Γιγαντώνεται το δημογραφικό στην Ελλάδα - Περισσότεροι συνταξιούχοι, λιγότεροι εργαζόμενοι!

Όλο και πιο γηρασμένος ο πληθυσμός της χώρας

Με τα πλέον μελανά χρώματα περιγράφει σε έκθεσή της η Κομισιόν το δημογραφικό πρόβλημα στην Ελλάδα και κατ΄ επέκταση τις συνέπειες, που θα έχει κάτι τέτοιο στο ασφαλιστικό.

Όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα της έρευνας, το 2070 για κάθε ηλικιωμένο άνω των 65 ετών θα αντιστοιχούν κάτι λιγότεροι από δύο εργαζόμενοι. Μία από τις διαπιστώσεις που υπάρχουν είναι ότι οι γεννήσεις περιορίζονται δραστικά, οι νέοι μειώνονται και η Ελλάδα γερνά επικίνδυνα, με αποτέλεσμα και το ασφαλιστικό σύστημα να βρίσκεται ξανά στον αέρα.

Στην έκθεση της Κομισιόν περιγράφονται οι δημογραφικές αλλαγές που συντελούνται τα τελευταία χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ελλάδα έχει πληθυσμό που δεν ξεπερνά το 2,4% της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτι που σημαίνει 10,7 εκατομμύρια άτομα, με το ποσοστό γονιμότητας να παραμένει κάτω από το 1,5. Κοινό συμπέρασμα είναι ότι οι θάνατοι στο άμεσο μέλλον θα είναι υπερδιπλάσιοι των γεννήσεων.

Το διαθέσιμο εισόδημα, μάλιστα, των Ελλήνων βρίσκεται στο 68% του μέσου όρου της Ε.Ε., η δε κατά κεφαλήν κατανάλωση στο 78% και η πυκνότητα εντοπίζεται στα 83 άτομα ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.

Η έκθεση παρουσιάζει αναλυτικώς τις μακροπρόθεσμες δημογραφικές τάσεις στις περιφέρειες της Ευρώπης, από το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής έως τα χαμηλότερα ποσοστά γεννήσεων, τις γηράσκουσες κοινωνίες, τα μικρότερα νοικοκυριά και την αυξανόμενη αστικοποίηση. Καταδεικνύει, επιπροσθέτως, τη μείωση του μεριδίου της Ευρώπης στον παγκόσμιο πληθυσμό -το οποίο αναμένεται να αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 4% του παγκόσμιου πληθυσμού έως το 2070. Επιπλέον, αποτυπώνει τις σημαντικές διαφορές μεταξύ των περιφερειών όσον αφορά τη δημογραφική αλλαγή, αλλά και την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της στην ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα, την απασχόληση, την υγεία και τη μακροχρόνια φροντίδα σε διάφορα μέρη της Ευρώπης.

Μειώνεται ο πληθυσμός
Συγκεκριμένα για την Ελλάδα, η έκθεση δείχνει ότι ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται αλλά και γερνά επικίνδυνα. Από 10,7 εκατομμύρια άτομα ο πληθυσμός της Ελλάδας το 2019, εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί το 2070 στα 8,5 εκατ. άτομα.

Σε σχέση με την πληθυσμιακή σύνθεση, εκτιμάται ότι οι ηλικιακές ομάδες από 10 ως 69 θα συρρικνωθούν κατά 10% με 15% ως το 2070. Στον αντίποδα, οι ομάδες ατόμων ηλικίας από τα 70 ως τα 80+ θα διπλασιαστούν. Την ίδια στιγμή οι θάνατοι το 2070 θα είναι υπερδιπλάσιοι από τις γεννήσεις (130.000 με 65.000) και το ποσοστό γονιμότητας θα παραμείνει κοντά και κάτω από το 1,5.

Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση στην Ελλάδα το 2070 θα είναι τα 86 έτη για τους άνδρες και 91 για τις γυναίκες. Τα έτη ζωής σε σύγκριση με το προσδόκιμο υγιούς ζωής το 2018 είναι 81,9 και 65,4 αντίστοιχα στο σύνολο (84,4 και 65,9 για τις γυναίκες και 79,3 και 65 για τους άνδρες). Η διάμεση ηλικία αυξάνεται από 45 έτη που είναι σήμερα σε 52 έτη το 2070.

Δραματική αύξηση του δείκτη εξάρτησης ηλικιωμένων
Ακόμη πιο δραματική είναι η αύξηση του δείκτη εξάρτησης ηλικιωμένων, που δείχνει πόσοι ενεργά οικονομικοί πολίτες, σε παραγωγική ηλικία, αντιστοιχούν σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών.

Έτσι, ενώ σήμερα, περίπου 4 ηλικιωμένοι αντιστοιχούν σε 10 εργαζόμενους ή για την ακρίβεια σε 10 άτομα που βρίσκονται σε ηλικία εργασίας (μεταξύ 20-64 ετών), ο δείκτης αυτός θα αντιστραφεί το 2070 και πλέον, σχεδόν 7 ηλικιωμένοι θα αντιστοιχούν σε 10 νεότερους.

Oυσιαστικά αυτό σημαίνει, ότι στο ασφαλιστικό σύστημα της Ελλάδας, αν παραμείνει αναδιανεμητικό, για την πληρωμή των συντάξεων ενός ηλικιωμένου θα υπάρχουν λιγότεροι από 2 σε ηλικία εργασίας, για να συνεισφέρουν. Αξίζει όμως να επισημανθεί ότι με βάση τα διαθέσιμα αναλογιστικά μοντέλα της κοινωνικής ασφάλισης, για να είναι ένα σύστημα βιώσιμο, απαιτούνται 4 εργαζόμενοι για κάθε συνταξιούχο και τα στοιχεία της Κομισιόν δείχνουν ότι η σχέση τείνει στο ένα προς ένα.

Αντίστοιχη εικόνα στην Ε.Ε
Αντίστοιχη βέβαια είναι και η γενική εικόνα στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27. Ο πληθυσμός της Ευρώπης γερνάει. Η μέση ηλικία του πληθυσμού της Ε.Ε. αυξάνεται εδώ και χρόνια και προβλέπεται να αυξηθεί με παρόμοιο ρυθμό για άλλες δύο δεκαετίες. Η μέση ηλικία μπορεί να φτάσει τα 49 το 2070 -σχεδόν πέντε χρόνια περισσότερα από σήμερα.

Μέχρι το 2070, το 30% των ανθρώπων στην Ευρώπη εκτιμάται ότι θα είναι ηλικίας 65 ετών και άνω, από περίπου 20% σήμερα. Μάλιστα, από το 2019 έως το 2070, το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 80 ετών και άνω αναμένεται να αυξηθεί σε 13%.

Ταυτόχρονα, ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας (20-64 ετών) προβλέπεται να μειωθεί από το 59% του συνολικού πληθυσμού που ήταν το 2019, στο 51% το 2070. Το ίδιο διάστημα ο αριθμός των παιδιών και των νέων (ηλικίας 0-19) προβλέπεται να μειωθεί κατά 12,6 εκατομμύρια.