Λαϊκιστές, ορθολογιστές και το εθνικό στοίχημα της Κυριακής

Εάν διατρέξει κανείς την ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους, θα διαπιστώσει πως διαχρονικά υπήρξε μία βασική διάκριση, μία διαχωριστική γραμμή που έτεμνε τον πολιτικό κόσμο της χώρας. Διείσδυε δε, τόσο σε ιδεολογικούς χώρους, όσο και κομματικούς σχηματισμούς.

Από τη μία βρίσκονταν οι -αριστερές και δεξιές- δυνάμεις του λαϊκισμού. Πλειοψηφούσες κατά το μεγαλύτερο κομμάτι της ιστορίας του τόπου, με βαθιά ερείσματα στην κοινωνία και γερές ρίζες σε όλες τις πολιτικές παρατάξεις και κάθε θεσμό του πολιτεύματος. Κύριο μέλημά τους η φροντίδα του εκάστοτε πελατολογίου τους, μέσω της ανάπτυξης πολύπλοκων και αλληλοτροφοδοτούμενων δικτύων διαπλοκής. Αποτέλεσμα της δράσης τους, στην καλύτερη περίπτωση η συντήρηση του στάτους κβο, στην χειρότερη η προξένηση εθνικών καταστροφών.

Στην αντίπερα όχθη, βρίσκονταν οι δυνάμεις του ορθολογισμού που προέτασσαν τον εκσυγχρονισμό της χώρας. Υπήρξαν εκείνες οι αυθεντικά πατριωτικές φωνές που πήγαιναν συνήθως και υπό την ηγεσία λαμπρών προσωπικοτήτων, κόντρα στο ρεύμα της εποχής. Κατά τις χρονικά περιορισμένες περιόδους που είχαν την εξουσία στα χέρια τους, η Ελλάδα πραγματοποίησε άλματα προόδου, εξελισσόμενη σταδιακά από πάμπτωχη οθωμανική επαρχία σε σύγχρονο δυτικό κράτος.

Αξίζει να γίνει αναφορά σε μερικά ενδεικτικά παραδείγματα αυτής της ιστορικής διάκρισης. Έτσι, τα άλματα που πετύχαιναν οι κυβερνήσεις Τρικούπη στα τέλη του 19ου αιώνα, τα διαδεχόταν ο καταστροφικός λαϊκισμός του κόμματος Δηλιγιάννη. Τα εκσυγχρονιστικά "θαύματα" του Βενιζέλου τα πολεμούσε σφόδρα το τότε Λαϊκό Κόμμα, η ακραία λαϊκίστικη ρητορική του οποίου ήταν από τις κυριότερες αιτίες της Μικρασιατικής Καταστροφής. Αλλά και την εθνικη επιλογή της ένταξης στην ΕΕ της κυβέρνησης Καραμανλή, πάλεψε να την αποτρέψει το παπανδρεϊκό "ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο" -κι αν δεν κατάφερε αυτό, επέτυχε να διαλύσει την οικονομική σταθερότητα της χώρας κατά τη δεκαετία του '80.

Τις πρόσφατες δεκαετίες, οι δυνάμεις του λαϊκισμού γνώρισαν μία πρωτοφανή περίοδο απόλυτης κυριαρχίας. Ουσιαστικά, η τελευταία εκσυγχρονιστική έκλαμψη, υπήρξε η πρώτη τετραετία Σημίτη πριν από σχεδόν 20 χρόνια. Έκτοτε, διαδοχικές αφερέγγυες ηγεσίες όλων των αποχρώσεων, οδήγησαν -με μικρότερη ή μεγαλύτερη ευθύνη- την χώρα στον γκρεμό.

Τώρα, μετά από μία εξαετία σφοδρής κρίσης που αποσάρθρωσε -αλλά και μετάλλαξε- πλήρως το σώμα της ελληνικής κοινωνίας, και βιώνοντας τον ακραιφνή λαϊκισμό της σουρεαλιστικής συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ -αυτή άλλωστε υπήρξε και η συγκολλητική της ουσία-, έχει έρθει η ώρα για την αναδημιουργία ενός ισχυρού μεταρρυθμιστικού πόλου που θα παίξει τον ιστορικό ρόλο των δυνάμεων του ορθολογισμού, στην οριακή αυτή περίοδο.

Η εξέλιξη της εκλογικής διαδικασίας για την ανάδειξη του νέου αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, είναι ακριβώς η κατάλληλη ευκαιρία για αυτό το μέγα εγχείρημα. Οι δύο πολιτικοί που θα διεκδικήσουν την Κυριακή το χρίσμα της προεδρίας της ΝΔ, είναι αυθεντικοί εκπρόσωποι των δύο προαναφερθέντων τάσεων.

Από τη μία έχουμε έναν αποδεδειγμένα μεταρρυθμιστή που έχει πορευθεί χωρίς φόβο πολιτικού κόστους και από την άλλη έναν παλαιάς κοπής συντηρητικό λαϊκιστή που πολιτεύεται με ασάφεια και χωρίς συγκεκριμένες προτάσεις. Έχουμε την ξεκάθαρη ιδεολογική μάχη της σύγχρονης μεταρρυθμιστικής κεντροδεξιάς με την παραδοσιακή λαϊκή δεξιά. Έχουμε τον Κυριάκο Μητσοτάκη που δίνει αυτήν τη μάχη μόνος, με την στήριξη μίας σιωπηρής πλειοψηφίας που κατάφερε να την βγάλει από τη νιρβάνα της, και τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη που απολαμβάνει την στήριξη μηχανισμών, βαρόνων και αυλικών που οδήγησαν την χώρα στην καταστροφή.

Όχι, το ενδιαφέρον αυτής της εκλογικής μάχης, δεν είναι για τις φατρίες και τους θώκους ενός παλαιολιθικού κομματικού σχηματισμού. Η κάλπη της Κυριακής αποτελεί ξεκάθαρα εθνικό στοίχημα. Διότι το αποτέλεσμά της, μπορεί να αποτελέσει το ενακτήριο λάκτισμα για τη δύσβατη πορεία αναδιάταξης της χώρας.

Διότι, υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, η ΝΔ μπορεί να μετεξελιχθεί σε εκείνον τον μεταρρυθμιστικό πυλώνα που έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ το πολιτικό μας σύστημα. Σε εκείνη την φωνή ορθολογισμού που απαιτεί η σιωπηρή πλειοψηφία των πολιτών. Σε εκείνη τη δύναμη που θα τα βάλει με τις ακόμα ισχυρότατες δυνάμεις ενός παλαβού εθνολαϊκισμού που έχουν υπνωτίσει ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας, απομυθοποιώντας ελπίδες και στερώντας του προοπτικές.

Όλα αυτά, μοναχά εύκολα δεν είναι, ούτε είναι δυνατόν να πραγματοποιηθούν από ένα πρόσωπο ή μια ομάδα. Την Κυριακή όμως, είναι η μεγάλη ευκαιρία να γίνει το πρώτο βήμα -και δεν είμαι καθόλου βέβαιος για το πόσες ακόμα μας έχουν απομείνει.