Τι σημαίνει τελικά η κατάρρευση της Silicon Valley Bank για το τεχνολογικό οικοσύστημα και τις startups- Πώς μπορεί να ευνοηθεί η Ελλάδα

Πολύς λόγος γίνεται τις τελευταίες μέρες σχετικά με την επίπτωση της κατάρρευσης της Silicon Valley Bank στο τεχνολογικό οικοσύστημα και τις νεοφυείς (startups) επιχειρήσεις αφού πρόκειται για μία τράπεζα που είχε κορυφαίο ρόλο στον τεχνολογικό τομέα της Αμερικής και κατετάγη στην 16η θέση σε ισχύ στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Επιπλέον, ανακοινώθηκε από την Silvergate Capital - μια εταιρεία με σημαντικό ρόλο στην αγορά κρυπτονομισμάτων - ότι θα διακόψει τις τραπεζικές της δραστηριότητες, πράγμα που σημαίνει ότι η Silvergate Bank κλείνει. Την ίδια ώρα οι εποπτικοί φορείς της Νέας Υόρκης ανακοίνωσαν το κλείσιμο  άλλης μιας  τράπεζας (η οποία επίσης σχετίζεται με την ψηφιακή βιομηχανία), της Signature Bank, η οποία είχε εστιάσει στον τομέα των κρυπτονομισμάτων. Ένα κοινό στοιχείο άλλωστε  των τριών τραπεζών Silicon Valley Bank, Silvergate Bank και Signature Bank φαίνεται πως ήταν τα κρυπτονομίσματα.

Όπως εξηγεί μιλώντας στο thebest.gr O καθηγητής Βασίλης  Λουκόπουλος, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος στο Επιστημονικό Πάρκο Πατρών, «εστιάζοντας στην Silicon Valley Bank, βλέπουμε πως είναι μία τράπεζα που ιδρύθηκε το 1983, κατάφερε να αυξήσει τις καταθέσεις της και να τις τριπλασιάσει τα τελευταία χρόνια, φτάνοντας από 61 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019 (αρχή της πανδημίας) σε 181 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021.

Αυτό οφείλεται στην ανάπτυξη του αναδυόμενου οικοσυστήματος και στην αυξανόμενη ζήτηση από τις περισσότερες από 37,000 επιχειρήσεις πελατών της, οι οποίες κατά κύριο λόγο είναι startups και scaleups. Επειδή η τράπεζα δεν μπορούσε να δανείσει τις καταθέσεις με αυξημένο ρυθμό, αναζήτησε εναλλακτικές λύσεις για τη διαχείριση των χρημάτων. Αντί να ακολουθήσει τις συνηθισμένες πρακτικές, επέλεξε κυρίως να επενδύσει σε ομόλογα μεγάλης διάρκειας - άνω των 10 ετών - που καλύπτονταν από ενυπόθηκα δάνεια για στέγαση (MBS). Ωστόσο, αυτή η πρακτική αποδείχθηκε μοιραία με την αυστηρότερη νομισματική πολιτική της Fed και την αύξηση των επιτοκίων», λέει ο κ. Λουκόπουλος. Και συνεχίζει:

Η SVB βρέθηκε σε δύσκολη θέση μετά την υποβάθμισή της από την Moody's και την εκροή κεφαλαίων στο τέλος του προηγούμενου έτους, με αποτέλεσμα να πρέπει να πουλήσει ένα χαρτοφυλάκιο χρεογράφων σταθερού εισοδήματος αξίας 21 δισ. δολαρίων με ζημιά 1,8 δισ. δολαρίων στις 8 Μαρτίου. Έτσι η SVB αντιμετώπισε μια εκροή κεφαλαίων και απέτυχε στην προσπάθειά της να αντλήσει νέες μετοχές ή να βρει αγοραστή. Αυτό οδήγησε στη διαχείρισή της από την Federal Deposit Insurance Corp. (FDIC), με τα περιουσιακά της στοιχεία να ανέρχονται σε 209 δισ. δολάρια και την τράπεζα να καταρρέει».

• Η ανησυχία σε παγκόσμιο επίπεδο

«Η εξάπλωση των τραπεζικών πτωχεύσεων προκαλεί ανησυχία σε παγκόσμιο επίπεδο, με το ερώτημα να είναι εάν θα επεκταθεί σε άλλες χώρες.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, τίθεται το ερώτημα του πιθανού αντίκτυπου στο τεχνολογικό οικοσύστημα και τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Παρόλο που η αξία της περιουσίας της Silicon Valley Bank έφτανε τα 209 δισ. δολάρια στο τέλος του 2022, αυτό αντιπροσώπευε λιγότερο από το 0,91% της συνολικής περιουσιακής αξίας του τραπεζικού συστήματος στην Αμερική. Σύμφωνα με το The Conversation, ο κίνδυνος να διαδοθεί η πτώχευση της SVB σε άλλες τράπεζες είναι μικρός. Επιπλέον, η αμερικανική κυβέρνηση ανέλαβε δραστικά μέτρα, προσφέροντας ένα εκτεταμένο πρόγραμμα δανειοδότησης για να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες με εξαγορασμένα ομόλογα όσο ανεβαίνουν τα επιτόκια.

Ακόμα και στην καλύτερη περίπτωση, υπάρχει ένας βαθμός ανασφάλειας και αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει αλλαγές στη «λογιστική» των νεοφυών επιχειρήσεων. Ενδεχομένως να μην επιλέγουν μόνο ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα για τα χρήματά τους, ενώ μπορεί να οδηγήσει σε μια επιφύλαξη ως προς τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Η απειλή που προέκυψε πιθανόν να μειώσει την ελκυστικότητα του οικοσυστήματος για τους ιδιώτες επενδυτές, καθώς θα είναι πιο προσεκτικοί στην επιλογή που θα επενδύσουν τα χρήματά τους. Αυτή η θέση θα οδηγήσει σε μια πιο διστακτική ή αμυντική στάση, η οποία στο τέλος θα μειώσει τα διαθέσιμα κεφάλαια που υπάρχουν για χρηματοδότηση».

• Τι συμβαίνει με την Ελλάδα

«Ενώ η Ελλάδα δεν αντιμετώπισε την ίδια έντονη κατάσταση, οι επενδυτές σε άλλα μέρη του κόσμου ήταν πιο απαιτητικοί τον προηγούμενο χρόνο και ζητούσαν μια σαφή διαδρομή προς τα κέρδη πριν χορηγήσουν χρηματοδότηση σε νεοσύστατες επιχειρήσεις. Ένα Venture Capital (VC), δηλαδή ένα επιχειρηματικό κεφάλαιο, όπου έχει αποκτήσει κεφάλαια από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές, έχει δεσμευτεί να ακολουθήσει μια συγκεκριμένη στρατηγική και, ως εκ τούτου, θα συνεχίσει να κάνει επενδύσεις. Όμως δεν είναι σίγουρο ότι θα συμβεί το ίδιο και με κάποιους μεμονωμένους επενδυτές οι οποίοι μπορεί να χρειαστεί να σκεφτούν λίγο περισσότερο το επενδυτικό ρίσκο.

Αντιθέτως δε, υπάρχει και το σενάριο η Ελλάδα να ευνοηθεί από τις εξελίξεις αυτές, αφενός μεν λόγω του μικρού μεγέθους του ελληνικού startup οικοσυστήματος, αφετέρου δε από το γεγονός ότι η υπερσυγκέντρωση κεφαλαίων σε ορισμένες χώρες και οι κίνδυνοι που αυτό  επιφέρει,  μπορεί να οδηγήσει τους επενδυτές να σκεφτούν περισσότερο τη γεωγραφική διασπορά των κεφαλαίων τους. Έτσι να αναζητήσουν ευκαιρίες επένδυσης σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της δικής μας, και να επιδιώξουν να αυξήσουν το μερίδιο τους στην αγορά. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται χρόνος για να δούμε πως θα εξελιχθεί το φαινόμενο της πτώχευσης των τραπεζών».