του Στάθη Θ. Πολίτη
Μία εβδομάδα απέμεινε μέχρι τις 3 Νοεμβρίου οπότε και διεξάγονται οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. Η υφήλιος παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα. Έγκυροι αναλυτές κάνουν λόγο για την πιο κρίσιμη εκλογική διαδικασία των τελευταίων δεκαετιών. Δεν έχουν κι άδικο.
Πολλά είναι αυτά που διακυβεύονται από το αποτέλεσμα της εκλογικής διαδικασίας –οπότε κι αν προκύψει αυτό. Και σίγουρα, δεν αφορούν μονάχα το εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών ή το ρόλο τους στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα.
Ξεκάθαρα, ενδεχόμενη επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και τέσσερα ακόμα χρόνια ανέφελης -χωρίς το άγχος επανεκλογής- θητείας, θα αλλάξουν για τουλάχιστον μια γενιά καταστάσεις που θεωρούμε τώρα δεδομένες. Ορθότερα, η αλήθεια είναι πως δεν μπορούμε καν να φανταστούμε τι μπορεί να μας επιφυλάσσει μια δεύτερη θητεία.Η μόνη βεβαιότητα θα είναι η αβεβαιότητα.
Κατά πόσο όμως είναι πιθανό πλέον ένα τέτοιο σενάριο;
Εάν κανείς εξετάσει με ρεαλισμό όλα τα δεδομένα, δεν μπορεί παρά να συμπεράνει πως είναι τουλάχιστον απίθανο. Η διαφορά του υπέρ του Μπάιντεν στον μέσο όρο των πανεθνικών δημοσκοπήσεων είναι στο 8%, 50,8%-42,8% (εικ.1). Βέβαια, θα παρατηρήσει ο γνώστης του εκλογικού συστήματος των ΗΠΑ, αυτό έχει μόνο μέχρι ενός σημείου επιρροή στο τελικό αποτέλεσμα. Σημασία έχουν οι Πολιτείες που κερδίζει ο κάθε υποψήφιος, οι οποίες και του χαρίζουν τους αριθμούς των εκλεκτόρων τους –είτε τις κερδίζει με 50% διαφορά, είτε με μία ψήφο. Ο δε μαγικός αριθμός των εκλεκτόρων που χρειάζεται για την εκλογή, είναι το 270.
Κι εδώ όμως, στη μεγάλη πλειοψηφία των Πολιτειών που χαρακτηρίζονται ακόμα ως διεκδικήσιμες (toss-up states), ο Μπάιντεν έχει προβάδισμα, ο μέσος όρος του οποίου είναι 3,8%.
Με βάση δε τον χάρτη των εκλεκτόρων που διαμορφώνει το έγκυρο RealClearPolitics (εικ. 2), ο Μπάιντεν χρειάζεται μόλις 38 εκλέκτορες ακόμα από τις 13 προαναφερθείσες Πολιτείες για να εκλεγεί. Για παράδειγμα, του αρκεί να κερδίσει σε Πενσιλβάνια, Ουισκόνσιν και Μινεσότα, που δίνουν 40 εκλέκτορες, κι ας χάσει στις υπόλοιπες 10 Πολιτείες. Το παράδειγμα δεν είναι τυχαίο.
Γιατί όμως τότε υπάρχει ακόμα έντονη ανησυχία στον στρατόπεδο των Δημοκρατικών και όχι μόνο; Είναι απλό, όποιος έχει καεί στον χυλό, φυσάει και το γιαούρτι. Υπάρχουν όμως πραγματικές ενδείξεις επανάληψης του σεναρίου ανατροπής που πραγματοποιήθηκε στις εκλογές του 2016;
Ας πάμε λίγο στο κομμάτι της στρατηγικής. Ο Μπάιντεν επέλεξε εξαρχής την εξής ξεκάθαρη στόχευση. Θέλησε να ρίξει το βάρος της προεκλογικής του εκστρατείας στο να ξανακερδίσει από τον Τραμπ τις βορειοανατολικές Πολιτείες των λιμνών συν τη γειτονική Πενσυλβανία, οι οποίες ήταν ο καθοριστικός παραγοντας της νίκης του το ‘16.
Ουισκόνσιν, Μίσιγκαν, Πενσυλβάνια και Μινεσότα αποτελούσαν παραδοσιακά προπύργια του δημοκρατικού κόμματος. Με την εξαίρεση της τελευταίας, ο Τραμπ κατόρθωσε να τις κερδίσει όλες, εξαιτίας κυρίως ενός στοιχείου -σάρωσε την ψήφο των μικρομεσαίων λευκών ανδρών. Αυτούς ακριβώς στόχευσε να κερδίσει πίσω ο Μπάιντεν.
Αναμφίβολα, τα χαρακτηριστικά του ως υποψηφίου αλλά και η πολιτική του καριέρα, του έδιναν τα κατάλληλα εχέγγυα για να το πετύχει. Μάλιστα, ως ώρας, δείχνει να το έχει καταφέρει σε σημαντικό βαθμό. Με μια υποσημείωση όμως -το ίδιο έδειχναν οι δημοσκοπήσεις να έχει κάνει και η Κλίντον το ’16, με τα γνωστά τελικά αποτελέσματα.
Εδώ πρέπει να μπουν κάποια καίρια ερωτήματα.
Μήπως θα ήταν πιο ορθολογικό για την καμπάνια του Μπάιντεν να επιλέξει να επικεντρωθεί περισσότερο στο να ενθουσιάσει τους Λατίνους ή τους Αφροαμερικανούς ψηφοφόρους, ώστε αυτοί να προσέλθουν μαζικά στις κάλπες και να του χαρίσουν μία βέβαιη νίκη; Μόνο το «λατινοκρατούμενο» Τέξας και οι 38 του εκλέκτορες, θα του εξασφάλιζαν σχεδόν την εκλογή. Οι Λατίνοι άλλωστε θα αποτελέσουν για πρώτη φορά φέτος τη νο 1 σε πληθυσμό μειονότητα του εκλογικού σώματος.
Τις τελευταίες ημέρες, καθώς πλησιάζει η 3η Νοεμβρίου, τα δημοκοπικά νούμερα του Τραμπ παρουσιάζουν μία κάποια βελτίωση. Λογικό και αναμενόμενο, δεν μπορεί να μην υπάρξει καμία συσπείρωση της εκλογικής βάσης των Ρεπουμπλικάνων.
Όμως, αυτό το στοιχείο ενισχύει περαιτέρω την παρατήρηση πως μέχρι στιγμής, ο Τραμπ είναι αυτός που χάνει κι όχι ο Μπάιντεν αυτός που κερδίζει. Μήπως λοιπόν μία τελική επανασυσπείρωση της βάσης των ψηφοφόρων του, μπορέσει να του χαρίσει τη μεγάλη ανατροπή; Και μήπως ο Μπάιντεν κακώς πόνταρε τόσα πολλά στο στοίχημα των Πολιτειών των λιμνών, αντί να προσπαθήσει περισσότερο να προσελκύσει νέους ψηφοφόρους στην κάλπη;
Σε κάθε περιπτωση, στον Τραμπ δεν αρκούν οι συγκεκριμένες Πολιτείες για να πιάσει τους 270 εκλέκτορες. Θα πρέπει να κερδίσει και σε περιπτώσεις όπως αυτές της Φλόριντα, της Τζόρτζια, της Βόρειας Καρολίνας, της Αριζόνα και άλλων που ακόμα θεωρούνται αμφίρροπες, αλλά στις οποίες ο Μπάιντεν διατηρεί προβάδισμα.
Το πρόσφατο ντιμπέιτ ήταν μια από τις τελευταίες ευκαιρίες του Τραμπ να αντιστρέψει την πορεία των πραγμάτων. Έχοντας προφανώς -κάπως αργά αλήθεια είναι- συνειδητοποιήσει πως τα αστεία τελείωσαν, ακολούθησε τις προσταγές των συμβουλών του και εμφανίστηκε πολύ πιο μετρημένος και ήπιος σε σχεση με τον συνήθη έξαλλο εαυτό του, που είχε παρουσιαστεί στο πρώτο ντιμπέιτ.
Τις εντυπώσεις πάντως δεν τις κέρδισε. Ο Μπάιντεν ήταν καλά προετοιμασμένος και το αποτέλεσμα μάλλον ισόπαλο.
Έχει απομείνει συνεπώς κάποιο χαρτί στον Πρόεδρο να παίξει για να διεκδικήσει την επανεκλογή του;
Άσσο απ' το μανίκι δύσκολα θα καταφέρει να βγάλει. Θα προσπαθήσει την τελευταία εβδομάδα να διατηρήσει την ατζέντα γύρω από τα θέματα της οικονομίας που είναι τα μοναδικά στα οποία φαίνεται πως διατηρεί ακροατήριο.
Δεν του φτάνει αυτό όμως. Η μόνη οδός προς την επανεκλογή είναι μια αθρόα -και άνευ προηγούμενου- προσέλευση αυτής της δημογραφικής κατηγορίας των λευκών μικρομεσαίων ανδρών ψηφοφόρων σε όλες τις κρίσιμες Πολιτείες και ταυτόχρονα, μια μικρότερη του αναμενόμενου συμμετοχή των Λατίνων και των Αφροαμερικανών.
Το βράδυ των εκλογών πάντως, εάν ο Μπάιντεν κερδίσει το στοίχημα των λιμνών, θα είναι πανηγυρικά ο επόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ -και με διαφορά εκλεκτόρων τέτοια, που να μην αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης του αποτελέσματος στον Τραμπ.
Αν το χάσει, όλα θα είναι ανοιχτά.
Η Πενσυλβάνια θα είναι η πρώτη από αυτές τις Πολιτείες που θα κλείσουν οι κάλπες.
Ως τότε, fingers crossed!
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr