Πρόταση Κατσικόπουλου για τη Δυτική Ελλάδα, στο Περιφερειακό Συμβούλιο

Για το δικό του όραμα που αφορά την περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και το αναπτυξιακό  μέλλον των τριών νομών, μίλησε στο Περιφερειακό Συμβούλιο ο Νομάρχης Αχαΐας Δημήτρης Κατσικόπουλος, ο οποίος έκανε αναφορά και στον Καλλικράτη, ενώ κατέληξε λέγοντας ότι το στοίχημα για την αυτοδιοίκηση είναι μεγάλο και δεν χωρούν μικροτοπικές αντιλήψεις και εμμονές.

Ο Νομάρχης δήλωσε μεταξύ άλλων:

«Το σημερινό Περιφερειακό Συμβούλιο, πραγματοποιείται  σε μια ιδιαίτερα σημαντική χρονική στιγμή.

Πρώτον γιατί  βρισκόμαστε  στο σταυροδρόμι μεγάλων θεσμικών  αλλαγών που αφορούν την αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα.

Και δεύτερον,  γιατί σηματοδοτεί  την μετάβαση από το παρελθόν πλέον της Γ Προγραμματικής Περιόδου,  στο μέλλον της Δ Προγραμματικής Περιόδου.

Γιατί όσο και αν ηχεί παράδοξο, το ΕΣΠΑ δυστυχώς αφορά ακόμα το μέλλον, καθώς ως σήμερα δεν έφθασε στην Περιφέρειά μας αλλά ούτε και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Η τραγική κατάσταση όσον αφορά την εικόνα που παρουσιάζει το ΕΣΠΑ, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της πολιτικής που εφαρμόστηκε τα τελευταία χρόνια από την κεντρική εξουσία

Αν θέλουμε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος που θα απαντά  στις ανάγκες του πολίτη…

Αν θέλουμε ο πολίτης να συμμετέχει άμεσα στις αποφάσεις και  να ελέγχει  που πάνε τα χρήματα από τη φορολόγησή του….

Αν θέλουμε να αισθάνεται    σιγουριά, προοπτική και ασφάλεια  για  να πιστέψει ότι μπορεί με τις δικές του απελευθερωμένες δυνάμεις, να επιτύχει την ευημερία….

τότε χρειάζονται  αλλαγές και  τομές που δεν είναι  απλώς αναγκαίες, αλλά είναι  μονόδρομος….

Σε αυτοδιοικητικό επίπεδο, το πρόγραμμα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ απαντά στις  προσδοκίες και τα αιτήματα των φορέων της αυτοδιοίκησης  για ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης που θα  δημιουργήσει νέες περιφερειακές δομές οι οποίες θα λειτουργούν σε καθεστώς εγγυημένης αξιοκρατίας, διαφάνειας και λογοδοσίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, το σημερινό Περιφερειακό συμβούλιο πρέπει να εκπέμψει ένα μήνυμα αισιοδοξίας και να σηματοδοτήσει ένα νέο ξεκίνημα.

Για μια Δυτική Ελλάδα που θα συνδυάζει τις δυνάμεις και τις ιδιαιτερότητες των  τριών νομών με τα μεγάλα αναπτυξιακά τους αποθέματα.

Αρκεί -και το τονίζω-,  ο σχεδιασμός μας σε αυτό το μεταβατικό στάδιο, να έχει αποκλειστικά και μόνο περιφερειακή διάσταση.

 

Στην λογική  αυτή θα ήθελα να αναφερθώ στα ζητήματα της ημερήσιας διάταξης αποτιμώντας την εμπειρία  του παρελθόντος και δίνοντας το στίγμα για τις κατευθύνσεις  στις οποίες πρέπει να στραφούμε άμεσα.

1  Κλείσιμο του Ε.Π. Δυτικής Ελλάδας 2000-2006

Τα έργα –ενταγμένα στο ΠΕΠ Δυτικής Ελλάδας  - για τα οποία η Ν.Α .Αχαΐας ήταν φορέας υλοποίησης ολοκληρώθηκαν με ικανοποιητικούς ρυθμούς εντός των προβλεπόμενων χρονικών ορίων με απορροφητικότητα που πλησιάζει το 100%. Πιο συγκεκριμένα η Ν.Α. Αχαΐας στην Συλλογική της Απόφαση ΣΑΝΑ 006/3 ενέταξε 44 έργα διαφόρων κατηγοριών .

Η απορροφητικότητα των έργων αυτών, σε σχέση με τις νομικές δεσμεύσεις  έφθασε στο 97% με την απόκλιση της απορρόφησης να οφείλεται σε προβλήματα μειωμένης χρηματοδότησης της ΣΑΝΑ 006/3.

Ειδικότερα, την τρέχουσα καταληκτική για το Γ ΚΠΣ χρονιά του 2009, υπήρξαν μεγάλες δυσχέρειες στην κατανομή χρηματοδοτήσεων προς τη Ν.Α. Αχαΐας .

Χαρακτηριστικά, παρότι εγκρίθηκε αρχικά το τέλος του Δεκεμβρίου 2009 χρηματοδότηση 1,7 εκ. € με την οποία θα έκλεινε και το οικονομικό μέρος των έργων της ΣΑΝΑ 006/3  δεν έγινε τελικά η κατανομή του ανωτέρω ποσού.

Γενικά η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αχαΐας κινήθηκε με σχέδιο, εντατικούς  ρυθμούς ,σωστό συντονισμό και είχε αυτό το  πολύ καλό αποτέλεσμα.

2. Υλοποίηση του ΕΣΠΑ 2007-2013

Για το ΕΣΠΑ  είχαμε   εξ αρχής διατυπώσει τις ενστάσεις μας για τον τρόπο που αυτό σχεδιάστηκε και καταρτίστηκε.

Το  συγκεντρωτικό μοντέλο που εισήγαγε αποτυπώθηκε στην ενίσχυση των τομεακών προγραμμάτων με την αντίστοιχη αποδυνάμωση των περιφερειακών.

Αυτό πρέπει να αλλάξει.

Τα αποτελέσματα αυτού του σχεδιασμού μιλούν από μόνα τους και είναι θλιβερά .

3,5 χρόνια πριν από τη λήξη της Δ’ Προγραμματικής περίοδου, η απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ είναι στο 3,5%. Και αυτό αφορά αποκλειστικά έργα γέφυρες.

Η  διαδικασία του ΕΣΠΑ, όπως σχεδιάστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, απέτυχε.

Θα πρέπει ριζικά να επανασχεδιαστεί και καταθέτω συγκεκριμένες προτάσεις.

Όσον αφορά το ΔΕΠΙΝ (Δυτική Ελλάδα- Πελοπόννησος- Ιόνια Νησιά)

Α. Οι πόροι που διατίθενται στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας είναι ούτως ή άλλως περιορισμένοι .

Ο αριθμός των έργων-γέφυρες πρέπει να περιοριστεί αυστηρά στις απολύτως αναγκαίες περιπτώσεις έτσι  ώστε να μην απομειωθεί το πρόγραμμα.

Σε αυτά τα πλαίσια, είναι σκόπιμο να εξεταστεί η ύπαρξη ενός δείκτη μη εκτελεσμένου έργου στο 20% τουλάχιστον του εγκεκριμένου προϋπολογισμού του, κάτω από το οποίο δεν θα επιτρέπεται η απευθείας γέφυρα στο ΕΣΠΑ.

Β. Από τον πίνακα προόδου του ΠΕΠ στις σχετικές εισηγήσεις προκύπτει μια πολύ σημαντική διαφορά μεταξύ της Δημόσιας δαπάνης και των Νομικών δεσμεύσεων της τάξεως των 166 εκ. €.

Αν δεχθούμε ότι τα 60 περίπου εκ. € γίνουν μεταφορές και γέφυρες, τίθεται το ερώτημα πως θα καλυφθούν τα υπόλοιπα 100 εκ. €.

Το ερώτημα είναι σοβαρό και αναμένεται η απάντηση ,καθώς αν ισχύει κάτι τέτοιο, φαίνεται ότι η διαχείριση του Γ ΠΕΠ κυριολεκτικά υποθήκευσε και το ΔΕΠΙΝ

 

Γ. Θεωρούμε ότι πρέπει άμεσα να εξειδικευτούν οι κωδικοί παρέμβασης του ΔΕΠΙΝ, ώστε σαν αυτοδιοίκηση να  κατευθύνουμε τους περιορισμένους  οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους που διαθέτουμε στην έγκαιρη ωρίμανση των έργων.

Δ. Η ένταξη των έργων εν όψει της διοικητικής μεταρρύθμισης, πρέπει να έχει πνεύμα περιφερειακής διάστασης.

Εμάς σαν Ν.Α Αχαΐας δεν μας ενδιαφέρει ενόψει της νέας αρχιτεκτονικής στην αυτοδιοίκηση ποιός θα είναι ο τελικός δικαιούχος των έργων . Αν θα είναι  η ΝΑ Αιτωλοακαρνανίας, η Ν.Α Αχαΐας , η Ν.Α Ηλείας ,οι Δήμοι της περιφέρειας ή αλλοι φορείς . Αρκεί να έχει προσδιοριστεί η πολλαπλασιαστική τους επίδραση στον Περιφερειακό αναπτυξιακό μας στόχο, γιά τον οποίο θα καταθέσω πρόταση και θα συμφωνήσουμε όλοι μαζί.

Ε.  Το περιφερειακό συμβούλιο -  έστω και σε αυτό το μεταβατικό διάστημα - πρέπει να αποκτήσει πάλι πρωτεύοντα ρόλο στην υλοποίηση του ΕΣΠΑ στο συνολό του ,καθώς το τελευταίο διάστημα είχε αδρανοποιηθεί πλήρως η λειτουργία του.

 

Όσον αφορά τώρα  τα τομεακά προγράμματα του ΕΣΠΑ

Απαίτησή μας είναι τα τομεακά να κατέβουν στην Περιφέρεια .

Το συγκεντρωτικό μοντέλο που επιλέχθηκε για την χάραξη των τομεακών προγραμμάτων, είναι ενάντια στην λογική της αποκέντρωσης, είναι ενάντια στη λογική μας.

Δεν υπάρχει πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα από το τομεακό  πρόγραμμα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, το γνωστό σε όλους πρόγραμμα, Αλ.Μπαλτατζής, του οποίου τα αποτελέσματα ήταν καταστροφικά  για την Περιφέρεια μας.

Το πρόγραμμα έχει όπως μαθαίνουμε τεράστια προβλήματα με υπερδεσμεύσεις και ουσιαστικά όλες οι εντάξεις είναι στον αέρα, αφού δεν υπάρχουν πιστώσεις.

Η επαναχάραξη  τόσο του Αλ. Μπαλτατζή όσο και του ΕΣΠΑ,  είναι απαραίτητη.

Παράλληλα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο εκχώρησης υλοποίησης μέρους των τομεακών, στις δομές των Περιφερειών

3. Πρόγραμμα ανασυγκρότησης πυρόπληκτων περιοχών

Η αρωγή της Πολιτείας για την Αχαΐα  μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές, περιορίστηκε στη  διάθεση  2,5 εκ. € για αποκατάσταση του οδικού δικτύου και την εκτέλεση  αντιπλημμυρικών έργων .

Είναι φανερό για εμάς,  πως το περιορισμένο ύψος αλλά και η φιλοσοφία της ενίσχυσης που αφορά αποκλειστικά υποδομές, δεν ανταποκρίνεται στην τεράστια οικολογική καταστροφή που υπέστη μια περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, με αξιόλογη παραγωγική βάση σε γεωργία μεταποίηση και υπηρεσίες, όπως η Αιγιάλεια .

Στην κατεύθυνση μιας ολοκληρωμένης και ουσιαστικής πράσινης  ανασυγκρότησης, η Ν.Α. Αχαΐας προσπάθησε να αξιοποιήσει κάθε δυνατό χρηματοδοτικό μέσο .

Έτσι υποβάλαμε  τεκμηριωμένες  προτάσεις τόσο στο  Ειδικό Ταμείο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών (ΕΤΑΕΑ)    όσο και  στό Χρηματοδοτικό Μηχανισμό  του ΕΟΧ περιόδου 2004 – 2009, αλλά αξιολογηθήκαμε ως μη πυρόπληκτοι .

Η Αχαΐα μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2007 και τον μεγάλο σεισμό του 2008 έχει ανάγκη από ένα ολοκληρωμένο αναπτυξιακό πρόγραμμα κατά τα πρότυπα του ΟΠΑΑΦ και αυτό παραμένει σταθερή μας διεκδίκηση.

4. Έργα Ταμείου Συνοχής

 

Η Ν.Α. Αχαΐας ανέλαβε την υλοποίηση των έργων ΧΥΤΑ Αν. Αιγιάλειας και ΧΥΤΑ Δυτικής Αχαΐας , τα οποία ολοκλήρωσε το 2006 και 2008 αντίστοιχα.

Παράλληλα ολοκλήρωσε τα έργα «Αποκατάστασης χωματερών Αιγείρας ,Ακράτας Διακοπτού» και ολοκληρώνει εντός του έτους την «Αποκατάσταση χωματερής Πετροχωρίου» .

Το έργο ΧΥΤΑ Δυτικής Αιγιάλειας έχει περάσει στην ευθύνη της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας ενώ σαν Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ολοκληρώσαμε τον σχεδιασμό,τις  μελέτες  και την χωροθέτηση, του Εργοστασίου Επεξεργασίας Απορριμμάτων , την  υλοποίηση του οποίου ανέλαβε η αυτοδιοίκηση Α βαθμού.

Για τα νέα έργα διαχείρισης απορριμμάτων που θα ενταχθούν στην συνέχεια, πρέπει να ακολουθηθεί ουσιαστικός  περιφερειακός σχεδιασμός λαμβάνοντας υπόψη όλες τις απαραίτητες παραμέτρους.

Για αυτό το λόγο, προτείνω την σύσταση ειδικής επιτροπής υπηρεσιακών παραγόντων η οποία εντός διμήνου θα καταθέσει τεκμηριωμένες απόψεις   για τα προτεινόμενα έργα .

Δεν χρειάζονται άλλες μελέτες και επικαιροποιήσεις που κοστίζουν περισσότερο από τις αρχικές μελέτες  και επαναλαμβάνουν τα στοιχεία προηγούμενων καταγραφών.

Ειδικότερα, για την κατασκευή και λειτουργία εργοστασίου επεξεργασίας απορριμμάτων  πρέπει να  εξασφαλισθεί πλήρως η οικονομική του βιωσιμότητα.

Δεν πρέπει να  επιτρέψουμε σε καμία περίπτωση την επιβάρυνση των πολιτών της Περιφέρειας με  το  υπέρμετρο  κόστος  πιθανών  άστοχων  επιλογών.

Αγαπητοί  συνάδελφοι της αυτοδιοίκησης αγαπητοί φίλοι

Δεν υποβαθμίζουμε και δεν παραβλέπουμε σε καμία περίπτωση τις διαρθρωτικές αδυναμίες της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας όπως αυτές αποτυπώνονται στους οικονομικούς δείκτες.

Η χωρική αυτή ενότητα, μετά την ολοκλήρωση της ζεύξης βίωσε τα τελευταία χρόνια την εγκατάλειψη όσον αφορά τα μεγάλα έργα υποδομής.

Παρακολουθήσαμε συγκεκριμένα  την δρομολόγηση και ολοκλήρωση μεγάλων οδικών αξόνων σε όλη την χώρα (ΠΑΘΕ τμήμα Κόρινθος Αθήνα Θεσσαλονίκη, Εγνατία οδός, Κόρινθος –Τρίπολη –Σπάρτη) μένοντας στο περιθώριο της οδικής  προσβασιμότητας.

Παρακολουθήσαμε την ολοκλήρωση του σιδηροδρομικού προαστιακού δικτύου μέχρι τις παρυφές της Περιφέρειας. Παρακολουθήσαμε ως θεατές την έλευση  του φυσικού αερίου σχεδόν στο σύνολο της υπόλοιπης ηπειρωτικής Ελλάδας.

Βιώσαμε  την σταδιακή εγκατάλειψη και αποσάθρωση του αγροτικού τομέα.

Βιώσαμε την εγκατάλειψη του δημόσιου τομέα υγείας που πλήττει περισσότερο από όλους  τα χαμηλά στρώματα.

Βιώνουμε ακόμα τις  οδυνηρές συνέπειες των πυρκαγιών του 2007 και του σεισμού του 2008 που αντιμετωπίστηκαν ευκαιριακά και αποσπασματικά, χωρίς ολοκληρωμένο σχέδιο αποκατάστασης.

Βιώνουμε την ανυπαρξία ουσιαστικών παρεμβάσεων που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων.

Φτάνει πια  ήρθε η ώρα  η Δυτική Ελλάδα ως  ενιαία χωρική ενότητα να αντιστρέψει  αυτή την  εξέλιξη.

Ήρθε η ώρα να αλλάξει αυτή η αρνητική πορεία

Το  νέο περιφερειακό μας όραμα, ο νέος κοινός μας  στόχος,είναι να γίνει  η Δυτική Ελλάδα,   ο τρίτος πόλος ανάπτυξης στη χώρα.

Στο μοντέλο αυτό ανάπτυξης, δίνουν νόημα έννοιες όπως η συμμετοχικότητα ,  η πράσινη οικονομία η δωρεάν δημόσια υγεία , η αειφορία, ο εναλλακτικός τουρισμός , η προσβασιμότητα  στην παιδεία  και στον πολιτισμό.

Οι έννοιες αυτές,  αποτελούν για τον κάθε πολίτη το ζητούμενο  και οφείλουν να αποτελέσουν για μια περιφερειακή αυτοδιοίκηση το πεδίο άσκησης των διευρυμένων καθηκόντων της.

Με κυρίαρχο αναπτυξιακό- οικονομικό μοντέλο αυτό της Εδαφικής Συνοχής στοχεύουμε σε μια Περιφέρεια που θα κινητοποιεί το ενδογενές δυναμικό της και θα συνεισφέρει σε μια πολυεπίπεδη και διατομεακή χωρική διακυβέρνηση.

Σε αυτό το μοντέλο ανάπτυξης δεν υπάρχουν αποκλεισμοί .

Οι κατευθύνσεις και οι στόχοι δεν επιβάλλονται από την κεντρική εξουσία, αλλά προκύπτουν από τίς τοπικές ανάγκες και επιβάλλονται από  κάτω προς τα πάνω…

Κάθε περιοχή έτσι αποκτά τον διακριτό της ρόλο και το σύνολο της χωρικής ενότητας , έχει τις ίδιες αναπτυξιακές  ευκαιρίες.

Έτσι  οι τρεις νομοί δικτυώνονται και κάθε περιοχή αναδεικνύει το συγκριτικά της πλεονεκτήματα .

Η Αιτωλοακαρνανία αξιοποιεί τον φυσικό της πλούτο και το πλούσιο υδατικό δυναμικό , επενδύει στις ΑΠΕ, εκσυγχρονίζει την γεωργική της παραγωγή και μεταποίηση, αποκτά σημαίνουσα θέση όσον αφορά τις λιμενικές υποδομές, αυξάνει την εμπορική/βιομηχανική της προσβασιμότητα.

Η Αχαΐα με το αστικό συγκρότημα της Πάτρας μετατρέπεται σε εθνικό πόλο ανάπτυξης, επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό όσον αφορά τους τομείς έρευνας και τεχνολογίας, αποτελεί συγκοινωνιακό και επικοινωνιακό κόμβο, αναδεικνύει την πολιτιστική της παράδοση, στρέφεται στον τουρισμό και αποκτά στο ανατολικό της τμήμα, σύγχρονο και βιώσιμο οικιστικό προφίλ.

Η Ηλεία αναδεικνύει την μοναδική - παγκόσμιας εμβέλειας  - πολιτιστική κληρονομιά της Αρχαίας Ολυμπίας , το φυσικό της περιβάλλον και επενδύει στον βιώσιμο τουρισμό. Παράλληλα εκσυγχρονίζει την γεωργική της παραγωγή και μεταποίηση.

Οι κάτοικοι των Νομών μας έχουν εμπεδώσει πλέον την κοινή τους ταυτότητα και το κοινό  αναπτυξιακό τους μέλλον.

Ως τοπικές κοινωνίες δεν  πρέπει να περιμένουμε να έρθουν οι προτάσεις από ένα ακαθόριστο υποτιθέμενο συντονιστικό κρατικό όργανο.

Έχουμε πρόταση για την Δυτική Ελλάδα

Ξεκινάμε από το σημερινό συμβούλιο την υλοποίηση της

Κοιτάζουμε  προς το μέλλον χωρίς  εμμονές και μικροτοπικές αντιλήψεις

Η  1/1/2011 είναι ένας νέος σταθμός στην πορεία μας.

Ας κοιτάξουμε μπροστά»