Θεόδωρος Δούρος: Η επόμενη μέρα χρειάζεται στο τιμόνι μία νέα αμόλυντη γενιά

Η πανδημία έχει επιφέρει αλλαγές τόσο στην αγορά, όσο και εν γένει στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι και έχει υποχρεώσει σε αλλαγές τις επιχειρήσεις. Πώς επηρέασε την επιχείρησή σας;

Ζούμε σε πολεμικές συνθήκες κάτι που βίωσε η αγορά με σκληρό τρόπο από την πρώτη κιόλας στιγμή του lockdown του Μαρτίου. Το οικονομικό «χτύπημα» του Covid-19 στην Ελλάδα δεν έχει καμία σχέση με αυτό των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών, δεδομένης της 10ετούς οικονομικής κρίσης που βιώσαμε, με τεράστια μείωση του ΑΕΠ δημιουργώντας πολλά βάρη στην πλάτη του Έλληνα επιχειρηματία που άντεξε. Το δεύτερο lockdown ήρθε στη χειρότερη στιγμή. Δύο μόλις εβδομάδες πριν το απαγορευτικό, υπουργοί έλεγαν ότι δεν υπάρχει περίπτωση να πάμε σε νέο lockdown. Ωστόσο, ήρθε την περίοδο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου, όπου η βιομηχανία της μόδας κάνει, τουλάχιστο, το 40% του ετήσιου τζίρου της. Αν προσθέσουμε τον τζίρο που χάθηκε το Πάσχα, το εκπτωτικό δεκαήμερο του Νοεμβρίου και αυτόν που χάνεται το Δεκέμβριο, μιλάμε για ένα τεράστιο πλήγμα στον ετήσιο τζίρο μιας επιχείρησης, που δε θα αναπληρωθεί. Όσον αφορά στην εταιρεία μας, το eshop έχει αρκετά σημαντική ποσοστιαία αύξηση σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες, που όμως δεν μπορεί να καλύψει τις πωλήσεις των υπόλοιπων 29 φυσικών καταστημάτων που παραμένουν κλειστά».

Παρά τις δυσκολίες θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία;

«Θα υπάρξουν πολλές ευκαιρίες για όσους έχουν πρόσβαση σε μεγάλα κεφάλαια, που θα τους δώσει τη δυνατότητα να σχεδιάσουν στρατηγική για την επόμενη πενταετία ή δεκαετία, όπως άλλωστε υπάρχουν σε κάθε κρίση. Ευκαιρίες για τον μικρομεσαίο Έλληνα επιχειρηματία δεν νομίζω ότι θα υπάρχουν πολλές. Ίσως να βρει ευήκοα ώτα στους πιστωτές του, για ευνοϊκές ρυθμίσεις. Μόνο το ελληνικό ιδιωτικό χρέος (τράπεζες και δημόσιο) ξεπερνά τα 230 δις ευρώ και κατά την οικονομική κρίση, που θα ακολουθήσει την υγειονομική, θα πρέπει να βρει τρόπους η πολιτεία να πιέσει και να πείσει για «κούρεμα». Δεν βλέπω άλλη λύση. Επίσης θα χρειαστεί πολύ προσοχή στη διάθεση των 32 δις του ταμείου ανάκαμψης. Αν η διάθεση των χρημάτων γίνει έμμεσα ή άμεσα σε λίγους «παίχτες», (με την προσδοκία μέσω της trickle-down οικονομίας τα χρήματα να φτάσουν στην αγορά), θα αποτύχουμε».

Τι θεωρείτε ότι πρέπει να κάνουν οι πληττόμενες επιχειρήσεις για να μείνουν όρθιες; Υπάρχουν κάποιες καλές πρακτικές;

«Είναι βέβαιο πως το επιχειρείν και ο επιχειρηματίας που έχει στο DNA του το ρίσκο, θα βρουν τον δρόμο τους. Οι πληττόμενες επιχειρήσεις πρέπει να αξιοποιήσουν τα digital εργαλεία και να ενισχύσουν την παρουσία τους στον ψηφιακό κόσμο. Επίσης θα ήταν προτιμότερο, οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες να προετοιμαστούν για το χειρότερο σενάριο, έτσι ώστε να εκπλαγούν θετικά, αν έρθει κάτι καλό. Οι αριθμοί δε βγαίνουν γιατί απλά για πρώτη φορά στην πρόσφατη ιστορία δεν υπάρχουν αριθμοί. Παρόλα αυτά πιστεύω ότι ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας θα αντέξει, εφόσον βοηθήσει κι η παγκόσμια οικονομική κοινότητα βλέποντας την κρίση αυτή, ως ευκαιρία για να κάνει ένα ”clean start”, μια νέα καθαρή αρχή, όπως γίνεται μετά από κάθε πόλεμο».

Την επομένη της πανδημίας, σε ποιους κλάδους της οικονομίας πρέπει να δοθεί το βάρος της ανάπτυξης;

«Κατά την εκτίμησή μου, αντιμετωπίζοντας συνολικά το ζήτημα, επιβάλλεται να ορίσουμε μία νέα κανονικότητα και όχι να επιστρέψουμε σε εκείνη που υπήρχε πριν την κρίση, μία νέα που θα φέρει δικαιότερη διανομή του πλούτου. Η κανονικότητα που οδήγησε το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού να κατέχει το 99% του παγκόσμιου πλούτου, είναι μια κανονικότητα που έφερε μεγάλα αδιέξοδα οικονομικά και κατ' επέκταση κοινωνικά. Είναι μία μοναδική ευκαιρία για την παγκόσμια οικονομική κοινότητα και τους ηγέτες της, να θεραπεύσουν τις ακραίες αδικίες του πρόσφατος παρελθόντος. Εννοείται ότι την επόμενη μέρα πρέπει να βρίσκεται στο τιμόνι η νέα αμόλυντη γενιά, κι όχι όσοι διοικήσαμε στη διάρκεια της μακρόχρονης ύφεσης. Εμείς έχουμε εμποτιστεί με 'υφεσιακό' τρόπο σκέψης ενώ η επόμενη μέρα θα χρειαστεί καινούργια μυαλά, ανάπτυξη και φρεσκάδα».