Ζωγραφίζουν, πονούν, παίρνουν φροντίδα, δίνουν κουράγιο

Το thebest.gr στο ίδρυμα για χρόνια πάσχοντες

Η Μαρία πάσχει από μυασθένεια και δεν μπορεί να αυτοεξυπηρετηθεί, ωστόσο ζωγραφίζει με μια γοητευτική, παιδική σχεδόν «ζεστασιά». Είναι μια από τους 120 περιθαλπόμενους στο Άσυλο Ανιάτων Πατρών, το οποίο τελευταία βρέθηκε στην επικαιρότητα μετά από καταγγελία για κακοποίηση τροφίμου, από εργαζόμενο. Υπόθεση για την οποία θα αποφανθεί η δικαιοσύνη.

Το thebest.gr βρέθηκε στους χώρους του ιδρύματος, το οποίο διαθέτει από μαγειρείο μέχρι ραφείο. Το προσωπικό στο μεγαλύτερο μέρος του απασχολείται εκεί πολλά χρόνια κι όπως μας είπαν, τις ημέρες των ρεπό, κάποιοι τρόφιμοι τους αναζητούν .Κι εκείνοι όμως έχουν το δικό τους δέσιμο, ειδικά με εκείνους που φροντίζουν πολλά χρόνια. Άλλωστε όσοι γίνονται δεκτοί, εκτός απρόοπτων παραγόντων, μένουν εκεί ως το τέλος της ζωής τους.

Ο Διευθυντής του ιδρύματος Άρης Γκατζόγιας και ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου Διονύσης μας ξενάγησαν στους χώρους και μιλήσαμε για το το ίδρυμα.Για τις παροχές του, για τις δυσκολίες του σήμερα, για τα μελλοντικά σχέδια.

Της Ελευθερίας Μακρυγένη

Φωτ. Δημήτρης Χριστοδουλόπουλος

Στο Άσυλο φιλοξενούνται άνδρες και γυναίκες, το 80% όμως αποτελούν οι δεύτερες. Οι ασθενείς είναι κυρίως ηλικιωμένοι, αν και το φάσμα των ηλικιών ξεκινά σε κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις από τα 40 χρόνια. Πρόκειται για χρόνια πάσχοντες , συνήθως από άνοια, εγκεφαλικά επεισόδια, μυασθένειες.

Υπάρχουν όροφοι στους οποίους οι άντρες και οι γυναίκες είναι διαχωρισμένοι, αλλά και ένας μεικτός. Τη διαφορά στα γυναικεία δωμάτια την καταλαβαίνεις αμέσως. Έχουν χρώμα ακόμα και…παιχνίδια. Τα αρκουδάκια στα κομοδίνα και τις ντουλάπες είναι χαρακτηριστική εικόνα.

Όσοι είναι σε θέση να σηκωθούν από τα κρεβάτια τους βγαίνουν εκτός του δωματίου τους , σε έναν κοινό χώρο.

Εκεί μεταξύ άλλων συναντήσαμε τη Μαρία, που παρά την ασθένειά της, που περιορίζει τις κινήσεις της, εκείνη ζωγραφίζει. Μου χαρίζει τη ζωγραφιά της που ξεχώρισα απ΄όλες. Ένα κοριτσάκι. Και κάνει δώρο και στον φωτογράφο μας άλλη μια.

Το προσωπικό ανέρχεται σε 63 άτομα ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται, μόνιμοι διοικητικοί υπάλληλοι, νοσηλευτές, γιατροί και βοηθητικό προσωπικό που απασχολείται στα μαγειρεία, στο ραφείο, στην καθαριότητα του χώρου, στα πλυντήρια, στην κοινωνική υπηρεσία, στη φυσικοθεραπεία. Μαζί με τα άτομα που εργάζονται με σύμβαση έργου (γιατροί, τεχνικό προσωπικό κλπ) ο αριθμός των εργαζομένων ξεπερνά τους 90, μας λέει ο διευθυντής του Ασύλου Άρης Γκατζόγιας.

Στους περιθαλπόμενους, εξηγεί ο κ. Γκατζόγιας, παρέχεται ιατρική περίθαλψη, φαγητό, φάρμακα με δαπάνη του ιδρύματος και ότι απαιτεί η καθημερινή φροντίδα ενός ασθενή. Την ημέρα που πήγαμε ήταν μέρα κατά την οποία το προσωπικό έκανε μπάνιο τους τροφίμους. Το οικογενειακό περιβάλλον των ασθενών χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες. Είναι αυτοί (οι μισοί κατά προσέγγιση) που έχουν οικογενειακό περιβάλλον και μέλη του οποίου τους επισκέπτονται καθημερινά, εκείνοι που έχουν οικογένεια αλλά δεν τους επισκέπτεται και κάποιοι λίγοι που δεν έχουν κανέναν.

Από αριστερά, ο διευθυντής Άρης Γκατζόγιας και ο Πρόεδρος του ΔΣ Δ.Τσεκουράς

Το Σωματείο με την επωνυμία “ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ – ΑΣΥΛΟ ΑΝΙΑΤΩΝ ΠΑΤΡΩΝ – Η ΑΓΙΑ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ”, εδρεύει στην Πάτρα και είναι ειδικώς αναγνωρισμένο ως φιλανθρωπικό σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.Δ 1111/1972.Συστήθηκε το 1957 με εμπνευστή και πρωτεργάτη τον αείμνηστο Αρχιμανδρίτη, π. Ιάκωβο Λιαρρομάτη, ενώ το 1963 όλες οι εγκαταστάσεις του Ασύλου Ανιάτων στεγάστηκαν στο νέο ιδιόκτητο κτήριο στην πλατεία Παντοκράτορος. Η σημερινή δυναμικότητα είναι 120 κλίνες, οι οποίες είναι πάντοτε σχεδόν κατειλημμένες, ενώ υπάρχει και λίστα αναμονής συνήθως γύρω στα 10 με 20 άτομα.

Βάσει του καταστατικού, φιλοξενούνται άτομα τα οποία είναι ηλικίας άνω των 18 ετών και πάσχουν από διάφορες ασθένειες όπως τετραπληγία, παραπληγία, μυασθένεια, σκλήρυνση κατά πλάκας, άνοια κλπ. Οι ι περιθαλπόμενοι για να εισαχθούν στο ίδρυμα χρειάζεται να είναι ασφαλισμένοι στον ΕΟΠΥΥ. Οι περισσότεροι είναι υπερήλικες και κανείς δεν πάσχει από μεταδοτικό νόσημα, επιληψία, ψυχικές παθήσεις, καρκίνο, φυματίωση και τύφλωση. Σκοπός του Σωματείου είναι η νοσηλευτική φροντίδα επί 24ώρης βάσης, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη καθώς και η παροχή υλικής και ηθικής προστασίας σε πρόσωπα τα οποία βρίσκονται σε κατάσταση αποδεδειγμένης ανάγκης.

Σήμερα ένα από τα προβλήματα του ιδρύματος είναι το οικονομικό. Το ίδρυμα έχει σύμβαση με τον ΕΟΠΠΥ για την κάλυψη του κόστους των αναγκών των ασθενών ωστόσο υπάρχουν οφειλές και επιπλέον το ποσό που δίνεται ανά ασθενή ως ημερήσιο νοσήλιο έχει μειωθεί. Επιπρόσθετα λόγω της κρίσης η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του έχει δυσκολέψει. Κτίρια (κυρίως σπίτια που αποτελούν δωρεές) μένουν ξενοίκιαστα ή υπάρχουν οφειλές μισθωμάτων, κυρίαρχα όμως λόγω ΕΝΦΙΑ και φόρου δημιουργούνται υπέρογκες οφειλές στα δημόσια ταμεία. Αποτέλεσμα είναι να μην προκύπτουν επί της ουσίας έσοδα, σύμφωνα με τον διευθυντή.Με αυτά τα δεδομένα πια ζητείται από τους συγγενείς των περιθαλπόμενων να συμβάλλουν με ένα ποσό από τη σύνταξη των συγγενών τους.

«Το χρέος του ΕΟΠΥΥ στο ίδρυμα φτάνει το 1,5 εκ. ευρώ. Επιπλέον το ημερήσιο νοσήλιο έπεσε από 40.75 ευρώ στα 34,63, το οποίο κουρεύεται ανάλογα με τον χρόνο και υπάρχει και τεράστια καθυστέρηση στις πληρωμές. Το ημερήσιο κόστος αντίστοιχα ανά περιθαλπόμενο στο ίδρυμα υπερβαίνει τα 42 με 43 ευρώ. Το Δ.Σ. καλείται να αντιμετωπίσει εκ των πραγμάτων ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα. Χρειάζεται να πληρώσει εργαζομένους, προμηθευτές , φάρμακα κλπ. και πλέον απευθύνεται στους συγγενείς και ζητά τη βοήθειά του, όπως ζητά και της κοινωνίας. Ακόμα, η ακίνητη περιουσία που υπάρχει από διάφορες δωρεές, πλέον δεν αποδίδει. Το ίδρυμα πληρώνει και ΕΝΦΙΑ, φέτος ήρθε 45.000 ευρώ και 105.000 ευρώ ο φόρος εισοδήματος. Αν βάλετε και τις συντηρήσεις που χρειάζονται, γιατί δεν είναι καινούργια ακίνητα, καταλαβαίνετε ότι χάνετε ένα σημαντικό έσοδο, δεν βγαίνει κάτι. Οι δαπάνες μας μηνιαίως αγγίζουν τις περίπου 150.000 ευρώ. Ο ΕΟΠΠΥ μας δίνει περίπου 100.000 το μήνα. Υποχρεωτικά πρέπει να βρούμε τα υπόλοιπα», εξηγεί ο Άρης Γκατζόγιας.

Στους βασικούς στόχους είναι η οικονομική αυτοτέλεια του ιδρύματος και βιωσιμότητά του και η ενίσχυσή του από διάφορους φορείς. Προχθές ο Γιώργος Πατούλης, Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών πρόσφερε φάρμακα από το Κοινωνικό Φαρμακείο του Συλλόγου, ενώ σκευάσματα έχει δώσει στο Άσυλο και το Κοινωνικό Φαρμακείο της Πάτρας.

Σημαντικό ζήτημα αποτελεί και το κτιριακό. Σκοπός είναι η δημιουργία μίας υπερσύγχρονης μονάδας για την μεταστέγαση των εγκαταστάσεων του Ασύλου , μεγαλύτερης δυναμικότητας.Έχει αγοραστεί μια έκταση 18,5 στρεμμάτων στην Περιβόλα για τον σκοπό αυτό, ωστόσο λόγω της γενικότερης κατάστασης αυτή η προοπτική προς το παρόν έχει «παγώσει».

«Το αιρετό 7μελές Δ.Σ. είναι σε μια διαδικασία να βρει τη λειτουργία του ιδρύματος για τα επόμενα 50 χρόνια. Δηλαδή να δημιουργήσει εσωτερικές δομές (εργοθεραπευτικές, ψυχολογικής υποστήριξης, αποϊδρυματοποίησης)» προσθέτει ο διευθυντής.

Οι ανθρώπινες ιστορίες

«Μια τρόφιμος του ιδρύματος, ηλικιωμένη, ήρθε στο γραφείο μου και μου είπε ότι θέλει να μιλήσει με κάποιον ψυχολόγο, για να του πει τα προβλήματά τους. Ένας άλλος τρόφιμος που πέθανε πριν ένα μήνα και ήταν εδώ για 4-5 χρόνια. Κάθε φορά που είχαμε μια γιορτή και είχαμε μουσική, ήταν πάντα κλαμένος. Όταν ερχόταν το δισέγγονό του από Αθήνα και έβγαιναν στην πλατεία να κάνουν βόλτα, ήταν επίσης συνεχώς συγκινημένος. Κάθε εβδομάδα κάποιοι 4-5 τρόφιμοι, διαφορετικοί κάθε φορά, πηγαίνουν μαζί με την κοινωνική λειτουργό για καφέ, σε ένα σημείο της πόλης. Αν τους δείτε πώς το περιμένουν. Αυτό το καθημερινό για μας είναι ένα γεγονός γι΄αυτούς. Σου λένε να μη στεναχωριέσαι. Παίρνεις πολύ δύναμη απ΄αυτούς τους ανθρώπους, που πονάνε καθημερινά , είτε σωματικά είτε ψυχολογικά, μας κάνουν ψυχοθεραπεία…»

Αυτές είναι μερικές ανθρώπινες στιγμές τροφίμων, στις οποίες βρίσκεται μπροστά καθημερινά ο Άρης Γκατζόγιας.

Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Διονύσης Τσεκουράς είναι χρόνια στο Άσυλο , παλαιότερα ως μέλος της Διοίκησης. Είναι στο ίδρυμα κάθε μέρα. Η δική του εμπλοκή με το Άσυλο είχε ως αφετηρία την ασθένεια της αδερφής του.

«Κάνεις πραγματικά ψυχοθεραπεία εδώ. Βλέποντας αυτούς τους ανθρώπους ξεχνάς τα δικά σου προβλήματα και λες είμαι καλά. Αφού περπατάω είμαι βασιλιάς. Μας δίνουν δύναμη. Αν δεν έρθω μου φαίνεται παράξενο. Έρχομαι με χαρά».

Οι εργαζόμενοι

Η Σταυρούλα Χαραμίδη είναι νοσηλεύτρια στο Άσυλο εδώ και 22 χρόνια. «Έχω περάσει περισσότερο χρόνο εδώ παρά με την οικογένειά μου, Το νιώθω καλύτερα από το σπίτι μου και με τους τροφίμους δενόμαστε. Είναι σαν συγγενείς μου.Παίρνω αγάπη και από αυτή κουράγιο για να συνεχίζω» .

Η Αθηνά Ράμμου εργάζεται στο ραφείο του Ασύλου 25 χρόνια, Φτιάχνει σεντόνια, ρόμπες για τους ασθενείς, στολές για το προσωπικό. « Όταν δεν δουλεύω Σαββατοκύριακο μου λένε ότι τώρα θα είμαστε μόνοι μας. Έρχονται εδώ όταν εργάζομαι και μιλάμε».