Υπερδνειστερία: Ποια είναι η περιοχή όπου ανεβαίνουν οι εντάσεις και πώς συνδέεται με την Ουκρανία

Η ένταση αυξάνεται στην αποσχισθείσα Υπερδνειστερία, περιοχή της Μολδαβίας δίπλα στην Ουκρανία. Η περιοχή αναδύεται ως πιθανό νέο σημείο ανάφλεξης του πολέμου στην Ουκρανία και υπάρχουν σοβαροί λόγοι για αυτό.
Η κυρίως ρωσόφωνη περιοχή αποσχίστηκε από την τότε Σοβιετική Μολδαβία το 1990. Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης το 1991, οι φιλορώσοι αυτονομιστές είχαν έναν αιματηρό πόλεμο με τις κυβερνητικές δυνάμεις της χώρας.

Η Ρωσία, η οποία είχε ήδη στρατεύματα εκεί, βοήθησε να τερματιστεί η μάχη και η περιοχή έγινε μια από τις πολλές «παγωμένες συγκρούσεις» στην πρώην σοβιετική περιοχή.

Η Υπερδνειστερία είναι φτωχή και βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο ρωσικό αέριο. Πήρε το όνομά της από τον ποταμό Δνείστερο, που την χωρίζει από την υπόλοιπη Μολδαβία.
Εχει δικό της νόμισμα και στρατό, περίπου 7.500 άτομα. Η Σερίφ, από την κύρια πόλη της περιοχής Τιρασπόλ, είναι γνωστή ποδοσφαιρική ομάδα της περιοχής, η οποία κέρδισε τη Ρεάλ Μαδρίτης στους ομίλους του Champions League πέρυσι.
Καμία χώρα δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία της επικράτειας, η οποία βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της Ουκρανίας και εξακολουθεί να χρησιμοποιεί το σοβιετικό κομμουνιστικό σφυροδρέπανο ως κρατικό έμβλημα.

Περίπου 420.000 άνθρωποι ζουν στην περιοχή και μερικοί άνθρωποι έχουν περισσότερα από ένα διαβατήρια. Περίπου 220.000 έχουν μολδαβική υπηκοότητα, 240.000 έχουν ρωσική υπηκοότητα και 130.000 έχουν ουκρανική υπηκοότητα.
Η Μόσχα διατηρεί 1.500 ειρηνευτικές δυνάμεις στην επικράτεια της Υπερδνειστερίας καθώς και 1.400 στρατιώτες που φρουρούν μια τεράστια αποθήκη όπλων, η οποία εξακολουθεί να βρίσκεται εκεί μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Η παρουσία ρωσικών στρατευμάτων έχει εγείρει φόβους ότι η Μόσχα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την Υπερδνειστερία ως σημείο εκτόξευσης επιθέσεων στη δυτική Ουκρανία, την ώρα που το Κίεβο προσπαθεί να αποκρούσει τη νέα επίθεση της Μόσχας στα ανατολικά.

Η ιστορία της Υπερδνειστερία

Η Υπερδνειστερία είναι κράτος (de facto) στη Μολδαβία στην Ανατολική Ευρώπη. Το μη αναγνωρισμένο αυτό κράτος είναι ανεξάρτητο (de facto) από τη Μολδαβία από τις 2 Σεπτεμβρίου του 1990, οπότε και διακήρυξε την ανεξαρτησία του υποβοηθούμενο από Ρώσους, Κοζάκους και Ουκρανούς εθελοντές, καθώς και τη 14η Ρωσική (πρώην Σοβιετική) Στρατιά, νίκησε τις Μολδαβικές δυνάμεις στον Πόλεμο της Υπερδνειστερίας. Ενώ υπάρχει κατάπαυση του πυρός από το 1992, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναγνωρίζει την Υπερδνειστερία ως περιοχή «παγωμένης διαμάχης». Η αυτοδιάθεσή της είναι διαφιλονικούμενη. Η Υπερδνειστερία συνεχίζει να ισχυρίζεται ανεξαρτησία και διατηρεί κυριαρχία στην περιοχή της. Σε δημοψήφισμα στις 17 Σεπτεμβρίου 2006, οι ψηφοφόροι της αυτοανακηρυγμένης Δημοκρατίας ψήφισαν με ποσοστό 93,1% υπέρ της ανεξαρτητοποίησής τους από τη Μολδαβία και της ένωσης με τη Ρωσία, με την οποία η περιοχή δεν συνορεύει.

Η Δημοκρατία της Μολδαβίας ορίζει την Υπερδνειστερία ως αυτόνομη εδαφική ενότητα της Υπερδνειστερίας με ειδικό νομικό καθεστώς (ρουμανικά: Unitatea teritorială autonomă cu statut juridic special Transnistria‎), ή Stînga Nistrului ("Αριστερή Όχθη του Δνείστερου").

Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, οι εντάσεις μεταξύ της Μολδαβίας και της αποσχισθείσας Υπερδνειστερίας οδήγησαν σε στρατιωτική σύγκρουση που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 1992 και ολοκληρώθηκε με εκεχειρία τον Ιούλιο του ίδιου έτους. Στο πλαίσιο της εν λόγω συμφωνίας, μια τριμερής Επιτροπή Κοινού Ελέγχου (Ρωσία, Μολδαβία και Υπερδνειστερία) επιβλέπει τις ρυθμίσεις ασφαλείας στην αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, η οποία περιλαμβάνει είκοσι τοποθεσίες και στις δύο πλευρές του ποταμού. Παρόλο που η εκεχειρία έχει διατηρηθεί, η πολιτική κατάσταση της περιοχής δεν έχει επιλυθεί: η Υπερδνειστερία είναι μια μη αναγνωρισμένη αλλά ντε φάκτο ανεξάρτητη ημιπροεδρική δημοκρατία με τη δική της κυβέρνηση, κοινοβούλιο, στρατό, αστυνομία, ταχυδρομικό σύστημα, νόμισμα και πινακίδες κυκλοφορίας οχημάτων. Οι αρχές της έχουν υιοθετήσει σύνταγμα, εθνικό ύμνο, σημαία και εθνόσημο. Είναι η μόνη χώρα που χρησιμοποιεί ακόμα το σφυροδρέπανο στη σημαία της.

Μετά από συμφωνία του 2005 μεταξύ Μολδαβίας και Ουκρανίας, όλες οι επιχειρήσεις της Υπερδνειστερίας που επιδιώκουν να εξάγουν αγαθά μέσω των ουκρανικών συνόρων πρέπει να εγγραφούν στις αρχές της Μολδαβίας. Η συμφωνία αυτή εφαρμόστηκε μετά την έναρξη ισχύος της Ευρωπαϊκής Αποστολής Συνοριακής Βοήθειας στην Μολδαβία και την Ουκρανία (EUBAM) το 2005.Οι περισσότεροι Υπερδνειστέριοι έχουν Μολδαβική υπηκοότητα, αλλά πολλοί Υπερδνειστέριοι έχουν επίσης Ρωσική και Ουκρανική υπηκοότητα. Η μεγαλύτερη πληθυσμιακή ομάδα είναι οι Ρώσοι που αποτελούσαν το 34% το πληθυσμού το 2015.

Η Υπερδνειστερία, η Αμπχαζία, η Νότια Οσετία και το Αρτσάχ είναι μετασοβιετικές ζώνες «παγωμένων συγκρούσεων».Αυτά τα τέσσερα εν μέρει αναγνωρισμένα κράτη διατηρούν φιλικές σχέσεις μεταξύ τους και αποτελούν την Κοινότητα για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα των Εθνών

Στις 20 Σεπτεμβρίου 2017, η κυβέρνηση της Υπερδνειστερίας ζήτησε το καθεστώς παρατηρητή στον ΟΗΕ και διαμαρτυρήθηκε για την επιθετικότητα της Μολδαβίας.[18]

Στην επικράτεια της Υπερδνειστερίας κατοικούν 213.000 πολίτες της Ρωσικής Ομοσπονδία