Ναυάγιο στην Σικελία: Πού θα επικεντρωθούν οι έρευνες των αρχών - Οι καταπακτές, το κατάρτι και η ανέλκυση του σούπερ γιοτ

Με το ναυάγιο του υπερπολυτελούς σούπερ γιοτ Bayesian, ιδιοκτησίας του Βρετανού μεγιστάνα της τεχνολογίας Μάικ Λιντς, στην Σικελία, να χαρακτηρίζεται “άνευ προηγουμένου” από τους ναυτιλιακούς εμπειρογνώμονες, το έργο της διερεύνησης του τι συνέβη, που αρχίζει πλέον, μετά την ανεύρεση των αγνοούμενων επιβατών, θα είναι μακρύ και πολύπλοκο.

Το Bayesian ανατράπηκε και βυθίστηκε αφού χτυπήθηκε από έναν υδροστρόβιλο το πρωί της Δευτέρας. Αλλά με το σκάφος να χαρακτηρίζεται “αβύθιστο” παραμένουν ερωτήματα σχετικά με την αδυναμία του να αντέξει τον τυφώνα.

 Είκοσι δύο άτομα, αποτελούμενα από 12 επισκέπτες και 10 μέλη του πληρώματος, βρίσκονταν στο πολυτελές σκάφος όταν η καταστροφή χτύπησε λίγο πριν από τις 5 το πρωί της Δευτέρας (19/08/24). Δεκαπέντε από τους 22 επιβαίνοντες κατάφεραν να διαφύγουν και να επιβιβαστούν σε σωσίβια σχεδία. Ο Matthew Shank, πρόεδρος του Συμβουλίου Ναυτικής Έρευνας και Διάσωσης, στην Βρετανία,  χαρακτήρισε την καταστροφή “πρωτοφανή”, υποστηρίζοντας ότι υπό οποιεσδήποτε άλλες συνθήκες, ένα σκάφος της ποιότητας του Bayesian θα έπρεπε να είναι σε θέση να αντέξει τις καιρικές συνθήκες.

 Η έρευνα
Οι εισαγγελείς της κοντινής σικελικής πόλης Termini Imerese ξεκίνησαν έρευνα για την τραγωδία. Θα προσπαθήσουν να εξακριβώσουν τι προκάλεσε την βύθιση του σκάφους και αν κάποιο μέλος του πληρώματος φέρει ποινικές ευθύνες. Το Bayesian έχει σημαία στη Νήσο Μαν, πράγμα που σημαίνει ότι το Marine Accident Investigation Branch του Ηνωμένου Βασιλείου, διεξάγει ξεχωριστή έρευνα. Μια ομάδα τεσσάρων Βρετανών επιθεωρητών έφτασε σήμερα στη Σικελία, αν και η έκθεσή τους δεν θα προσπαθήσει να αποδώσει ευθύνες.

Τι θα ψάξουν οι εισαγγελείς
Το κύριο θέμα που θα εξετάσουν οι εισαγγελείς είναι αν τηρήθηκαν τα πρωτόκολλα ασφαλείας και αν το πλήρωμα συμπεριφέρθηκε σωστά. Η χωρητικότητα του σκάφους των 12 επιβατών έχει σημασία εδώ, καθώς αν του επιτρεπόταν να μεταφέρει περισσότερους θα είχε χαρακτηριστεί ως επιβατηγό πλοίο – που σημαίνει αυστηρότερους κανόνες, παρόμοιους με αυτούς που ακολουθούν τα κρουαζιερόπλοια. Δεδομένης της ιδιότητας του Bayesian, ως σκάφους αναψυχής, δεν θα υπήρχε απαίτηση για άσκηση εκκένωσης κατά την επιβίβαση των επιβατών, αν και είναι πιθανό να είχαν πραγματοποιήσει άσκηση έκτακτης ανάγκης με σωσίβια. Η ασφάλεια στη θάλασσα διέπεται από τη SOLAS, τη Διεθνή Σύμβαση για την Ασφάλεια της Ανθρώπινης Ζωής στη Θάλασσα, η οποία καθορίζει τα ελάχιστα πρότυπα για την κατασκευή, τον εξοπλισμό και τη λειτουργία των πλοίων.

 Τα σενάρια για τα φινιστρίνια και τις καταπακτές του σκάφους
“Δεν το περιμέναμε”, δήλωσε ο καπετάνιος του Bayesian, James Catfield, σχετικά με το περίεργο καιρικό φαινόμενο που βύθισε το σκάφος. Οι εισαγγελείς εξετάζουν τη θεωρία ότι τα φινιστρίνια και οι καταπακτές της θαλαμηγού δεν έκλεισαν εγκαίρως πριν από την καταιγίδα, παρά την πρόβλεψη για κακοκαιρία, και θα ερευνήσουν ποιος ευθύνεται γι’ αυτό. Εκπρόσωπος της κατασκευάστριας του σούπερ γιοτ εταιρείας, The Italian Sea Group, δήλωσε ότι “δεν τηρήθηκαν οι διαδικασίες” στο πολυτελές σκάφος και ότι η βύθιση οφείλεται στο ότι “τα φινιστρίνια έμειναν ανοιχτά, παρά το γεγονός ότι η κακοκαιρία είχε προβλεφθεί ώρες νωρίτερα”.

Όπως είπε: «Μια καταιγίδα είχε προβλεφθεί νωρίτερα, κανένα αλιευτικό σκάφος δεν βγήκε έξω και παρόλα αυτά τα φινιστρίνια δεν ήταν κλειστά. Το σκάφος βυθίστηκε επειδή κατακλύστηκε από τεράστια ποσότητα νερού, μέσα από τα ανοιχτά φινιστρίνια. Το Bayesian θα παρέμενε στην επιφάνεια με οποιονδήποτε καιρό, ακόμη και αν το κούναγαν από αριστερά προς τα δεξιά με θυελλώδεις ανέμους, αλλά δεν θα μπορούσε ποτέ να παραμείνει στο νερό με ανοιχτές θύρες».

Αναφέρθηκε επίσης ότι ο χώρος του κάτω καταστρώματος που στεγάζει το τέντερ του σκάφους (η μηχανοκίνητη λέμβος για τη μεταφορά επιβατών και πληρώματος στην ξηρά) δεν ήταν πλήρως κλειστός, όταν το πλοίο βυθίστηκε. Τα σχέδια του πλοίου υποδεικνύουν ότι ο χώρος αυτός βρίσκεται κάτω από τη δεξιά μάσκα και ορισμένοι έχουν υποστηρίξει ότι αν ήταν σφραγισμένος, θα βοηθούσε στην αποτροπή της εισροής νερού στο κύτος του σκάφους, όταν το ανέτρεπε ο άνεμος.

Ωστόσο, ένας ανώτερος ναυτιλιακός εμπειρογνώμονας δήλωσε ότι το να μένει αυτή η καταπακτή εν μέρει ανοιχτή δεν ήταν κάτι εξαιρετικό για ένα σκάφος που ήταν αγκυροβολημένο, το Bayesian.

Τα ερωτήματα για την καρίνα του πλοίου
Η καρίνα, η οποία εκτείνεται σαν ένα γιγαντιαίο πτερύγιο κάτω από το πλοίο και λειτουργεί ως αντίβαρο στο ψηλό κατάρτι, δεν είχε κατέβει πλήρως, παρά τις κακές καιρικές συνθήκες που είχαν προβλεφθεί ώρες πριν. Οι ειδικοί δήλωσαν στη Mail ότι είναι αρκετά συνηθισμένο η καρίνα να μην κατεβαίνει πλήρως όταν ένα πλοίο είναι αγκυροβολημένο. Αλλά, με την πρόβλεψη καταιγίδων και με τα φινιστρίνια που φέρονται να έχουν μείνει ανοιχτά, εγείρονται πολλά ερωτήματα.

Σύμφωνα με τον ιταλικό, κρατικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα, RAI, η καρίνα – η οποία προσδίδει σε ένα ιστιοφόρο γιοτ τη σταθερότητά του και την ικανότητά του να κατευθύνεται σε ευθεία γραμμή – κατέβηκε σε βάθος 4 μέτρων αντί για το πλήρες βάθος των 7,5.  Αν η καρίνα είχε επεκταθεί πλήρως, το γιοτ θα είχε περισσότερες πιθανότητες να ορθοποδήσει.

Πάντως ο ανώτερος ναυτιλιακός εμπειρογνώμονας τον οποίον συμβουλεύτηκε η MailOnline,  δήλωσε ότι η προσέγγιση που ακολούθησε το πλήρωμα του Bayesian δεν ήταν ασυνήθιστη.”Μπορεί κάλλιστα να μην έχετε μια ανυψούμενη καρίνα ακριβώς κάτω, όταν αγκυροβολείτε κοντά στην ακτή, καθώς δεν θέλετε να χτυπήσετε στον πυθμένα”, είπαν.

Η ξαφνική καταστροφή

Οι αναφορές δείχνουν ότι το σκάφος βυθίστηκε μέσα σε ένα λεπτό, γεγονός που υποδηλώνει ένα ξαφνικό, καταστροφικό γεγονός που ίσως ήταν δύσκολο να προβλεφθεί. Ωστόσο, ο Giovanni Costantino, διευθύνων σύμβουλος της The Italian Sea Group, επέμεινε ότι θα έπρεπε να υπάρχει αρκετός χρόνος για να ειδοποιηθούν οι επιβάτες. Είπε ότι χρειάστηκαν 16 λεπτά από τη στιγμή που το σκάφος «πιάστηκε» στον άνεμο και άρχισε να ξεσέρνει την άγκυρά του μέχρι να βυθιστεί τελικά. “Το βασανιστήριο διήρκεσε 16 λεπτά. Κατέρρευσε, όχι σε ένα λεπτό, όπως είπαν κάποιοι επιστήμονες. Κατέρρευσε σε 16 λεπτά”, δήλωσε στους FT.

“Μπορείτε να το δείτε από τους χάρτες, από τον χάρτη εντοπισμού του AIS”. Η MailOnline επιβεβαίωσε ότι τα δεδομένα AIS δείχνουν το σκάφος να κινείται επί 16 λεπτά.
Το  AIS (Αυτόματο Σύστημα Αναγνωρίσεως – Automatic Identification System – AIS) είναι ένα σύστημα αυτόματης ανταλλαγής ψηφιακών σημάτων μεταξύ πλοίων, αλλά και παράκτιων συστημάτων κυκλοφορίας πλοίων, στη συχνότητα των υπερβραχέων κυμάτων (VHF).

Πώς θα έπρεπε να λειτουργήσει το σκάφος
Οι κατασκευαστές του πλοίου επέμειναν ότι η θαλαμηγός κατασκευάστηκε για να αντέχει σε οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες και θα έπρεπε να είναι σε θέση να ορθοποδήσει μόνη της. Ένα βίντεο που αποκαλύφθηκε από το Ώκλαντ της Νέας Ζηλανδίας έδειξε τι θα έπρεπε να συμβει αν ένα πλοίο όπως το Bayesian κουπαστάρει τόσο, φτάνοντας να αναποδογυρίσει, σε θυελλώδεις καιρικές συνθήκες. Το βίντεο από κάμερα κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης, από το 2019, δείχνει έναν ανεμοστρόβιλο να σπρώχνει ένα μεγάλο superyacht με παρόμοιο στυλ ιστού με το Bayesian στο πλάι. Αλλά αντί να ανατραπεί, το κατάρτι επιστρέφει γρήγορα κατευθείαν πίσω, στην όρθια θέση του.

 Γιατί ενδιαφέρει ο τεράστιος ιστός του πλοίου;
Το γιοτ είχε τον ψηλότερο ιστό αλουμινίου στον κόσμο, περίπου 75 μέτρα και ορισμένοι εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι αυτό θα μπορούσε να έχει συμβάλει στη βύθιση του πλοίου. Ο Karsten Borner, ο καπετάνιος ενός άλλου σκάφους που ήταν αγκυροβολημένο κοντά κατά τη διάρκεια της καταιγίδας, δήλωσε στα ιταλικά μέσα ενημέρωσης ότι υπήρξε μια “πολύ ισχυρή ριπή τυφώνα” που έκανε το κατάρτι να “λυγίσει και να σπάσει”.

Ο Gino Ciriaci, τεχνικός σύμβουλος και ναυτικός εμπειρογνώμονας, δήλωσε ότι το βάρος του σπασμένου ιστού οδήγησε το κύτος πέρα από τη “γωνία κατάκλυσης”. Είπε ότι ένα τόσο ψηλό κατάρτι θα ασκούσε πίεση “δεκάδων τόνων” λόγω του ανέμου και δήλωσε ότι είναι “φυσιολογικό” το γεγονός ότι το σκάφος μπορούσε να βυθιστεί με βάση τα τεχνικά χαρακτηριστικά του.

Αλλά σε μια ενημέρωση για την αποστολή διάσωσης την Τρίτη, ο Marco Tilotta, από τη μονάδα δυτών της πυροσβεστικής υπηρεσίας του Παλέρμο, δήλωσε ότι το πλοίο βρισκόταν στο πλάι ολόκληρο.  Και οι ναυπηγοί του Bayesian δήλωσαν: “Το κατάρτι δεν έχει καμία σχέση με αυτό που συνέβη, κατασκευάστηκε έτσι όταν καθελκύστηκε και έκανε μια ανακαίνιση το 2020 στην Ισπανία, το σκάφος βυθίστηκε επειδή δεν ακολουθήθηκαν οι διαδικασίες σε κακές καιρικές συνθήκες.”

Θα μπορούσε το σούπερ γιοτ να ανελκυστεί;
Το Bayesian παραμένει άθικτο και βρίσκεται στη δεξιά πλευρά του, σχεδόν 50 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, στα ανοικτά των ακτών της Σικελίας. Ο Nick Barke, επικεφαλής των επιχειρήσεων διάσωσης στο Boats.co.uk, δήλωσε ότι ο “μόνος πραγματικός τρόπος να μάθουμε” γιατί το σκάφος βυθίστηκε, θα είναι να το σηκώσουμε στην επιφάνεια.

Αλλά ερωτηθείς αν υπάρχουν σχέδια για την ανέλκυση του σκάφους, ο εκπρόσωπος της ακτοφυλακής Vicenzo Zagarola δήλωσε: “Όχι, αυτό το θέμα δεν είναι στην ημερήσια διάταξη. Θα γίνει, αλλά όχι τώρα.”

Το κρουαζιερόπλοιο Costa Concordia, το οποίο βυθίστηκε στα ανοικτά των ακτών της Τοσκάνης τον Ιανουάριο του 2012 – σκοτώνοντας 32 ανθρώπους – ανελκύστηκε τελικά δύο χρόνια αργότερα, στη μεγαλύτερη και πιο δαπανηρή ναυτική επιχείρηση ανέλκυσης στην ιστορία.

Στη συνέχεια ρυμουλκήθηκε στο λιμάνι της Γένοβας για διάλυση, με την όλη τεράστια επιχείρηση να κοστίζει περισσότερο από 825 εκατομμύρια ευρώ. Το πλοίο ανασύρθηκε για διάφορους λόγους, μεταξύ άλλων για να καταστεί δυνατή η περαιτέρω έρευνα για πτώματα και για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να σπάσει και προκαλέσει έτσι ρύπανση.

ΠΗΓΗ enikos.gr