Οι ευρωεκλογές αναγκάζουν τους Τόρις να χορεύουν στον ρυθμό του Νάιτζελ Φάρατζ

 Εκείνος ο συμβιβασμός για το Brexit που παραγγείλατε, κύριε; Δυστυχώς δεν είναι διαθέσιμος. Το μισό σπίτι γκρεμίστηκε, το δωμάτιο των ελιγμών νοικιάστηκε.

Κι όλοι εκείνοι οι σκληροπυρηνικοί διεκδικητές της ηγεσίας των Τόρις που ελπίζατε ότι θα υιοθετήσουν τη μετριοπάθεια μόλις εξασφαλίσουν την πρωθυπουργία; Μάλλον πρέπει να το ξανασκεφτείτε. Οι σκληροπυρηνικοί Brexiters σαν τον Μπόρις Τζόνσον μπορεί να εξακολουθούν να λένε ότι θέλουν ένα deal, αλλά δεν είναι διατεθειμένοι να ζητήσουν νέα αναβολή.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι να μην πάρουμε στα σοβαρά τις ευρωεκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δύο τρίτα των πολιτών δεν προσήλθαν στις κάλπες. Τα 5,8 εκατομμύρια πολιτών που ψήφισαν το κόμμα Brexit και το Ukip είναι λιγότεροι από τα 17,4 που ψήφισαν Leave στο δημοψήφισμα. Και τα 6,7 εκατομμύρια πολιτών που ψήφισαν κόμματα υπέρ του Brexit είναι πολύ λιγότεροι από τα 16,1 εκατομμύρια που ψήφισαν Remain το 2016.

Θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι αυτοί οι αριθμοί βρίσκονται στα άκρα των δύο πλευρών και ότι όλοι οι άλλοι είναι έτοιμοι για συμβιβασμό. Προσθέστε τους αριθμούς με άλλο τρόπο και θα βγάλετε πλειοψηφία για κόμματα που θέλουν κάποια μορφή Brexit και που αντιτίθενται στο no deal.

Τα πολιτικά αφηγήματα όμως, από τη στιγμή που διαμορφώνονται, δύσκολα αλλάζουν. Οι εκλογές όπου νίκησε το κόμμα του Φάρατζ και πήγαν πολύ καλά τα κόμματα του Remain θα χρησιμοποιηθούν για να ενισχυθούν οι προϋπάρχουσες προκαταλήψεις και των δύο πλευρών. Οποιοι φωνάζουν πιο δυνατά κερδίζουν, οι απλές λύσεις αποσιωπούν την πολυπλοκότητα.

Τα δύο μεγάλα κόμματα είχαν δεσμευτεί να τιμήσουν την απόφαση του δημοψηφίσματος, προσπαθώντας να προστατεύσουν την οικονομία. Η αποτυχία τους να το κάνουν είχε ως αποτέλεσμα να σκληρύνουν οι θέσεις τους.

Οι Συντηρητικοί εξευτελίστηκαν, λαμβάνοντας μονοψήφιο ποσοστό στις εκλογές. Πρόκειται για μια συντριπτική ήττα και ευτυχώς που η Τερέζα Μέι ανακοίνωσε την αποχώρησή της. Ο νέος ηγέτης δεν θα τολμήσει να αντικρύσει ξανά τους ψηφοφόρους προτού ολοκληρωθεί το Brexit. Και οι Remainers δεν κάνουν καν τον κόπο να θέσουν υποψηφιότητα.

Οι Εργατικοί δεν τα πήγαν πολύ καλύτερα: ηττήθηκαν από τους Ελεύθερους Δημοκράτες και έχασαν πολλά από τα προπύργιά τους. Τώρα γνωρίζουν ότι όσο το Brexit δεν επιλύεται, πρέπει να επιλέξουν στρατόπεδο και αυτό το στρατόπεδο πρέπει να υποστηριχθεί με ένα δεύτερο δημοψήφισμα.

Οι ευρωεκλογές αυτές ξεκαθαρίζουν λοιπόν κάπως τα πράγματα. Το κοινοβούλιο χωρίζεται ανάμεσα στα κόμματα του Leaveκαι στα κόμματα που υποστηρίζουν ένα δεύτερο δημοψήφισμα.

Η πιο άμεση επίπτωση θα είναι στους Συντηρητικούς, αφού βρίσκονται εν μέσω της διαδικασίας για εκλογή νέου αρχηγού. Και αυτή είναι η πραγματική νίκη του Φάρατζ. Η νίκη του στις τελευταίες ευρωεκλογές τρόμαξε τους Τόρις και τους ανάγκασε να του προσφέρουν το δημοψήφισμα. Αυτή τη φορά απειλεί να διασπάσει την ψήφο τους αν δεν προχωρήσουν σε ένα Brexit της αρεσκείας του.

Όλα αυτά μας οδηγούν πίσω στον Τζόνσον. Πολλοί βουλευτές και σχολιαστές επισημαίνουν την έλλειψη ιδεολογικής συνέπειας και την έμφυτη φιλελεύθερη πλευρά του και συμπεραίνουν ότι μόλις κερδίσει θα «πουλήσει» τους σκληρούς Brexiters. Ο ίδιος τονίζει ότι αν και είναι έτοιμος για no deal, δεν είναι αυτός ο πρώτος του στόχος.

Τα ίδια όμως λέγονταν για τον Ντόναλντ Τραμπ: ότι δεν έχει ιδεολογία και μόλις αναλάβει την εξουσία θα μετριάσει τους τόνους του. Αλλά αυτό δεν συνέβη. Αν κάτι μας διδάσκει η σύγχρονη πολιτική είναι να σταματήσουμε να προβάλλουμε τις ελπίδες μας στους λαϊκιστές και να αρχίσουμε να τους παίρνουμε τοις μετρητοίς.

Οι εκλογές αυτές έδειξαν ότι το Brexit δεν μπορεί να καθυστερήσει άλλο. Ισως το κοινοβουλευτικό αδιέξοδο υποχρεώσει τον επόμενο ηγέτη των Τόρις να προκηρύξει δεύτερο δημοψήφισμα. Οι πιθανότητες όμως ο Τζόνσον ή οποιοσδήποτε άλλος να «πουλήσει» τους σκληροπυρηνικούς έχουν μειωθεί. Ο Φάρατζ τους αναγκάζει και πάλι να πηγαίνουν με τα νερά του.

(*) Ο Ρόμπερτ Σρίμλεϊ είναι αρθρογράφος των Financial Times