Κινδυνεύουμε από τα αντηλιακά; Ποια είναι η αλήθεια;

«Η χρήση αντηλιακών είναι απαραίτητη για την προστασία από τον ήλιο και σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να σταματήσουμε να τα χρησιμοποιούμε» απαντά με κατηγορηματικό τρόπο ο Δημήτρης Ρηγόπουλος, Δερματολόγος Αφροδισιολόγος, Καθηγητής ΕΚΠΑ, με αφορμή δημοσιεύματα για πρόσφατη αμερικανική έρευνα που αφορούσε έξι άτομα, τα οποία χρησιμοποίησαν κάποιο αντηλιακό και βρέθηκε ότι τα συστατικά του εισχώρησαν στο αίμα.

Ο κ. Ρηγόπουλος με δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ κάνει λόγο για «παραπληροφόρηση» υπογραμμίζοντας ότι «στην έρευνα πουθενά δεν αναφέρεται ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται αντηλιακά, αντίθετα αναφέρεται ότι θα πρέπει να γίνουν μελέτες για να αξιολογηθεί το εύρημα, σημειώνοντας ότι αντηλιακά χρησιμοποιούνται από την δεκαετία του 1970 και δεν έχουμε δει ποτέ βλάβες από αυτά».

Κινδυνεύουμε από τον ήλιο τονίζουν οι επιστήμονες, όταν δεν τον αντιμετωπίζουμε με προσοχή και θα πρέπει να έχουμε υπεύθυνη συμπεριφορά απέναντι του.

Τα κρούσματα μελανώματος έχουν αυξηθεί τα τελευταία 50 χρόνια σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και ο καρκίνος του δέρματος αποτελεί πλέον ένα από τα 10 είδη καρκίνων που εμφανίζονται συχνότερα. Περίπου 130.000 μελανώματα εμφανίζονται παγκοσμίως και περίπου 37.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από μελάνωμα.

Ο κ. Ρηγόπουλος εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσουν μελάνωμα έχουν οι άνθρωποι με μεγάλη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία σε σύντομο χρονικό διάστημα, ενώ όσοι εκτίθενται χρονίως κινδυνεύουν από καρκίνο του δέρματος και προκαρκινικές καταστάσεις».

Ο ήλιος μπορεί να προκαλέσει επίσης φωτογήρανση, ηλιακά εγκαύματα και διάφορα δερματικά προβλήματα. Οι καρκίνοι του δέρματος και γενικότερα οι επιπτώσεις από την έκθεσή στον ήλιο, είναι βλάβες που χρειάζονται χρόνια για να εμφανιστούν γι' αυτό οι επιστήμονες εστιάζουν στην πρωτογενή πρόληψη από νεαρή ηλικία.

Σωστή χρήση του αντηλιακού

Ασπίδα προστασίας από τον ήλιο αποτελεί το αντηλιακό, για όλες τις ηλικίες και ο κ. Ρηγόπουλος αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «η σωστή χρήση του δεν είναι απλό πράγμα. Εμπεριέχει την επιλογή του σωστού αντηλιακού, το δείκτη προστασίας , αλλά και την συχνότητα με την οποία το χρησιμοποιούμαι».

Τα παιδιά πάνω από 6 μηνών (παιδιά μέχρι 6 μηνών δεν πρέπει να βγαίνουν στον ήλιο), καλό είναι να χρησιμοποιούν «ενισχυμένα» αντηλιακά με συστατικά όπως (υαλουρονικό, βιταμίνη Ε & προβιταμίνη Β5), με ανακλαστικά και 100% φυσικά φίλτρα, να φοράνε καπέλο και να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο τις «κακές» ώρες 12:00 με 17:00, ακόμα και με την χρήση αντηλιακού.

Οι ενήλικες μπορούν να χρησιμοποιούν αντηλιακά που περιέχουν ανακλαστικά και απορροφητικά φίλτρα, αλλά έχουν και αντιγηραντική δράση. Κάθε δυο ώρες ακόμα και όταν αναγράφεται ότι είναι αδιάβροχο, θα πρέπει να το ανανεώνουν- όσο χαμηλότερο δείκτη προστασίας έχει ένα αντηλιακό τόσο συχνότερα χρειάζεται ανανέωση- και για να έχει δράση θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε ιδανική ποσότητα, 2 mg ανά τετραγωνικό εκατοστό. Το βασικό είναι να μάθουν οι άνθρωποι να «σέβονται την επικινδυνότητα του ήλιου», δηλαδή να αποφεύγουν να εκτεθούν τις ώρες 12:00 με 17:00 και να βγαίνουν χωρίς προστασία.

Ευαισθητοποίηση και προστασία

Ευαισθητοποίηση και προστασία, από την ηλιακή ακτινοβολία είναι οι στόχοι των εκστρατειών ενημέρωσης επιστημονικών φορέων που πραγματοποιούνται εδώ και αρκετά χρόνια με ενθαρρυντικά αποτελέσματα ανταπόκρισης.

«Από την καμπάνια που κάνουμε εδώ και 20 χρόνια έχουμε διαπιστώσει ότι πράγματι διαγιγνώσκονται πολύ πιο συχνά μελανώματα, διότι ο κόσμος έχει ευαισθητοποιηθεί και έρχεται στο γιατρό, ξέρει πλέον τι είναι το μελάνωμα, ξέρει τι είναι ο καρκίνος του δέρματος ξέρει τι είναι οι προκαρκινικές καταστάσεις, άρα η όποια αλλαγή στο δέρμα του τον κινητοποιεί και αυτή είναι η ουσιαστική μας προσπάθεια , να φέρουμε τον ασθενή έγκαιρα στο γιατρό, για σωστή διάγνωση», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ρηγόπουλος.

Προσθέτει ότι υπάρχουν και άνθρωποι που δεν αξιολογούν τις όποιες αλλαγές «και εκεί στοχεύουμε, αυτός είναι ο άνθρωπος που πρέπει να ενημερωθεί». Αναφέρει ως παράδειγμα πρόσφατο περιστατικό, όπου πριν ένα μήνα 58χρονος επισκέφτηκε το δερματολογικό τμήμα του νοσοκομείου και εντελώς συμπωματικά έδειξε στον δερματολόγο ένα τεράστιο μελάνωμα που είχε στην κοιλιά και το οποίο δεν είχε αξιολογήσει ποτέ στη ζωή του.

Οι καμπάνιες ενημέρωσης οδηγούν περισσότερο κόσμο κοντά στον δερματολόγο, άρα, σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα για διάγνωση και αυτή είναι η θετική ανάγνωση. «Η αρνητική έγκειται στο γεγονός ότι η βλάβη από τον ήλιο είναι μακροπρόθεσμη. Ένας νεαρός 20 χρόνων εκτίθεται στον ήλιο απροστάτευτος, ακατάλληλες και πολλές ώρες χωρίς να αναλογίζεται ότι μπορεί να κάνει ένα μελάνωμα μετά την τέταρτη δεκαετία της ζωής του».

Όπως επισημαίνει ο κ. Ρηγόπουλος «η προστασία από τον ήλιο δεν είναι μονομερής. Το αντηλιακό από μόνο του δεν λύνει το πρόβλημα. Δεν σημαίνει ότι μπορούμε να βάλουμε αντηλιακό και στις 2:00 το μεσημέρι να καθίσουμε στον ήλιο τρεις ώρες. Η προστασία είναι συνολική, και μιλάμε για αλλαγή συμπεριφοράς και προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να εκπαιδευτούμε».

Αντηλιακά και βιταμίνη D

«Χωρίς καμία επιστημονική τεκμηρίωση αναφέρεται ότι η χρήση αντηλιακών εμποδίζει την σύνθεση της βιταμίνη D. Πουθενά δεν αναφέρεται ότι οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν αντηλιακά είναι ανεπαρκείς στην βιταμίνη D», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ρηγόπουλος.

Μάλιστα αναφέρεται σε μια μελέτη σε 16χρονα παιδιά στην Ιταλία, στην περιοχή του Μιλάνο, όπου όπως λέει, «βρέθηκαν ανεπαρκείς στην βιταμίνη D, ενώ δεν είχαν καμία σχέση με την χρήση του ήλιου. Ήταν παχύσαρκα και καθόντουσαν ώρες μέσα στο σπίτι. Επομένως αν θέλουμε να κοιτάξουμε τα πράγματα στα μάτια θα πρέπει να δούμε την συνολική συμπεριφορά των ανθρώπων. Εξάλλου κανένας δεν ξέρει ποιος είναι ο χρόνος που χρειάζεται ένας άνθρωπος να μείνει στον ήλιο για να συνθέσει απαραίτητη βιταμίνη D και ακόμα δεν ξέρουμε και την έκταση του ανθρώπινου σώματος. Τα αντηλιακά χρησιμοποιούνται κατεξοχήν στο πρόσωπο, υπάρχουν επομένως τα χέρια, ο λαιμός, τα πόδια που εκτίθενται στην ακτινοβολία χωρίς να βάζουμε αντηλιακό, επομένως πώς μπορεί να αιτιολογηθεί αυτό το πράγμα».

AΠΕ - ΜΠΕ