Μάθετε με ένα κλικ τα πάντα γύρω από τα γλωσσικά ιδιώματα της Ελλάδας, που δυστυχώς φθίνουν

Σε μια περίοδο όπου η ελληνική γλώσσα δέχεται ποικίλες επιδράσεις από την κυρίαρχη γλώσσα του δυτικού κόσμου, δηλαδή τα αγγλικά, το Εργαστήριο Νεοελληνικών Διαλέκτων του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, «επιμένει» να αναδεικνύει και τελικώς να διασώζει τη γλωσσική ποικιλία του Ελληνισμού και επί της ουσίας να λειτουργεί ως «κιβωτός» της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Το Εργαστήριο Νεοελληνικών Διαλέκτων συμμετέχει με δικό του περίπτερο στην έκθεση Patras IQ, όπου παρουσιάζει το ευρύ κοινό, το εντυπωσιακό, επιστημονικό του έργο.

Το Εργαστήριο ιδρύθηκε το 2000 λειτουργεί υπό τη διεύθυνση της Καθηγήτριας Γλωσσολογίας Αγγελικής Ράλλη και πλαισιώνεται από ερευνητική ομάδα, που αποτελείται από γλωσσολόγους μέλη Δ.Ε.Π. του Πανεπιστημίου Πατρών, μεταδιδάκτορες, υποψήφιους διδάκτορες και μεταπτυχιακούς φοιτητές.

Η έρευνα που εκπονείται στο Εργαστήριο Νεοελληνικών Διαλέκτων αποτελεί την πρώτη συστηματική προσπάθεια για τη μελέτη και καταγραφή των νεοελληνικών διαλέκτων μέσα από τη δημιουργία μίας οργανωμένης βάσης δεδομένων με διαλεκτικό προφορικό υλικό.

Τα προϊόντα του Εργαστηρίου Νεοελληνικών Διαλέκτων αποτελούν σημείο αναφοράς στη σύγχρονη διαλεκτολογική μελέτη και διατίθενται στην επιστημονική κοινότητα και τους τοπικούς φορείς.

Στο πλαίσιο αυτό, το Εργαστήριο έχει αναπτύξει διαδικτυακά εργαλεία, τα οποία είναι προσβάσιμα σε κάθε χρήστη του διαδικτύου:

Ηλεκτρονική γλωσσική χαρτογράφηση Λέσβου και Αχαΐας / Electronic linguistic mapping of Achaia and Lesbos

Οι ηλεκτρονικοί διαλεκτικοί χάρτες της Λέσβου και της Αχαΐας είναι οι πρώτοι στην Ελλάδα. Είναι διαθέσιμοι στα ελληνικά και στα αγγλικά. Περιλαμβάνουν πληθώρα γλωσσικών φαινομένων και λέξεων κατανεμημένων σε τέσσερα επίπεδα γλωσσικής ανάλυσης, -μορφολογία, μορφοσύνταξη, φωνολογία, λεξιλόγιο- η ύπαρξη των οποίων αποτυπώνεται ξεχωριστά για τα διαφορετικά χωριά με ειδικές συμβατικές ενδείξεις/σύμβολα, ανάλογα με τη συχνότητα εμφάνισης. Κάθε φαινόμενο/λέξη διαθέτει δική του διαδικτυακή σελίδα, όπου δίνεται η περιγραφή του, ένα παράδειγμα χρήσης και ένα ηχητικό αρχείο, το οποίο αποτυπώνει την προφορά του υπό εξέταση υλικού. O ηλεκτρονικός διαλεκτικός χάρτης της Λέσβου είναι διαθέσιμος μέσω της ιστοσελίδας: http://lesvos.lmgd.philology.upatras.gr.

Ηλεκτρονικός διαλεκτικός χάρτης της Αχαΐας

Ο ηλεκτρονικός διαλεκτικός χάρτης της Αχαΐας βρίσκεται υπό κατασκευή και σε αυτόν καταγράφονται τα γλωσσικά φαινόμενα μορφοφωνολογίας, φωνολογίας, μορφολογίας και μορφοσύνταξης, από 40 χωριά της Αχαΐας. Προβλέπεται η αποτύπωση της γλωσσικής ποικιλίας 250 γλωσσικών κοινοτήτων της Αχαίας.

Ο χάρτης είναι διαθέσιμός μέσω της ιστοσελίδας: http://www.immigrec.com

Ηλεκτρονικό Λεξικό Μικρασιατικών Διαλέκτων

To ηλεκτρονικό δια-διαλεκτικό λεξικό των μικρασιατικών ελληνικών διαλέκτων

είναι προσβάσιμο μέσω του διαδικτύου (http://amigre.upatras.gr).

Το λεξικό περιλαμβάνει περίπου 7.500 διασυνδεδεμένα λήμματα για τις μικρασιατικές διαλέκτους: τα Ποντιακά, τα Καππαδοκικά και τα Αϊβαλιώτικα.

Η μακροδομή επιτρέπει στους χρήστες να εφαρμόζουν πολλαπλά κριτήρια αναζήτησης, ενώ στη μικροδομή, διατίθεται ποικιλία λεξικογραφικών πληροφοριών που μπορεί να συμπληρώνονται και από γραπτά ή ακουστικά, ή οπτικά τεκμήρια που έχουν κατάλληλα ψηφιοποιηθεί.

http://lepokam.philology.upatras.gr

Ερευνητικό πρόγραμμα για την μετανάστευση των Ελλήνων στον Καναδά την περίοδο 1945-1975

Το Εργαστήριο Νεοελληνικών Διαλέκτων του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών σε συνεργασία με τα καναδικά πανεπιστήμια McGill (Montreal – Πρόγραμμα Νεοελληνικών Σπουδών), York (Toronto – Πρόγραμμα Νεοελληνικών Σπουδών) και Simon Fraser University(Vancouver – Τμήμα Γλωσσολογίας), έχει ξεκινήσει τη μελέτη της μετανάστευσης Ελλήνων στον Καναδά κατά την περίοδο 1945-1975, με την ευγενή χορηγία του Ιδρύματος Νιάρχου και την ουσιαστική στήριξη της καναδικής πρεσβείας στην Ελλάδα. Πρόκειται για ένα διακρατικό, διεπιστημονικό ερευνητικό πρόγραμμα διετούς συνεργασίας, με σκοπό την καταγραφή, κατανόηση και μελέτη της μετανάστευσης την περίοδο εκείνη.

Ερευνητικές ομάδες της Ελλάδας και του Καναδά, με επιβλέποντες τους καθηγητές Αγγελική Ράλλη (Παν. Πατρών), Τάσο Αναστασιάδη (McGill), Αθανάσιο Γκέκα (York), και Παναγιώτη Παππά (SFU),  διευρευνούν τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έλαβε χώρα η μετανάστευση στον Καναδά κατά τη συγκεκριμένη περίοδο και θα εξετάσουν τη σχέση μετανάστευσης, προσαρμογής και ενσωμάτωσης στην καναδική κοινωνία, έτσι όπως αντικατοπτρίζoνται στην ιστορία και γλώσσα των Ελληνοκαναδών.

Μεταξύ των αποτελεσμάτων του προγράμματος προβλέπεται και ένα ψηφιακό μουσείο, όπου ο χρήστης θα μπορεί να έχει πρόσβαση διαδικτυακά σε οπτικο-ακουστικό υλικό αναφορικά με θέματα ιστορικού, γλωσσικού και κοινωνικο-πολιτισμικού περιεχομένου.

Περισσότερες πληροφορίες:

https://immigrec.com/en