Το Σάββατο στη Βενετία τιμάται ο Κώστας Γαβράς & κάνει πρεμιέρα το "Ενήλικοι στην Αίθουσα"

Το Σάββατο 31 Αυγούστου 2019 θα είναι η μεγάλη μέρα του Ελληνογάλλου σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά στο 76ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας όπου και θα τιμηθεί με το βραβείο Jeager-Lecoultre για το συνολικό έργο του. Πιο συγκεκριμένα ο 86χρονος με καταγωγή από την Αρκαδία κινηματογραφικός δημιουργός Κώστας Γαβράς θα βρίσκεται το Σάββατο στη Sala Grande του Palazzo del Cinemaόπου και θα του απονεμηθεί το βραβείο Jaeger Lecoultre – Glory to the filmmaker.

Σύμφωνα με τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ της Βενετίας Αλμπέρτο Μπαρμπέρα υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ο Κώστας Γαβράς συγκαταλέγεται στους μεγάλους σύγχρονους κινηματογραφιστές. Ειδικότερα όμως επειδή, όπως σημειώνει, «κατάφερε να μετατρέψει την πολιτική σε ένα ενδιαφέρον θέμα, σε ένα θέμα όπως όλα τα άλλα, το οποίο δεν αφορά μόνο τους μυημένους ή τους λίγους αλλά συνάμα και το ευρύ κοινό, χρησιμοποιώντας όλα τα πιθανά κινηματογραφικά μέσα ώστε να απευθυνθεί σε όσο γίνεται περισσότερους θεατές». Για τον Αλμπέρτο Μπαρμπέρα ο Γαβράς δεν είναι μόνο ένας ατόφιος «πολιτικός σκηνοθέτης» αλλά κι ένας σκηνοθέτης ο οποίος, με πίστη στην ειρήνη και τη δημοκρατία, κατάφερε με εύκολα κατανοητά εκφραστικά μέσα να προβληματίσει το κοινό. «Αν αποκοιμηθήκαμε, το σινεμά του μας αφυπνίζει κι αν χάσαμε την ελπίδα, οι ταινίες του μας κάνουν να την ξαναβρούμε», προσθέτει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ της Βενετίας. Ο Γαβράς έχει σκηνοθετήσει κορυφαία πολιτικά φιλμ όπως τα τιμημένα με Όσκαρ «Ζ» και «Ο Αγνοούμενος».

Στην νέα του πολιτική ταινία, «Ενήλικοι στην Αίθουσα» που έχει βασιστεί στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη και αφορά στα γεγονότα του δύσκολου καλοκαιριού του 2015 με τα capital controls & το παρ’ ολίγο Grexit,  που θα προβληθεί μετά την τελετή, παίζουν οι Ούλριχ Τουκούρ, Χρήστος Λούλης, Αλέξανδρος Μπουρδούμης, Δημήτρης Τάρλοου, Χρήστος Στέργιογλου, Θάνος Τοκάκης, Θέμης Πάνου, η Βαλέρια Γκολίνο & ο Γιώργος Χωραφάς σε ειδική εμφάνιση, κ.α.

Το φιλμ, σημειωτέον θα προβληθεί εκτός διαγωνιστικού μέρους και είναι εμπνευσμένο από τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις στο Eurogroup για την ελληνική διάσωση. Το σενάριο έχει όπως προείπαμε βασιστεί στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη «Adults in a room: My battle with Europe’s Deep Establishment» και μάλιστα όπως ακούγεται και γράφεται είναι πιθανόν στην πρεμιέρα του φιλμ στην Βενετία να παραστεί και ο κ. Βαρουφάκης που είναι πλέον επικεφαλής της «Μέρας 25» που έχει μπει στο νέο Ελληνικό κοινοβούλιο που προέκυψε μετά τις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019.

Στο μεταξύ όπως διαβάσαμε στο flix.gr, στις επίσημες σημειώσεις παραγωγής της ταινίας «Ενήλικοι στην Αίθουσα», ο Κώστας Γαβράς δίνει μια συνέντευξη για τη γέννηση της ταινίας, τον Γιάνη Βαρουφάκη και την ελληνική κρίση. Όπως αναφέρει ο κ. Γαβράς, «κοιτάζοντας πίσω στην ελληνική οικονομική κρίση, τείνουμε να ξεχάσουμε πως αυτή προκλήθηκε από τις κυβερνήσεις που είχαν κυβερνήσει τη χώρα 30 χρόνια πριν από την έναρξή της το 2008. Ήταν η ανικανότητα και ο νεποτισμός της Νέας Δημοκρατίας (το δεξιό κόμμα) και του ΠΑΣΟΚ (το Σοσιαλιστικό Κόμμα) που επέτρεψε το χρέος των 320 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το κολοσσιαίο χρέος της Ελλάδας είναι αδύνατο να επιστραφεί και αυτό το ήξεραν όλοι. Ωστόσο, χωρίς καμία απολύτως συστολή, η Γαλλία και η Γερμανία συνέχισαν να πωλούν προϊόντα (αυτοκίνητα, όπλα, αμυντικά συστήματα κ.λπ.) σε μια χώρα που γνώριζαν ήταν βαθιά στο κόκκινο.

Και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέτρεψε να συμβεί αυτό.

Το 2015, η Μισέλ Ρέι Γαβράς (είναι η σύζυγος του Κώστα Γαβρά και παραγωγός της ταινίας) έκανε την παραγωγή μιας ταινίας στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια του κλεισίματος των ελληνικών τραπεζών. Στις 14 Ιουλίου μου έστειλε μια συνέντευξη με τον Γιάνη Βαρουφάκη στο The New Statesman με μια σύντομη σημείωση: “Υπάρχει μια ταινία εδώ”».

Ο κ. Γαβράς εξηγεί ακόμα πως «αρχίσαμε να συγκεντρώνουμε όλες τις πληροφορίες που μπορούσαμε - στα γαλλικά και αγγλικά και ελληνικά - για την Ελληνική Κρίση. Ήταν καλές αναλύσεις, αλλά γεμάτες με αντιφάσεις, δισταγμούς, βίαιες επιθέσεις και ανακρίβειες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η βοηθητική της ομάδα, το Eurogroup, ενεπλάκησαν όλο και περισσότερο σε αυτό που έγινε μια ανοιχτή αντιπαράθεση με την Ελλάδα. Αυτό μετατράπηκε σε άμεσο πόλεμο μετά την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ, με τον Αλέξη Τσίπρα Πρωθυπουργό και τον Γιάνη Βαρουφάκη ως Υπουργό Οικονομικών. Έγινε ολοένα και πιο σαφές για μένα ότι η προτεραιότητα της Επιτροπής και του Eurogroup ήταν να σώσουν τις γερμανικές και γαλλικές τράπεζες. Ο σκοπός τους δεν ήταν να βοηθήσουν τον ελληνικό λαό παρά να τον τιμωρήσουν επειδή είχαν εκλέξει αριστερούς. Κάθε ανησυχία ή τύψη για όλα όσα είχαν επιβάλλει στον ελληνικό λαό είχε τελείως εξαφανιστεί.

Η απροσδόκητη αντίσταση του Eurogroup σε προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης και του Υπουργού Οικονομικών δημιούργησε καταιγίδες κριτικής και χιονοστιβάδες μίσους, προφορικού και γραπτού. Εν ολίγοις, το Eurogroup αρνήθηκε να διαπραγματευτεί και διέταξε την Ελλάδα ή να υποταχθεί ή να φύγει από το Ευρώ.

Ακολούθησα αυτά τα συναρπαστικά και τρομακτικά περιστατικά. Οι συγκρούσεις κλιμακώθηκαν πέρα από την οικονομική σφαίρα. Πολιτική βία, μίσος για τους άλλους, προκαταλήψεις, ξενοφοβία, διαφθορά ιδεών - όλα αυτά φύτρωσαν και εξαπλώθηκαν. Αυτά τα γεγονότα περιέχονταν στο υλικό που είχα μαζέψει, αλλά ανακάλυψα πολύ περισσότερα: πρωταγωνιστές, θύματα, μη αναγνωρισμένους θύτες δραματικών καταστάσεων...».

«Το μήνυμα της Μισέλ και ένα άρθρο με οδήγησαν στον Γιάνη Βαρουφάκη. Έχοντας διαβάσει τόσα πολλά αρνητικά πράγματα στον Τύπο, είχα ανάμεικτα συναισθήματα γι'αυτόν», προσθέτει ο Κώστας Γαβράς. «Αλλά οι προκαταλήψεις μου εξαφανίστηκαν όταν αυτός παραιτήθηκε από την κυβέρνηση Τσίπρα μετά το θρίαμβο του “ΟΧΙ” στο δημοψήφισμα. Η παραίτηση του Βαρουφάκη απέδειξε ότι υπάκουσε στη βούληση των ανθρώπων.

Το 61% του ελληνικού λαού ψήφισε κατά της δικτατορικής απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Γιατί, παρά την αρνητική ψήφο των πολιτών, το ελληνικό κοινοβούλιο θα ψήφιζε κατά συντριπτική πλειοψηφία ΝΑΙ (73%) για να υπογραφεί το μνημόνιο συμφωνίας. Ο Αλέξης Τσίπρας, επικεφαλής του συνασπισμού ριζοσπαστικών αριστερών, δέχθηκε να υποταχθεί στο “Μνημόνιο Κατανόησης” του Eurogroup, ένα πίνακα δυσνόητων νόμων για την Επιτροπή και το Eurogroup, προορισμένων να κρατήσουν για πάντα την Ελλάδα στο χρέος. Εν ολίγοις, η βούληση του λαού είχε αγνοηθεί. Και ο Βαρουφάκης δεν το δέχτηκε.

Ήθελα να συναντήσω τον Βαρουφάκη. Το καλοκαίρι του 2015, η Μισέλ και εγώ τον συναντήσαμε μαζί με τη σύζυγό του, Δανάη, στην Αίγινα. Μιλούσαμε χωρίς διακοπή ολόκληρο το σαββατοκύριακο. Μας εξήγησε λεπτομερώς τους 5 μήνες και 12 ημέρες που ήταν στην κυβέρνηση Τσίπρα και τις διαπραγματεύσεις του με το Eurogroup. Μου έπαιξε ηχογραφήσεις που είχε, όπως ένας πληροφοριοδότης, από τις συναντήσεις του Eurogroup στις Βρυξέλλες, στη Ρίγα - ακόμη και τη διάρκεια συζητήσεών του με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τον πανίσχυρο Γερμανό Υπουργό Οικονομικών. Διάβασα και τις σημειώσεις του από διάφορες συναντήσεις, μεταξύ άλλων και με τον Αλέξη Τσίπρα.

Στο τέλος αυτής της πρώτης συνάντησης, μου είπε για το σχέδιό του να γράψει ένα βιβλίο για την εμπειρία του ως πολιτικός outsider που έγινε insider. Διατηρήσαμε επαφή και αποφασίσαμε να μου στέλνει τα κεφάλαια του βιβλίου του καθώς προχωρούσε.

Από την πλευρά μου, δούλευα σε ένα δικό μου βιβλίο - μια αυτοβιογραφία - παρακολουθώντας προσεκτικά τα γεγονότα που ξεδιπλώνονταν στην Ελλάδα. Στις 31 Οκτωβρίου 2016, έλαβα τα 3 πρώτα κεφάλαια του βιβλίου του και μερικά ακόμη μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου. Τελικά, τον Μάρτιο του 2017, είχα όλα τα κεφάλαια, συμπεριλαμβανομένου του προλόγου και του επίλογου.

Από τη στιγμή που συναντηθήκαμε, σκεφτόμουν τη δομή του σεναρίου. Αποφάσισα να διερευνήσω “την ίδια την παγίδα” αλλά χωρίς να παραμελήσω τους ανθρώπους που είχαν παγιδευτεί. Είχα ένα γενικό αφηγηματικό περίγραμμα, με τις συνεδριάσεις του Eurogroup στον πυρήνα του. Όσο για τους διαλόγους χρησιμοποίησα τις πρωτότυπες ηχογραφήσεις και πρακτικά από τις συναντήσεις. Ολοκλήρωσα την αυτοβιογραφία μου και άρχισα να εργάζομαι στο σενάριο».

Όσο για το αν πήρε μέρος ο Γιάνης Βαρουφάκης στο σενάριο, ο κ. Γαβράς τόνισε πως «ως αρχή, δεν δουλεύω με τους συγγραφείς των βιβλίων που διασκευάζω. Αλλά για αυτήν την ταινία, ρωτούσα συχνά τον Γιάνη Βαρουφάκη για τεχνικές και οικονομικές διευκρινίσεις, για να διπλοτσεκάρω και να οριστικοποιήσω συγκεκριμένες σκηνές, για να με βοηθήσει να μην χάσω το δρόμο μου μέσα σε όλο αυτό τον λαβύρινθο των οικονομικών».

*Η ταινία θα βγει 3 Οκτωβρίου 2019 στις Ελληνικές αίθουσες από την Odeon & αναμένεται να την δούμε και στην Πάτρα.