Γερμανία: Πώς και γιατί κατέρρευσε η τρικομματική κυβέρνηση της «ατμομηχανής της Ευρώπης»

Σε πρόωρες εκλογές το αργότερο έως τα τέλη Μαρτίου οδεύει η Γερμανία. Η τρικομματική κυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελευθέρων υπό τον Όλαφ Σολτς, διαλύεται στα εξ ων συνετέθη.

Το πρωί της 6ης Νοεμβρίου, καθώς η Ευρώπη «χώνευε» το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ και τη θριαμβευτική επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ, τρία ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης της Γερμανίας συναντήθηκαν για την κρίση στη χώρα.

Αλλά, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο αντικαγκελάριος, Ρόμπερτ Χάμπεκ και ο υπουργός Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ δεν σχεδίαζαν την απάντηση στους δασμούς που απείλησε να λάβει ο Ντόναλντ Τραμπ, ούτε επεξεργάζονταν τον τρόπο με τον οποίο η Γερμανία θα μπορούσε να αντισταθμίσει την απώλεια της αμερικανικής υποστήριξης προς την Ουκρανία. Αντ’ αυτού, αποφάσιζαν αν θα «ανατινάξουν» τον φθαρμένο κυβερνητικό κεντροαριστερό συνασπισμό τους.

Οι συνεχείς διαφωνίες μεταξύ τους, σε συνθήκες οικονομικής στασιμότητας και αφαίμαξης πόρων προς την Ουκρανία, οδήγησαν στην οριστική ρήξη και την αποπομπή του φιλελεύθερου Κρίστιαν Λίντνερ.

«Πάρα πολλές φορές ο υπουργός Οικονομικών Λίντνερ εμπόδισε νόμους χωρίς λόγο. Πολλές φορές ενήργησε για να εξυπηρετήσει την πελατεία και το κόμμα του. Δεν υπάρχει βάση εμπιστοσύνης για περαιτέρω συνεργασία. Έτσι είναι αδύνατον να υπάρξει σοβαρό κυβερνητικό έργο», εξήγησε την «καρατόμηση» ο Όλαφ Σολτς.

Το ποτήρι ξεχείλισε κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού. Ο καγκελάριος Σολτς εισηγήθηκε την παράκαμψη του αποκαλούμενου «φρένου χρέους» για πρόσθετο δανεισμό και προσέλκυση επενδύσεων στη βάση του συνταγματικού άρθρου για «κατάσταση έκτακτης ανάγκης». Ο Λίντνερ, όμως, παρέμεινε αμετάπειστος υπέρ της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής.

«Ο Όλαφ Σολτς εδώ και καιρό δεν έχει αναγνωρίσει την ανάγκη για μια νέα αφύπνιση στη χώρα μας. Έχει υποτιμήσει για μεγάλο διάστημα τις οικονομικές ανησυχίες των πολιτών μας», τόνισε ο εκδιωχθείς υπουργός Οικονομικών.

Την περασμένη εβδομάδα ο Λίντνερ είχε εισηγηθεί κείμενο θέσεων που περιλάμβανε περικοπές κοινωνικών παροχών και περιβαλλοντικών προγραμμάτων, το οποίο χειροκρότησε η συντηρητική αντιπολίτευση, αλλά απέρριψαν οι δύο εταίροι του στην τρικομματική κυβέρνηση.

«Από τη στιγμή που ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία η επιχειρησιακή βάση αυτής της συμφωνίας συνασπισμού εξαφανίστηκε. Κανένας από τους εμπλεκόμενους δεν είχε το θάρρος να την αμφισβητήσει, να το πει και να αντιμετωπίσει τις συνέπειες, σήμερα βλέπουμε το αποτέλεσμα», τόνισε ο ηγέτης του CDU και επικεφαλής της αντιπολίτευσης, Φρίντριχ Μερτς.

Υπέρ μιας σταθερής πλειοψηφίας και μιας κυβέρνησης ικανής να αναλάβει δράση, τάχθηκε ο Γερμανός πρόεδρος, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, καλώντας όλες τις πολιτικές δυνάμεις να επιδείξουν λογική και υπευθυνότητα.

Ωστόσο, οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις αναμένεται να οδηγήσουν τη Γερμανία σε πρόωρες εκλογές πριν την κανονική λήξη της θητείας της Ομοσπονδιακής Βουλής τον Σεπτέμβριο του 2025.

Τα απογοητευτικά αποτελέσματα στις περιφερειακές εκλογές επιτάχυναν τις διαδικασίες
Το κλίμα στον τρικομματικό κυβερνητικό συνασπισμό του Σολτς ήταν από καιρό κακό, το σενάριο να μην εξαντλήσει την τετραετία υπήρχε τουλάχιστον από το καλοκαίρι, αυτά ήταν γνωστά. Πολλοί περίμεναν ότι η επιστροφή του Τραμπ στο Λευκό Οίκο θα λειτουργούσε πειθαναγκαστικά για να μην μπει και η Γερμανία σε κυβερνητική κρίση.

Αλλά, συνέβη το αντίθετο.

Ο ετερόκλητος συνασπισμός Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελευθέρων δημιουργήθηκε από ανάγκη, επειδή δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Κράτησε τρία χρόνια. Αλλά για τους κυβερνητικούς εταίρους η πίεση γινόταν όλο και μεγαλύτερη μετά τα καταστροφικά αποτελέσματα στις πρόσφατες περιφερειακές εκλογές στην ανατολική Γερμανία. Κυρίως για τους Φιλελεύθερους του πρώην, πλέον, υπουργού Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ.

Ο καθένας, αλλά κυρίως ο Λίντνερ, έκρινε ότι πρέπει να φροντίσει το «μαγαζί» του, να τονώσει το δικό του προφίλ προκειμένου να διασωθεί στις εκλογές. Γι’ αυτό και δεν έκανε το συμβιβασμό που ζήτησε ο καγκελάριος να παρακάμψει το «φρένο χρέους» για τις απαραίτητες επενδύσεις στην οικονομία και τη βοήθεια στην Ουκρανία. Η αποπομπή του ήταν μονόδρομος και έφερε το τέλος της κυβέρνησης Σολτς, που βάζει τη Γερμανία σε μία τουλάχιστον εξάμηνη περίοδο κυβερνητικής αστάθειας, σε μια πολύ κρίσιμη διεθνώς συγκυρία.

πηγή: economist.com