Είναι ακίνδυνο το ηλεκτρονικό τσιγάρο; Tι λέει στο thebest.gr o ερευνητής Κωνσταντίνος Φαρσαλινός

Πρόκειται για έναν από τους 14 Έλληνες επιστήμονες με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως. Να σημειώσουμε ότι ο κατάλογος 6.200 επιστημόνων με τη μεγαλύτερη επιρροή, παγκοσμίως,  προκύπτει από την απήχηση του έργου τους για την τελευταία 11ετία. Ο σχετικός κατάλογος με τίτλο «The Highly Cited Researchers» συντάσσεται από τον διεθνώς αναγνωρισμένο οργανισμό Thomson Reuters στο πλαίσιο του project Clarivate Analytics και στηρίζεται στα δεδομένα της ερευνητικής βάσης δεδομένων Web of Science. Από αυτούς οι 3.700 κατατάσσονται σε 21 συγκεκριμένα επιστημονικά πεδία και τομείς και οι 2.500 στην κατηγορία των διεπιστημονικών πεδίων και τομέων.

Ομ Κωνσταντίνος Φαρσαλινός είναι  ερευνητής στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, συνεργάτης του Πανεπιστημίου Πατρών και ένας από τους κορυφαίους ερευνητές στο χώρο του ηλεκτρονικού τσιγάρου που μελετά τις επιπτώσεις του στην υγεία.

" Με βάση το πόσοι άλλοι επιστήμονες παραπέμπουν σε εργασίες και μελέτες σου για άλλες δουλειές. Δεν αφορά το πόσες δημοσιεύσεις έχεις κάνει αλλά το πόσοι έχουν χρησιμοποιήσει τις δικές σου δημοσιεύσεις. Ένας αρκετά τιμητικός τίτλος. Να είσαι σε μία λίστα 6.000 επιστημόνων ανάμεσα σε 9 εκατομμύρια που αναλύθηκαν.

Προέκυψε από τη δουλειά μου στο κλάδο της δημόσιας υγείας που είναι ο κλάδος ελάττωσης βλάβης από το κάπνισμα, κατά κύριο λόγο το ηλεκτρονικό τσιγάρο και όλα τα υπόλοιπα προϊόντα και υποκατάστατα του καπνίσματος.

Με το Πανεπιστήμιο της Πάτρας συνεργάζομαι αφού κάνουμε εκεί πολλά ερευνητικά πρωτόκολλα εδώ και πολλά χρόνια. Έχουμε δημοσιεύσει πολλές μελέτες" αναφέρει στο theebest.gr

Τι είναι το ηλεκτρονικό τσιγάρο;

Ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι νικοτινούχα σκευάσματα που χρησιμοποιεί κάποιος ως υποκατάστατο του καπνίσματος. 

Γνωρίζουμε αυτά που θα έπρεπε να γνωρίζουμε για τη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου ή είναι κάτι παρεξηγημένο;

Γνωρίζουμε αρκετά για αν πάρουμε συγκεκριμένες αποφάσεις. Και νομοθετικές, υπό την έννοια του ελέγχου, και για τους επαγγελματίες υγείας στο πώς θα ενημερωθεί ένας καπνιστής.  Θεωρώ ότι μετά από 10 χρόνια εκτεταμένης έρευνας θα ήταν παράδοξο να μην είμαστε σε θέση να δώσουμε κάποιες βασικές οδηγίες στους καπνιστές και να δώσουμε και μια καθοδήγηση στις νομοθετικές αρχές για το πώς πρέπει να νομοθετούν το προϊόν. Έχουν γίνει αρκετές μελέτες για το ηλεκτρονικό τσιγάρο…

Είναι ξεκάθαρο ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν είναι κάπνισμα. Η ομοιότητα που έχει με το κάπνισμα είναι σα να συγκρίνουμε ένα ποτήρι νερό με ένα ποτήρι βότκα. Αυτό θα πρέπει να αποτυπωθεί και σε μία νομοθεσία  που θα ξεχωρίζει τι είναι το ένα και τι το άλλο.

Ο καπνιστής που δεν μπορεί να διακόψει μόνος του το κάπνισμα  ή με τη χρήση άλλων εγκεκριμένων σκευασμάτων, θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος με τη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου.

Οι καρκινογόνες επιπτώσεις του ηλεκτρονικού τσιγάρου είναι 99,6% λιγότερες του καπνίσματος. Η τελευταία μελέτη για την καρδιοαγγειακή υγεία δείχνει ότι οι καπνιστές που περνούν στη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου παρουσιάζουν βελτιώσεις  στη λειτουργίας των αγγείων τους μέσα σε τέσσερις εβδομάδες.

Πολλοί δεν τα κατάφεραν να κόψουν το κάνισμα χρησιμοποιώντας το ηλεκτρονικό τσιγάρο...

Είναι δύσκολο, ένα προϊόν είτε είναι φαρμακευτικό είτε είναι μη φαρμακευτικό να πετύχει στο 100% των περιπτώσεων. Τα εγκεκριμένα σκευάσματα νικοτίνης, τσίχλες, αυτοκόλλητα, έχουν ένα ποσοστό επιτυχίας, στο έτος, περίπου 7%.

Ακόμα και τα χάπια για τη διακοπή του καπνίσματος που είναι τα πιο αποτελεσματικά που έχουμε σήμερα, το ποσοστό διακοπή είναι 20-30% το έτος. Εξορισμού λοιπόν έχουμε πολλούς καπνιστές που αποτυγχάνουν. Μάλιστα ως προς τα φαρμακευτικά σκευάσματα υπάρχουν πολλοί καπνιστές που δεν θέλουν καν να τα δοκιμάσουν.

Και δεν μπορείς να επιβάλεις σε ένα καπνιστή να δοκιμάσει ένα φαρμακευτικό σκεύασμα. Ούτε μπορείς να το κάνεις υποχρεωτικό… και γι αυτό θα πρέπει να υπάρχει το ηλεκτρονικό τσιγάρο και τα άλλα εναλλακτικά προϊόντα τα οποία όμως και αυτά δεν θα πετύχουν στο 100 % των περιπτώσεων. Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να υπάρχει πληθώρα τέτοιων προϊόντων.

‘Όμως ένας από τους λόγους αποτυχίας είναι η εντονότατη παραπληροφόρηση που έχουν οι καπνιστές και το κλίμα τρομοκρατίας ως προς το ηλεκτρονικό τσιγάρο το οποίο ξεκινάει από την επιστημονική κοινότητα και επεκτείνεται και προεκτείνεται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. 

Ιδανικό είναι ένας καπνιστής να κόψει το κάπνισμα είτε μόνος του είτε με τη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων. Όταν όμως είσαι επιστήμονας δημόσιας υγείας οφείλεις να είσαι και λίγο ρεαλιστής και να βλέπεις τη πραγματικότητα. Αυτή είναι ότι σήμερα μετά από 60 χρόνια που γνωρίζουμε τις επιπτώσεις του καπνίσματος έχουμε ένα δισεκατομμύριο καπνιστές σε όλο τον κόσμο . Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε καταφέρει όλες αυτές τις δεκαετίες να εξαλείψουμε το κάπνισμα και άρα κάτι δεν γίνεται σωστά και κάτι παραπάνω χρειαζόμαστε.

Κάποιοι στην επιστημονική κοινότητα αδυνατούν να κατανοήσουν ότι θα πρέπει να αποδεχθούν ότι κάποιος μπορεί να χρησιμοποιεί κάτι που είναι πολύ λιγότερο βλαπτικό. Η χειρότερη επιλογή είναι να συνεχίζει να καπνίζει. Υπάρχουν τμήματα της επιστημονικής κοινότητας που δεν το αποδέχονται και έχουν εμπλακεί σε μία συζήτησής μοραλιστική που αφορά τη λήψη νικοτίνης και το κατά πόσο μπορούμε να δεχθούμε ότι κάποιος είναι εθισμένος στη νικοτίνη όταν αυτή από μόνη της δεν προκαλεί καμία από τις βλάβες και τις αρνητικές επιπτώσεις του καπνίσματος.

Αν κάποιος παίρνει νικοτίνη η από ένα καθαρό προϊόν και όχι από το κάπνισμα που είναι το πι βλαπτικό προϊόν που περιέχει νικοτίνη τότε θα είχε τις ελάχιστες επιπτώσεις στην υγεία του. Αυτό είναι βασικό σημείο διαφωνίας στην επιστημονική κοινότητα.

Ακούς από έγκριτους επιστήμονες διαφόρου τύπου επιχειρήματα... Μπορεί κάποιος να ακούσει ότι ουσία που βρίσκεται στο ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι βασικό συστατικό του αντιψυκτικού. Αυτή η ουσία όμως έχει λάβει έγκριση για χρήση ακόμα και σε φάρμα από το 1982, και είναι χαρακτηρισμένη όμως μη τοξική ουσία.

Το ηλεκτρονικό τσιγάρο αφορά τους καπνιστές και είναι σωτήριο για τη ζωή και την υγεία ενός καπνιστή εφόσον δεν μπορεί από μόνος του ή με φαρμακευτικά σκευάσματα να κόψει το κάπνισμα.

Τι είναι αυτό που θα πρέπει να προσέξουμε με τη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου; 

Η Ευρώπη έχει την τύχη να είναι από τις ελάχιστες περιοχές που έχουν νομοθεσία για το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Όλα τα προϊόντα που κυκλοφορούν νόμιμα είναι καταχωρημένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση με φάκελο και αναλύσεις και αυτά μόνο πρέπει να επιλέγει ο καταναλωτής.

Για λόγους κόστους και για λόγους αποφυγής φορολογίας υπάρχει η μαύρη αγορά.  Δεν μπορώ λοιπόν να αποκλείσω ότι στην Ελλάδα λοιπόν υπάρχουν και προϊόντα μαύρης αγοράς. Προϊόντα δηλαδή που δεν είναι καταχωρημένα, που δεν είναι επίσημα, που μπορεί αν αποφεύγουν τη φορολογία και να είναι φθηνότερα. Ο καταναλωτής δε θα πρέπει να μπει στο πειρασμό να αγοράζει το προϊόν με βάση την τιμή αλλά να αγοράζει εγκεκριμένο προϊόν το οποίο έχει καταχωρηθεί επίσημα στις αρχές.

Φυσικά δε θα πρέπει να χρησιμοποιεί τη συσκευή του ηλεκτρονικού τσιγάρου για να ατμίζει άλλες περίεργες ουσίες. Τα περιστατικά στην Αμερική για παράδειγμα δεν προκλήθηκαν από ηλεκτρονικό τσιγάρο όπως το γνωρίζουμε αλλά από χρήση ελαίων μαριχουάνας (τα οποία στην Ελλάδα δεν είναι νόμιμα).

Υπήρξαν 40 θάνατοι και πάνω από 2.000 περιστατικά. Αυτό που συνέβη σε αυτές τις περιπτώσεις ήταν οξεία αναπνευστική δηλητηρίαση η οποία δεν ξέρουμε από πιο συστατικό προκλήθηκε αλλά είναι γεγονός ότι οφείλεται σε έλαια μαριχουάνας γιατί είναι διαπιστωμένη η χρήση της στο 85% των περιστατικών.  Τα υπόλοιπα δεν δήλωσαν τη χρήση τους για διάφορους λόγους.