Σε σκηνοθεσία του Γιώργου Παπαγεωργίου
Θεατρική παράσταση θα γίνει η ζωή της Γιαννούλας της Κουλουρούς. Η πραγματική ιστορία της Γιαννούλας της Κουλουρούς, που γεννήθηκε το 1868 στην Άνω πόλη της Πάτρας, γίνεται παράσταση σε σκηνοθεσία του Γιώργου Παπαγεωργίου που ανέθεσε τη συγγραφή ενός πρωτότυπου θεατρικού έργου με αυτό το θέμα, στη θεοδώρα Καπράλου.
Η παράσταση θα ανέβει από 18-21 Ιουνίου στο Πειραιώς 260
Στην παράσταση θα παίξουν η Έλενα Τοπαλίδου, ο Μιχάλης συριόπουλος, ο Κίμωνας Κουρής, η Αθανασία Κουρκάκη.
Η παράσταση θα ανέβει από 18-21 Ιουνίου στο Πειραιώς 260.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η ζωή της Γιαννούλας της Κουλουρούς αποτελεί πηγή έμπνευστης, πριν από λίγο καιρό η Ματούλα Ζαμάνη έγραψε και εμήνευσε ένα τραγούδι εμπνευσμένο από τη ζωή της.
Η ζωή της Γιαννούλας της Κουλουρούς έγινε τραγούδι από τη Ματούλα Ζαμάνη!
Πρόκειται για την ιστορία της πιο διάσημης γυναίκας της Πατρινής Αποκριάς την οποία «συνόδευε» ένα αμφιλεγόμενο έθιμο που προκάλεσε ντόρο και αντιδράσεις. Μάλιστα, μετά τις έντονες περυσινές αντιδράσεις δόθηκε τέλος στο έθιμο, το οποίο φέτος θα αντικατασταθεί από τον γάμο του Καραγκιόζη.
Πρόκειται για ένα βάρβαρο έθιμο διαπόμπευσης ενός ατόμου που έπασχε όσο ζούσε από ψυχική νόσο. Το δρώμενο της αναπαράστασης – παρωδίας του γάμου της Γιαννούλας τελείται, με διακοπές, από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 την Τσικνοπέμπτη στην Πάτρα.
ΚΑΤΑΡΓΕΙΤΑΙ ΤΕΛΙΚΑ ΤΟ ΒΑΡΒΑΡΟ ΕΘΙΜΟ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΤΗΣ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΣ ΤΗΣ ΚΟΥΛΟΥΡΟΥΣ
Δόθηκε τέλος στο έθιμο της ντροπής μετά τις αντιδράσεις
Ποια ήταν η Γιαννούλα η Κουλουρού
Ήταν μια μεσόκοπη τότε γυναίκα, αγνώστου καταγωγής και πατρότητος. Έμενε στο Τάσι, σ’ ένα σπιτάκι πίσω από την Καζάρμα. Ζούσε πουλώντας κουλούρια. Ήταν οξύθυμη και βλασφημούσε. Όταν θύμωνε σήκωνε τα φουστάνια της και έδειχνε τα μακριά δαντελωτά βρακιά της.
Αγνωστο από πότε και πώς της είχε γίνει έμμονη ιδέα ότι… «είναι δούκισσα της Αμερικής, αρραβωνιασμένη με τον πρόεδρο Ιούλσο (τον Ουίλσωνα εννοούσε) που είναι ερωτευμένος μαζί της και θα έρθει στην Πάτρα, για να στεφανωθούν».
Αυτή την τρέλα της καλλιεργούσαν ολοχρονίς οι ντορατζήδες της Απάνω Χώρας και η γειτονιά της. Και την τελευταία ή την προτελευταία Κυριακή του Καρναβαλιού γινόταν ο μεγάλος ντόρος — ο γάμος της Γιαννούλας — στον οποίο έπαιρνε μέρος κατά κάποιο τρόπο όλη σχεδόν η πόλη.
Το έθιμο που προκάλεσε αντιδράσεις
Στο βιβλίο "Καρναβάλι της Πάτρας" του Ν.Ε. Πολίτη που κυκλοφόρησε από τις Αχαϊκές Εκδόσεις, περιγράφεται με λεπτομέρειες το έθιμο, όπως το τηρούσαν οι Πατρινοί, πριν πολλά χρόνια.
Ας δούμε ένα απόσπασμα:
"Κατά τις 11 το πρωί, ή τις 3 το απόγευμα στο σπίτι της Γιαννούλας συγκεντρώνονται οι γειτόνισσες της και άλλες γυναίκες και τη ντύνουν νύφη. Εκτός από τα άλλα στολίδια της φορούν και… τα παράσημα (στρογγυλά τενεκεδάκια κρεμασμένα από σπόγγους) που υποτίθεται ότι είχε στείλει ο αγαπημένος της Ιούλσος.
Πριν τελειώσει το ντύσιμο της νύφης, καταφθάνουν με νταούλια και άλλα όργανα ο «κουμπάρος» και η παρέα του
Πριν τελειώσει το ντύσιμο της νύφης, καταφθάνουν με νταούλια και άλλα όργανα ο «κουμπάρος» και η παρέα του.
Το ρόλο του κουμπάρου τον αναλαμβάνει ο Περικλής Γιογκαράκης (γνωστός ντορατζής). Τον συνοδεύουν και πρωτοστατούν στον ντόρο οι Μήτσος Καρατζάς, Σπύρος Παναγόπουλος, Βασίλης Γενναίος, Παναγιώτης Μαντέλης και άλλοι.
Σχηματίζεται τότε πομπή και ξεκινάει για το λιμάνι.
Η νύφη, οι παράνυφες, ο κουμπάρος και τα όργανα ανεβαίνουν σε κάρα της καθαριότητας. Ακολουθεί μεγάλο πλήθος πεζών που κάνουν απερίγραπτο σαματά. Όταν η πομπή φθάνει στην παραλία, ηχούν οι σειρήνες των πλοίων (είχαν … μυηθεί και οι πλοίαρχοι).
Από ένα από αυτά ξεκινάει η βάρκα που φέρνει τον αναμενόμενο νυμφίο, τον Ιούλσο. Τον ρόλο αυτόν αναλαμβάνει συνήθως ένας γλεντζές από το Τάσι, ο κακοφήμως πασίγνωστος Πατρώνης.
Ο Ιούλσος έχει ψεύτικες φαβορίτες, φοράει μια κιτρινισμένη παλιά ρεδιγκότα και ψηλό καπέλο. Κρατάει στο ένα χέρι μια μπουκάλα κρασί και στο άλλο μια βαλίτζα γιομάτη εφημερίδες της οκάς.
Στο σημείο όπου αποβιβάζεται, ναύτες του Λιμεναρχείου του αποδίδουν τιμές (Μυημένος και ο λιμενάρχης. Ο Ιούλσος με γοργό βηματισμό κατευθύνεται προς την «πολυαγαπημένη» του και πέφτει στην αγκαλιά της Γιαννούλας, η οποία δακρύζει από τη συγκίνηση και μένει άφωνη.
Σχηματίζεται τώρα η γαμήλια πομπή και επιστρέφουν όλοι στο Τάσι. Στο δρόμο από όπου περνάνε, τους ρίχνουν από μπαλκόνια και παράθυρα ρύζι και κουφέτα. Η πομπή καταλήγει στο σπίτι της Γιαννούλας. Εδώ στήνουν χορό περιμένοντας τους… παπάδες που θα βλογήσουν τα στέφανα.
Πριν όμως απ’ αυτούς παρουσιάζονται δύο χωροφύλακες. Κατευθύνονται προς το ζεύγος, αποσπούν από την αγκαλιά της Γιαννούλας τον Ιούλσο και τον συλλαμβάνουν επειδή … δεν ήταν εν τάξει το διαβατήριο του. (Κάθε φορά με άλλη αιτία).
Καθώς οι χωροφύλακες φεύγουν με τον Ιούλσο, και η Γιαννούλα αρχίζει να τραβάει τα μαλλιά της και να κλαίει σπαρακτικά.
Αυτό ήταν το σκληρό τέλος του αποκριάτικου αυτού ντόρου, τέλος που καμιά φορά είχε και βάρβαρη συνέχεια, καθώς βρίσκονταν κάποιοι άξεστοι που πετούσαν στη δυστυχισμένη κουλουρού λεμονόκουπες και πατσαβούρες.
Από την άλλη μέρα όλοι με κάθε λογής ψέμα προσπαθούν ν απαλύνουν τον πόνο της Γιαννούλας, αλλά δεν παύουν να καλλιεργούν ολοχρονίς την τρέλα της.
Εκτός από όσα της έλεγαν προφορικώς, της έστελναν και γράμματα, προερχόμενα δήθεν από τον πρόεδρο Ουίλσων. Σ’ ένα απ’ αυτά ο αγαπημένος Γης Ιούλσος της γνώριζε ότι της στέλνει γοβάκια… από ξυπολη-Γόδερμα.
Σε άλλο της ανακοίνωσε ότι… βάφτισε τον γυιό του (βαοιλιά της Αμερικής και προς τιμήν της τον ονόμασε Γιάννουλ.
Αυτά τα γράμματα τα φύλαγε η Γιαννούλα σε ένα μπαούλο και βρέθηκαν μετά το θάνατο της.
Επειδή δεν είχε κληρονόμους, τα πράγματα της περιήλθαν στο ελληνικό δημόσιο.
Κάποιος υπάλληλος είδε τις επιστολές, αντέγραψε μία (που είχε ημερομηνία 23 Οκτ.1923) και την έδωσε σε δημοσιογράφο που την δημοσίευσε σε πατρινή εφημερίδα.
Την αντιγράφουμε κι εμείς εδώ:
Πολυαγαπημένη μου Γιαννούλα, σέ φιλώ στά δύο γλυκά ματάκια σου και στά σγουρά σου τά μαλλιά.
Γιαννούλα μου, χθες δι ‘ ενός αεροπλάνου μου έρριξα οτήν πλατεία Γεωργίου του Πατράτσο είδοποιητήριον πρός τόν Νομάρχη ν νά φροντίσει νά σου παραδώσουν όλα τα χρήματα πού σου έχω στείλει και όλα τά φορέματα και τά χρυσά δακτυλίδια και παρασήματα, βραχιόλια, σκουλαρίκια και σερβίτσια, πού τά έχει ό τελώνης κ. Κρινάκης. Στην είδοποίησιν έγραφα ότι έάν δέ σου τά παραδώσουν, θά βομβαρδίσω τό Πατράτσο και θά κάμω άποκλεισμόν. Δέν θά αφήσω νά έλθει στάρι άπό Άμέρικα.
Γιαννούλα μου, έτηλεγράφησα μέ τόν Μαρκόνιον εις τόν διευθυντήν της αστυνομίας και έπιασε τόν διευθυντήν της Εθνικής Τραπέζης κ. Μαλεβίτην και τόν έβαλε φυλακήν, έως ότου σου παραδώσει όλα τά χρήματα. Έάν δέν σου τά δώσουν, θά τούς κάμω όλους εξορία σέ άγρια μέρη.
Σύντομα θά έλθω στό Πατράτσο. Νά έτοιμασθής νά φύγωμε γιά Άμέρικα. Όλοι σέ περιμένουν νά γνωρίσουν τήν νέαν δούκισσαν. Νά μου στείλεις τή φωτογραφία σου μέ ξέπλεκα μαλλιά, ριγμένα … μπροστά. Θέλω νά σέ δουν οι βασιλείς και έχεις πολλούς χαιρετισμούς.
Μή μέ σκεπάζεις ουρανέ μή μέ σκεπάζεις χώμα ακόμα δέν έχάρηκα στέφανα κι αρραβώνα Στον τόπο πού σέ πρωτοείδα θέ νά φυτέψω μουσμουλιά τά μούσμουλα ειν’ ή ελπίδα και ή Γιαννούλα μου παρηγοριά
Χρυσή μου έρχομαι κι ο’ι γάμοι μας θά γίνουν οτήν παραλία. Μέ τόν έπιφέροντα σου στέλνω και μία ράβδο χρυσή και κάνε υπομονή.
Σέ φιλώ στά μάτια ΟΥΊΛΣΟΝ".
Η Γιαννούλα η Κουλουρού (Καρναβάλι της Πάτρας Ν.Ε. Πολίτη, Αχαϊκές Εκδόσεις)
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr
