Πάτρα: ΔΕΙΤΕ ΦΩΤΟ από την κατάθεση στεφάνων στα Ψηλαλώνια και την επίσκεψη στο παλιό καταφύγιο

H πλατεία των Υψηλών Αλωνίων, ήταν το κεντρικό σημείο της εκδήλωσης που διοργάνωσε το πρωί της Κυριακής 3 Οκτωβρίου 2021 ο Δήμος της Πάτρας, για τη συμπλήρωση 77 χρόνων απελευθέρωσης της πόλης από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, με την πραγματοποίηση ομιλίας και την κατάθεση στεφανιών.

Αμέσως μετά, το χώρο του ιστορικού καταφυγίου (κάτω από την πλατεία), άνοιξε ο Δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης, ο οποίος στο βιβλίο των εντυπώσεων έγραψε τα εξής: «Καταφύγιο, μνήμη, γνώση, δύναμη, αντίσταση σ’ όλους όσους θέλουν για τη δική τους ευτυχία, να καταστρέψουν αυτούς που κτίζουν τα πάντα, του λαούς».

Η πρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού Κατερίνα Γεροπαναγιώτη στην ομιλία της  επεσήμανε ότι: «77 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης μας από τη ναζιστική, γερμανική κατοχή, είμαστε εδώ και τιμάμε τους  ήρωες του λαϊκού μας κινήματος, αυτούς που έδωσαν ακόμα και ζωή τους για να μείνει η φλόγα του αγώνα άσβεστη, για να ξημερώσει ένα καλύτερο μέλλον για τις νέες γενιές.

 Ένα κατόρθωμα του αγωνιζόμενου λαού, που δεν προσκύνησε, δεν τρομοκρατήθηκε από τον τότε συσχετισμό δύναμης. Με τις οργανώσεις του, τον ΕΑΜ, τον ΕΛΛΑΣ, την ΕΠΟΝ, απέδειξε ότι δεν υπάρχει ανίκητος αντίπαλος.

Τιμάμε τους απελευθερωτές της πόλης. Τους μαχητές και τις μαχήτριες του 12ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες της ΕΑΜικής Αντίστασης, της ΕΠΟΝ. Εκείνους κι εκείνες που πάλεψαν με το όπλο,  με την προκήρυξη, κράτησαν ηρωική στάση στα κρατητήρια και στα εκτελεστικά αποσπάσματα στη βίλα Λυμπερόπουλου, στο κτήμα Μουρτζούχου, στις φυλακές Μαργαρίτη, στο μπλόκο των Προσφυγικών, στα Ψηλαλώνια. 

Αποτίνουμε φόρο τιμής στους νεκρούς από την πείνα, στα εκατομμύρια θύματα των φοβερών στρατοπέδων θανάτου, κάθε χώρου φρίκης, όπου η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο έφτασε στο αποκορύφωμα με την απόλυτη απαξίωση της ανθρώπινης ύπαρξης.

Από το 2014 μέχρι και σήμερα ως δημοτική αρχή, αναδείξαμε τη μέρα απελευθέρωσης της πόλης από τα Ναζιστικά στρατεύματα κατοχής. Αναδείξαμε ιστορικές διαδρομές στις γειτονιές της Πάτρας μέσα από το παρελθόν και το παρόν τους. Οργανώσαμε, επίσης, πολύπλευρες εκδηλώσεις, εμπλέκοντας την τέχνη και τον πολιτισμό. Από πέρυσι αποδώσαμε στον πατραϊκό λαό, με τη δουλειά των εργαζομένων στο δήμο, ένα νέο χώρο ιστορικής μνήμης, το καταφύγιο των Υψηλών Αλωνίων. Ένα χώρο, που από σήμερα  θα είναι πάλι επισκέψιμος και φιλοξενεί την έκθεση αρχειακού υλικού της περιόδου ’40-’44.

Ο λαός μας, οι φτωχογειτονιές της Πάτρας βίωσαν με τον πιο σκληρό τρόπο τη Ναζιστική, Γερμανική κατοχή της περιόδου ’40-’44. Την πείνα, τους διωγμούς, τις εκτελέσεις…», «Θύματα των κατοχικών αρχών και των μεθόδων τους ήταν και οι άνθρωποι της τέχνης και του πολιτισμού, όπως ο νεαρός ποιητής Φώτος Πασχαλινός που απαγχονίστηκε στην Πάτρα, ο Μαέστρος Τριάντης του Μουσικού Ομίλου «ΟΡΦΕΥΣ» που γλύτωσε το εκτελεστικό απόσπασμα τελευταία στιγμή και πολλοί άλλοι».

 Σε άλλο σημείο η κ. Γεροπαναγιώτη τόνισε: «Η ιστορία δεν είναι μόνο γεγονότα, είναι τα διδάγματα και τα συμπεράσματα για το τότε και το σήμερα. Έχουμε χρέος να γνωρίζει την πραγματική ιστορία και τους αγώνες του λαού μας η νέα γενιά, γιατί λαός χωρίς μνήμη είναι λαός χωρίς μέλλον…», « …Η Ιστορία της κοινωνίας των ανθρώπων είναι η Ιστορία της πάλης του λαού μας, για να ζήσουν χωρίς πείνα και πολέμους, για ένα μέλλον που τους ανήκει. Όπως ο Α', έτσι και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος (1939 - 1945) ήταν αποτέλεσμα της μεγάλης όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων (ο ένοχος) και της πάλης για το ξαναμοίρασμα του κόσμου (η αιτία), που δεν μπορούσαν να λυθούν παρά μόνο ένοπλα μεταξύ των καπιταλιστικών κρατών. Τα σχέδια εμπλοκής στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ στην περιοχή και ευρύτερα είναι ήδη εδώ και έχουν τις υπογραφές όλων των μέχρι σήμερα κυβερνήσεων (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, κ.α.). Οι αστικές κυβερνήσεις διατηρούν και ενισχύουν τις Συμφωνίες με τις ΗΠΑ για τις Βάσεις, μετατρέποντας ακόμα περισσότερο τη χώρα σε μαγνήτη κινδύνων, συνεχίζουν την εμπλοκή σε ΝΑΤΟικές αποστολές, τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.

Ο λαός της Πάτρας και της ευρύτερης περιοχής της Δυτικής Ελλάδας, πρέπει να επαγρυπνεί. Να απαντήσει όπως έκανε πάντα. Να μην ανεχτεί να εγκατασταθούν ξανά πυρηνικά στον Άραξο. Όλοι οι δρόμοι θα είναι κλειστοί σε κάθε τέτοια προσπάθεια. Να κλείσουν οι ξένες στρατιωτικές βάσεις στην Ελλάδα και να απεμπλακεί η χώρα μας από τα επικίνδυνα σχέδια του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ, της Ε.Ε.».

Η πρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού πρόσθεσε πως «δεν ξεχνάμε ότι ο λαός μας, πλήρωσε με φόρο αίματος το φασισμό, γέννημα - θρέμμα του καπιταλισμού, την πιο ανοιχτή, την πιο αιματηρή μορφή δικτατορίας της αστικής τάξης. Σταθερά τα τελευταία χρόνια στην Ε.Ε. γίνεται προσπάθεια να ξαναγραφτεί η Ιστορία του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Εξωραΐζουν το φασισμό, εξισώνουν τον κομουνισμό με το φασισμό, δίνουν αέρα στα πανιά για να ξεδιπλώσει τη δηλητηριώδη εγκληματική ιδεολογία του…», κάνοντας αναφορά στις δηλώσεις του μεγάλου λαϊκού μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος σχολιάζοντας το αντικομμουνιστικό μνημόνιο της Ε.Ε το 2005 ανέφερε: «Το συμβούλιο της Ευρώπης αποφάσισε να αλλάξει την ιστορία. Να τη διαστρεβλώσει εξισώνοντας τα θύματα με τους θύτες. Τους εγκληματίες με τους ήρωες. Στο όνομα, λοιπόν, των νεκρών συντρόφων μου κομμουνιστών, αυτών που πέρασαν από τη Γκεστάπο, τα στρατόπεδα θανάτου και τους τόπους των εκτελέσεων για να εξοντωθεί ο ναζισμός και να θριαμβεύσει η λευτεριά, έχω να απευθύνω στους ‘’κυρίους’’ αυτούς μόνο μία λέξη : ΝΤΡΟΠΗ!»

Η κ. Γεροπαναγιώτη ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ο τροχός της ιστορίας γύρισε μπροστά όταν ο οργανωμένος και αποφασισμένος λαός, που έχει το δίκιο με το μέρος του πήρε την τύχη του στα χέρια του. Το αποδεικνύει ο ίδιος ο λαός μας, που σήκωσε τη δεκαετία 1940-1949 τρεις φορές τα όπλα ενάντια σε ξένους και ντόπιους δυνάστες.

Οι μαθητές, οι φοιτητές, οι εργαζόμενοι και ο λαός, οργανωμένοι στα σωματεία και στους μαζικούς φορείς τους, δεν τρομοκρατούνται από τα φασιστοειδή που το σύστημα ξεθάβει. Δεν θα επιτρέψουν τα σχολεία και οι γειτονίες τους να αποτελέσουν «φωλιές» των φιδιών που στάζουν το δηλητήριο του φασισμού και του ρατσισμού, θα στείλουν πίσω στις τρύπες τους τα μαντρόσκυλα του συστήματος που απλώνουν χέρι σε μαθητές, φοιτητές, εργαζόμενους, σε όσους αγωνίζονται.

Κλείνοντας τη ομιλία της ανέφερε πως «σήμερα, στην εποχή της πλατιάς εφαρμογής νέων τεχνολογιών, υπάρχουν επιστημονικές, τεχνολογικές και παραγωγικές δυνατότητες για να ζήσει ο λαός μας  πολύ καλύτερα, με βάση τις σύγχρονες λαϊκές και κοινωνικές ανάγκες. Να ζήσει χωρίς τον εφιάλτη της ανεργίας, την ανασφάλεια, για την επόμενη μέρα. Να μειωθούν οι ώρες εργασίας, απολαμβάνοντας καλύτερο επίπεδο ζωής, δωρεάν και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες Υγείας και μόρφωσης, Πολιτισμού. Να μην αγωνιούμε αν θα πνιγόμαστε στην πρώτη βροχή, αν θα καιγόμαστε στον πρώτο καύσωνα. Να μη βρίσκεται ο λαός μας αντιμέτωπος με τον κρατικό και εργοδοτικό αυταρχισμό και καταστολή. Να μη σηκώνει το βάρος των εξοπλιστικών προγραμμάτων που δεν αφορούν την εδαφική ακεραιότητα της χώρας αλλά τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και τον πόλεμο για τη διανομή των αγορών. Αυτό που μπαίνει εμπόδιο στη λαϊκή ευημερία είναι ότι όλα υποτάσσονται στα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων για το πως θα αυξήσουν τα κέρδη τους.

Τραγικό παράδειγμα η αντιμετώπιση της πανδημίας με τις εκατόμβες νεκρών, το διαλυμένο σύστημα υγείας, τις θεραπείες και τα εμβόλια να γίνονται αντικείμενο σκληρού ανταγωνισμού και κερδοφορίας. Η Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη εμπνέει τους λαούς, τους διδάσκει πίστη στη δύναμή τους. Αυτήν τη δύναμη μπορούν και πρέπει σήμερα να δοκιμάσει ο λαός μας για να απαλλαγεί από τα μνημόνια διαρκείας, τη φτώχεια, την ανεργία. Παίρνουμε δύναμη από όλους όσους έδωσαν τη ζωή τους , δίνοντας φωτεινό παράδειγμα για την πάλη στο σήμερα, στον αγώνα για την κοινωνία όπου ο λαός θα είναι αφέντης στον τόπο του, θα έχει ο ίδιος το τιμόνι της εξουσίας, χωρίς σύγχρονους και παλιούς δυνάστες».

Τέλος, ευχαρίστησε όλους όσους συνέβαλαν για να στηθεί η έκθεση στο καταφύγιο και ιδιαίτερα την ΠΕΑΕΑ για την παραχώρηση αρχειακού υλικού.

Στη συνέχεια ο Δήμαρχος της Πάτρας Κώστας Πελετίδης, οι προσκεκλημένοι και οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση, συνοδεία των ήχων της μπάντας του Δήμου, κατευθύνθηκαν στο χώρο του καταφυγίου, όπου άνοιξε τις πύλες της η έκθεση ιστορικού και αρχειακού υλικού.

Φέτος, η έκθεση στο χώρο του καταφυγίου συνοδεύεται από αντίστοιχη εικαστική διαδρομή στις ενότητες βομβαρδισμοί, κατοχή, απελευθέρωση. Τα έργα που επιμελήθηκαν οι εικαστικοί από το Εργαστήρι του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Πατρέων είναι εμπνευσμένα από την αντιφασιστική πάλη του λαού μας. Πρόκειται για έργα των εικαστικών Αγάθη Χρύσα, Bressoud Ganaelle, Καννελοπούλου Μαρίας, Κοντόγεωργα Τότας, Μεθενίτη Σπύρου, Δώρας Μόρφη και Παναγιώτη Φερεντίνου, οι οποίοι και πραγματοποίησαν ξεναγήσεις στο χώρο του καταφυγίου. Την επιμέλεια έχει η ιστορικό τέχνης Ξένια Γιαννούλη.

Παράλληλα στην πλατεία των υψηλών Αλωνίων λειτουργεί υπαίθρια έκθεση με αρχειακό υλικό της Δημοτικής Βιβλιοθήκης. Παρουσιάζονται 7 έργα που έχουν δοθεί από τον Ιταλό ζωγράφο Ivo Dalla Costa και αφορούν στη συγκεκριμένη περίοδο, στα οποία αποτύπωσε τη βιαιότητα των ταγματασφαλιτών και των ναζιστών, τα βάσανα του λαού μας, την πείνα, την κατοχή, τους απαγχονισμένους στα Ψηλά Αλώνια.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο Δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης , Το παρών έδωσαν επίσης ο πρόεδρος του Περιφερειακού συμβουλίου Παπαδόπουλος Τάκης,. Παραβρέθηκαν επίσης αντιδήμαρχοι, πρόεδροι Οργανισμών του Δήμου, Δημοτικοί και Περιφερειακοί Σύμβουλοι, διαμερισματικοί σύμβουλοι και μέλη του Δ.Σ. στον Πολιτιστικό Οργανισμό του Δήμου Πατρέων.

Στεφάνια κατέθεσαν, ο Δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης, ο πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Τάκης Παπαδόπουλος, για την Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Στρατού Ελλάδας, παράρτημα Πάτρας ο κ. Γιωργος Τσαπάρας, για την Δημοτική Παράταξη «Ώρα Πατρών» ο Γιώργος Παπαδόπουλος , από την Δημοτική Παράταξη «Ανυπότακτη Πολιτεία» ο Βασίλης Κυπραίος, για τον ΣΥΡΙΖΑ Αχαΐας ο συντονιστής Νομαρχιακής Επιτροπής Μιχάλης Σιδηρόπουλος, για την Τομεακή Επιτροπή Αχαΐας του ΚΚΕ ο Φώτης Αραβαντινός, για τον Εμπορικό και Εισαγωγικό Σύλλογο Πάτρας ο γ.γ. Μάκης Μακρής, για το Οικονομικό Επιμελητήριο Βορειοδυτικής Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας ο Γιώργος Παππάς, από τα «Πέτρινα Χρόνια – Ιστορική Μνήμη» ο κ. Αθανάσιος Κολιτσίδας και από την Ένωση Στρατιωτικών Περιφερειακής Ενότητας Αχαϊας, ο γ.γ. Βασίλειος Στροσκίδης.