Αγγλικά και φυσική αγωγή στα νηπιαγωγεία - Αντιδρούν οι δάσκαλοι

Tiς αντιδράσεις των εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης προκαλεί η πρόθεση του υπουργείου Παιδείας να εισάγει στα νηπιαγωγεία μαθήματα αγγλικών και φυσικής αγωγής.
«Πρωταρχικό μας μέλημα είναι να επενδύσουμε στο διετές υποχρεωτικό Νηπιαγωγείο με Αγγλικά, Φυσική Αγωγή και με άλλα μαθήματα να εμπλουτίσουμε το Πρόγραμμα Σπουδών στα Νηπιαγωγεία, το οποίο δεν έχει αναμορφωθεί από το 2002», δήλωσε η  ίδια η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας, η οποία με ανακοινωθέν τονίζει πως «θέσαμε το ζήτημα αυτό στην υπουργό κατά τη διάρκεια της συνάντησής μας, δίχως να κάνει σαφές εάν πρόκειται για σκέψεις ή για ειλημμένη  απόφαση, κάτι που μας προβληματίζει ιδιαίτερα».

Σχετικά με το θέμα αυτό η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας υπογραμμίζει:

Α. Η υπουργός Παιδείας με τις πρόσφατες δηλώσεις της για την εισαγωγή Αγγλικών και Φυσικής Αγωγής  καθώς και πολλαπλού βιβλίου  στο νηπιαγωγείο, αγνοώντας τις βασικές αρχές της φιλοσοφίας  του Νηπιαγωγείου, που είναι η γνώση διαμέσου του παιχνιδιού  με μεικτές ηλικίες παιδιών και οργάνωσης της διδασκαλίας σε κέντρα διαφέροντος υπό την μορφή σχεδίων εργασίας και project, εμφανίζεται πρόθυμη να προωθήσει πρακτικές κατακερματισμού των μαθημάτων στο Νηπιαγωγείο, θέλοντας να εισάγει ξεχωριστά μαθήματα. Με τον τρόπο αυτό  η  ΠΡΩΤΗ ΓΝΩΣΗ γίνεται  κατακερματισμένη γνώση και  παραγκωνίζονται  τα ιδιαίτερα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά αυτής της ηλικίας  καθώς και η ανάγκη ύπαρξης σταθερού προσώπου. Φυσικά, δεν λαμβάνει υπόψη της τις σύγχρονες παιδαγωγικές αντιλήψεις και έρευνες για ολιστική προσέγγιση της γνώσης και ολόπλευρη ανάπτυξη των νηπίων, σύμφωνα με τις διεθνείς έρευνες και διεθνείς οργανισμούς.

Β. Όλα όσα σχεδιάζει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου εισάγουν τα νήπια  σε αυστηρά δομημένα προγράμματα που καθορίζονται και από το χρόνο.  

Γ. Σύγχρονες επιστημονικές θεωρίες τονίζουν ότι η μάθηση τον 21ο αιώνα, σε αυτές τις ηλικίες, δεν μπορεί να στηρίζεται σε προγράμματα σπουδών που οργανώνονται αποκλειστικά με γνωστικά αντικείμενα. Είναι αναγκαίο, ιδιαίτερα, για τα νήπια να μάθουν πώς να μαθαίνουν, χρειάζεται η ανάπτυξη της επικοινωνίας, της δημιουργικής, κριτικής σκέψης, των κοινωνικών ικανοτήτων. Απαιτείται ο σεβασμός στην ανομοιογένεια, η αναγνώριση του διαφορετικού μαθησιακού προφίλ, που μπορεί να έχει ένα παιδί και  η εξασφάλιση  ισοδύναμων ευκαιριών στη εκπαίδευση.

Δ. Καλούμε την Υπουργό Παιδείας να σχεδιάζει με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και όχι υποχωρώντας στις κάθε είδους πιέσεις  που ασκούνται για ευνόητους, μεν, λόγους αλλά δεν ωφελούν τη δημόσια εκπαίδευση και τους μαθητές μας. Της επισημαίνουμε τα προβλήματα των νηπιαγωγείων πάνω στα οποία έχει υποχρέωση να σκύψει και να αντιμετωπίσει στο πλαίσιο της στήριξης και της βελτίωσης της δημόσιας, δωρεάν παιδεία

Όπως υπογραμμίζει και η νηπιαγωγός Μαρία Σπανού : H  εισαγωγή ειδικοτήτων οδηγεί στη σχολειοποίηση του δημόσιου Νηπιαγωγείου. Η διδασκαλία διακριτών γνωστικών αντικειμένων σε νήπια 4-6 ετών παραπέμπει σε ένα περισσότερο δομημένο πρόγραμμα που συνάδει με άλλες βαθμίδες της εκπαίδευσης, ενώ έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το επίσημο Αναλυτικό Πρόγραμμα που διέπει τους διδακτικούς στόχους και τη μεθοδολογία κατά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στο Νηπιαγωγείο. Όπως αναφέρεται άλλωστε στο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών, τα προγράμματα σχεδιασμού και ανάπτυξης δραστηριοτήτων Γλώσσας, Μαθηματικών, Μελέτης Περιβάλλοντος, Εικαστικών, Μουσικής, Φυσικής Αγωγής, και Πληροφορικής δε νοούνται ως διακριτά διδακτικά αντικείμενα και δεν προτείνονται για αυτοτελή διδασκαλία. Στο Νηπιαγωγείο προάγεται η  έννοια της διαθεματικότητας και της ολιστικής αντίληψης της γνώσης, της δημιουργίας δηλαδή ενός ενιαίου συνόλου γνώσεων, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία, τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες των νηπίων. Πιο συγκεκριμένα, στόχος της Φυσικής Αγωγής στο Νηπιαγωγείο είναι η ανάπτυξη βασικών κινητικών δεξιοτήτων, όπως δεξιότητες μετακίνησης στο χώρο, σταθεροποίησης και ελέγχου του σώματος και χειρισμού αντικειμένων. Στα πλαίσια αυτά σχεδιάζονται και οργανώνονται από τις Νηπιαγωγούς αναπτυξιακά κατάλληλες δραστηριότητες, δίνοντας έμφαση στο παιχνίδι, το οποίο μπορεί να είναι ατομικό ή ομαδικό, με ή χωρίς κανόνες ή παιχνίδι ρόλων. Τα παραπάνω λοιπόν αποτελούν πρακτικές που ήδη εφαρμόζονται στο Νηπιαγωγείο, στα πλαίσια ενασχόλησης των παιδιών με θέματα που έχουν ενδιαφέρον για τα ίδια, με τρόπο φυσικό και ευχάριστο. Πριν την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, στην προκειμένη περίπτωση των Αγγλικών, η οποία ξεκινά συνήθως  στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού Σχολείου, προηγείται η γλωσσική κοινωνικοποίηση των παιδιών και η απόκτηση δεξιοτήτων εγγραμματισμού. Σε αυτό έγκειται ο ρόλος του Νηπιαγωγείου, όπου μέσω του σχεδιασμού παιδαγωγικά κατάλληλων γλωσσικών εμπειριών από τις Νηπιαγωγούς, επιτυγχάνεται η ανάπτυξη του λεξιλογίου, η φωνολογική επίγνωση, η ενεργητική ακρόαση, η εμπλοκή των παιδιών σε διαφορετικές επικοινωνιακές περιστάσεις και η επαφή με διαφορετικά είδη γραπτού λόγου. Επιπλέον, με δεδομένο το μεγάλο ποσοστό δίγλωσσων μαθητών που φοιτούν στο δημόσιο Νηπιαγωγείο, προτεραιότητα της Υπουργού Παιδείας θα έπρεπε να είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων εκείνων που θα ενθαρρύνουν τον διγραμματισμό, την ταυτόχρονη ανάπτυξη της μητρικής και της κυρίαρχης γλώσσας, με σεβασμό στην πολιτισμική ταυτότητα κάθε παιδιού που προέρχεται από ξένη χώρα. Από τα παραπάνω συνεπάγεται ότι ο σχεδιασμός του Υπουργείου Παιδείας για εισαγωγή της διδασκαλίας της Φυσικής Αγωγής και των Αγγλικών, ως διακριτά διδακτικά αντικείμενα, απέχει από τους παιδαγωγικούς σκοπούς και στόχους της Προσχολικής Εκπαίδευσης ενώ οδηγεί στη «σχολειοποίηση» του Νηπιαγωγείου. Λαμβάνοντας υπόψη τις αυξημένες λειτουργικές ανάγκες των Νηπιαγωγείων, λόγω της εφαρμογής της διετούς υποχρεωτικής Προσχολικής Εκπαίδευσης, θα λέγαμε πως η εν λόγω πρόταση προέκυψε με γνώμονα την εξοικονόμηση δαπανών για προσλήψεις αναπληρωτών Νηπιαγωγών το επόμενο σχολικό έτος, με την ταυτόχρονη αξιοποίηση κλάδων που παρουσιάζουν πλεόνασμα μόνιμων εκπαιδευτικών, παρά με παιδαγωγικά κριτήρια. Η Υπουργός Παιδείας οφείλει να εγκύψει στα πραγματικά προβλήματα του δημόσιου Νηπιαγωγείου που δεν είναι άλλα από τους μηδενικούς διορισμούς στη Γενική Αγωγή, την υποχρηματοδότηση των σχολείων και τα ακατάλληλα κτίρια, όπου στεγάζονται πολλά Νηπιαγωγεία.