Βιβλιοπαρουσίαση: «Η θέσις και η διακονία των λαϊκών εν τη Εκκλησία»                         

Κυκλοφόρησε τον περασμένο Απρίλιο από τις Εκδόσεις Παναγιώτη Νικολόπουλου  της πόλης μας ιδίοις αναλώμασι, και διατίθεται από τα γνωστά βιβλιοπωλεία της περιοχής μας το τελευταίο  πόνημα του πολυγραφότατου Ηλείου συγγραφέα πρωτοπρεσβυτέρου και Θεολόγου π. Κωνσταντίνου Διον. Καπετανόπουλου με τον χαρακτηριστικό τίτλο: « Η θέσις και η διακονία των λαϊκών εν τη εκκλησία» (Μια επικίνδυνη εκκλησιολογική διολίσθησις).

Στο ενεργητικό του συγγραφέως καταγράφεται η έκδοση και κυκλοφορία 19έργων τόσο σε θέματα καθαρώς θεολογικού περιεχομένου όσο και εθνικού, ιστορικού αλλά και καθημερινού κοινωνικού βίου.

Θα ήταν παράληψη  να μη  σημειώσω  μερικά απ’ τa γενικότερου ενδιαφέροντος έργα του, όπως:

 «Ο χαρακτήρας της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821».Βάρδα 1980.

«Ιστορικές πτυχές της Ανδραβίδας».Ανδραβίδα 1974. «Το χρονικό της Ανδραβίδας». Ανδραβίδα 1977.

 «Σχέσεις Μασονίας και Φιλικής Εταιρείας». Παραλία Πατρών 1982

 και από τα καθαρώς θεολογικά έργα του:

 «Το Μυστήριο της Ιεροσύνης και η προσωπικότητα του Επισκόπου και του Πρεσβυτέρου κατά τον πατέρα της Εκκλησίας  Ισίδωρον τον Πηλουσιώτην». Εκδόσεις Ιεράς Μητροπόλεως Καλαβρύτων και Αιγιαλείας. Αίγιο 2007, και

 «Οι έγγαμοι και οι άγαμοι πρεσβύτεροι και το φαινόμενον του αρχιμανδριτισμού».Παραλία Πατρών 2009.

 Τα υπόλοιπα έργα του συνήθως μικρότερου σχήματος και περιορισμένου αριθμού σελίδων αποσκοπούν στην κατήχηση των πιστών  την εκλαΐκευση θεμάτων για αντίκρουση αιρέσεων και αναιρέσεις κακοδοξιών και επικίνδυνων κενοδοξιών που διαβρώνουν την συνείδηση των ορθοδόξων λόγω ελλιπούς ενημερώσεως και κατηχήσεως.

  Με το τελευταίο του  έργο   ο π. Κωνσταντίνος  όπως ακριβώς και με το προηγούμενο   στηλιτεύει(το φαινόμενο του Αρχιμανδριτισμού) μια επικίνδυνη εκκλησιολογική διολίσθηση όπως την χαρακτηρίζει δηλαδή  την απουσία και τον παραγκωνισμό του λαϊκού στοιχείου από την εκκλησία.

 Επιχειρεί   να αναδείξει το  φαινόμενο  αυτό  που έχει πάρει ενδημικές διαστάσεις στην Εκκλησία   και που   δεν τολμά κανείς  να το αντιμετωπίσει.

 «Με  λυπεί, γράφει στον πρόλογο , το γεγονός ότι ο λαός του Θεού ήταν και είναι αμίλητος στη Θεία Λειτουργία. Στο λαό επιφυλάσσεται ο ρόλος του θεατή-ακροατή, ο οποίος προσεγγίζει τις λειτουργικές ακολουθίες  πιο πολύ ως ευκαιρία περισυλλογής κα καθ’ εαυτόν μελέτης, παρά ως συμμετοχή στην κοινή προσευχή της Εκκλησίας, θα λέγαμε ότι σήμερα παρατηρείται σε μεγάλο βαθμό μια έκπτωση από την έννοια της ενεργητικής συμμετοχής του λαού στη Θεία Λατρεία, σε μια στάση παθητικής παρακολουθήσεως της…

Διαζωγραφίζεται έτσι  μια εικόνα εντελώς αντίθετη προς τον κύριον χαρακτήρα της Ορθοδόξου Χριστιανικής Λατρείας ως Λατρείας λογικής (Ρωμ12,1) που προσφέρεται εν πνεύματι και αληθεία (Ιωαν.4,24) και που έχει σκοπόν την δόξαν του Τριαδικού Θεού και τον εν  Χριστώ αγιασμόν του λαού»

Σήμερα η Θεία Λειτουργία δίδει την εκτύπωση μιας συνάξεως που προσφέρεται σαν ευκαιρία για ατομική προσευχή και δίδει την εντύπωσιν μιας ευεσεβιστικής συνάξεως χωρίς αίσθησιν κοινωνίας των πιστών μεταξύ  τους και με τον Ιησούν Χριστόν εν Αίματι Αυτού, μιας συνάξεως χωρίς εσχατολογική κατεύθυνση και ευχαριστηριακή συγκρότηση.

Σήμερα παρατηρείται μείωσης  Εκκλησιαστικής συνειδήσεως και μαρασμός της λειτουργικής ζωής, ενώ παραλλήλως η ατομική θρησκευτικότητα κερδίζει έδαφος εις βάρος της ενότητας της Εκκλησίας  του Σώματος Αυτού και της εσχατολογικής βιώσεως της Θείας Λατρείας.

Είναι γεγονός που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση πως  η ηγεσία της Εκκλησίας σε συνεργασία με την πολιτεία έχει ουσιαστικά θέσει εκτός της ενεργού συμμετοχής το λαϊκό στοιχείο τόσο  από τη λατρεία όσο  και  από την εν γένει λειτουργία και οργάνωση της ζωής της.

Είναι γεγονός ότι μετά την επιβολή της δικτατορίας  της 4ης Αυγούστου επεβλήθη και  στην εκκλησία το ίδιο καθεστώς.   Έπαυσε να ισχύει το καθεστώς που ίσχυε για την εκλογή των Ιερέων και Εκκλησιαστικών Συμβουλίων και αντί της εκλογής από το πλήρωμα της εκκλησίας εφαρμόσθηκε η προσωπική επιλογή των επισκόπων  για την χειροτονία κληρικών και ο διορισμός με επιλογή από τον Επίσκοπο των Εκκλησιαστικών συμβούλων.

Μολονότι στην πολιτεία επανήλθε η δημοκρατία μετά την πρώτη αλλά και δευτέρα κατάλυσή της  στην Εκκλησία συνεχίζει να ισχύει ένα καθεστώς που στη  ουσία απομακρύνει τους πιστούς από το δικαίωμά τους αλλά και την υποχρέωση τους να συμμετέχουν ισότιμα μετά των λοιπών εκκλησιαστικών παραγόντων στα πράγματα της Θείας λατρείας και της εν γένει ζωής και δράσης  της Εκκλησίας.

Θεωρούμε πως είναι αναγκαίος ο εκδημοκρατισμός της εκκλησιαστικής ζωής. Είναι καλό και προς το συμφέρον της Εκκλησίας η εκλογή των επισκοπών-μητροπολιτών να γίνεται με την συμμετοχή κλήρου και λαού σε συνδυασμό με την πρωτοχριστιανική απλότητα της κλήρωσης. Είναι αναγκαίο να συμμετέχουν όλα τα ισότιμα μέλη του σώματος του Χριστού στην εκλογή των Ποιμένων τους όσο και των λοιπών προσώπων που συμμετέχουν στη διοίκηση της ενορίας.

Το σύστημα επιλογής των επιτρόπων από τους Μητροπολίτες πρέπει να αλλάξει έτσι ώστε να εκπροσωπούν και τους λαϊκούς στην Εκκλησία. Η θεμελιωμένη εκκλησιολογικά συμμετοχή των λαϊκών και στη διοίκηση της Εκκλησίας και μάλιστα στο κύτταρό της την Ενορία έχει βάση τους Γενικούς Κανονισμούς του Οικουμενικού Πατριαρχείου τους Κοινοτικούς  Κανονισμούς της υπόδουλης ακόμη τότε Ελλάδος και στη νομοθεσία των νεότερου Ελληνικού Κράτους η οποία ίσχυσε μέχρι την δικτατορία Μεταξά.

Ο π. Κων/νος Καπετανόπουλος μετά σαράντα και πλέον χρόνια Ιερατικής διακονίας στην Εκκλησία του Χριστού με το έργο του επιχειρεί μια βαθιά τομή στην ισχύουσα κατάσταση και  με βάση μια πλουσιότατη βιβλιογραφία, πηγές και βοηθήματα εντοπίζει την έκταση του φαινομένου και προτείνει λύσεις. Έζησε ο ίδιος τον διαχωρισμό και την αποστασιοποίηση του λαϊκού στοιχείου  στην Εκκλησία και πιστεύει πως θα ήταν προς το συμφέρον και της ιδίας , η ισότιμη συμμετοχή του λαϊκού στοιχείου στη ζωή, στη λατρεία και στη διοίκηση της Εκκλησίας.

Ας ευχηθούμε πως οι παρατηρήσεις και  οι προτροπές που περιέχονται στο τελευταίο βιβλίο του π. Κων/νου Καπετανόπουλου θα προσεχθούν ιδιαιτέρως από την Διοίκηση της Εκκλησίας και δεν θα θεωρηθούν και πάλιν,  από ορισμένους, πως εγγίζουν τα όρια   αιρετικών δοξασιών.