Του Γιάννη Μουγγολιά
Στο πλαίσιο του διεθνούς διαγωνιστικού τμήματος του 65ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης τις εντυπώσεις έκλεψε η θαυμάσια ταινία «Καλές γιορτές» του Παλαιστίνιου σκηνοθέτη και εικαστικού Σκάνταρ Κόπτι.
Ο Σκάνταρ Κόπτι από τη Γιάφα ήταν γνωστός στο κοινό της Θεσσαλονίκης αφού σε παλαιότερη διοργάνωση η ταινία του «Σταυροδρόμια ζωής» απέσπασε τον Χρυσό Αλέξανδρο του φεστιβάλ. Παράλληλα κατέχει μια σημαντική θέση στη διεθνή κινηματογραφική κοινότητα αφού τα «Σταυροδρόμια ζωής» διακρίθηκαν με Ειδική Μνεία της Χρυσής Κάμερας στο Φεστιβάλ Καννών και ήταν ανάμεσα στις υποψηφιότητες για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας Οι ταινίες του αντικατοπτρίζουν την προσωπική του ζωή και τις εμπειρίες του από την παλαιστινιακή κοινότητα στο Ισραήλ και χαρακτηρίζονται για την κοινωνική και πολιτική χροιά στις αφηγήσεις του, η οποία αποτυπώνεται με έναν ιδιαίτερο και πολύ προσωπικό τρόπο. Ο Σκάνταρ Κόπτι βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη και μίλησε στο γεμάτο από κόσμο Ολύμπιον με αφορμή την προβολή της ταινίας του «Καλές γιορτές», η οποία χάρη στο εξαιρετικό σενάριο που έγραψε ο Σκάνταρ Κόπτι, απέσπασε το Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου στο Φεστιβάλ Βενετίας 2024.
Η ταινία παρακολουθεί τις ιστορίες τεσσάρων ανθρώπων που ζουν ο καθένας τη δική του πραγματικότητα η οποία διαφέρει από του άλλου, ωστόσο όλες συνδέονται υπόγεια και με στενούς δεσμούς. Θέτει στο προσκήνιο τις σχέσεις μεταξύ φίλων, γενεών και πολιτισμών σε μια περιοχή που μαστίζεται από πολλές αρρυθμίες και προβληματικές καταστάσεις. Ένας Παλαιστίνιος, ο Ραμί βρίσκεται σε δυσχερή θέση απέναντι στην απότομη αλλαγή της Εβραίας συντρόφου του για την επιλογή και απόφασή της για την άμβλωσης. Η μητέρα του, Χανάν βασανίζεται από σωρεία προβλημάτων αλλά και από την οικονομική κρίση και ζητά αποζημίωση για το ατύχημα της κόρης της, Φίφι. Η Μίρι προσπαθεί να ελέγξει και να οριοθετήσει την κατάθλιψη της κόρης της και θέτει σε δοκιμή την εγκυμοσύνη της αδελφής της με τον Ράμι. Η Φίφι από την άλλη έχει ένα μυστικό που απειλεί την οικογενειακή της τιμή αλλά και τη νέα της σχέση. Ένα πραγματικό κόσμημα σεναρίου που στο τελευταίο μισάωρο περίπου απογειώνεται και οι εκπλήξεις του θεατή διαδέχονται η μία την άλλη. Παράλληλα ο σκηνοθέτης αποσπά υποδειγματικές ερμηνείες από τους ηθοποιούς του Μαναρ Σεχαμπ, Γουάφας Οούν Μέιραβ Μεμορέσκι, Τουφικ Ντανιαλ.
Σε υψηλότατο επίπεδο κινήθηκε η «Οικουμενική Γλώσσα» του Μάθιου Ράνκιν από τον Καναδά και η οποία διακρίθηκε με Βραβείο Κοινού του Τμήματος «Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών» – Φεστιβάλ των Καννών 2024, Bright Horizons Award – Διενές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μελβούρνης (2024) και Βραβείο Καλύτερης Καναδικής Ανακάλυψης – Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Τορόντο 2024.
Αυτή η οικουμενικότητα αντικατοπτρίζεται και στο τρόπο κινηματογράφησης αλλά και τις επιρροές του σκηνοθέτη, ο οποίος αντλεί από το σινεμά των Άκι Καουρισμάκι, Γουές Άντερσον αλλά και του Αμπάς Κιαροστάμι.
Ο Σκάνταρ Κόπτι δημιουργεί την ταινία του μέσα σε έναν καταιγισμό χαρακτήρων απρόσμενων και παράξενων. Η ιστορία κυμαίνεται σε μια αδιευκρίνηστη περιοχή μεταξύ Τεχεράνης και Γουίνιπεγ. Οι μαθήτριες Νεγκίν και Ναζγκόλ ανακαλύπτουν χρήματα θαμμένα κάτω από τον πάγο και τα κρατάνε δικά τους. Ο Μασούντ ως ξεναγός αποκαλύπτει στους τουρίστες διάφορα στους σταθμούς τους. Ο Μάθιου παραιτείται από τη δουλειά του σε διάφορους τρόπους και αναζητά τη μάνα του ξετυλίγοντας συναρπαστικές σκηνές αλλά και σουρεαλιστικά στοιχεία. Χώρος, χρόνος και ταυτότητες παραμένουν σε ένα αδιόρατο νέφος και όρια αφού εμπλέκονται, αλληλοεπιδρούν και συγκλίνουν. Η ταινία συνδυάζει τη μαγεία και τη δύναμη της εικόνας με την αινιγματική κατάληξη και γερές δόσεις ανατροπής.
Ιδιαίτερα ξεχωριστή με θεωρητική μορφή αλλά και με πρακτικές λύσεις ήταν η ενότητα των masterclass που έδωσαν σημαντικοί συνθέτες με τον γενικό τίτλο: «Μουσική σε κίνηση». Τα σεμινάρια που φιλοξενήθηκαν στην αίθουσα «Παύλος Ζάννας» συνάντησαν εξαιρετική απήχηση, κάτι που φάνηκε στη μεγάλη ανταπόκριση του κόσμου. Το μεγάλο όνομα των προσκεκλημένων συνθετών του φεστιβάλ ήταν αναμφίβολα ο Πολωνός συνθέτης Ζμπίγκνιου Πράισνερ γνωστός από τις πασίγνωστες μουσικές που έγραψε για ταινίες του Κριστόφ Κισλόφσκι. («Η διπλή ζωή της Βερόνικα, «Δίχως τέλος», «Τα τρία χρώματα: Μπλε, Λευκό, Κόκκινο), «Δεκάλογος» κλπ. Στην κατάμεστη αίθουσα «Παύλος Ζάννας» ο Πράισνερ αναφέρθηκε στη σχέση της μουσικής και του κινηματογράφου με θεωρητικό τρόπο ενώ δεν έπαψε να προτείνει και πρακτικές λύσεις. Υπογράμμισε τη σχέση του με τον Κισλόφσκι αλλά και άλλους σκηνοθέτες μέσα από πολλές παραμέτρους και χαρακτηριστικά, ανέκδοτα στιγμιότυπα.
Από την πλευρά του ο Νίκος Κυπουργός στο απολύτως άμεσο μάθημά του έδωσε πολλά παραδείγματα αλλά και αναφέρθηκε στο πώς καλύτερη συνθήκη είναι η εμπλοκή του σκηνοθέτη από το πρώτο μέρος της δημιουργίας της ταινίας ή κι ακόμα πριν τα γυρίσματα.
Ο Coti K. έδωσε ένα πολύ ουσιαστικό μάθημα με πρακτικές λειτουργίες και τον τρόπο που αυτός συνθέτει αλλά και πώς μια θαυμάσια μουσική (π.X. Μπαχ) φαντάζει εντελώς αταίριαστη βάζοντας αυτή τη μουσική στη σκηνή του καλπασμού του αλόγου στην ταινία του Μπέλα Ταρ «Το άλογο του Τορίνο» Πολύ σημαντικό ήταν και το master class του Κώστα Χρηστίδη ο οποίος μας μετέφερε στιγμιότυπα και την ατμόσφαιρα από την πραγματικότητα του Χόλιγουντ.
,
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr