Η πανδημία έχει επιφέρει αλλαγές τόσο στην αγορά, όσο και εν γένει στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι και έχει υποχρεώσει σε αλλαγές τις επιχειρήσεις. Πώς επηρέασε την επιχείρησή σας;

Η πανδημία φρέναρε τις εξελίξεις στην οικονομία και στην κοινωνία. Επέφερε μια προσωρινή στάση στους περισσότερους τομείς. Τα οικονομικά στοιχεία δεν μπορεί παρά να είναι αρνητικά και μια μεγάλη ή πολύ μεγάλη πτώση τζίρου για το 2020 είναι γεγονός και είναι προ των πυλών. Όσο διαρκεί το κακό οι αντοχές κάθε επιχείρησης εξαντλούνται. Η εστίαση επλήγη τα μέγιστα, ο τουρισμός επίσης και το κρασί επιβίωσε με την βοήθεια ευρωπαϊκών πολιτικών στήριξης που ελπίζουμε να υπάρξουν και το 2021. Όμως οι αντοχές κάθε επιχείρησης εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες και δεν θα είναι μόνον τα οικονομικά αποτελέσματα ενός έτους που θα καθορίσουν την μετά-covid εξέλιξή μας. Προσωπικά είμαι πολύ αισιόδοξος στο δρόμο που χαράζει η ΟΙΝΟΦΟΡΟΣ για την συνέχεια, στηριζόμενη από σπάνιο έμψυχο υλικό και προωθώντας συνέργειες τόσον όσον αφορά το αμπέλι όσο και την αγορά.

Παρά τις δυσκολίες θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία; Τι θεωρείτε ότι πρέπει να κάνουν οι πληττόμενες επιχειρήσεις για να μείνουν όρθιες; Υπάρχουν κάποιες καλές πρακτικές;

Ο κορωνοϊός μας υποχρέωσε να κρατήσουμε μια απόσταση από την καθημερινή ένταση, μας δίνει την ευκαιρία να οργανώσουμε και να εκσυγχρονίσουμε το εσωτερικό τοπίο της επιχείρησης, να δημιουργήσουμε μια καινούργια ομαδικότητα καθώς περνάμε μαζί με τους συνεργάτες μας τη δύσκολη εποχή, να βελτιώσουμε την ηλεκτρονική υποδομή της επιχείρησης και τις αντίστοιχες δεξιότητες των ανθρώπων της. Δημιουργεί μια ευκαιρία στην επιχείρηση να δυναμώσει την εταιρική της κουλτούρα και να προετοιμάσει την εικόνα της εταιρίας προς τα έξω. Είναι επίσης μια ευκαιρία να αξιολογήσει καλύτερα τόσο τους προμηθευτές όσο και τους πελάτες της. Να αλλάξει μερικούς ή να δυναμώσει τις σχέσεις με άλλους κ.ο.κ. Για εμάς τους οινοποιούς ήταν, επιπλέον, μια ευκαιρία να εργαστούμε πιο πολύ πάνω στους αμπελώνες μας στην ύπαιθρο.

Την επομένη της πανδημίας, σε ποιους κλάδους της οικονομίας πρέπει να δοθεί το βάρος της ανάπτυξης;

Είναι μια ευκαιρία σε εθνικό επίπεδο να γίνει ένα νέο ξεκίνημα. Νομίζω ότι πρέπει να στηρίξουμε όλοι την προσπάθεια (εάν εκδηλωθεί με συνέπεια) να σπάσουν εκείνες οι αγκυλώσεις που κρατάνε τη χώρα μας δέσμια μιας συνεχούς άρνησης, μιας υποστήριξης κεκτημένων που ανταποκρίνονται ίσως στο χθες, αλλά δεν συμβαδίζουν πλέον με τις ανάγκες και τις παραμέτρους του σήμερα ενώ ταυτόχρονα εμποδίζουν το αύριο. Η κυβέρνηση που έχει τη συνολική εικόνα, τις σχετικές μελέτες (όπως η έκθεση Πισσαρίδη), την εκτελεστική εξουσία και τα χρηματοδοτικά εργαλεία (Ταμείο Ανάκαμψης) θα είναι σε θέση και πρέπει να πάρει προωθητικές αποφάσεις. Όσον αφορά αναλυτικότερα τον δικό μας τομέα πιστεύω πως πρέπει να ρίξει βάρος στο να δημιουργηθεί ένα νέο εθνικό προϊόν ποιότητας που θα συνθέτει το τετράπτυχο «Προϊόντα ποιότητας, Γαστρονομία, Τουρισμός, Πολιτισμός». Μόνον έτσι μπορούν να αξιοποιηθούν τα ελληνικά προϊόντα που δεν διαθέτουν ικανές ποσότητες για να σταθούν στη χαμηλή κατηγορία του παγκοσμίου ανταγωνισμού, αλλά διαθέτουν εξαιρετικές ποιότητες που μπορούν να αναδείξουν μια ελληνική γαστρονομία, η οποία σε συνέργειες με τον πολιτισμό και τα τοπία της χώρας θα δημιουργήσουν τον ποιοτικό τουρισμό που έχουμε ανάγκη, και ο οποίος είναι ο μόνος βιώσιμος, και ικανός να φέρει αυξημένα έσοδα. Η πολυτέλεια στη χώρα μας δεν μπορεί να έχει τη μορφή της αφθονίας, της χλιδής και της επίδειξης αλλά τη μορφή της ιστορικότητας, της αρμονίας και της λιτότητας.