Πως καταλαβαίνω ότι το παιδί μου έχει δυσλεξία και τι πρέπει να κάνω

Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει από γονείς «το παιδί μου είναι πανέξυπνο αλλά βαριέται να διαβάσει, είναι τεμπέλης» ή «το παιδί μου είναι απρόθυμο και αδιάφορο για τα μαθήματα», ή «είναι αργό, δεν παίρνει τα γράμματα». Άραγε αναρωτήθηκε κανείς που οφείλονται τέτοιες συμπεριφορές; Μήπως είναι αποτέλεσμα δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τα παιδιά λόγω κάποιας μαθησιακής δυσκολίας;

Η κυριότερη και συχνότερη μαθησιακή δυσκολία είναι η δυσλεξία. Η δυσλεξία είναι ειδική δυσκολία μάθησης και επηρεάζει κυρίως τον γραπτό λόγο και την ανάγνωση. Χαρακτηρίζεται από δυσκολία στην γραφική και αναγνωστική επιδεξιότητα, στα μαθηματικά, στη μνήμη, στην οργάνωση, στη συγκέντρωση.

Αν και τα αίτια της δυσλεξίας είναι ακόμα υπό διερεύνηση, οι τελευταίες έρευνες δείχνουν οτι οφείλεται σε γενετικές ανωμαλίες, εγκεφαλική δυσλειτουργία, ενώ υπάρχει και κληρονομική προδιάθεση.

Πως καταλαβαίνω αν το παιδί μου έχει δυσλεξία;

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες από τους οποίους ένα παιδί μπορεί να κινήσει υποψίες ότι ενδεχομένως να έχει δυσλεξία.
Μερικοί από αυτούς είναι:

• Η καθυστέρηση στην ομιλία
• Οι δυσκολίες στην ανάγνωση και γραφή
• Τα σημαντικά και συστηματικά λάθη στην ορθογραφία, καθώς επίσης το  μπέρδεμα και η αντιστροφή (καθρεφτισμός) γράμματων
• Η δυσκολία στην εκμάθηση του πολλαπλασιασμού
• Η δυσανάλογη απόδοση στον γραπτό από τον προφορικό λόγο (συνήθως στα προφορικά θα αποδίδει πολύ καλύτερα απ’ ότι στα γραπτά)
• Η δυσκολία να διακρίνει το δεξί από το αριστερό
• Η δυσκολία να θυμηθεί πολύπλοκες οδηγίες
• Διάσπαση προσοχής και δυσκολία στη συγκέντρωση.                                                           

Η δυσλεξία δεν εκδηλώνεται μόνο με ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα, αλλά εμφανίζεται ως ένα σύνολο από δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί και αυτό είναι που κάνει και τη διάγνωσή της δυσκολότερη.

Η σημασία της διάγνωσης

Εδώ πρέπει να προσθέσουμε ότι μεγάλη σημασία έχει η έγκαιρη διάγνωση. Η δυσλεξία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί χωρίς καθυστέρηση, αμέσως μετά τη διάγνωση, με ένα ειδικό πρόγραμμα θεραπείας, τα αποτελέσματα της οποίας θα είναι σύντομα ορατά .

Υπάρχει όμως πιθανότητα εάν το δυσλεξικό παιδί δεν διαγνωστεί έγκαιρα για να βοηθηθεί, να αναπτύξει συναισθήματα χαμηλής αυτοεικόνας και αυτοπεποίθησης, αντιδραστική συμπεριφορά στο σχολείο ή στο οικογενειακό περιβάλλον, μελαγχολία, και αυτά λόγω των χαμηλών του επιδόσεων και την συνεχή αποτυχία στο σχολείο. 

Επιπλέον λόγω του συνεχούς άγχους και ανησυχίας που μπορεί να βιώνει ένα παιδί που δεν έχει δεχτεί την κατάλληλη στήριξη, να παρουσιάζει την τάση να δημιουργεί φασαρία στην τάξη, να ενοχλεί τους συνομίληκους του την ώρα του μαθήματος ή ακόμη να βρίσκει αφορμές να εγκαταλείψει την τάξη. Αυτά, ενδεχομένως να συμβαίνουν διότι νιώθει ότι θα του ζητηθεί είτε να αναγνώσει δυνατά κάτι, είτε να παρουσιάσει μια άσκηση που δε μπορεί να την λύσει. Η ανησυχία του να μη νιώσει μειωμένος λόγω της αδυναμίας του, και προσπαθώντας να την κρύψει, μπορεί να αναπτύξει τις πιο πάνω συμπεριφορές.

Μετά τη διάγνωση

Μετά τη διάγνωση, συνήθως οι γονείς ανακουφίζονται, διότι ξέρουν ότι το παιδί τους δεν έχει κάποια παθολογία σε ότι αφορά τη νοητική του κατάσταση (αφού μέχρι σήμερα δεν «έπαιρνε τα γράμματα») και δεν είναι τεμπέλικο και έτσι μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει.

Πρέπει να τονιστεί ότι οι γονείς δεν έχουν καμιά ευθύνη για το γεγονός ότι το παιδί τους έχει δυσλεξία. Είναι απαραίτητο να μην αισθάνονται ενοχές. Πολύ περισσότερο, δεν φταίει το παιδί και αυτό πρέπει να του το κάνουν σαφές τόσο οι γονείς του όσο και οι δάσκαλοι του. Είναι σημαντικό οι γονείς με ηρεμία, επιμονή και υπομονή να αντιμετωπίσουν το θέμα.

Στην Ελλάδα, δυστυχώς, φοβόμαστε το διαφορετικό και πολλές φορές το “απομακρύνουμε”. Μην επιτρέψετε αυτό να συμβεί στο παιδί σας. Βοηθήστε το να κατανοήσει ποιο είναι ακριβώς το πρόβλημα και δώστε του να καταλάβει, ότι δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να ντρέπεται.

Το πρώτο βήμα είναι μια επίσκεψη σε κάποιο εξειδικευμένο κέντρο ειδικής αγωγής με στόχο την πολύπλευρη και συνολική παρέμβαση, που προυποθέτει την παράλληλη συμβολή πολλών επαγγελματιών, ειδικών και μη, όπως του λογοθεραπευτή, του ειδικού παιδαγωγού, του ψυχολόγου, του παιδοψυχίατρου, των γονιών, του δασκάλου.

Το δυσλεξικό παιδί είναι ένα άτομο με τουλάχιστον αρκετά ικανοποιητική πνευματική ωριμότητα και το οποίο μπορεί να ξεπεράσει τις πιο πολλές δυσκολίες στην ανάγνωση και τη γραφή, εφόσον διαγνωστεί εγκαίρως και βοηθηθεί συστηματικά.

Πρέπει να θυμόμαστε οτι...

Η δυσλεξία δεν είναι αρρώστια και οτι το δυσλεκτικό παιδί έχει έναν άλλο, διαφορετικό, δικό του, τρόπο εκμάθησης.

Info

Αβραντινής Νικόλαος, Λογοθεραπευτής, ΜΑ Ειδικής Αγωγής

Κέντρο Λογοθεραπείας – Εργοθεραπείας – Συμβουλευτικής

Φλέμινγκ 5 και Αροανίων (έναντι νοσ. Αγίου Ανδρέα)

Τηλ: 2610 221477

www.avradinis.gr

fb: Αβραντινής Νίκος-Κέντρο Λογοθεραπείας, Εργοθεραπείας και Συμβουλευτικής