Από σήμερα στις προθήκες των βιβλιοπωλείων, απο τις εκδόσες Καστανιώτη
O Κώστας Λογαράς, είναι ένας επίμονος «γεωργός» της γλώσσας, ο οποίος σκάβει βαθιά για να καλλιεργήσει εικόνες σκέψεις και συναισθήματα, τα οποία περιμένει να ωριμάσουν, για να τα παραδώσει στους αναγνώστες του, με όλη τη γεύση και τα αρώματα της γνησιότητάς τους.
Τα κείμενα του αγαπημένου συγγραφέα έχουν την μοναδική ικανότητα όχι μόνο να αποτυπώνουν την εποχή αλλά και να την αποκαλύπτουν, διεισδύοντας κάτω από το «δέρμα» των καταστάσεων, εκεί όπου πάλλεται η ανθρώπινη αγωνία και κυοφορείται η επόμενη μετάβαση σε μια ζωή που υπόκειται σε συνεχείς μεταλλάξεις.
Διαβάζοντας τον Λογαρά, είναι σαν να διαβάζεις τις βαθύτερες σκέψεις σου για όσα βιώνεις αλλά δεν προλαβαίνεις να συγκεκριμενοποιήσεις και δεν μπορείς να τα κάνεις λέξεις. Αυτή είναι άλλωστε και η μεγάλη δύναμη της λογοτεχνίας: να κάνει λέξεις τις σκέψεις σου. Να βρίσκεις μέσα σε αυτές τις λέξεις, κάτι που άμεσα σε αφορά. Να φωτίζει για σένα ένα μονοπάτι. Έστω κι αν ζεις, «Διπλή ζωή».
Το νέο βιβλίο του Κώστα Λογαρά, το οποίο από σήμερα βρίσκεται στις προθήκες των βιβλιοπωλείων, κάνει βουτιά στις σύγχρονες αλλαγές στον οικογενειακό θεσμό και τον αντίκτυπο στα μέλη του, βάζοντας έναν καθρέφτη απέναντι στον αναγνώστη, εντός του οποίου αυτός καλείται να δει τις πολλαπλές του μεταλλάξεις.
Το thebest.gr μιλάει με τον συγγραφέα για τον νέο του βιβλίο, που, όπως όλα, έχουν «το καρδιοχτύπι του πρώτου ραντεβού» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη με ένα εξώφυλλο που προκαλεί νοσταλγία για κάτι που ίσως και να έχει χαθεί ανεπιστρεπτί: ο παλιός εαυτός μας.
-Συνέντευξη στη Γιώτα Κοντογεωργοπούλου-
Ένα νέο βιβλίο είναι πάντα μια καινούργια συγκίνηση; Αλλάζει αυτό στο χρόνο, όσο αυξάνονται οι τίτλοι;
Αγωνία, αδημονία αλλά και αβεβαιότητα: “θα αρέσει το βιβλίο στους αναγνώστες; θα ανταποκριθεί στο ενδιαφέρον τους, στη λαχτάρα με την οποία έσπευσαν να το αγοράσουν;” Κάθε φορά απ' την αρχή, δεν έχει τέλος αυτή η έγνοια. Είναι ακριβώς το ίδιο με την πρώτη συνάντηση μιας καινούριας σχέσης, ενός πρώτου ραντεβού.
«Διπλή Ζωή». Θα μπορούσε να δώσει κανείς πολλές ερμηνείες. Τι είδους «διπλή ζωή» βιώνει ο ήρωας του νέου σας βιβλίου; Ποιος είναι τελικά ο Παύλος Παυλής;
Αυτόν θα αναζητήσει ο αναγνώστης. Ο Παυλής ζει με τη γυναίκα και την κόρη του και συζεί με την ερωμένη. Πώς διαμορφώνεται ο οικογενειακός θεσμός στην εποχή μας; Τι είναι στ’ αλήθεια η “απάτη”; Πώς προχωράει μια σχέση, όταν έχει εξαντληθεί η ερωτική επιθυμία; Το μυθιστόρημα καταπιάνεται με τις σύγχρονες αλλαγές στον οικογενειακό θεσμό και τον αντίκτυπο στα μέλη του : (ομόφυλα ζευγάρια, μονογονεϊκές οικογένειες, παιδιά γεννημένα με σπέρμα από τράπεζα σπέρματος, παρένθετες μητέρες, πολυγαμικές σχέσεις και σουίνγκιν, αμφιφυλόφιλες σχέσεις, σύμφωνα συμβίωσης).
Έχουμε όλοι μέσα μας έναν Παύλο τον οποίο ο κάθε άνθρωπος γύρω μας βλέπει με άλλα μάτια;
Πέραν της ιδέας που έχει ο polyamorous Παυλής για τον εαυτόν του, απόψεις εντελώς διαφορετικές- θετικές ή αρνητικές- έχουν γι' αυτόν τα πρόσωπα που τον περιβάλλουν: η γυναίκα του, η κόρη του, η ερωμένη του, ο γιος τής ερωμένης, η εισαγγελική αρχή ως "κοινή γνώμη" που θα αποφανθεί γι’ αυτόν. (Ο αφηγητής μου δεν παίρνει θέση, αφηγείται απλώς τα γεγονότα και δεν υπερασπίζεται την άποψη κανενός ). Έτσι, μέσα από τη δράση των ηρώων, μέσα από συγκρουσιακές καταστάσεις και ανατροπές, ο αναγνώστης θα βρεθεί μπροστά σε αντικρουόμενες μεταξύ τους συνθήκες και θα κληθεί να αποφασίσει πού βρίσκεται το δίκαιο και ποιος έχει άδικο. Αυτή η κρίση - που εξελίσσεται, στην ουσία, σε συνομιλία τού αναγνώστη με τον ίδιο του τον εαυτό και τα βιώματά του -, θα έχει το εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον.
Ποιος είναι κατά τη γνώμη σας ο μεγαλύτερος διχασμός που βιώνουν οι σύγχρονοι άνθρωποι;
Ανέκαθεν η αντίθεση ανάμεσα σ’ αυτό που από τη φύση μας είμαστε και σ' αυτό που επιβάλλουν οι εκάστοτε κοινωνικές νόρμες, έχει οδηγήσει στις μεγαλύτερες ανισορροπίες. Στις πιο φρικτές ψυχικές διαταραχές. Το διαχρονικό ερώτημα ως ποιο σημείο μπορεί να θυσιάζεται η ατομική ελευθερία στις επιταγές μιας κοινής γνώμης, θα παραμένει πάντα αγωνιώδες ερώτημα και η οποιαδήποτε απάντηση θα τίθεται συνεχώς υπό αμφισβήτηση. Όταν κάποιος ζει με βάση την εικόνα του εαυτού του και όχι ως πραγματικός εαυτός, είναι δυστυχισμένος. Και η οριοθέτηση αυτή θα εξαρτά πάντα την ανθρώπινη ισορροπία.
Είναι το συναίσθημα είδος προς εξαφάνιση;
Σε λογοκρατούμενες εποχές, σε καιρούς ακραίου ατομισμού και άκρατου εγωκεντρισμού όπως η δική μας, το συναίσθημα υποχωρεί, στραγγαλίζεται. (Γι' αυτό και η "ενσυναίσθηση" είναι ζητούμενο). Όμως θα επανακάμψει, θα βρει το χώρο του και θα αναδυθεί, δεν χάνεται η συναισθηματική διάθεση του ανθρώπου. Οι ιστορικές περίοδοι είναι κυκλικές, οι πολιτισμικές εκφάνσεις επανακάμπτουν.
Ποια ανάγκη σας ωθεί να γράφετε; Τι σας οδηγεί στον υπολογιστή; Γράφετε για σας ή για τους άλλους;
Γράφω όταν οι ήρωες μου έχουν κάτι σημαντικό, κατά τη γνώμη μου, να πουν, θετικό ή αρνητικό. Όχι για να ικανοποιώ τη ματαιοδοξία μου. Γράφω δηλαδή όταν αυτό το "κάτι σημαντικό" κρίνω ότι αξίζει να το μοιραστώ. Και τώρα το ίδιο. Βρισκόμαστε σε μια εποχή μεγάλων αλλαγών, βλέπω ότι κυοφορούνται τεράστιες ανακατατάξεις στο χώρο των βαθύτερων και στενών σχέσεων ( οικογενειακών, ερωτικών, συναισθηματικών, ερωτικής έκφρασης) και θέλησα να μιλήσω γι’ αυτό που βλέπω να αλλάζει. Η γραφή είναι πολιτική πράξη υπό την ευρεία έννοια.
Μπορεί ένα βιβλίο να σας αλλάξει τη ζωή; Είτε το γράφετε το ίδιος, είτε έχετε το ρόλο του αναγνώστη;
Σπάνια ένα μόνο βιβλίο μπορεί να αλλάξει τη ζωή - εκτός εάν πρόκειται για τη Βίβλο ή το "Κεφάλαιο" του Μαρξ. Ωστόσο, τα βιβλία ενός σημαντικού συγγραφέα ναι, μπορούν, λχ τα έργα του Ντοστογιέφσκι . Γιατί ο Ντοστογιέφσκι; Διότι στο σύνολο των έργων του περιλαμβάνει το κοσμοαντιληπτικό του σύμπαν, αναπτύσσει ένα ολόκληρο σύστημα αξιών, μια συμπαντική αντίληψη του κόσμου, μια βιοσοφία και προτείνει μια ηθική θεώρηση ζωής: ένα modus vivendi. Πέραν όλων αυτών βέβαια μπορεί να μιλήσει η λογοτεχνία νωρίς γι’ αυτό που ένας συγγραφέας βλέπει να αλλάζει. Ώστε να βοηθήσει τους αναγνώστες να κατανοήσουν τη χαοτική δίνη μέσα στην οποία βρισκόμαστε.
Ποιο βιβλίο σας, δόνησε ευαίσθητες χορδές μέσα σας, όταν το γράφατε;
Τα "Σάββατα δίχως μύθο" ήταν μια ταυτοτική , ερωτική σχέση με την πόλη σαν κι αυτές που σε σφραγίζουν για πάντα. "Τα πουλιά με το μαύρο κολάρο" ήταν μια τολμηρή, διανοητική κατάκτηση. “Η τελευταία μάσκα- fallimento” ήταν ένας θεατρικός συγκλονισμός. Πάντως, όλα τα βιβλία μου θέλω να συμπληρώνουν μια προσωπική αντίληψη που έχω για τον Κόσμο, τα πράγματα και τους ανθρώπους. Από την οποία και αρδεύονται
Είναι η γνώση της γλώσσας και η ορθή χρήση της η προϋπόθεση για να γράψει κανείς; Και πόσο αυτή κακοποιείται στη σύγχρονη συγγραφική παραγωγή;
Η βιωματική γλώσσα , το ασκημένο γλωσσικό αισθητήριο είναι προαπαιτούμενο της συγγραφής. Πρέπει κανείς να είναι ικανός να μετουσιώνει σε λέξεις την αίσθηση που του προκαλούν τα πάντα γύρω του, είτε πρόκειται για την έκφραση ενός προσώπου είτε για τη συμπεριφορά των ανθρώπων είτε για τις αλλαγές του φωτός στη διάρκεια της μέρας. Η μεταποίηση όλων αυτών σε γλώσσα είναι συνεχής και εξόχως σημαντική για την κατάκτηση του γλωσσικού πλούτου και των ιδιαίτερων αποχρώσεων τής καθεμιάς λέξης. Αντιθέτως, σήμερα βλέπω μια επιπόλαια χρήση της γλώσσας ακόμα και σε πολλά βιβλία που εκδίδονται- αλλά και υπερβολές που λέγονται γι’ αυτά.
Ποια είναι για σας η μεγαλύτερη αναγνώριση της μακράς και σημαντικής συγγραφικής σας πορείας;
Με την παρέλευση των χρόνων και με αδιάκοπη εργασία από τη μεριά μου, έχει δημιουργηθεί ένα ευάριθμο αναγνωστικό κοινό που αγοράζει και διαβάζει με ενδιαφέρον τα βιβλία μου. Είμαι ευγνώμων που έχω χτίσει αυτή τη σχέση, είναι η μεγαλύτερη κατάκτηση. Από κει και μετά θεωρώ κορυφαίες στιγμές τις συνεργασίες μου με τον Θάνο Μικρούτσικο και τον Θόδωρο Τερζόπουλο.
Πότε θεωρείτε ένα βιβλίο σας επιτυχημένο;
Πετυχημένο το βιβλίο είναι όταν χαράσσεται στη μνήμη των αναγνωστών ο χαρακτήρας του ήρωα ή η ατμόσφαιρα και το κλίμα του έργου, ακόμα κι αν έχει ξεχαστεί η υπόθεση. Και, ακόμα, όταν ο αναγνώστης βγαίνει από το διάβασμα πιο πλούσιος σε αισθήματα, πιο επαρκής στην ψυχή και στο πνεύμα του. Αλλιώς, η εμπορική του ζωή ενός βιβλίου είναι απελπιστικά βραχύβια. Κρατάει μόνο 6 μήνες, όσο να ανανεωθούν τα ράφια με το φρέσκο εκδοτικό εμπόρευμα.
Το οπισθόφυλλο
Ποιο είναι το αληθινό πρόσωπο του Παύλου Παυλή; Εσωστρεφής και απόμακρος, όπως υποστηρίζει η κόρη του; Άνθρωπος με δαίμονες που πρέπει να τους θρέψει, όπως παραδέχεται η γυναίκα του; Μήπως ο ιδανικός εραστής, όπως τον βλέπει η ερωμένη του; Ή ο υποκριτής που εξαγοράζει τη σιωπή των θυμάτων του, όπως καταγγέλλει ο γιος της ερωμένης; Μήπως ο ρεαλιστής που βλέπει να αλλάζει η κοινωνία και οι θεσμοί της, όπως διατείνεται ο ίδιος; Ή, τέλος, ο ηδονοθήρας που υπονομεύει τον θεσμό της οικογένειας, όπως αποφαίνεται η εισαγγελική αρχή; Έξι διαφορετικές εκδοχές για τον ίδιο άνθρωπο.
Ο συγγραφέας, αναδεικνύει τα αδιέξοδα του αναγκαίου κατά τα άλλα οικογενειακού θεσμού και, χωρίς να παίρνει ο ίδιος θέση, καλεί τον αναγνώστη να αποφασίσει πού η αλήθεια και πού το ψέμα στη ζωή του polyamorous ήρωα του μυθιστορήματος.
Ο Κώστας Λογαράς
Ο Κώστας Λογαράς γεννήθηκε στην Πάτρα. Έχει γράψει ποίηση, πεζογραφία, δοκίμιο, θέατρο. Το μυθιστόρημά του Τα πουλιά με το μαύρο κολάρο (2017) τιμήθηκε με το βραβείο The Athens Prize for Literature, ενώ ήταν υποψήφιο για το Βραβείο Πεζογραφίας του περιοδικού Κλεψύδρα (βραχεία λίστα) και για το Βραβείο Public στην κατηγορία Ελληνικό Μυθιστόρημα (στα δέκα επικρατέστερα). Το μυθιστόρημά του Ερημιά στο βλέμμα τους (2008) εντάχθηκε στη βραχεία λίστα του Κρατικού Βραβείου Μυθιστορήματος. Το λιμπρέτο του Σπίτια της μνήμης, σπίτια της σιωπής παρουσιάστηκε σε μουσική-σκηνοθεσία Θάνου Μικρούτσικου (1988). Το θεατρικό του έργο Η τελευταία μάσκα – Fallimento ανεβάστηκε από τον Θόδωρο Τερζόπουλο και τη θεατρική ομάδα Άττις (2006). Συνεργάστηκε ως αρθρογράφος με τις εφημερίδες Τα Νέα, Το Βήμα και Πελοπόννησος, με το περιοδικό Διαβάζω, με το ηλεκτρονικό περιοδικό Ο Αναγνώστης, με το protagon.gr κ.ά. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Έργα του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά.
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr