Η επίσκεψη στο Άουσβιτς, τον τόπο μαρτυρίου

Θα παραθέσω την προσωπική εμπειρία μου από το πρόσφατο ταξίδι μου στο Άουσβιτς τον περασμένο Απρίλιο. Έναν τόπο μαρτυρίου για πάνω από 1,1 εκατομμύρια ανθρώπινες ψυχές που εκτοπίστηκαν εκεί από το 1940 όταν πρωτοxτίστηκε.

900.000 άνθρωποι εξοντώθηκαν με την άφιξή τους στο κολαστήριο του Άουσβιτς με την πρώτη «διαλογή» καθώς κρίθηκαν ανίκανοι για καταναγκαστική εργασία. Ο χώρος βρίσκεται σε μια κατάφυτη περιοχή λίγο έξω απ’ την Κρακοβία. Τίποτα δεν δείχνει εξωτερικά ότι εκεί γράφτηκε ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Καθώς περάσαμε τον πρώτο έλεγχο οδηγηθήκαμε μαζί με τον ξεναγό στην είσοδο. "ARBEIT MACHT FREI" ( η δουλειά απελευθερώνει ). Μια επιγραφή που σε στοιχειώνει καθώς εισέρχεσαι την είσοδο του πρώτου στρατοπέδου.

Από εκείνη τη στιγμή βιώνεις τα συναισθήματα της φρικαλεότητας που δημιουργεί το μίσος, ο ρατσισμός και ο πόλεμος. Μπαίνοντας στα επισκέψιμα Block συναντήσαμε εκθέματα απ την καθημερινή ζωή των ανθρώπων που έζησαν και μαρτύρησαν στο Άουσβιτς. Βαλίτσες ανθρώπων που από όλα τα μέρη της Ευρώπης ήρθαν με τρένα χωρίς να γνωρίζουν ούτε τον σκοπό ούτε και τον προορισμό τους. Φωτογραφίες ζευγαριών που αποχωρίζονται ο ένας τον άλλον για πάντα, μικρά παιδιά που βλέπουν για τελευταία φορά τους γονείς τους.

Το στρατόπεδο περικύκλωνε ηλεκτρικό συρματόπλεγμα που αποθάρρυνε τους κρατούμενους να δραπετεύσουν. Κάθε προσπάθεια διαφυγής ήταν αδύνατη. Η σίτιση τους ήταν υποτυπώδης. Η υγιεινή επίσης. Στοιβάζονταν σε θαλάμους κατασκευασμένους για άλογα. Εκατοντάδες μαζί. Εργάζονταν εξοντωτικά σε παρακείμενα εργοστάσια παραγωγής βενζίνης και άλλων μεγάλων γερμανικών εταιριών. Αφημένα λίγα λουλούδια από επισκέπτες, ίσως και συγγενείς των χιλιάδων ανθρώπων που μαρτύρησαν εκεί, αποδεικνύουν ότι το έγκλημα του φασισμού και του ναζισμού είναι και πρόσφατο και διαρκές. Γιατί μπορεί ο Χίτλερ να ηττήθηκε αλλά οι ιδεολογία του μίσους εμπνέει ακόμα πολλούς ανθρώπους ανά τον κόσμο.

Μαλλιά…. Τόνοι από μαλλιά περήφανων ανθρώπων που ζούσαν μια ζωή σαν τη δική μας. Έπειτα μία αίθουσα γεμάτη τεχνητά μέλη. Άνθρωποι ανάπηροι, με κινητικά προβλήματα δεν ήταν χρήσιμοι στην μηχανή παραγωγής που λεγόταν «Άουσβιτς», εξοντώνονταν με την άφιξή τους.

Γυαλιά οράσεως… κούπες, ξυριστικά ότι μπορεί να φανερώσει ότι σ αυτόν τον έρημο τόπο πριν όχι και τόσα πολλά χρόνια ζούσαν κάτω από άθλιες συνθήκες χιλιάδες άνθρωποι. Πειράματα. Ο γνωστός και ως “άγγελος του θανάτου”, Γιόζεφ Μένγκελε, πίστευε ότι όταν προχωρούσε σε ειδεχθή πειράματα, “ολοκλήρωνε μια πολύ σοβαρή δουλειά” στο όνομα της ιατρικής επιστήμης. Από τις μεγαλύτερες πειραματικές του εμμονές υπήρξαν μεταξύ άλλων πολλά δίδυμα και πάνω από 800 γυναίκες που υποβλήθηκαν σε υποχρεωτικές στειρώσεις και εξοντωτικά ψυχολογικά πειράματα.

Το Block 10 παραμένει κλειστό για το κοινό σαν ελάχιστος φόρος τιμής για όσους χρησιμοποιήθηκαν και θυσιάστηκαν από νοσηρά μυαλά με όπλο την επιστήμη για την κατασκευή της άριας φυλής. Τα παράθυρα είναι σφραγισμένα για να μην ακούν και να μη βλέπουν οι έγκλειστοι στο συγκεκριμένο κτίριο μια άλλη τραγωδία που εξελισσόταν ακριβώς δίπλα. Ο «μαύρος τοίχος» πάνω στον οποίο θανατώθηκαν με πυροβολισμό χιλιάδες άνθρωποι. Λουλούδια κεριά και καντήλια σιγοκαιούν εκεί σήμερα.

Σηκώνοντας τα μάτια σου ψηλά μη μπορώντας να αντέξεις το φορτίο της θλίψης που σου αποπνέει ο χώρος, το βλέμμα σου πέφτει στα φουγάρα. Οδηγούμαστε στο εναπομείναν κρεματόριο το οποίο δε πρόλαβαν να ισοπεδώσουν οι Ναζί καθώς ο κόκκινος στρατός είχε περικυκλώσει την περιοχή και προσπάθησαν γκρεμίζοντας και καίγοντας ότι ντοκουμέντο θα μπορούσε να αποδεικνύει το έγκλημα που διαδραματιζόταν εκεί. Μπαίνουμε μέσα στον χώρο… Μία άδεια μεγάλη αίθουσα. Μαυρισμένη από την πυρκαγιά που έβαλαν τότε. Σιωπή. Κανείς, μα κάνεις δεν έβγαζε άχνα. Κοιτάζαμε γύρω γύρω τον χώρο αμήχανοι και περπατάγαμε με δυσκολία σαν να υπήρχαν ακόμα γύρω μας τα πτώματα και θέλαμε να τα αποφύγουμε. Η αναπνοή μας έβγαινε με δυσκολία, σαν να αναπνέουμε κ εμείς το Ζyklon.

Δίπλα μας οι φούρνοι. Αφού εξοντώνονταν κατά χιλιάδες ακόμα και την ίδια μέρα, αμέσως μετά τους αφαιρούσαν οτιδήποτε πολύτιμο είχαν. Από χρυσά δόντια μέχρι κοσμήματα, βέρες κτλ. Και με γρήγορες διαδικασίες έμπαιναν σε φούρνους. Την στάχτη και τα απομεινάρια τα έριχναν στο παραδίπλα ποτάμι και ο καπνός που έβγαινε σύμφωνα με τις μαρτυρίες ήταν μαύρος και πυκνός.

Ύστερα μεταβήκαμε στο Άουσβιτς 2, με την πιο χαρακτηριστική πύλη καθώς τα τρένα έφταναν στο στρατόπεδο. Εκεί ένα τελευταίο βαγόνι γεμάτο κεράκια, λουλούδια και σημειώσεις. Βαγόνια μεταφοράς ζώων χρησιμοποιήθηκαν για να φέρουν μαζικά κρατούμενους στο Άουσβιτς. Ένας χώρος μισογκρεμισμένος καθώς εκεί υπήρχαν τα περισσότερα κρεματόρια. Άνθρωποι χωρίς ονόματα. Μόνο αριθμοί χαραγμένοι στο χέρι τους. Αυτός είναι ο πόλεμος, αυτός είναι ο ναζισμός και ο φασισμός. Ένας τόπος τόσο πολύ φορτισμένος απ τις κραυγές των ανθρώπων που βασανίστηκαν εκεί που μέσα στη σιωπή της ξενάγησης ακούς υποσυνείδητα την εκκωφαντική απόγνωση των ανθρώπων που βίωσαν την δύνη του πολέμου.

Κλείνω με μία φράση που ήταν χαραγμένη από έναν μελλοθάνατο κρατούμενο του Άουσβιτς ο οποίος σε λίγες ώρες θα εκτελείτο:

Αν υπάρχει θεός, θα πρέπει να με παρακαλέσει για να τον συγχωρέσω.

* Φοιτητής ελληνικού πολιτισμού