Αντώνης Κορδάς: Αποδείχθηκε πόσο ευάλωτος είναι ο τουρισμός

Η πανδημία έχει επιφέρει αλλαγές τόσο στην αγορά, όσο και εν γένει στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι και έχει υποχρεώσει σε αλλαγές τις επιχειρήσεις. Πώς την βιώνετε και πώς επηρέασε την επιχείρησή σας;

Οι επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου προσπαθούν εναγωνίως εδώ και χρόνια να προσαρμόσουν την εμπορική στρατηγική τους στις διαρκώς εξελισσόμενες οικονομικές συνθήκες που κατευθύνει η συμπεριφορά των καταναλωτών λόγω της δεκαετούς κρίσης, με την εξοντωτική φορολογία και τη μηδενική πιστοληπτική δυνατότητα. Το νέο εμπορικό καθεστώς λόγω του ιού, μας βρίσκει λοιπόν σε μια ήδη επιβαρυμένη κατάσταση, προσθέτοντας ακόμα πιο δυσμενείς επιπτώσεις, πρωτόγνωρες για όλους και με άγνωστη χρονική αποκατάσταση. Όταν το οικονομικό κλίμα των πωλήσεων σχετίζεται άμεσα με την ψυχολογία των καταναλωτών και την ευρύτερη οικονομική και κοινωνική κατάσταση, παράγοντες που ο ιός δεν ευνοεί, δεν είναι δυνατόν να ευνοηθεί και το εμπόριο. Βεβαίως η δική μας επιχείρηση ανήκει σε αυτές που διατηρήθηκαν ανοικτές, ωστόσο ως άρρηκτα συνδεδεμένη με την εστίαση και τη διασκέδαση, αναγκάστηκε να περιοριστεί αυστηρά στη λιανική πώληση που διόλου ευκαταφρόνητη δεν ήταν κυρίως στην πρώτη φάση, κάτι το οποίο μας επέτρεψε μια συγκρατημένη αισιοδοξία.

Παρά τις δυσκολίες θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία;

Η μόνη ευκαιρία που βλέπει κάποιος "έγκλειστος επιχειρηματίας" είναι η ευκαιρία του Διαλογισμού …Δεν δίνεται η δυνατότητα τόσο για άμεσους όσο και για μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς, όσο οι συνθήκες παραμένουν μεταλλασσόμενες και με δυσοίωνες εθνικές και παγκόσμιες οικονομικές προβλέψεις. Κάθε μέρα κρίνει την επόμενη.

Τι θεωρείτε ότι πρέπει να κάνουν οι πληττόμενες επιχειρήσεις για να μείνουν όρθιες; Υπάρχουν κάποιες καλές πρακτικές;

Είναι σαφές πως οι πληττόμενες επιχειρήσεις έπειτα από τα αλλεπάλληλα κλεισίματα καταγράφουν ήδη απώλειες, όταν την ίδια ώρα απαιτούν την εφαρμογή γενναίων μέτρων στήριξης σε δυο επίπεδα: κατά τη διάρκεια του κλεισίματος για να διατηρηθούν ζωντανές, και στο άνοιγμα της αγοράς για να πάρουν δυναμικά μπροστά. Αυτό για το οποίο μπορώ να βεβαιώσω είναι για τον δικό μας ρόλο: σταθερές υπηρεσίες, αξιοπιστία, συνέπεια στις παροχές, σχέση εμπιστοσύνης με τους καταναλωτές, ταχύτητα. Δυστυχώς όμως αυτά δεν επαρκούν για να κρατηθεί μια επιχείρηση ζωντανή ώστε να διεκδικήσει μέρος της αγοράς, καθώς κανένα τόσο μεγάλο πρόβλημα όπως αυτό, δεν μπορεί να επιλυθεί μέσα από μεμονωμένες προσπάθειες μιας επιχείρησης.

Την επομένη της πανδημίας, σε ποιους κλάδους της οικονομίας πρέπει να δοθεί το βάρος της ανάπτυξης;

Το βάρος της επανεκκίνησης πρέπει να δοθεί κατά τη γνώμη μου, στην αμιγώς πρωτογενή παραγωγική βάση πρωτίστως, και δευτερευόντως στη μεταποίηση. Επί παραδείγματι, ο αγροκτηνοτροφικός τομέας, που είναι η κυρίαρχη παραγωγική βάση στη χώρα μας και έχει πληγεί επί δεκαετίες πριν την πανδημία, τόσο από τις ποσοστώσεις της Ε.Ε. όσο και από την εξοντωτική φορολόγηση, πρέπει να ανακάμψει με ρυθμούς ταχύτατους. Στο επόμενο στάδιο πρέπει να στηριχθεί η μεταποίηση που συμπεριλαμβάνει και την εστίαση, κλάδος που χρησιμοποιεί ως κυρίαρχη βάση την πρωτογενή παραγωγή, απασχολεί πλειάδα εργαζομένων όλων των επαγγελμάτων και αποδίδει διαμέσου των έμμεσων και άμεσων φόρων, τεράστια ποσά στον κρατικό μηχανισμό. Όπως διαπιστώσαμε, τόσο με την πρώτη καραντίνα, όσο και με τη δεύτερη, δεν είναι δυνατόν η χώρα να βασίζεται μόνο στον τουρισμό, γιατί αποδείχθηκε περίτρανα το πόσο ευάλωτος είναι. Η δυναμική της χώρας μας δεν βρίσκεται μόνο στο θαυμάσιο τουριστικό προϊόν μας, αλλά και στις εκπληκτικές παραγωγικές δυνατότητες των πρωτογενών παραγομένων προϊόντων μας. Η δημιουργικότητα σε προϊόντα τοπικού χαρακτήρα, σε συνδυασμό με την εφευρετικότητά μας, είναι εντυπωσιακή και αυτό φαίνεται στη μακραίωνη Ιστορία μας. Εκεί ακριβώς πρέπει να εστιάσει ο κρατικός μηχανισμός, έτσι ώστε να διαχέεται πολυεπίπεδα και πολυκλαδικά ο εργασιακός καταμερισμός και η επερχόμενη ανάκαμψη, να είναι ουσιαστική και όχι απλώς άλλο ένα επιδοτούμενο πυροτέχνημα για... ολίγους.