Μπαλαρίνες top 10: Oι μεγαλύτερες ντίβες του χορού όλων των εποχών

Αnna Pavlova (Αννα Πάβλοβα)

 Ηταν η επιτομή της αέρινης, ψιλόλιγνης μπαλαρίνας –κύκνου και η αγαπημένη της κοινωνικής ελίτ. Γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη το 1881. Ξεκίνησε από την Αυτοκρατορική Σχολή, το θέατρο Μαρίνσκι και τα ρωσικά μπαλέτα Djagilev, εμφανίστηκε στο Παρίσι αλλά έζησε κυρίως στο Λονδίνο λατρεύοντας τον κοσμοπολιτισμό του. Ηταν η πρώτη που τόλμησε να παρέμβει και να ανανεώσει  με καινούριες φιγούρες το ακαδημαικό ύφος χορού του Μάριους Πετιπά αλλά και να αναδιαμορφώσει τα παπούτσια μπαλέτου δημιουργώντας τους πρόδρομους των σημερινών πουέντ. Τα σόλο της με νεραιδένια φορέματα και κουάφ λιβελούλας έχουν αφήσει εποχή.  Γενικότερα περιφρονούσε τους τεχνικούς κανόνες και εστίαζε στην ερμηνευτική έκφραση. Υμνήθηκε από τα περιοδικά Vogue και Tatler φορώντας ρούχα Belle Epoque, φτερά στα μαλλιά και κομψές βραδινές δημιουργίες του ’20. Οπαδός της κομψότητας της Coco Chanel διέθετε επίσης τεράστια συλλογή από πανάκριβες γούνες και γοβάκια Mary Jane. Ζούσε με τον ιμπρεσάριό της και πέθανε το 1931. Η Πάβλοβα είναι επίσης γνωστή για τη δημιουργία του ρόλου The Dying Swan ενώ με δική της εταιρεία έγινε η πρώτη μπαλαρίνα που περιόδευσε με μπαλέτο σε όλο τον κόσμο. Σε ένα ταξίδι της στην Αυστραλία άλλωστε δημιουργήθηκε το ομώνυμο γλυκό προς τιμήν της.

Galina Ulanova (Γκαλίνα Ουλάνοβα)

 Γεννημένη στην Αγία Πετρούπολη το 1910 ήταν μια μπαλαρίνα -θρύλος, εξίσου σημαντική με την Pavlova, αν και με μικρότερο αριθμό παραστάσεων στο ενεργητικό της και δίχως τον κατάλληλο σωματότυπο μπαλαρίνας. Η τέχνη της πάντως ήταν γεμάτη ευγένεια, μουσικότητα και λεπτότητα. Λέγεται πως ο Konstantin Stanislavsky είχε εντυπωσιαστεί από την ερμηνευτική της στόφα και θέλησε να την προωθήσει στο θέατρο. Κόρη ενός σκηνοθέτη και μίας χορεύτριας-δασκάλας του Θεάτρου Μαριίνσκι, φοίτησε στην ομώνυμη σχολή και διδάχθηκε από την μεγάλη Αγριπίννα Βαγκάνοβα. Μετά την αποφοίτησή της, κέρδισε αμέσως θέση στα Μπαλέτα Kirov όπου ενσάρκωσε ρόλους στα έργα «Καρυοθραύστης», «Ωραία Κοιμωμένη», «Ο Κουρσάρος», «Ραϊμόντα», κ.α., ενώ την καθιέρωσε ο ρόλος της Οντέτ-Οντίλ στη Λίμνη των Κύκνων. Το 1944 μετακόμισε μόνιμα στη Μόσχα για να συμμετάσχει στα μπαλέτα Bolshoi. Από το 1945 και έπειτα έκανε εμφανίσεις σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη, ενώ για πολλά χρόνια μετά την αποχώρησή της από τη σκηνή δίδαξε ονομαστές μπαλαρίνες των Μπολσόι (Maximova, Semenyaka, Semizorova και Grachova).

Margot Fonteyn (Μαργκό Φοντέιν)

 Γεννήθηκε το 1919 στο Σάρρευ της Αγγλίας και πέθανε το 1991 στον Παναμά. Το απόλυτο πρότυπο της βρετανίδας χορεύτριας, έγινε το έμβλημα του Royal Ballet Theater και ένας πραγματικός θρύλος παγκόσμιας ακτινοβολίας. Σαν ντουέτο με το νεαρό ρώσο super star Ρούντολφ Νουρέγιεφ (που είχε τα μισά της χρόνια) έγραψαν ιστορία και ήταν περιζήτητοι στο jet set της εποχής των sixties. Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες τους επί σκηνής δια χειρός Cecil Beaton ήταν ανεπανάληπτες. Η Φοντέιν ήταν λάτρης της british chic γκαρνταρόμπας  και χόρευε έως τα 67 της χρόνια, ενώ ουδέποτε θέλησε να φύγει από το Royal Ballet Theater. Δημιούργησε  «σχολή» χάρη στη λυρική και αρμονική της κίνηση και την τέλεια τεχνική της. Αν και οι ρόλοι που την έκαναν διάσημη ήταν κυρίως κλασικοί (Ζιζέλ, Σύλβια, Σταχτοπούτα κ.ά.), εκτιμήθηκε περισσότερο στις ερμηνείες σύγχρονου μπαλέτου. Εκτός από την παγκόσμια φήμη της, κατέκτησε πάρα πολλά βραβεία για την προσφορά της στην τέχνη. To 1961 χόρεψε στη σκιά της Ακρόπολης καθηλώνοντας ως Οντίλ στη Λίμνη των Κύκνων. Οι τότε εμφανίσεις της στο Ηρώδειο στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, έμειναν αξέχαστες.

Maya Plisetskaya (Μάγια Πλισέτσκαγια)

Γεννήθηκε στη Μόσχα το 1925, ήταν εβραικής καταγωγής και αστέρι του θεάτρου Μπολσόι. Διέθετε εκπληκτική τεχνική και ιδιαίτερα λυρική κίνηση, που της χάρισαν τον τίτλο της «απόλυτης πρίμα μπαλαρίνα». Κόρη θυμάτων του Στάλιν με φλογερό ταμπεραμέντο, δεν άντεχε το σοβιετικό καθεστώς και πάσχισε να αποδράσει στον ευρωπαικό κόσμο με το ταλέντο της. Πολύ όμορφη, με εκφραστικά μάτια και πανύψηλο λαιμό, μάγεψε το διάσημο φωτογράφο Richard Avedon που την απαθανάτισε για τις σελίδες της Vogue, ενώ τη λάτρευαν ως είδωλο, ετοιμάζοντας ρούχα αποκλειστικά για εκείνη ο Yves Saint Laurent και ο Pierre Gardin. Οι μεγαλοφυίες του χορού Maurice Béjart  και  Roland Petit επίσης τη θαύμαζαν απεριόριστα και δημιουργούσαν έργα μόνο για αυτήν.  Σε ώριμη ηλικία ήταν μια άοκνη πρέσβειρα του χορού ανά την υφήλιο, στο πλευρό του συζύγου της, φημισμένου συνθέτη Rodion Shedrin. Το 2005, σε ηλικία 80 ετών, χόρεψε στο Κρεμλίνο το «Ave Maia» που της είχε αφιερώσει o Bejart. Κορυφαία χορεύτρια της γενιάς της πέθανε πρόσφατα, το 2015 στο Μόναχο.

Alicia Alonso (Αλίσια Αλόνσο)

 Εφερε το πάθος της Καραιβικής στα παγκόσμια σαλόνια του κλασικού χορού. Το πάμφτωχο κορίτσι από την Κούβα, κόντρα στη φτώχεια, τη δικτατορία, την εξορία μάγεψε τη Νέα Υόρκη και το διεθνές κοινό. Xόρευε από παιδί και έκανε το ντεμπούτο της στην «Ωραία Κοιμωμένη» ενώ άφησε εποχή στους ρόλους της «Ζιζέλ» και της «Κάρμεν». Ιδρυσε το Εθνικό Μπαλέτο της Κούβας με την αντίστοιχη σχολή και είχε το Φιντέλ Κάστρο φανατικό της θεατή στο Grand Teatro της Αβάνας. Στις διεθνείς της περιοδείες ο κόσμος αιφνιδιαζόταν από το έντονο μακιγιάζ και τα κόκκινα νύχια της. Το παράσημό της; Ότι έβαλε την πατρίδα της στον οικουμενικό χάρτη του μπαλέτου. Πέθανε πέρυσι στα 98 της χρόνια στην Αβάνα (όπου και γεννήθηκε το 1920).

Carla Fracci (Κάρλα Φράτσι)

 Γεννημένη στο Μιλάνο το 1936 είναι για τους ιταλούς το σύμβολο της ρομαντικής κομψότητας στον κλασικό χορό. Επαιξε όλους τους μεγάλους ρόλους στη Σκάλα του Μιλάνου και ντυνόταν μόνο στα λευκά, κρεμ και μπεζ χάρη στις δημιουργίες της γνωστής σχεδιάστριας Laura Biagiotti. H ιδιαίτερα προσωπική της χάρη και φινέτσα σε συνδυασμό με την απλή, δωρική της ομορφιά δέσποζαν στη σκηνή. Πρωταγωνίστησε σε διεθνείς παραγωγές και είχε κορυφαίους συμπρωταγωνιστές όπως τους Νουρέγιεφ, Μπαίλιεβ, Μπαρίσνικοφ, Μπόλε. Η μεταμόρφωσή της σε Ζιζέλ θεωρείται ανεπανάληπτη.  Συνεργάστηκε με τα London Festival Ballet, Royal Ballet  του Λονδίνου, το Βασιλικό Θέατρο Σουηδίας και το American Ballet Theatre. Ασχολήθηκε και με τη σκηνοθεσία. Εχει διευθύνει παραγωγές στο θέατρο Σαν Κάρλο της Νάπολης και στην Arena της Βερόνα. Ακόμα και σήμερα η νέα γενιά στην Ιταλία που αγαπάει το χορό, την έχει ίνδαλμα και δημιουργούνται «ουρές» για μια φωτογραφία μαζί της.

Sylvie Guillem (Σιλβί Γκιγιέμ)

 Χάρη στην θητεία της στη ρυθμική γυμναστική, αναμόρφωσε την χορευτική κίνηση της τελευταίας 30ετίας. Διέθετε τα τέλεια, ίσια πόδια στη στάση «six o clock» και αποφοίτησε από την σχολή μπαλέτου της όπερας του Παρισιού ως εκλεκτό ταλέντο που επέλεξε ο Νουρέγιεφ. Εκείνος την έχρισε etoile και προς τιμήν του για τα 50 του χρόνια χόρεψε μια αξεπέραστη «Ζιζέλ». Με στόχο την καλλιτεχνική ελευθερία και τη δική της ομάδα, αποχαιρέτησε τη γαλλική πρωτεύουσα για το Λονδίνο, το οποίο είχε βάση για τις διεθνείς τις τουρνέ. Μούσα των Maurice Béjart, Mats Ek, William Forsythe,  καθιέρωσε μέσα από τη δουλειά της νεωτεριστές χορογράφους όπως οι Akram Khan και Russell Maliphant.  Εξελίχθηκε σε μια πραγματική super star του παγκόσμιου χορού με ξεχωριστή προσωπικότητα. Το παρουσιαστικό της παρέπεμπε περισσότερο σε μοντέλο παρά σε κλασική μπαλαρίνα. Την έντυνε ο designer Issey Miyake και έχει ποζάρει γυμνή στη γαλλική Vogue. Σύντροφός της ο φωτογράφος Giles Tapie. Το 2015 αποσύρθηκε από τη σκηνή και αφοσιώθηκε στον ακτιβισμό όντας φανατική οικολόγος και χορτοφάγος. Όπως έχει δηλώσει «Δεν θέλω κανένα ζώο να πεθάνει για μένα». Σήμερα είναι 55 ετών.

Svetlana Zacharova (Σβετλάνα Ζαχάροβα)

Αστέρι με αγγελική μορφή και ατσαλένιο, δυναμικό χαρακτήρα. Η διάσημη ουκρανή πρίμα μπαλαρίνα είναι 40 ετών σήμερα και περιζήτητη ανά τον κόσμο.Την αποκαλούν «ζωντανό θρύλο», «απόλυτη ρωσίδα μπαλαρίνα» και «τσαρίνα του κλασικού μπαλέτου». Το Θέατρο Μπολσόι, την καθιέρωσε με το επώνυμό της, παραλείποντας το μικρό της όνομα, όπως είχε συμβεί παλαιότερα με δύο μυθικές  μπαλαρίνες, την Πάβλοβα και την Ουλάνοβα. Το ιταλικό κοινό τη λατρεύει χάρη στις εμφανίσεις της στη Σκάλα στο πλευρό του κούκλου star του μπαλέτου Ρομπέρτο Μπόλε. Εχει επίσης αποθεωθεί στην Οπερα του Παρισιού, στο New York City Ballet και στα Μπαλέτα του Τόκιο, που τη διεκδικούν συχνά ως προσκεκλημένη μπαλαρίνα τους. Στην Αθήνα έχει χειροκροτηθεί με παρτενέρ τον πολυσυζητημένο Σεργκέι Πολούνιν. Πολιτικοποιημένη, μέλος της ρωσικής βουλής και υπέρμαχος του Πούτιν, εκπροσωπεί τη μόδα της πατρίδας της ως πρέσβειρα του οίκου Yanina Couture. Ντύνεται πάντα πολύ θηλυκά, με πανύψηλα τακούνια. O σύζυγός της είναι φημισμένος βιολονίστας.  

Misty Copelant (Μίστι Κόπλαντ)

 Η ανάδειξή της σηματοδότησε μια επανάσταση: έγινε η πρώτη αφροαμερικανίδα πρωταγωνίστρια του American Ballet Theater στην 75χρονη ιστορία του και είναι φαινόμενο δημοτικότητας στο ίντερνετ με μεγαλύτερο θαυμαστή της το Μπάρακ Ομπάμα. Γεννημένη στο Κάνσας πριν από 37 χρόνια και μεγαλωμένη στην Καλιφόρνια έχει παίξει στα μεγαλύτερα αμερικάνικα θέατρα και συλλέγει διαρκώς βραβεία. Σε ευρωπαικό έδαφος, στη Σκάλα του Μιλάνου «έσκισε» στη Λίμνη τον Κύκνων αλλά και ως Ιουλιέτα στο πλευρό του Ρομπέρτο Μπόλε. Με σταρένια επιδερμίδα και αθλητική σιλουέτα δεν παραπέμπει καθόλου στην παραδοσιακή φιγούρα του κλασικού χορού. Εχει λάβει μέρος σε μουσικό βίντεο του Prince και ποζάρει για το ημερολόγιο της Pirelli. Συμμετείχε  επίσης στην παραμυθένια ταινία «Ο καρυοθραύστης και τα τέσσερα βασίλεια» όπου πρωταγωνιστούσε η Κίρα Νάιτλι και έπαιξε και στο Μπρόντγουει. Ντύνεται ανατρεπτικά και εκκεντρικά και  έχει μπει στη λίστα των πιο επιδραστικών προσωπικοτήτων του περιοδικού Time. Είναι πρέσβειρα των εταιρειών Under Armour και Estee Lauder.