Από τον Μίλτο Σαχτούρη και τον Τάσο Λειβαδίτη μέχρι τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και τον Κάρολο Ντίκενς
Είναι από τις πιο όμορφες εποχές του χρόνου αν όχι η ομορφότερη. Θαλπωρή, νοσταλγία, όνειρα, μαγεία, χαρά αλλά και θλίψη. Απ΄όλα έχουν τα Χριστούγεννα. Οι μάλλον οι μέρες των Χριστουγέννων, όπως τις βιώνουμε οι περισσότεροι. Με δύο ή και παραπάνω όψεις. Προκαλούν πολλές φορές αμφίθυμα συναισθήματα αλλά πάντα είναι μια καλή αφορμή για να σε οδηγήσουν στον κόσμο της λογοτεχνίας. Στην πεζογραφία και την ποίηση ελλήνων και ξένων λογοτεχνών για τους οποίους αποτέλεσαν μια ακόμα αφορμή για να δημιουργήσουν, αφήνοντάς μας ένα ανοιχτό «παράθυρο» σε έναν άλλο κόσμο, που οι πυλώνες του είναι ίδιοι με τον δικό μας. Η γέννηση, ο θάνατος, ο έρωτας και οι υπαρξιακές αναζητήσεις κινούν τα εσωτερικά νήματα και τις πένες των συγγραφέων.
Ο Τάσος Λειβαδίτης θα δώσει μια λυτρωτική διάσταση στο ποίημά του η «Γέννηση»
«Ένα άλλο βράδυ τον άκουσα να κλαίει δίπλα. Χτύπησα την πόρτα και μπήκα. Μου ‘δειξε πάνω στο κομοδίνο ένα μικρό ξύλινο σταυρό. “Είδες – μου λέει – γεννήθηκε η ευσπλαχνία”. Έσκυψα τότε το κεφάλι κι έκλαψα κι εγώ. Γιατί θα περνούσαν αιώνες και αιώνες και δε θα ‘χαμε να πούμε τίποτα ωραιότερο απ’ αυτό»
Ο Μίλτος Σαχτούρης γράφει για τα λυπημένα Χριστούγεννα των ποιητών
Είναι τα λυπημένα Χριστούγεννα 1987
είναι τα χαρούμενα Χριστούγεννα 1987
ναι, τα χαρούμενα Χριστούγεννα 1987!
σκέπτομαι τόσα δυστυχισμένα Χριστούγεννα…
Α! ναι είναι πάρα πολλά.
Πόσα δυστυχισμένα Χριστούγεννα πέρασε ο Διονύσιος Σολωμός
πόσα δυστυχισμένα Χριστούγεννα πέρασε ο Νίκος Εγγονόπουλος
πόσα δυστυχισμένα Χριστούγεννα πέρασε ο Μπουζιάνης
πόσα ο Σκλάβος
πόσα ο Καρυωτάκης
πόσα δυστυχισμένα Χριστούγεννα
πέρασε ο Σκαλκώτας
πόσα
πόσα
Δυστυχισμένα Χριστούγεννα Ποιητών.
Το μοτίβο συναντάται και στο ποίημά του «Ο νεκρός στις γιορτές»
Εδώ και πολλά χρόνια
σαν πλησιάζουν τα Χριστούγεννα
(αυτός) ο νεκρός γεννιέται μέσα μου
δε θέλει δώρα
δε θέλει χρήματα
πάγο και χρόνια
χιόνια και πάγο
σκισμένα ρούχα
αχνά παπούτσια
ο χρυσός νεκρός
θα βγει έξω
δεν τον γνωρίζει κανένας
τον αλήτη νεκρό
θα κάτσει στο πικρό καφενείο
να πιει τον καφέ του
κι ύστερα πάλι
σε λίγες μέρες
ήσυχα θα πεθάνει
(ο νεκρός)
όταν έρθει ο χρόνος
κι όλες οι ρόδες
κόκκινες όπως πρώτα
θα γυρίζουν πάλι.
«Πολλά δε θέλει ο άνθρωπος» γράφει ο Οδυσσέας Ελύτης
Πολλά δε θέλει ο άνθρωπος
να ‘ν’ ήμερος να ‘ναι άκακος
λίγο φαΐ λίγο κρασί
Χριστούγεννα κι Ανάσταση
κι όπου φωλιάσει και σταθεί
κανείς να μην του φτάνει εκεί
Μα ήρθαν αλλιώς τα πράματα
τονε ξυπνάν χαράματα
τον παν τον φέρνουν πίσω μπρος
του τρώνε και το λίγο βιος
κι από το στόμα την μπουκιά
πάνω στην ώρα τη γλυκιά
του τηνε παίρνουνε κι αυτή
χαρά στους που ‘ναι οι δυνατοί!
Χαρά στους που ‘ναι οι Δυνατοί
γι’ αυτούς δεν έχει χόρταση.
Ο κοσμοκαλόγερος Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης δημοσίευε της ημέρες των Χριστουγέννων σε διάφορα έντυπα. Ο κόσμος του δεν αναφέρεται σε ανέφελες οικογενειακές χριστουγεννιάτικες γιορτές. Ο λογοτεχνικός καμβάς του χωρά από την κακιά πεθερά, την γριά Καντάκαινα η οποία πρωταγωνιστεί στο διήγημά του «Το Χριστόψωμο», (δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην εφημερίδα «Εφημερίς» στις 26 Δεκεμβρίου 1887), μέχρι την θεια Αχτίτσα , τη «Σταχομαζώχτρα» που προσπαθεί αγόγγυστα σε σκληρές συνθήκες να μεγαλώσει τα εγγόνια της. Η πρώτη δημοσίευση του διηγήματος έγινε στις 25 Δεκεμβρίου 1889 επίσης στην εφημερίδα «Εφημερίς».
Στον «Αμερικάνο» (πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα το «Άστυ», 25-26 Δεκεμβρίου 1891) ο γυρισμός του ξενιτεμένου αρραβωνιαστικού Γιάννη Μοθωνιού κάνει πολύ διαφορετικά τα Χριστούγεννα στο σπίτι της θεια – Κυρατσώς της Μιχάλαινας και τα δάκρυα σταματούν για την κόρη της.
«Ὅταν οἱ γείτονες τῆς θεια-Κυρατσῶς τῆς Μιχάλαινας ἐξύπνησαν μετὰ τὰ μεσάνυκτα διὰ νὰ ὑπάγουν εἰς τὴν ἐκκλησίαν, τῆς ὁποίας οἱ κώδωνες ἐκλάγγαζον θορυβωδῶς, πόσον ἐξεπλάγησαν ἰδόντες τὴν οἰκίαν τῆς πτωχῆς χήρας, ἐκεῖ ὅπου δὲν ἐδέχοντο τὰ παιδία νὰ τραγουδήσουν τὰ Χριστούγεννα ἀλλὰ τὰ ἀπέπεμπον μὲ τὰς φράσεις, «δὲν ἔχουμε κανένα», καὶ «τί θὰ τραγουδῆστε ἀπὸ μᾶς;», κατάφωτον, μὲ ὅλα τὰ παραθυρόφυλλα ἀνοικτά, μὲ τὰς ὑέλους ἀστραπτούσας, μὲ τὴν θύραν συχνὰ ἀνοιγοκλειομένην, μὲ δύο φανάρια ἀνηρτημένα εἰς τὸν ἐξώστην, μὲ ἐλαφρῶς διερχομένας σκιάς, μὲ χαρμοσύνους φωνὰς καὶ θορύβους. Τί τρέχει; Τί συμβαίνει; Δὲν ἤργησαν νὰ πληροφορηθῶσιν...»
Χριστουγεννιάτικη Ιστορία
Ποιος δεν έχει διαβάσει ή δει την Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Κάρολου Ντίκενς μέσα από την οποία περνά η σκληρότητα που δημιούργησε ο άκρατος καπιταλισμός της Βιομηχανικής Επανάστασης στη βικτωριανή Αγγλία. Η κοινωνική αδικία έρχεται σε πρώτο πλάνο όπως και η σκληρότητα του Εμπενίζερ Σκρουτζ. Του επιχειρηματία που μισεί τα Χριστούγεννα και δεν τον ενδιαφέρει παρά το χρήμα. Ο Ντίκενς έγραψε την Χριστουγεννιάτικη Ιστορία σε μια δύσκολη και για τον ίδιο περίοδο αλλά κατάφερε να ζεστάνει καρδιές, ακόμα και του σκληρού και πρωτίστως πονεμένου Σκρούτζ. Ενός διάσημου και θαρραλέου ήρωα που έρχεται αντιμέτωπος με τα φαντάσματα και καταφέρνει να λυτρωθεί, υπηρετώντας τη «φιλοσοφία» του συγγραφέα, ο οποίος πίστευε πως το πνεύμα των Χριστουγέννων χρειάζεται να το διατηρούμε όλο τον χρόνο στις σχέσεις μας με τους ανθρώπους.
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr
