Mια απλή καλή πρακτική για μαθητές, δασκάλους και γονείς, στο Σχολείο

(Με αφορμή την πρόσφατη απαγόρευση των κινητών στα σχολεία)

Α. Η αρμονική συνεργασία όλων των μελών της Σχολικής Κοινότητας, εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων, σε πλαίσιο διακριτών ρόλων, αποτελεί προϋπόθεση και επιδίωξη για τη δημιουργική και αποτελεσματική λειτουργία του σχολείου  και για την επίτευξη των εκπαιδευτικών του στόχων.

Στο πλαίσιο αυτό  μια απλή καλή πρακτική θα μπορούσε να είναι η  συζήτηση στο σχολείο μεταξύ μαθητών εκπαιδευτικών και γονέων και η ανάρτηση  στους  πίνακες ανακοινώσεων  απλών προτάσεων, ανάλογα με τις ανάγκες κάθε σχολείου, η  επεξήγηση και  εφαρμογή των οποίων  θα μπορούσε να συμβάλει στην καλλιέργεια  δημοκρατικού  θετικού  κλίματος αποδοχής, σεβασμού, ενότητας και εμπιστοσύνης, στο σχολείο, αποτρέποντας τη διατάραξη της σχολικής ζωής,  επ΄ ωφελεία όλων των μελών της Σχολικής Κοινότητας και της προόδου των Μαθητών.

Ενδεικτικά παρατίθενται επιγραμματικά μερικές τέτοιες προτάσεις 1 χωρίς ανάλυση, χάριν συντομίας, οι οποίες μπορεί να γίνουν επιλεκτικά  θέματα συζήτησης, προβληματισμού, επέκτασης  σε συζητήσεις των εκπαιδευτικών με τους μαθητές (κατ ιδίαν, σε ομάδες, στην τάξη, στην ολομέλεια, σε εκπαιδευτικά και βιωματικά προγράμματα)  σε συζητήσεις γόνιμου προβληματισμού μεταξύ των εκπαιδευτικών,  μεταξύ εκπαιδευτικών και γονέων συμπεριλαμβανομένων  και εμπλεκομένων της διεύθυνσης του σχολείου, της συμβουλευτικής και διοικητικής καθοδήγησης, αλλά και σχετικών με τα  θέματα τοπικών επιστημονικών, πολιτιστικών και άλλων φορέων.

…..

Β.  Στη Σχολική μας Κοινότητα , Εκπαιδευτικοί, Μαθητές και Γονείς καθημερινά

 θυμόμαστε  ότι:
….

Τη διαπροσωπική ανθρώπινη σχέση δεν μπορεί να υποκαταστήσει καμία συσκευή, ούτε και το κινητό.
Η κατάχρηση κινητού και οθονών μειώνει την απόδοση της μνήμης, της κοινωνικότητας, της νοημοσύνης και της ευεξίας.                                                                 Αξίζει να μιλάμε με κάποιον κοιτάζοντάς τον στα μάτια, παρά να του «μιλάμε» κοιτάζοντας το κινητό.

……

Ουδείς  είναι το κέντρο του κόσμου, αλλά  καθένας μας είναι μέρος  του κόσμου. 
Όλοι έχουμε προτερήματα και ελαττώματα, υποχρεώσεις και δικαιώματα.  
Τα λάθη μας είναι  ευκαιρίες βελτίωσης. 
Ο εγωισμός τρέφει τη βία και το ρατσισμό.
Η σύγκριση αυξάνει  τη ζήλεια και τη  μοναξιά.
Η αγάπη αναπτύσσει  το σεβασμό στα πρόσωπα  τις ψυχές και τα σώματα των άλλων .
Η ευγνωμοσύνη για τα μικρά, μας κάνει ευτυχισμένους.2
Οι άλλοι είναι μια αφορμή να ανακαλύψουμε καλύτερα τον εαυτό μας.
Η βία κάθε μορφής, είναι απαράδεκτη.
Οι κανόνες του σχολείου τηρούνται από όλους μας.

…..

Επίσης:

Συζητούμε με επιχειρήματα, ευγένεια και σεβασμό εντός και εκτός σχολείου στον κατάλληλο χώρο.
Βαδίζουμε  από τα δυο άκρα  προς το μέσον της απόστασης που μας χωρίζει μέχρι να συναντηθούμε.
Αυτοβελτιωνόμαστε, συναγωνιζόμαστε, δεν ανταγωνιζόμαστε.
Ενσυναισθανόμαστε, ερχόμαστε στη θέση του άλλου.
Βοηθούμε, συνεργαζόμαστε, υποστηρίζουμε.
Εκφράζουμε τι νιώθουμε, τι μας ενοχλεί και τι μας ευχαριστεί.
Σκεφτόμαστε κριτικά πριν γλιστρήσουμε στη βία και στο θυμό.
Αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας.
Βοηθούμε τους μικρότερους συμμαθητές μας.
Δεν  κλονίζουμε το κύρος του σχολείου, του δασκάλου και του γονέα στους μαθητές 3.
Δε  διστάζουμε να ζητήσουμε συγνώμη από όποιον αδικήσαμε, μικρό ή μεγάλο.
Καλλιεργούμε τις ήπιες δεξιότητες 4
Ερευνούμε  τις αιτίες των πραγμάτων, μέσα μας και έξω μας.
 …..

 Γ. Δυο σημαντικές διαχρονικές αλήθειες:
 «Δε γνωρίζουμε την αλήθεια αν δεν έχουμε γνώση της αιτίας» (Αριστοτέλης)
«Δίχως τον  Θεό (της αγάπης), όλα επιτρέπονται» (Ντοστογιέφσκι).
…..

Δ. Υποσημειώσεις

1. Τις παραπάνω προτάσεις (που συμφωνούν  με την εκπαιδευτική νομοθεσία και την ελληνική και  διεθνή σχετική  βιβλιογραφία) προσπάθησα  μαζί με άλλους Συναδέλφους να αξιοποιήσω στη σχολική καθημερινότητα, σε συνεργασία  με τη σχολική κοινότητα,  ως εκπαιδευτικός και διευθυντής σχολείων, με θετικά -και μπορώ τώρα να πω  -μετρήσιμα θετικά αποτελέσματα, γι αυτό και σκέφτηκα ότι ίσως θα άξιζε να παρατεθούν, παρά την απλουστευτική μορφή τους για λόγους συντομίας.

2.«Τhe Tyranny of Merit- What’ s Become of the Common Good?» , 2020, εκδ. «ΠΟΛΙΣ», μετ. Μιχάλης Μήτσος, 2022, 978-960-435-817-5. Σε https://www.upatras.gr/wp- content/uploads/2023/04/@up12. pdf

3. Από το ένα άκρο στη δεκαετία του 1950 (να τρώει ο άτακτος μαθητής ξυλιές στο σχολείο από το δάσκαλο και στη συνέχεια κι άλλες ξυλιές στο σπίτι από τη μάνα του επειδή «δεν άκουγε το δάσκαλό του») περάσαμε στο άλλο άκρο στη δεκαετία του 2030  (να κατηγορεί  και να προπηλακίζει ο γονέας το δάσκαλο «γιατί αδίκησε το παιδί του» απομειώνοντας το κύρος του σχολείου και του δασκάλου στη συνείδηση του παιδιού, βάζοντας με τον τρόπο αυτό εμπόδια στη σχέση δασκάλου-μαθητή με μετρήσιμες, συχνά, αρνητικές  συνέπειες). Και οι δύο γονείς, αν τους ρωτήσεις, θα πουν ότι το έκαναν «από αγάπη για το παιδί τους». [Ο αναγνώστης θα κρίνει από την προσωπική του γνώση, εμπειρία και συγκρότηση, ποιος από τους δύο γονείς βλάπτει  περισσότερο το παιδί του και πόση  πραγματική αγάπη δείχνει προς αυτό].

4. https://www.alfavita.gr/ ekpaideysi/359056_ipies- dexiotites-soft-skills- syndesi-tis-ekpaideysis-me- tin-epiheirimatikotita

 Νίκος Κοτοπούλης

 Εκπαιδευτικός MSc