Ο πρόεδρος του Σωματείου Βιοκαλλιεργητών Αλόης Σωτήρης Μανίκας
Ο Σωτήρης Μανίκας έχει σπουδάσει Φιλοσοφία, Παιδαγωγική και Ψυχολογία στο πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Συνέχισε τις σπουδές στη Βασιλεία της Ελβετίας για μεταπτυχιακό στην Εξελικτική Ψυχολογία.
Ωστόσο, ποτέ δεν έκοψε τους δεσμούς τους με την καλλιέργεια της πατρογονικής γης στον Άγιο Νικόλαο της Δυτικής Αχαΐας, από όπου κατάγεται. Πάντα στο μυαλό του στριφογύριζε η ιδέα να επιστρέψει και να αξιοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο τη γη των προγόνων του.
Έτσι το 2012 πήρε τη μεγάλη απόφαση να καλλιεργήσει αλόη, συνεχίζοντας με τον τρόπο αυτό την οικογενειακή παράδοση, αφού όπως με περηφάνια λέει, ο πατέρας του είναι αμπελουργός για πάνω από 40 χρόνια, ενώ ο παππούς του ήταν ο πρώτος θεριζοαλωνιστής στην ευρύτερη περιοχή της Πελοποννήσου!
Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο Σωτήρης Μανίκας, εξηγεί πως προέκυψε η ιδέα βιολογικής καλλιέργειας της αλόης βέρα, περιγράφει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στο χωράφι και δίνει χρήσιμες συμβουλές σε όσους θέλουν να ασχοληθούν με το αντικείμενο, ως πρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Βιοκαλλιεργητών Αλόης.
Πως σου προέκυψε να ασχοληθείς με την καλλιέργεια της αλόης και πότε. Ήταν εύκολη η απόφαση;
Όταν αποφάσισα να ασχοληθώ επαγγελματικά με τον αγροτικό τομέα δεν ήθελα να συνεχίσω να καλλιεργώ συμβατικά αλλά βιολογικά. Αφού έψαξα όλες τις νέες βιολογικές καλλιέργειες (αρώνια, ιπποφαές κ.λ.) αυτή που μου «κέντρισε» το ενδιαφέρον ήταν η αλόη.
Η απόφαση σίγουρα δεν ήταν εύκολη γιατί εκείνη την περίοδο( 2011-2012 ) είχαν βγει στο προσκήνιο και άλλες καλλιέργειες που «δοκιμασμένα « υπόσχονταν πολύ δελεαστικές αποδόσεις (βλ. ρόδια και σαλιγκάρια).
Όταν πήρες την απόφαση, πόσο εύκολο ήταν να την υλοποιήσεις; Που βρήκες τις «άκρες» για τα φυτά, την τεχνογνωσία κτλ.
Αγνοώντας λοιπόν τα μεγάλα λόγια και τις παχυλές αμοιβές που άλλες καλλιέργειες υπόσχονταν αποφάσισα τον Ιούνιο του 2012 να φυτέψω αλόη. Ήταν μια άγνωστη για πολλούς καλλιέργεια αλλά ήμουν διατεθειμένος να πάρω το ρίσκο.
Στην ουσία το διαδίκτυο έπαιξε τον πρωτεύοντα ρόλο στο να βρω τις «άκρες» και από εκεί και πέρα προσωπικό τρέξιμο και ψάξιμο που συνεχίζεται ακόμα και σήμερα.
Όσον αφορά στο θέμα της τεχνογνωσίας επέτρεψε μου να σου πω ότι σε μια νέα καλλιέργεια και δη βιολογική (που απαιτείται βιολογικός τρόπος αντιμετώπισης των ζιζανίων) όλοι θεωρητικά είναι σχετικοί και ειδήμονες (αναφέρομαι στους φυτωριούχους που απλά θέλουν να πουλήσουν) αλλά πρακτικά είναι άσχετοι και μερικοί ακόμα και επικίνδυνοι.
Το αναφέρω αυτό διότι την μητρική μου φυτεία που φύτεψα το 2012 την μεταφύτεψα τον Απρίλιο του 2014 επιτυγχάνοντας τελικά τον σωστό σχεδιασμό αφού διαπίστωσα επί του πρακτέου πολλά καλλιεργητικά προβλήματα που στη συνέχεια τα έλυσα.
Αντιμετώπισες πρόβλημα με την γραφειοκρατία;
Ιδιαίτερο πρόβλημα με την γραφειοκρατία δεν αντιμετώπισα κυρίως γιατί τα περισσότερα δικαιολογητικά που χρειάζεσαι μπορεί κανείς να τα βρει διαδικτυακά. Δεν έλειψαν βέβαια κάποιες καθυστερήσεις εγγράφων που σε βγάζουν εκτός του χρονικού υπολογισμού που έχεις κάνεις, αλλά είναι κάτι που λίγο-πολύ όλοι έχουμε υπομονετικά ή αντιδραστικά αντιμετωπίσει.
Πόσο είναι το αρχικό κεφάλαιο που χρειάζεται κανείς για να ξεκινήσει καλλιέργεια αλόης;
Σαν απάντηση σε αυτήν την ερώτησή σού παραθέτω ένα απόσπασμα της οικονομοτεχνικής μελέτης που έχει κάνει το ΠΑ.ΣΩ.Β.Α. (Πανελλήνιο Σωματείο Βιοκαλλιεργητών Αλόης):
Το κόστος εγκατάστασης της φυτείας περιλαμβάνει εκτός από τις απαραίτητες καλλιεργητικές εργασίες και το κόστος αγοράς και μεταφοράς των φυτών.
Το κόστος αγοράς ποικίλει ανάλογα με την ηλικία των φυτών που θα χρησιμοποιηθούν και επηρεάζει σημαντικά το συνολικό κόστος εγκατάστασης της φυτείας.
Όπως προκύπτει από τα πρωτογενή στοιχειά μεγάλο μέρος των καλλιεργητών επιλέγει να χρησιμοποιήσει φυτά διαφόρων ηλικιών, ώστε να επιτύχει τον άριστο συνδυασμό κόστους - οφέλους , αφού τα μικρότερα σε ηλικία φυτά κοστολογούνται σημαντικά φθηνότερα, τα μεγαλύτερα όμως φυτά μπορούν γρηγορότερα να μπουν σε παραγωγή, ενώ δίνουν και άμεσα παραφυάδες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επέκταση της φυτείας.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ως φυτά πρώτου έτους χαρακτηρίζονται εδώ τα φυτά που έχουν ηλικία έως ένα έτος, ως φυτά δεύτερου έτους χαρακτηρίζονται τα φυτά που έχουν ηλικία έως δύο ετών, ενώ ως φυτά τρίτου έτους χαρακτηρίζονται τα φυτά που είναι μεγαλύτερα από 2 ετών.
Το κόστος εγκατάστασης της φυτείας διαφέρει σημαντικά ανάλογα με την ηλικία των φυτών που θα χρησιμοποιηθούν, λόγω διαφοράς στην τιμή αγοράς αυτών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της πρωτογενούς έρευνας προκύπτει ότι η τιμή αγοράς των φυτωρίων διαμορφώνεται ως εξής ανάλογα με την ηλικία των φυτών:
• 3,2 ευρώ/φυτό για φυτά ενός έτους
• 4,8 €/φυτό για φυτά 2 ετών
• 6,6 €/φυτό για φυτά τριών ετών
Επισημαίνεται, βέβαια πως η τιμή αγοράς των φυτωρίων επηρεάζεται σημαντικά από τον συνολικό αριθμό των φυτών ανά παραγγελία.
Πόση είναι η στρεμματική απόδοση της καλλιέργειας και πότε αρχίζει να δίνει λεφτά;
Μια συντηρητική εκτίμηση είναι ότι το στρέμμα αποδίδει μικτά 4.000-5.000 ευρώ με καθαρό κέρδος 1.500-2.000 ευρώ. Μια άλλη εκτίμηση είναι αύτη που είναι αναρτημένη στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και κάνει λόγο για 10.000 ευρώ. Ο καθένας διαλέγει και παίρνει….
Τώρα κατά πόσο μπορεί να είναι κύριο ή συμπληρωματικό εισόδημα αυτό εξαρτάται από την έκταση που θα καλλιεργήσει κάποιος.
Δηλαδή με 15 ή περισσότερα στρέμματα μιλάμε για κύριο εισόδημα αλλά με 2 στρέμματα μιλάμε για συμπληρωματικό εισόδημα.
Κάθε πότε γίνεται η συγκομιδή και που μπορεί ο καλλιεργητής να διοχετεύσει την παραγωγή;
Η συγκομιδή των φύλλων γίνεται 3 φορές τον χρόνο. Πολλοί λένε και 4 φορές, προσωπικά όμως πιστεύω ότι μια βιολογική καλλιέργεια δύσκολα δίνει αυτή τη δυνατότητα. Οι παραφυάδες πρέπει να αποκολλούνται 1-2 φορές το χρόνο.
Την παραγωγή μπορεί να την διοχετεύσει σε μεταποιητικές μονάδες, σε καταστήματα βιολογικών προϊόντων, σε διάφορα εξειδικευμένα φαρμακεία ή εταιρείες που φτιάχνουν προϊόντα αλόης κ.ά.
Υπάρχει επιδότηση της καλλιέργειας; Η προσωπική σου άποψη ποια είναι για τις επιδοτήσεις;
Επιδότηση δεν υπάρχει και προσωπικά δεν θα ήθελα να υπάρξει γιατί κάτι τέτοιο θα υποβαθμίσει την χρηματική αξία της αλόης. Τρανή απόδειξη στην Αχαϊα το παράδειγμα των αμπελουργών.
Με αυτό που συμφωνώ είναι μια μορφή επιχορήγησης από το κράτος που να καλύπτει τα έξοδα της πρώτης καλλιέργειας και μόνο και όχι επιδότηση για το προϊόν.
Από τι κινδυνεύει η καλλιέργεια; Αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ και σε ποιες περιπτώσεις;
Η αλόη δεν έχει φυσικούς εχθρούς πλην από το σαλιγκάρι που προσκολλάται στο φύλλο και απομυζεί το ζελέ σιγά-σιγά (αφού ανοίξει μια τρύπα στο φύλλο) .Από τον ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνεται ακόμα για το λόγο ότι δεν έχει καν κωδικό.
Το Πα.Σω.Β.Α. βρίσκεται στην τελική ευθεία να λύσει και αυτό το φλέγον ζήτημα.
Λέγεται ότι η αλόη δεν απαιτεί ιδιαίτερη εργασία. Είναι έτσι; Εσύ πόσο χρόνο περνάς στο χωράφι;
Η καλλιέργεια της αλόης είναι χειρωνακτική με πολλές εργατοώρες γιατί για το κόψιμο των φύλλων , την εξαγωγή των παραφυάδων και την αντιμετώπιση των ζιζανίων που βγαίνουν κοντά στα φυτά δεν υπάρχουν εξειδικευμένα μηχανήματα.
Σύμφωνα με την μελέτη Μ.Α.Ε. (Μονάδα Ανθρώπινης Εργασίας) που έχει εκπονήσει το Πα.Σω.Β.Α. οι ώρες εργασίες ανά στρέμμα είναι 487.
Προσωπικά περνάω πολύ περισσότερο χρόνο στο χωράφι προκειμένου να έχω μια σωστή βιολογική καλλιέργεια αλόης.
Ούτως ή άλλως για μένα δεν υπάρχει αγροτική καλλιέργεια που να μην απαιτεί ιδιαίτερη εργασία.
Στο μόνο σημείο που μπορεί να υπάρξει διαχωρισμός είναι κατά πόσο καλλιεργείς επαγγελματικά και κατά πόσο ερασιτεχνικά .
Τι έχεις να πεις στους ανθρώπους που σκέφτονται να γίνουν καλλιεργητές αλόης; Τι πρέπει να προσέχουν;
Σε αυτούς που σκέφτονται να ασχοληθούν με την αλόη θα τους έλεγα να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην αγορά του φυτωριακού υλικού τόσο ποσοτικά και χρηματικά όσο ηλικιακά και πιστοποιημένα.
Πάντοτε να ζητάτε βιολογική πιστοποίηση( Δ.Η.Ω. ή άλλος πιστοποιητικός φορέας) αλλά και πιστοποίηση πολλαπλασιαστικού υλικού (εγκεκριμένα από το Κ.Ε.Π.Π.Υ.Ε.Λ).
Υπάρχει κάποιο ελάχιστο έκτασης για καλλιέργεια;
Ελάχιστος αριθμός φυτών για να εγγραφεί κανείς ως μέλος του Πα.Σω.Β.Α. είναι τα 500 φυτά (σύμφωνα με το καταστατικό του Σωματείου). Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 600-650 τ.μ.
Μίλησε μας για τον σύλλογο των καλλιεργητών αλόης και το ρόλο σου σε αυτόν.
Το Πανελλήνιο Σωματείο Βιοκαλλιεργητών Αλόης (ΠΑ.ΣΩ.Β.Α.) ιδρύθηκε την άνοιξη του 2013 έπειτα από πρωτοβουλία μερικών βιοκαλλιεργητών αλόης. Το Σωματείο μας είναι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και βασίζεται στην εθελοντική εργασία και προσφορά των μελών του. Στις 10/7/2013 το ΠΑΣΩΒΑ απέκτησε την ιδιότητα του ιδρυτικού μέλους της Ένωσης Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών Ελλάδος (ΕΑΦΦΕ).
Τον Μάρτιο του 2014 εκλέχθηκα πρόεδρος αυτού του Σωματείου. Η θητεία μου λήγει τον Μάρτιο του 2016.
INFO
www.pasova.gr, [email protected]
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr