Κώστας Σημίτης: Η εκλογή του στην πρωθυπουργία και το ιστορικό συνέδριο

Ο Κώστας Σημίτης, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 88 ετών, σήμερα, Κυριακή (5/1), υπήρξε μία από τις σημαντικότερες πολιτικές φυσιογνωμίες στην ιστορία της χώρας, καθώς διετέλεσε Πρωθυπουργός της Ελλάδας για δύο τετραετίες, από το 1996 έως το 2004, ενώ συνέδεσε το όνομά του με κομβικές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, όπως ήταν η είσοδος της χώρας στο ευρώ.

Εκσυγχρονιστής και τεχνοκράτης, όπως χαρακτηρίστηκε από πολλούς, ο Κώστας Σημίτης ανέλαβε το 1996 μία ιδιαίτερα απαιτητική αποστολή. Να διαδεχθεί τον ιδρυτή και εμβληματικό ηγέτη του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέα Παπανδρέου, και να συνεχίσει την πολιτική κληρονομιά του. Η χώρα τότε βρισκόταν σε μία κρίσιμη καμπή, καθώς από τη μία αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα (υψηλά δημοσιονομικά ελλείματα, αυξημένο δημόσιο χρέος) και παράλληλα έπρεπε να διαχειριστεί κρίσιμα γεωπολιτικά ζητήματα, όπως οι σχέσεις με την Τουρκία, και από την άλλη η ελληνική κοινωνία απαιτούσε αλλαγές και η διεθνής πίεση για εδραίωση της χώρας στην ΕΕ αυξανόταν.

Πώς βρέθηκε στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ
Ο Κώστας Σημίτης ανέλαβε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ το 1996, έπειτα από την παραίτηση του Ανδρέα Παπανδρέου λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας. Η διαδικασία για την ανάδειξη του νέου αρχηγού κόμματος εξελίχθηκε μέσα σε ένα έντονα φορτισμένο κλίμα, με την κληρονομιά του Παπανδρέου να αποτελεί κεντρικό σημείο αναφοράς.

Η αρχή έγινε στις 17 Ιανουαρίου 1996, όταν μετά από 57 ημέρες νοσηλείας στο “Ωνάσειο”, ο ιδρυτής και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και εν ενεργεία πρωθυπουργός, Ανδρέας Παπανδρέου, υπέγραψε την παραίτησή του, οδηγώντας στη διενέργεια εσωκομματικών εκλογών για τη διαδοχή του τόσο στην πρωθυπουργία όσο και στην ηγεσία του κόμματος.

Έτσι, μετά την παραίτησή του, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ κλήθηκε να εκλέξει πρωθυπουργό, με τον Κώστα Σημίτη να λαμβάνει 57 ψήφους στην πρώτη ψηφοφορία των βουλευτών, τον Άκη Τσοχατζόπουλο 53, τον Γεράσιμο Αρσένη 50 και τον Ιωάννη Χαραλαμπόπουλο 11.

Στον δεύτερο γύρο, παρά το γεγονός ότι ο Άκης Τσοχατζόπουλος θεωρείτο φαβορί για την εκλογή του, η άνοδος της εκσυγχρονιστικής τάσης και των υποστηρικτών της εντός του κόμματος ανέτρεψαν τα προγνωστικά. Ο Κώστας Σημίτης επικράτησε με 86 έναντι 75 ψήφων του Άκη Τσοχατζόπουλου και στις 22 Ιανουαρίου 1996 ορκίστηκε πρωθυπουργός, αποκτώντας φυσικά προβάδισμα και για την ηγεσία του κόμματος, ενόψει του 4ου Συνεδρίου.

Τέσσερις μήνες μετά, στις 23 Ιουνίου 1996, ο Ανδρέας Παπανδρέου έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 77 ετών.

Ακολούθως, πραγματοποιήθηκε το πρώτο συνέδριο του κόμματος χωρίς την παρουσία του ιδρυτή του και στο οποίο Κώστας Σημίτης και Άκης Τσοχατζόπουλος μονομάχησαν εκ νέου, αυτή τη φορά για την ηγεσία του κόμματος.

Ο Κώστας Σημίτης είχε το πάνω χέρι, αφού ήταν ήδη πρωθυπουργός της χώρας, ενώ ο Άκης Τσοχατζόπουλος από την πλευρά του υποστήριξε το μοντέλο της διαρχίας, ζητώντας ασυμβίβαστο μεταξύ των αξιωμάτων του πρωθυπουργού και του προέδρου του κόμματος.

Το συνέδριο χαρακτηρίστηκε από τους έντονους διαξιφισμούς των δύο αντιπάλων και των υποστηρικτών τους, με τον Κώστα Σημίτη, μάλιστα, να “απειλεί” ότι αν δεν εκλεγεί πρόεδρος θα παραιτηθεί από πρωθυπουργός και τους πολιτικούς αναλυτές της εποχής να αφήνουν ανοιχτό και το ενδεχόμενο διάσπασης μετά τις εσωκομματικές εκλογές.