαγχονισμό και κρεμάστηκαν στις 11 Νοεμβρίου του 1887. Ο αγώνας τους και το αίμα που χύθηκε άρχισε σταδιακά να δικαιώνεται. Έτσι, η 1η Μαΐου καθιερώνεται ως η ημέρα των εργατών.

Η Εργατική Πρωτομαγιά τιμάται σε 107 χώρες του κόσμου, που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 67% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η Πρωτομαγιά, ως εργατική γιορτή, καθιερώθηκε στις 20 Ιουλίου 1889, κατά τη διάρκεια του ιδρυτικού συνεδρίου της Δεύτερης Διεθνούς (Σοσιαλιστικής Διεθνούς) στο Παρίσι, σε ανάμνηση του ξεσηκωμού των εργατών του Σικάγου την 1η Μαΐου 1886, που διεκδικούσαν το οκτάωρο και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Κατέληξε σε αιματοχυσία λίγες μέρες αργότερα, με την επέμβαση της αστυνομίας και των μπράβων της εργοδοσίας.

Στη χώρα μας, ο πρώτος εορτασμός για την Εργατική Πρωτομαγιά έγινε το 1893, στην Αθήνα. Όλα ξεκίνησαν με πρωτοβουλία του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου του Σταύρου Καλλέργη. Η 1η Μαΐου ήταν Σάββατο και εργάσιμη. Έτσι, επελέγη η Κυριακή 2 Μαΐου, για να έχει η γιορτή μαζικό χαρακτήρα.

Διάφορες ημερομηνίες

Η Εργατική Πρωτομαγιά τιμάται σε 107 χώρες του κόσμου, που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 67% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η Ολλανδία, το Ισραήλ και οι χώρες της αραβικής χερσονήσου είναι από τις ελάχιστες χώρες που δεν διαθέτουν μια ημέρα γιορτής για την εργασία και τους εργαζόμενους. Η Σρι Λάνκα γιορτάζει την ημέρα αυτή στις 7 Μαΐου και το Ηνωμένο Βασίλειο την πρώτη Δευτέρα του Μαΐου (στις 7 Μαΐου το 2018), η Νέα Ζηλανδία την τέταρτη Δευτέρα του Οκτωβρίου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπως και ο Καναδάς, τιμούν την ημέρα αυτή την πρώτη Δευτέρα του Σεπτεμβρίου.

Η Ιαπωνία, το Αφγανιστάν, το Ιράν και ορισμένα κρατίδια της Ινδίας αν και γιορτάζουν την Πρωτομαγιά --σε μια πολύ συγκεκριμένη παραλλαγή το Ιράν-- είναι ανάμεσα στις ελάχιστες χώρες όπου η ημέρα αυτή δεν είναι αργία.

Στη Λιθουανία, το καθεστώς της είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης και η ημέρα αργίας μπορεί να αμφισβητηθεί.

Γιορτές και διαδηλώσεις

Στις περισσότερες χώρες την ημέρα αυτή συνδικάτα και κόμματα διοργανώνουν διαδηλώσεις και εορταστικές συγκεντρώσεις.

Στη Φινλανδία, είναι μια ημέρα φοιτητικών γιορτών και οικογενειακών πικνίκ σε ατμόσφαιρα καρναβαλιού. Στην Ιταλία, μια μεγάλη συναυλία πραγματοποιείται κάθε χρόνο τέτοια μέρα στη Ρώμη.

Στη Γαλλία, η Πρωτομαγιά είναι η ευκαιρία για να αγοράσει ο κόσμος άνθη μιγκέ. Στην Αυστρία, γιορτάζεται το δέντρο του Μάη.

Όμως το σύμβολο που μοιράζονται στη γιορτή των εργαζομένων οι περισσότερες χώρες στον κόσμο είναι εκείνο που συνδέεται με τον κομμουνισμό, ιδίως το σφυροδρέπανο και γενικότερα το κόκκινο χρώμα. Το βρίσκουμε στο Μπανγκλαντές, στο Πακιστάν, σε πολλές χώρες των Βαλκανίων, στην ΠΓΔΜ ή ακόμη στην Ονδούρα.

Καταστολή

Στη Μιανμάρ, στη Λιβύη και στη Συρία δεν διοργανώνεται καμία δημόσια διαδήλωση.

Στην Τουρκία, στην Ινδονησία και στο Πακιστάν, αν και η μέρα αυτή είναι γιορτή, οι διαδηλώσεις συχνά καταστέλλονται από την κυβέρνηση. Στην Κωνσταντινούπολη, διαδήλωση πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην πλατεία Ταξίμ, αν και από το 2013 απαγορεύονται οι συγκεντρώσεις εκεί.