1 Ιουλίου 2020: ΗΜΕΡΑ 388η του Ημερολογίου
Ένα από τα πιο συνήθη ερωτήματα όταν οι καρκινοπαθείς μαθαίνουν τη διάγνωση της ασθένειάς του είναι «γιατί έπαθα καρκίνο;». Ωστόσο πιο χρήσιμη θα ήταν μια απάντηση στο …προληπτικό ερώτημα: Από τι εξαρτάται αν θα πάθω καρκίνο;
Μάλιστα στο ερώτημα αυτό, έχει δώσει την απάντηση εδώ και δύο χρόνια ο Πατρινής καταγωγής Ογκολόγος-Χειρουργός κ. Γιάννης Σπηλιώτης μιλώντας σε ένα Συνέδριο.
Λοιπόν, το αν θα πάθεις καρκίνο, ουσιαστικά εξαρτάται από το «Ποιος είσαι», «Που ζεις», «Πως ζεις».
Οι απαντήσεις που θα δοθούν σε αυτά τα τρία ερωτήματα, διαμορφώνουν το ιατρικό προφίλ κάθε ανθρώπου, από το οποίο φαίνεται πόσο πιθανόν είναι κάποιος να νοσήσει από καρκίνο.
Είναι σαφές, ότι το ενδεχόμενο να νοσήσει, εξαρτάται από αιτίες για τις οποίες δεν ευθύνεται, αλλά και από αιτίες για τις οποίες φέρει την αποκλειστική ευθύνη.
Ας δούμε όμως, τι σημαίνουν αυτά τα τρία ερωτήματα:
«Ποιος είσαι»: Έως και 30% των καρκίνων οφείλεται σε κληρονομική προδιάθεση
Το πρώτο ερώτημα «Ποιος είσαι» ερμηνεύεται σύμφωνα με τον κ. Σπηλιώτη ως ένα ερώτημα σχετικά με το γενετικό υπόβαθρο. «Έχει αποδειχθεί ότι ένα 25-30% των καρκίνων οφείλονται σε μία κληρονομική προδιάθεση, που κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες μπορεί να εκφραστεί. Έχοντας από τις αρχές του 2000 αποκωδικοποιήσει το ανθρώπινο γονιδίωμα, μπορούμε πια να έχουμε προγνωστικούς παράγοντες, και να κάνουμε έγκαιρη πρόληψη παρεμβαίνοντας σε αυτά τα άτομα, για να μην αναπτύξουν κακοήθειες.
Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι η Αντζελίνα Τζολί με τη διπλή μαστεκτομή, πριν από μερικά χρόνια». Ωστόσο όπως αναφέρει ο χειρουργός υπάρχουν και κάποια σύνδρομα, που έχουν κληρονομική προδιάθεση και «αν κάποιος σε μία οικογένεια εμφανίσει πχ ένα μυελοειδές καρκίνωμα του θυρεοειδούς, τότε αφαιρείται ο θυρεοειδής από όλη την οικογένεια».
«Πού ζεις;»: Το περιβάλλον αλλά και οι κίνδυνοι ακόμα και μέσα στο σπίτι μας
Το δεύτερο ερώτημα «Πού ζεις;» έχει να κάνει όπως λέει ο κ. Σπηλιώτης «με τις περιβαλλοντικές συνθήκες, που σε κάποιες περιοχές ή υπό ορισμένες προϋποθέσεις, οι άνθρωποι αναπτύσσουν καρκίνο, για διάφορους λόγους».
Σύμφωνα με μελέτη του 2017, περιοχές με κακής ποιότητας αέρα, νερό, γη, δομημένο περιβάλλον και κοινωνικοδημογραφικούς δείκτες αντιμετωπίζουν αυξημένη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου. Ο μολυσμένος αέρας και το κακής ποιότητας δομημένο περιβάλλον σχετίζονται με υψηλά ποσοστά καρκινογένεσης.
Είναι γνωστό ότι το ραδόνιο, ένα χημικό στοιχείο που υπάρχει στο έδαφος και μπορεί να συγκεντρωθεί στο εσωτερικό των κτηρίων (ναι, και των σπιτιών μας) που δεν αερίζονται αρκετά ευθύνεται για πρόκληση καρκίνου του πνεύμονα.
Άλλες χημικές ουσίες που προκαλούν καρκίνο είναι ο αμίαντος, το βενζόλιο, το 1,4-διχλωροβενζόλιο (χρησιμοποιείτο στα αποσμητικά χώρου και στα αποσμητικά για δημόσιες τουαλέτες, σε κατοικίες και γραφεία).
Επίσης, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) τα σωματίδια ξύλου (πριονίδι) κατηγοριοποιούνται ως καρκινογόνα ουσία. Σύμφωνα με μια μελέτη οι μαραγκοί και άλλοι εργαζόμενοι που εκτέθηκαν σε πριονίδι είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μια μορφή ρινικού καρκίνου που ονομάζεται αδενοκαρκίνωμα – με το πριονίδι της οξιάς και της βελανιδιάς να βρίσκονται πιο ψηλά στην ιεράρχηση των επικίνδυνων ξύλων. Μπορείτε να προστατευθείτε με καλό εξαερισμό! Σε κάθε περίπτωση φροντίστε να φοράτε αναπνευστήρα ή μάσκα.
«Πώς ζεις;»: ακόμα και το πολύ πρωινό ξύπνημα, επιβαρύνει…
Και το τρίτο ερώτημα «Πώς ζεις;» έχει να κάνει με τις συνήθειες της καθημερινότητας που επίσης μπορεί κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις να ενεργοποιήσουν μηχανισμούς καρκινογένεσης.
Στην κορυφή των επικίνδυνων συνηθειών είναι το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ χωρίς μέτρο και η ανθυγιεινή διατροφή. Ωστόσο, υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που πίσω ούτε καν έχετε σκεφτεί.
Ένα παράδειγμα, όπως λέει ο κ. Σπηλιώτης, είναι το πρωινό ξύπνημα πριν τις έξι, που έχει φανεί ότι μπορεί να αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου, «γιατί στις έξι και τέταρτο ο εγκέφαλος μας δίνει εντολή στα επινεφρίδια, να εκκρίνουν την κορτιζόλη, που είναι η ορμόνη του στρες.
Όταν κάποιος ξυπνήσει πεντέμισι δεν έχει αυτόν τον προφυλακτικό παράγοντα, και το στρες, το οποιοδήποτε στρες, μπορεί να ενεργοποιήσει μηχανισμούς καρκινογένεσης».
Το διαζύγιο αυξάνει τον επιπολασμό του καρκίνου του μαστού.
Ή η απόλυση σε έναν άνδρα αυξάνει τον επιπολασμό στον καρκίνο του πνεύμονα. Άλλο παράδειγμα είναι η βαφή των μαλλιών περισσότερο από 9 φορές το χρόνο, που αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης λευχαιμιών».
Δεν σημαίνει βέβαια ότι όποιος βάφει τα μαλλιά του περισσότερες από εννέα φορές το χρόνο ή κάποιος που χώρισε θα πάθει οπωσδήποτε καρκίνο, τονίζει ο γιατρός.
«Αλλά, ο τρόπος ζωής, η άσκηση, η σωστή διατροφή, παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη», επιμένει ο κ. Σπηλιώτης.
Σε αυτό το email [email protected] στείλτε μου τα μηνύματά σας (σκέψεις, συναισθήματα, εμπειρίες ή προβλήματα που αντιμετωπίζετε και θέλετε να ερευνήσουμε), ή το τηλέφωνό σας (αν θέλετε να επικοινωνήσουμε τηλεφωνικά) και να είστε σίγουροι ότι η δύναμη που θα δώσει ο ένας στον άλλον θα είναι ένας ισχυρός σύμμαχος στη μάχη που δίνουμε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
Το προσωπικό της Ογκολογικής Κλινικής, καθημερινοί ήρωες...
Ένας καρκινοπαθής, με τα μάτια μιας νοσηλεύτριας
Δύο καλές ειδήσεις για τον καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr
Το ημερολόγιο
Το προσωπικό της Ογκολογικής Κλινικής, καθημερινοί ήρωες...
30 Ιουνίου 2020: ΗΜΕΡΑ 387η του Ημερολογίου
Οι εξαιρετικοί λειτουργοί στο Νοσοκομείο Ρίου και ο απρεπής υπάλληλος στο ΙΚΑ Αγίου Αλεξίου
2 Ιουλίου 2020: ΗΜΕΡΑ 389η του Ημερολογίου