23 Ιουλίου 2020: ΗΜΕΡΑ 410η του Ημερολογίου
Στις 5 Οκτωβρίου του 2011 έφυγε από τη ζωή ο πιο σημαντικός άνθρωπος της εταιρίας Apple, από καρκίνο στο πάγκρεας. Ήταν συνιδρυτής της εταιρίας (1976), πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, αλλά δεν ήταν μόνο οι «τίτλοι», που τον καθιστούν μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες στον κλάδο της τεχνολογίας.
Τον Ιούλιο του 2005, ο Στηβ Τζομπς εκφώνησε μία συγκλονιστική ομιλία στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ στην οποία συμβουλεύει τους νέους μέσα από τρεις δικές του ιστορίες και μαθήματα, που μπορεί τότε (πόταν τα ζούσε) να μην καταλάβαινε, αλλά στο τέλος όλα τον οδήγησαν στην κορυφή.
Η τρίτη ιστορία έχει να κάνει με τον θάνατο. Την βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και αποφάσισα να τη μεταφέρω (είναι παλιό το κείμενο, αλλά πάντα επίκαιρο). Λέει λοιπόν ο Στηβ Τζομπς:
Όταν ήμουν 17 ετών, διάβασα μία ρήση που έλεγε: «Εάν ζήσεις κάθε μέρα ωσάν να ήταν η τελευταία σου, κάποια μέρα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα δικαιωθείς». Μου έκανε εντύπωση αυτή η ρήση, και έκτοτε, για τα τελευταία 33 χρόνια, κάθε πρωί κοιτάζομαι στον καθρέφτη και ρωτώ τον εαυτό μου: «Εάν η σημερινή μέρα ήταν η τελευταία της ζωής σου, θα ήθελα να κάνω αυτό που ετοιμάζομαι να κάνω σήμερα;». Και όποτε η απάντηση ήταν «όχι» για σειρά ημερών, ήξερα αμέσως ότι κάτι έπρεπε να αλλάξω.
Υπενθυμίζοντας στον εαυτό μου ότι «σύντομα θα πεθάνεις», βρήκα το πιο χρήσιμο εργαλείο ώστε να παίρνω τις σημαντικότερες αποφάσεις στη ζωή μου. Διότι σχεδόν όλα τα πράγματα – όλες οι εξωτερικές προσδοκίες, όλες οι υπερηφάνειες, όλοι οι φόβοι και όλες οι ντροπές για πιθανή αποτυχία – όλα αυτά απλώς γκρεμίζονται, εξαφανίζονται όταν βλέπεις μπροστά σου τον θάνατοι, και μένουν μόνο εκείνα που είναι στ’ αλήθεια σημαντικά.
Υπενθυμίζοντας στον εαυτό σου ότι μια μέρα θα πεθάνεις, είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγεις την παγίδα του να σκέφτεσαι συνεχώς αυτά που θα χάσεις εάν πάρεις την «άλφα» ή «βήτα» απόφαση». Θυμήσου ότι είσαι ήδη γυμνός. Δεν υπάρχει κανένας λόγος, λοιπόν, να μην ακολουθήσεις αυτό που σου ζητάει η καρδιά σου.
Πριν από περίπου έναν χρόνο, μού ανακοίνωσαν οι γιατροί ότι έχω καρκίνο. Έκανα MRI (μαγνητική τομογραφία) στις 7.30 το πρωί, και έδειξε ξεκάθαρα ότι είχα καρκίνο στο πάγκρεας. Τότε, δεν ήξερα καν τι είναι το πάγκρεας. Οι γιατροί μου είπαν ότι ο καρκίνος που είχα εγώ εκεί, ήταν σχεδόν αθεράπευτος, και ότι θα έπρεπε να αρχίσω να συνηθίζω στην ιδέα ότι δεν μου έμενε περισσότερη ζωή από τριών έως εννέα μηνών.
Ο προσωπικός μου γιατρός με συμβούλευσε να επιστρέψω στο σπίτι και να αρχίσω αμέσως να τακτοποιώ τις «προσωπικές» μου υποθέσεις, μία φράση που χρησιμοποιούν ως κλισέ οι γιατροί αντί να σου πουν «προετοιμάσου να πεθάνεις».
Η «τακτοποίηση προσωπικών υποθέσεων» είναι να προσπαθήσεις να πεις, σε ελάχιστους μήνες, στα παιδιά σου, όσα νόμιζες ότι είχες άλλα τουλάχιστον δέκα χρόνια για να τους τα πεις. Είναι, επίσης, να μην αφήσεις πίσω σου, πεθαίνοντας, εκκρεμότητες που θα ταλαιπωρήσουν τους δικούς σου ανθρώπους που θα μείνουν πίσω.
Σημαίνει, τέλος, αυτό το «τακτοποίηση προσωπικών υποθέσεων», να βρεις τον κατάλληλο χρόνο και τρόπο για να αποχαιρετίσεις τα αγαπημένα σου πρόσωπα. Ζούσα με αυτήν την καταραμένη διάγνωση κάθε μέρα της ζωής μου.
Το ίδιο βράδυ που ανακοίνωσαν οι γιατροί ότι είχα καρκίνο, μου έκαναν και βιοψία ενδοσκοπικά, μέσω του λαιμού μου, στο στομάχι και από εκεί στα έντερα, πέρασαν μία βελόνα στο πάγκρεας, και πήραν μερικά κύτταρα από τον καρκίνο.
Εγώ ήμουν σε καταστολή, αλλά η γυναίκα μου, που ήταν παρούσα, μου είπε ότι όταν είδαν οι γιατροί τα κύτταρα κάτω από ένα μικροσκόπιο, άρχισαν να κλαίνε, διότι αποδείχτηκε ότι είχα μια πολύ σπάνιας μορφής καρκίνου του παγκρέατος που είναι θεραπεύσιμη με εγχείρηση.
Σχεδόν όλες οι άλλες μορφές τέτοιου καρκίνου είναι καταδικασμένες (Σ.Σ. εκείνη την εποχή πριν 15 χρόνια, γιατί πλέον, οι εξελίξεις στην Ιατρική έχουν προσφέρει «όπλα» με τα οποία αντιμετωπίζονται σχεδόν όλες οι μορφές).
Έτσι, λοιπόν, με βάλανε στο χειρουργείο, και σήμερα είμαι μια χαρά. Αυτό ήταν το κοντινότερο που έχω φτάσει στον θάνατο. Και ελπίζω να είναι το κοντινότερο που θα φτάσω σε αυτόν, για τις επόμενες δεκαετίες. Έχοντας ζήσει, λοιπόν, αυτήν την εμπειρία, νομίζω πως μπορώ να πω, με μεγαλύτερη σιγουριά, απ’ ότι όταν ο θάνατος ήταν για μένα απλώς μία «φιλοσοφική ιδέα», ότι: Κανείς δεν θέλει να πεθάνει.
Ακόμα και οι άνθρωποι που θέλουν να πάνε στον Παράδεισο, δεν θέλουν να πεθάνουν για να φτάσουν εκεί. Και όμως, ο θάνατος είναι ο προορισμός που όλοι μοιραζόμαστε. Κανείς, ποτέ, δεν έχει γλυτώσει από αυτόν.
Ο Θάνατος είναι, ίσως, ή καλύτερη ανακάλυψη της Ζωής. Και έτσι, μάλλον, πρέπει να είναι. Ο Θάνατος είναι ο ατζέντης, ο μεσίτης, που σε βοηθά να αλλάξεις τη Ζωή σου, προτού έρθει αυτός να σε πάρει. Ξεκαθαρίζει το παλιό, προετοιμάζοντας το έδαφος για να ρθει το καινούργιο.
Αυτήν την στιγμή που σας μιλάω, το καινούργιο είστε εσείς. Αλλά κάποια μέρα, όχι πολύ μακρινή από τώρα, και εσείς θα εξελιχθείτε σιγά-σιγά σε «παλιό», και θα … ξεκαθαριστείτε. Συγχωρήστε με που γίνομαι τόσο δραματικός, αλλά αυτή είναι η απλή αλήθεια.
Ο χρόνος σας είναι περιορισμένος. Μην τον σπαταλάτε, λοιπόν, ζώντας τη ζωή κάποιου άλλου ανθρώπου. Μην παγιδευτείτε από το δόγμα του να ζείτε από τα αγαθά της σκέψης ενός άλλου. Μην αφήστε τον θόρυβο από την άποψη άλλων ανθρώπων να πνίξει την δική σας, εσωτερική φωνή. Και, το πιο σημαντικό απ’ όλα, να έχετε πάντα το θάρρος να ακολουθείτε την καρδιά και το ένστικτό σας.
Αυτά τα δύο (καρδιά και ένστικτο), κάπως, πάντοτε, γνωρίζουν ήδη τι εσύ θέλεις πραγματικά να γίνεις. Είναι δευτερεύοντα. Όταν ήμουν νέος, υπήρχε ένα καταπληκτικό δημοσίευμα που είχε τίτλο «The Whole Earth Catalog» («Ο Κατάλογος Όλου του Κόσμου»), που ήταν μία από τις Βίβλους της δικής μου γενιάς.
Τον είχε συντάξει ένας τύπος ονόματι Stewart Brand, που ζούσε όχι μακριά από εδώ, στο Menlo Park, και το ζωντάνεψε με το ποιητικό του άγγιγμα. Αυτό συνέβη στα τέλη της δεκαετίας του ’60, πριν από τους προσωπικούς υπολογιστές (personal computers) και το desktop publishing.
Όλα τυπώνονταν με τη χρήση γραφομηχανών, ψαλιδιού, και φωτογραφιών από μηχανές Polaroid. Ήταν, ας πούμε, σαν να 'χαμε το Google σε έντυπη μορφή, 35 χρόνια πριν έρθει αυτό που ξέρουμε σήμερα σε ηλεκτρονική: ήταν ιδεαλιστικό, και ξεχείλιζε από υπέροχες εφαρμογές και ιδέες.
Ο Στιούαρτ και η ομάδα του έβγαλαν πολλές εκδόσεις του «The Whole Earth Catalog”, και τότε, όταν είχε κάνει τον κύκλο του, έβγαλαν και μία τελευταία έκδοση. Αυτό συνέβη στα μέσα της δεκαετίας του ’70, και είχα την δική σας ηλικία. Στο οπισθόφυλλο της τελευταίας αυτής έκδοσης, υπήρχε μία φωτογραφία που απεικόνιζε το ξημέρωμα σε έναν επαρχιακό δρόμο, έναν δρόμο στον οποίο θα μπορούσατε να βρεθείτε και εσείς κάποια στιγμή, εάν είστε περιπετειώδεις τύποι, να κάνετε ώτο-στοπ.
Κάτω από αυτήν την φωτογραφία, υπήρχε μια λεζάντα με τα λόγια: «Stay hungry. Stay foolish». Δηλαδή, «Μείνε πεινασμένος. Κάνε την τρέλα σου». Ήταν το αποχαιρετιστήριο μήνυμα της ομάδας του Στιούαρτ, καθώς υπέγραφαν την τελευταία τους έκδοση. «Μείνε πεινασμένος. Κάνε την τρέλα σου». Αυτό ευχόμουν και εγώ πάντοτε για τον εαυτό μου. Και τώρα, καθώς αποφοιτάτε για να αρχίσετε μια καινούργια ζωή, εύχομαι και για σας το ίδιο, ακριβώς, πράγμα.
Σε αυτό το email [email protected] στείλτε μου τα μηνύματά σας (σκέψεις, συναισθήματα, εμπειρίες ή προβλήματα που αντιμετωπίζετε και θέλετε να ερευνήσουμε), ή το τηλέφωνό σας (αν θέλετε να επικοινωνήσουμε τηλεφωνικά) και να είστε σίγουροι ότι η δύναμη που θα δώσει ο ένας στον άλλον θα είναι ένας ισχυρός σύμμαχος στη μάχη που δίνουμε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
Ο 23χρονος Λευτέρης Δρακόπουλος που νίκησε στη μάχη με τον καρκίνο
Η Ρούλα βρέθηκε με λέμφωμα αλλά νιώθει ευγνώμων…
Γεμάτη η ζωή του καρκινοπαθούς με προβλήματα και ταλαιπωρίες
Διαβάστε το Ημερολόγιο ενός Καρκινοπαθούς
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr
Το ημερολόγιο
Ο 23χρονος Λευτέρης Δρακόπουλος που νίκησε στη μάχη με τον καρκίνο
22 Ιουλίου 2020: 409η ΗΜΕΡΑ του Ημερολογίου
Τι είναι το λέμφωμα (Hodgkin και Non) και ποια τα συμπτώματά του
24-26 Ιουλίου 2020: 411η-413η ΗΜΕΡΕΣ του Ημερολογίου