Β. Μάρκου: Πώς ο Δήμος μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του νερού

Νερό: Παγκόσμιο, δημοκρατικά ίσο και απέραντο. Αεικίνητο, ανεξάρτητο, ακαταμάχητο, διαλύει και διατηρεί. Σβήνει τη δίψα και τη φωτιά, θρέφει τη βλάστηση, καθαρίζει και θεραπεύει.

Τοπική Αυτοδιοίκηση: Το βασικό καταφύγιο των πολιτών για τη διατήρηση του δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα του νερού.

Πριν από περίπου 3 μήνες συζητούσαμε στο portal του TheBest.gr και τη δημοσιογράφο Κωνσταντίνα Τσίχλα πώς ο χωρισμός των Υπηρεσιών  Ύδρευσης σε «φιλέτα» από την Κυβέρνηση συνιστά ένα βήμα πιο κοντά στην πλήρη εμπορευματοποίηση του ζωτικού αυτού αγαθού (Πάτρα: Ο δικηγόρος Βασίλης Μάρκου εξηγεί βήμα βήμα πώς οδηγούμαστε στην ιδιωτικοποίηση του νερού). Είχε προηγηθεί το 2014 μια προσπάθεια ιδιωτικοποίησης του νερού στη Θεσσαλονίκη που ανατράπηκε όταν 218.000 πολίτες ψήφισαν με δημοψήφισμα ενάντια στην πώληση της ΕΥΑΘ σε ποσοστό 98%.

Ο Δήμος Πατρέων, τρίτος τη τάξει Δήμος της Ελλάδας, μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του Νερού. Η επιλογή της μετακομιδής των «ευθυνών» στην κεντρική διοίκηση και το Κράτος δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία. Ο Δήμος μας, όλων μας συμπεριλαμβανομένων οφείλει να διεκδικεί και να δημιουργεί τους όρους πίεσης για τον δημοκρατικό χαρακτήρα των Υπηρεσιών Ύδρευσης. Κρίσιμος παράγοντας θα αποτελέσει η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών, ώστε να μην παραχωρούμε επιχειρήματα στα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα για την ανάκτησή τους.

Τα προβλήματα, άλλα γνωστά και πασίδηλα και άλλα λιγότερο γνωστά. Για παράδειγμα, οι διακοπές νερού σε ολόκληρη τη πόλη και ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι κοινός τόπος σε όλους μας, αφού είμαστε εμείς που τις επωμιζόμαστε. Άνω πόλη, Ζαβλάνι, Ανθούπολη, Γούβα, Αγία Σοφία και γύρω περιοχές, Οβρυά, Λάγγουρας, Πράτσικας, Προσφυγικά κ.α. αντιμετώπισαν εντός του θέρους την ίδια ταλαιπωρία.

Δυστυχώς, ακόμα και αν οι διακοπές υδροδότησης δεν οφείλονται στην έλλειψη παροχής νερού, αλλά στα έργα βελτίωσης του δικτύου, αυτά προχωρούν με αποσπασματικότητα, χωρίς μακροπρόθεσμο σχέδιο και χωρίς συνεκτίμηση των αναγκών των κατοίκων.  Η ενεργός συμμετοχή φορέων και πολιτών, στις διαβουλεύσεις σχεδιασμού διαχείρισης υδάτινων πόρων με υποβολή προτάσεων και επιλογών θα βοηθήσει στην αρτιότερη ανάδειξη των προβλημάτων κάθε περιοχής. Η επαφή με τους πολίτες δεν είναι πολυτέλεια δημοκρατίας, αλλά ουσιαστικός όρος για την ενημερωμένη ανάπτυξη του τόπου μας.

Η παράταξη «Πάτρα Σπουδαία και Πάλι» με υποψήφιο Δήμαρχο τον Βασίλη Αϊβαλή έχει διακηρυγμένη θέση της την αύξηση της συμμετοχής των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε μια σειρά από κρίσιμους τομείς. Εξάλλου, το πρόγραμμά μας έχει ήδη τεθεί με έναν πρωτοποριακό τρόπο σε ανοικτή, δημόσια διαβούλευση μέσα από το site της παράταξης, ενώ αυτή τη περίοδο οι πολίτες καταθέτουν τις προτάσεις τους για το Περιβάλλον (Δημόσια Διαβούλευση για το Περιβάλλον)  

Ιδιαίτερη γνώση των ειδικών θεμάτων ύδρευσης δεν χρειάζεται ούτε για να αντιληφθούμε την χαμηλή ποιότητα του νερού στο κέντρο της Πάτρα ή  στο Ρίο για παράδειγμα. Φτάνει να συγκρίνει κανείς το νερό της βρύσης ενός σπιτιού στο Δρέπανο, στο Καστρίτσι, ή στο Γηροκομειό. Η ποιότητα νερού δεν αρκεί να είναι εντός των νομοθετικών ορίων, αλλά πρέπει να επιμένουμε διαρκώς στην βελτίωσή της για τη μείωση των μακροχρόνιων επιβλαβών συνεπειών. Η προστασία της δημόσιας υγείας δεν πρέπει να έχει όρια. 

Υπάρχουν όμως και λιγότερο γνωστά σε μη ειδικούς προβλήματα που μας επηρεάζουν άμεσα. Η Πάτρα είναι ένας από τους 46 οικισμούς άνω των 10.000 κατοίκων, που έχουν παρατηρηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη μη τήρηση της οδηγίας 91/271/ΕΟΚ για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Συγκεκριμένα, στην πόλη μας υπάρχουν σημεία που δεν εντάσσονται στο δίκτυο αποχέτευσης αστικών λυμάτων, αλλά χρησιμοποιούν μεμονωμένα αποχετευτικά συστήματα, χωρίς να επιτυγχάνεται το αναγκαίο επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος από τα αστικά λύματα.

Όμως, οι πολίτες έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν για θέματα που αφορούν την ποιότητα ζωής τους και τη προστασία του περιβάλλοντός τους. Ρόλος του Δήμου μας είναι η ενημέρωση με ημερίδες, με τη συμμετοχή των τοπικών Μέσων Ενημέρωσης για τα κρίσιμα θέματα προστασίας της υγείας και του περιβάλλοντος, σε συνεργασία με τους επιστημονικούς φορείς και η διοργάνωση και προετοιμασία διεπιστημονικών διαβουλεύσεων για τον σχεδιασμό και την αξιολόγηση των κοινωνικών και δημόσιων παρεμβάσεων. Αυτή είναι η σύγχρονη έννοια της πολιτικής σε αντιδιαστολή με τους «Μαυρογιαλούρους» του παρελθόντος.

 Βασίλης Μάρκου

Δικηγόρος

Νομικός εκπρόσωπος Κέντρου Διαχείρισης Έμφυλων Ανισοτήτων "Εριφύλη"