Η ενδοοικογενειακή βία - κακοποίηση "χτυπάει κόκκινο" στην περίοδο του κορωνοϊού

Φαντάσου… ένα άγριο, επιθετικό θηρίο σ’ ένα κλουβί με άλλα πιο αδύναμα ζώα.

Κάθε μέρα το θηρίο βγαίνει από το κλουβί για να ασχοληθεί με διάφορες δραστηριότητες. Τα υπόλοιπα ζώα είτε βγαίνουν και αυτά είτε κάθονται στο κλουβί τους.

Κάποια στιγμή ξαναβρίσκονται όλα μαζί και ανάλογα με τα «ερεθίσματα» που το θηρίο έχει δεχτεί ή θα δεχτεί βρίσκει την αφορμή να ξεσπάσει την επιθετικότητα του στα υπόλοιπα ζώα που συνυπάρχει. Πολλές φορές η επιθετικότητα αυτή εκτονώνεται στις εξωτερικές δραστηριότητες που ασχολείται, με αποτέλεσμα οι επιθέσεις να είναι πιο περιορισμένες τόσο σε έκταση, σε συχνότητα όσο και ένταση.

Φαντάσου τώρα… να απαγορεύσεις ξαφνικά στο θηρίο αυτό την έξοδο από το κλουβί.

Πόσο πιο επικίνδυνο θα γίνει όταν δεν μπορεί πουθενά να απασχοληθεί και να εκτονώσει αυτή την επιθετικότητα; Πόσο πιο φοβισμένα θα είναι τα υπόλοιπα ζώα;

Αυτό ακριβώς συμβαίνει στις οικογένειες που επικρατεί ενδοοικογενειακή βία.

Τα μέτρα ενάντιά στην εξάπλωση του ιού του κορονοϊού και ο περιορισμός στο σπίτι φαίνεται να οδηγούν στη ραγδαία και δραματική αύξηση αυτών των κρουσμάτων.

Ενώ για πολλούς από εμάς η διαμονή στο σπίτι είναι μια αναγκαστική διαδικασία, η οποία όταν ξεπεραστεί θα επαναφέρει τους ανθρώπους στην καθημερινότητα, με όποιες οικονομικές, κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις, για αυτούς που βιώνουν τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας και κακοποίησης δεν είναι μόνο μια αναγκαστική διαδικασία με επιπτώσεις αλλά μια αγωνιώδη καθημερινή προσπάθεια επιβίωσης.

Οι μετά-τραυματικές συνέπειες, κυρίως για τα παιδιά που την βιώνουν, είναι πολλές και η επούλωση τους εάν μπορέσει να επιτευχθεί θα είναι επίπονη και μακροχρόνια.

Όταν μιλάμε για ενδοοικογενειακή βία -κακοποίηση αναφερόμαστε στη χρήση σωματικής δύναμης ή εξουσίας, συμπεριλαμβανομένου, οι απειλές , ο εκφοβισμός, η παραμέληση, όλοι οι τύποι σωματικής, σεξουαλικής και ψυχολογικής κακοποίησης, καθώς και σε μια σχέση ελέγχου ή σωματικής υπεροχής του θύτη έναντι στο θύμα.

Η φύση της βιαιότητας που ασκείται από τον θύτη μπορεί να πάρει τις εξής μορφές:

-Οικονομική κακοποίηση

-Σεξουαλική βία

-Φυσική / σωματική βία

-Ψυχολογική βία

Σύμφωνα με μελέτες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας, της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων και άλλων επίσημων φορέων, η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας είναι οι γυναίκες και τα παιδιά. Είναι ένα φαινόμενο που δυστυχώς είναι παρόν και στην ελληνική κοινωνία και τα ποσοστά συνεχώς αυξάνονται.

Στην κατάσταση που ζούμε σήμερα, με την οικονομική κρίση να κορυφώνεται , την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια για το μέλλον, την κοινωνική απομόνωση, τον κίνδυνο του στιγματισμό, τον φόβο της ανεργίας, ενισχύονται συμπεριφορές κακοποιητικές καθώς :

-Δεν υπάρχουν τρόποι εκτόνωσης της επιθετικότητας του θύτη, (χωρίς εργασία ή άλλες δραστηριότητες η μόνη ενασχόληση είναι με το θύμα)

-Το θύμα νιώθει ότι δεν υπάρχει διέξοδος

-Δεν υπάρχει ή ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος αποκάλυψης (δεν κυκλοφορούμε έξω, άρα ο εντοπισμός «περιέργων» συμπεριφορών ή σωματικών σημαδιών που να αποκαλύπτουν την κακοποίηση ελαχιστοποιείται)

-Με την οικονομική ανασφάλεια και καταστροφή που προκλήθηκε από την πανδημία , το θύμα δεν νιώθει ότι θα μπορέσει να ανταποκριθεί και να ανεξαρτητοποιηθεί οικονομικά , ειδικά εάν υπάρχουν και παιδιά.

-Οι άνθρωποι λόγω του περιορισμού , απομονώνονται ακόμη περισσότερο από την κοινωνική ζωή, την εργασιακή ζώνη αλλά και την κοινωνική στήριξη, έτσι ενδυναμώνεται η αίσθηση εξουσίας και ελέγχου του θύτη με αποτέλεσμα την κλιμάκωση και την σφοδρότητα της βίας που ασκεί στο θύμα.

- Η σοβαρότητα και η αναγκαιότητα για την αμέριστη προσοχή του συστήματος υγείας στην πρόληψη και μη εξάπλωση του ιού, δημιουργεί περισσότερη ανασφάλεια στο θύμα καθώς νιώθει ότι δεν είναι προτεραιότητα η δική του κατάσταση και κανείς δεν θα ασχοληθεί μαζί του

Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν, η κακοποίηση σε όποια μορφή και αν είναι , να αντιμετωπίζεται και να τιμωρείται και οι άνθρωποι που την βιώνουν να μην νιώθουν έρμαια στο έλεος και στις ορέξεις του δράστη αλλά να νιώθουν ότι ακόμα και σε όποια κατάσταση κρίσης και αν είμαστε, υπάρχει βοήθεια, στήριξη, αλληλεγγύη και συμπαράσταση άρα υπάρχει διέξοδος !

Όποιος/ όποια βιώνει ή όποιοι γνωρίζουν ή πέσει στην αντίληψη τους ότι κάποιο ενήλικο ή ανήλικο άτομο κακοποιείται μπορούν να απευθυνθούν ή να καλέσουν:

-τηλεφωνική γραμμή SOS, στο 15900 (παραμένει 7 μέρες την εβδομάδα, 24 ώρες την ημέρα, ) Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων
-στο 197, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης
- στο 1056, Χαμόγελο του Παιδιού
-στο 100, Αστυνομία

Επίσης, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και η Ά Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική του ΕΚΠΑ του Νοσοκομείου «Αιγινήτειο» θέτουν σε λειτουργία τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης αλλά και ανοιχτές γραμμές βοήθειας μέσω Skype.