O Νεκτάριος Φαρμάκης στο thebest.gr: «Δεν το΄ χω να φύγω…»

Οπότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι αισθάνεστε και λίγο Πατρινός…

«Ακούστε να δείτε τι συμβαίνει. Στην Πάτρα με λένε απέκη. Στην Αιτωλοακαρνανία με λένε Πατρινό. Για αστείο βέβαια. Η αλήθεια είναι ότι δεν ήρθα στην Πάτρα ως Περιφερειάρχης, συνδέομαι με την πόλη όχι μόνο κοινωνικά, την έχω ζήσει από μικρός. Θυμάμαι μικρός όταν σπούδαζε εδώ η αδερφή μου. το 84΄- 85’ όταν ήμουν πέντε χρόνων και έκανα κούνια στην πλατεία Όλγας. Οπότε δεν είναι κάτι ξένο για μένα, ούτε νιώθω ότι είμαι σε μια ξένη πόλη και δεν έχω λόγο να το νιώθω σε καμία περίπτωση. Την έχω ζήσει από μικρός την πόλη».

Ποιο είναι το αγαπημένο σημείο στην πόλη;

«Αγαπημένο σημείο στην πόλη είναι ο,τιδήποτε έχει να κάνει με την χωροταξία της και την ιστορία της. Η πόλη είναι γεμάτη από όμορφες γωνιές και γεμάτη όμορφα στέκια.. Γιατί η πόλη δεν είναι μόνο η αρχιτεκτονική της, δεν είναι μόνο η Γέφυρα, δεν είναι μόνο τα νεοκλασικά, ξέρεις αυτά τα κλισέ…. Η πόλη είναι οι άνθρωποί της. Αυτό που έχει Πάτρα και δεν το βρίσκεις σε επαρχιακές πόλεις είναι η τόσο μεγάλη ποικιλία γωνιών και στεκιών παντού. Και το πιο ωραίο είναι ότι όλα αυτά τα στέκια, όλες αυτές οι γωνιές, είναι γεμάτες ανθρώπους. Αυτό είναι που κάνει την Πάτρα μοναδική. Και αυτό νομίζω είναι που έχει καταστήσει την Πάτρα στο μυαλό και στην καρδιά όλων των Ελλήνων ως μια πόλη της ζωής, των νιάτων και του «περνάω καλά βρε αδελφέ..».  Σπούδασα στην Κομοτηνή, όπου είναι μια κοινωνία πολύ πολύ πιο μικρή, με τις δικές της ιδιαιτερότητες χωρισμένη με θρησκευτικούς όρους, η οποία ζει από τους φοιτητές. Εδώ δεν είναι έτσι. Η πόλη έχει από μόνη της μια ταυτότητα πάνω στην οποία έρχεται και κουμπώνει το φοιτητικό στοιχείο. Είναι μια πόλη της ζωής. Ο φοιτητής είναι ζωή και αυτός και θέλει ένταση και με τη σειρά του δίνει περισσότερη ζωντάνια σε μια πόλη που του ταιριάζει. Για μένα αυτό είναι η Πάτρα».

Και τα αγαπημένα στην Περιφέρεια;

«Δεν είμαι των συμβολισμών. Αγαπημένα σημεία στην περιφέρεια μπορούμε να βρούμε πολλά. Επειδή η ερώτηση είναι προσωπική, θα σας απαντήσω προσωπικά με κάτι που μπορεί να μην σημαίνει τίποτα για οποιονδήποτε άλλον. Εγώ μεγάλωσα σε μια επαρχιακή πόλη, η οποία είναι κοντά στην αγροτική παραγωγή. Ξέρετε, η πιο ισχυρή ανάμνηση είναι η οσμή. Δεν φεύγει ποτέ από πάνω σου. Εμένα λοιπόν η μυρωδιά που δεν φεύγει ποτέ από το κεφάλι μου είναι η μυρωδιά του Νοεμβρίου όταν μαζεύουμε τις ελιές και τις πηγαίνουμε στο ελαιοτριβείο.  Επειδή μεγάλωσα σε ένα τέτοιο τόπο, ανάμεσα σε ελαιώνες, αυτό δεν το ξεχνάω. Αυτό είναι η δικιά μου εικόνα. Σε κάποιον άλλον μπορεί π.χ. να μένει το σκι στην Αράχοβα. Εγώ δεν έκανα σκι».

Πώς μπήκε μέσα σας το μικρόβιο της πολιτικής; Ήταν μια επιθυμία, μια τάση που είχατε από μικρός  ή… νοσήσατε σε μεγαλύτερη ηλικία; Είχαν σχέση οι δικοί σας με την πολιτική;

«Αυτό είναι το περίεργο. Η οικογένειά μου δεν έχει καμία σχέση με την πολιτική. Δεν ήταν κομματικοποιημένη, αντιθέτως η συμβουλή που μου έδινε ο μακαρίτης ο πατέρας μου ήταν “μακριά από αυτά”. Και νομίζω ότι αν ζούσε όταν ασχολήθηκα με την πολιτική, θα είχα σοβαρό πρόβλημα οικογενειακό. Μου έλεγε “έχουμε τη δουλειά μας, είμαστε άνθρωποι του ιδιωτικού τομέα, χωρίς αντιθέσεις, χωρίς αντιδράσεις, χωρίς γωνίες. Κοιτάζαμε τη δουλειά μας και την οικογένειά μας”. Έτσι είχα μεγαλώσει. Όταν πήγα στο Πανεπιστήμιο, ασχολήθηκα με τον συνδικαλισμό τον φοιτητικό… Είδα μέσα από αυτό ότι αν θέλεις πραγματικά να προσφέρεις στον συμφοιτητή σου τότε, στον συμπολίτη σου μετά, μπορείς να το κάνεις όποια ιδεολογία και να’ χεις αρκεί να μην έχει κάθε κίνησή σου και κάθε σου πράξη υστεροβουλία στρατηγικής.

Γι αυτό και πιστεύω ότι πλέον οι διαχωριστικές γραμμές έχουν αμβλυνθεί. Η γενιά που εκπροσωπώ είναι πολύ μακριά από γεγονότα πολωτικά. Δεν τα ξέρουμε αυτά γιατί δεν τα έχουμε ζήσει. Εγώ για παράδειγμα δεν πρόλαβα να ζήσω πράσινα και κόκκινα και μπλε καφενεία. Όταν δεν έχεις ζήσει κάτι, δεν μπορεί να σε επηρεάσει. Άρα αυτό που βλέπετε στη δική μου τη γενιά ως διακύβευμα και ως ανάγκη πολιτικής είναι το “πίσω ή το μπροστά”. Να πάμε πίσω; Ή να πάμε μπροστά; Αυτό με παρακίνησε να ασχοληθώ στα φοιτητικά μου χρόνια. Μετά δεν σας κρύβω ότι απογοητεύτηκα. Γιατί είπα, “δεν μπορώ να βοηθήσω και όλο τον κόσμο”. Γιατί ξέρετε, η ενασχόληση με την πολιτική, ακόμη και στα φοιτητικά χρόνια, σου δείχνει και το σκληρό πρόσωπο της ζωής. Σου δείχνει ότι όσο ρομαντισμό μπορεί και εσύ να έχεις, ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη. Γυρνώντας λοιπόν και έχοντας το πτυχίο ανά χείρας είπα να ασχοληθώ με τη δουλειά μου και μόνο. Και αυτό έκανα για περίπου έξι χρόνια. 

Μέχρι που για πρώτη φορά ήρθα σε επαφή με την Τοπική Αυτοδιοίκηση… Μια άλλου είδους πολιτική όχι τόσο εμπλεκόμενη και συνδεόμενη με την κεντρική πολιτική, πιο ουδέτερη, πιο κοντά σε αυτό που είχα συνηθίσει ως φοιτητής, πιο κοντά στον συμπολίτη σου, στο να νιώθεις ότι μπορείς και πρέπει να του είσαι χρήσιμος. Αυτό νομίζω ότι υπηρετείται καλύτερα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση την οποία και από τότε αγάπησα σφόδρα. Μέχρι να αναλάβω Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας υπηρέτησα πιστά την Τοπική Αυτοδιοίκηση με ένα σοβαρό τρόπο- θέλω εγώ να πιστεύω- και χωρίς ξεπεράσματα ορίων και μέτρων, για δέκα χρόνια από την πλευρά της αντιπολίτευσης. Και πιστεύω ότι την υπηρέτησα σωστά. Στο τέλος της πορείας θα φανεί αν την υπηρέτησα σωστά και από τη θέση του Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας».

Να υποθέσω λοιπόν ότι δεν υπάρχει επιθυμία για πολιτική εμπλοκή πέραν της Αυτοδιοίκησης στο μέλλον;

«Οι επιθυμίες δεν προγραμματίζονται. Αλλιώς δεν είναι επιθυμίες, είναι σχέδιο. Όχι, δεν υπάρχει σχέδιο για κάτι άλλο».

Μιλήστε μου λίγο για τα παιδικά σας χρόνια. Ήσασταν αυτό που λέμε «ο πιο καλός ο μαθητής;» ή ο πρόεδρος της τάξης και του δεκαπενταμελούς;

«Δειλός, δύσκολος στο να ανοίγομαι, δεν ήμουν ιδιαίτερα κοινωνικό παιδί, είχα λίγους φίλους και καλούς. Είχα μια ευγένεια που είχα πάρει ως κώδικα συμπεριφοράς από το σπίτι μου και με οδηγούσε στο να καταπνίγω άλλα ένστικτα. Αυτό με έκανε λίγο αποστασιοποιημένο. Νομίζω όμως ότι η πολιτική, και δη στα φοιτητικά μου χρόνια, με βοήθησε να καταλάβω ότι ένας τρόπος να ξεπεράσεις τις όποιες φοβίες σου δεν είναι να φεύγεις από το πρόβλημα αλλά να μπαίνεις πιο βαθιά σε αυτό. Νομίζω αυτή είναι η λύση».

Αυτό δεν το περίμενα. Οι πολιτικοί δεν είθισται να είναι εσωστρεφή άτομα.

«Και όμως δεν φαντάζεστε πόσο εσωστρεφής είμαι..»

Έχετε διατηρήσει φιλίες από το σχολείο;

«Φυσικά. Οι φιλίες δεν έχουν να κάνουν ούτε με τη συχνή επαφή, ούτε με την καθημερινή επαφή η οποία προφανώς και δεν είναι εφικτή με ανθρώπους οι οποίοι βρίσκονται ακόμη και στο εξωτερικό. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι τα συναισθήματα δεν είναι τεράστια και έχουν να κάνουν με κοινά βιώματα, με κοινές πορείες… Είναι ιερό πράγμα η λέξη φίλος. Δεν μπορεί να τη χαρίζεις στον έναν και στον άλλον. Θέλει να περάσει δοκιμασίες».

Στην Πάτρα έχετε αποκτήσει φίλους υπ΄αυτή την έννοια;

«Φυσικά έχω πολύ δυνατές σχέσεις που και δοκιμάστηκαν και συνεχίζουν να δοκιμάζονται. Όταν κάνεις έναν φίλο στα παιδικά σου χρόνια, είναι πολύ πιο εύκολο γιατί είναι πολύ πιο εύκολα αυτά που σε δένουν, πράγματα μικρά που ίσως και να μην αξίζουν ως κριτήριο για να είσαι με κάποιον φίλος. Όταν αποφασίζεις να κάνεις φίλους σε μεγάλη ηλικία σημαίνει ότι είσαι πολύ επιλεκτικός και πολύ πιο δύσκολος. Και για να γίνει ο άλλος φίλος σου, σημαίνει ότι πραγματικά το αξίζει. Άρα αυτό που λέω είναι ότι οι φίλοι που έχω κάνει εδώ και οι δεσμοί που έχω αποκτήσει μαζί τους, είναι πολύ πιο ισχυροί και ουσιώδεις».

Φοιτητής στη Θράκη. Φαντάζομαι ότι θα ήταν μια πολύτιμη εμπειρία αυτή. Τι σας έκανε εντύπωση από την κοινωνία της Κομοτηνής;

«Η Θράκη είναι η απόδειξη του τι μπορεί πραγματικά να καταφέρει μια κοινωνία όταν μάθει να ανέχεται. Είναι μεγάλο πράγμα. Η ανοχή στη διαφορετικότητα είναι κάτι το οποίο πρέπει να είναι οδηγός μας σε όλα. Στο θρήσκευμα, στο φύλο, στη σεξουαλική προτίμηση… στα πάντα.  Η διαφορετικότητα είναι ζωή, είναι ομορφιά.  Ήταν φοβερό και σαν εικόνα και σαν συναίσθημα όταν περπατούσα στα σοκάκια της Κομοτηνής και από τη μια χτύπαγε η καμπάνα και την άλλη άκουγα τον ιμάμη…Δεν είναι απλό αυτό. Προσέξτε… Δεν είναι απλό για μένα το νοτιοελλαδίτη. Για  τους ανθρώπους εκεί είναι απλά  Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη...».

Ήταν και λίγο σχολείο οπότε αυτό…

«Τεράστιο σχολείο ήταν και νομίζω ότι αν θέλαμε όλοι μας να γίνουμε καλύτεροι θα άξιζε να πάμε να ζήσουμε μερικές εβδομάδες για να δούμε πως είναι πραγματικά οι Έλληνες. Οι πραγματικοί Έλληνες».

Και μετά φαντάρος στη πολεμική αεροπορία… Που υπηρετήσατε;

«Εντάξει, δεν ήμουν και στα ΟΥΚ…(σ.σ. γελάει).  Πέρασα από διάφορες μονάδες, ήμουνα συντηρητής εγκαταστάσεων, μάγειρας, σε ένα ραντάρ στη Λευκάδα… έχω περάσει από διάφορες τοποθεσίες»

Τι θα αλλάζατε στον στρατό αν ήταν στο χέρι σας;

«Μεγάλη συζήτηση. Αν θέλετε την προσωπική μου άποψη εγώ θεωρώ ότι στο στρατό θα έπρεπε να πηγαίνουμε μετά το σχολείο για λόγους και κοινωνικής αλλά και ηλικιακής ισότητας. Όταν εγώ πήγα στα 25 μου για κάποιους ήμουνα μεγάλος, για κάποιους μικρός με ό,τι και αν αυτό σημαίνει για τέτοιου είδους συναγελασμό. Δεν είμαι και ο πλέον ειδικός αλλά θεωρώ ότι θα έπρεπε να γίνεται μια εκπαίδευση σοβαρή  γιατί υπάρχει λόγος που πηγαίνουμε στο στρατό δεν πηγαίνουμε για πλάκα. Θα πρέπει βγαίνοντας από τον στρατό να είμαστε πραγματικά ικανοί να κάνουμε αυτό που πρέπει.  Δεν ξέρω αν το πετυχαίνουμε σε όλο το μήκος και το πλάτος. Νομίζω ότι η κατάσταση έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, πηγαίνουμε προς το καλύτερο. Γίνεται περισσότερη δουλειά. Εγώ έχω μια καλή ανάμνηση από τη θητεία μου ως φαντάρος, Και εκεί έκανα φίλους. Νομίζω ότι είναι καλή ανάμνηση για έναν άνδρα η στρατιωτική του θητεία παρά το γεγονός ότι όταν ξεκινάει έχει συνήθως πολύ γκρίνια και δυσαρέσκεια».

Και στον γάμο μικρός.

«Μπαμ μπαμ στα 28. Ήμουνα με τη γυναίκα μου ήδη μαζί οκτώ χρόνια».

(σσ. Ο Νεκτάριος Φαρμάκης είναι παντρεμένος με την δικηγόρο Εύη Παππά η οποία μεγάλωσε στα Ιωάννινα και σπούδασε Νομική στην Κομοτηνή. Ο γάμος τους έγινε το 2008. Η Εύη Παππά έχει αναλάβει εξολοκλήρου το δικηγορικό γραφείο στο Αγρίνιο, ενώ τα δύο τους παιδιά ακολουθούν εκεί τις σχολικές και εξωσχολικές τους δραστηριότητες).

 Από τα 20 δηλαδή μαζί;

«Ναι. Γνωριστήκαμε στο Πανεπιστήμιο και είμαστε μαζί από τότε».  

Και πήρατε την απόφαση για γάμο, κινούμενος από τι;

«Κινούμενος από το γεγονός ότι είχα βρει έναν άνθρωπο- ήμουνα τυχερός- ο οποίος θεωρούσα, θεωρώ και συνεχίζω να θεωρώ ότι θα μπορούσε να είναι η καλύτερη μητέρα για τα παιδιά μου. Αυτό είναι το κριτήριο. Τι άλλο μπορεί να είναι; Και φυσικά η ολοκλήρωσή σου με αυτόν που έχεις δίπλα σου. Η βαθιά, ουσιαστική αγάπη. Δεν έχω λόγια για να το περιγράψω αυτό».

Και κάπως έτσι ήρθαν δύο παιδιά…

«Μια κόρη, η Αρετή, οποία θα κλείσει τα δώδεκα χρόνια και ένας γιος, ο Θανάσης, ο οποίος θα κλείσει τα έξι».

Τα παιδιά είναι τελικά ο θησαυρός;

«Θησαυρός μόνο; Εδώ και αν δεν έχω λόγια και δεν μπορώ να εκφραστώ. Είναι τα πάντα, είναι η ζωή μου…».

Έχει κολλήσει κανείς από τους μικρούς το μικρόβιο; Θέλει να γίνει πολιτικός ή είναι κάτι που δεν θέλουν επειδή βλέπουν πολλές ώρες μακριά τον πατέρα τους;

«Κοιτάξτε, σε αυτές τις ηλικίες υπάρχει ο μιμητισμός σίγουρα. Βέβαια τα πιο ωραία μαθήματα δίνονται στο σχολείο. Η κόρη μου λοιπόν ήθελε να κατέβει στις εκλογές στο Δημοτικό…  Δεν πήρε ούτε τη δικιά της ψήφο. Οπότε η καημένη κατάλαβε από πρώτο χέρι ότι δεν είναι τα πράγματα όπως νομίζει. Δεν σας κρύβω ότι χάρηκα με αυτή την  εξέλιξη διότι είναι ένα μάθημα. Δεν γίνεται επειδή ο μπαμπάς μου…  Όχι. Και δεν πρέπει να  γίνεται έτσι».

Γυμναστική; Χόμπι; Υπάρχει ώρα ή διάθεση;

«Εγώ είμαι και μπασκετάκιας. Αλλά δεν προλαβαίνω. Έχω πει παρά πολλές φορές ότι θα παίξω μπάσκετ και νιώθω σαν αυτούς τους πολιτικούς που λένε “ναι ναι θα έρθω θα τα πούμε” και δεν πάω ποτέ. Θέλω πάρα πολύ να παίξω μπάσκετ αλλά δεν προλαβαίνω. Το 2018 ήταν η τελευταία φορά που συμμετείχα στο πρωτάθλημα μπάσκετ δικηγορικών συλλόγων, το πανελλαδικό που έγινε στην Ηλεία. Εκεί ήταν και η τελευταία μου …επίσημη εμφάνιση στα γήπεδα».

Είστε οπαδός;

«Ασχολούμαι, μου αρέσουν τα σπορ αλλά δεν νιώθω οπαδός. Μου αρέσουν οι οπαδοί που παθιάζονται μέχρι ένα σημείο αλλά δεν μου αρέσουν όταν ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια. Το πάθος, η τρέλα, και η ένταση είναι ωραίο πράγμα. Και είναι ωραίο να βρίσκεις πράγματα που σου τα δίνουν όλα αυτά. Εγώ παθιάστηκα ναι όταν έβαλε το γκολ ο Βαζέχα το ‘96 όπως και όλη η Ελλάδα. Το  ίδιο και όταν πήραμε το Euro. Αλλά δεν με λες οπαδό».

Ο κόσμος έχει στο μυαλό του μια σχηματοποιημένη, ξύλινη, αποστασιοποιημένη, σχεδόν μουσειακή εικόνα για τους πολιτικούς. Εσείς θα έλεγα ότι ανήκετε σε μία γενιά που βρίσκεστε στον αντίποδά της. Είναι ζήτημα επικοινωνιακής επιλογής αυτό ή ζήτημα dna;

«Δεν είναι dna. Ούτε είναι επικοινωνιακή πολιτική. Νομίζω ότι έτσι είναι όλοι οι άνθρωποι στη γενιά μου, ή τουλάχιστον οι περισσότεροι. Σας εξήγησα και προηγουμένως ότι εκπροσωπώ τον ιδιωτικό τομέα, επαγγελματίας είμαι, ξανά εκεί θα γυρίσω και εκπροσωπώ μια γενιά που δεν χτίζει πολιτικές καριέρες έτσι, κάνοντας επάγγελμα την πολιτική.

Είχα πει στην πρώτη -πρώτη μου ομιλία εδώ στην Πάτρα -στην οποία παρεμπιπτόντως είχα πάρα πολύ άγχος-, ότι εκπροσωπώ τη γενιά του θυμού. Και είναι η αλήθεια. Εκπροσωπώ τη γενιά του θυμού και είμαι σαράντα ένα χρονών σήμερα, σημαίνει ότι βγήκα στην παραγωγή λίγο πριν την κρίση με άλλα οράματα, ότι οι γονείς μου στερήθηκαν να με σπουδάσουν, ότι ήρθα με όνειρα, βρήκα όπως και όλη η γενιά μου μια χώρα στην οποία όλοι μας εγγυήθηκαν πράγματα και φάγαμε μια σφαλιάρα άνευ προηγουμένου από την οποία ακόμη προσπαθούμε να συνέλθουμε. Αυτό δημιουργεί έναν συλλογικό θυμό. Σε αυτόν το θυμό εγώ επέλεξα να απαντήσω με δράση, με συμμετοχή. Μπήκα μέσα όχι για να εκφράσω τον θυμό μου, να πετάξω πέτρες, αλλά για να το αλλάξω. Να δω αν μπορώ. Αυτή η αμεσότητα που περιγράφετε δεν έχει να κάνει με κάποιο φτιασίδωμα ή με ο,τιδήποτε άλλο. Αυτός είμαι. Έτσι είναι όλοι στη γενιά μου. Ξέρετε ποιο είναι το πρόβλημα; Απλά η πολιτική έτσι όπως είναι σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό, έχει καταστεί για διάφορους λογούς ενοχοποιητική και απεχθής στον υπόλοιπο κανονικό κόσμο. Αυτή την επανάσταση της κανονικότητας εγώ ήθελα να συμβολίσω και να πω “παιδιά εφόσον μπορεί ένας άνθρωπος σαν εμένα που είναι ελάχιστος, ένας κανονικός άνθρωπος είμαι, δεν είμαι τίποτα σπουδαίο, να το κάνει, μπορούν όλοι”. Η κανονικότητα είναι που πρέπει να μπει στο προσκήνιο της πολιτικής. Ο κανονικός άνθρωπος. Εγώ αυτό που θέλω είναι να δει κάποιος ότι ο Νεκτάριος που είναι ένας κανονικός άνθρωπος με το σπιτάκι του, την οικογένειά του, μπόρεσε και έκανε αυτό. Και να πει, “μπορώ και εγώ”. Όσο πιο πολλοί κανονικοί άνθρωποι μπούνε στην πολιτική από όλους τους χώρους, τόσο πιο κανονική θα γίνει η πολιτική και θα είναι καλύτερο το μέλλον. Είμαι βέβαιος για αυτό. Είναι απλά μαθηματικά».

 Περιφερειάρχης ετών 39 όταν εκλεχθήκατε. Σας φόβισε η αναμέτρηση με τις ευθύνες μιας τέτοιας θέσης;

«Πάρα πολύ άγχος. Και πολύ μεγάλη η ευθύνη. Ακριβώς επειδή υπηρέτησα την Περιφέρεια από την στιγμή που γεννήθηκε σε ηλικία 29 ετών, την πιστεύω πολύ. Πιστεύω στις δυνατότητές της και γνωρίζω την τεράστια ευθύνη από πριν  αναλάβω ως Περιφερειάρχης. Προσέχω πολύ. Επειδή ήμουνα από αυτούς που λέγανε “α, εσείς οι πολιτικοί…”, δεν θέλω να το πούνε και για μένα. Και επειδή δεν θέλω να το πούνε για μένα, δεν τάζω. Δεν είπα ποτέ σε κανέναν “θα σας λύσω τα προβλήματα”. Εγώ είπα ότι θα ματώσω τη φανέλα».

Η παράταξή σας λέγεται «Όλα από την αρχή». Τα πήρατε τελικά όλα από την αρχή;

«Το “Όλα από την αρχή”, είναι ένας τίτλος, ένα σύνθημα το οποίο πραγματικά έχει μια μεγάλη ιστορία πίσω του. Υπάρχει το απλό το επιφανειακό ότι ψάχναμε όλοι μαζί φίλοι, συνεργάτες “πώς θα την βγάλουμε την παράταξη βρε παιδιά;” Ακούστηκαν πολλά κλισέ .. Καμιά φορά όταν ασχολείσαι, υπάρχει μια ροπή προς το ξύλινο. Και λέω κάποια στιγμή  “όχι ρε παιδιά τι είναι αυτά που μου λέτε; Αυτό θα κάνουμε; Όχι, όλα από την αρχή”. Και έτσι βγήκε ο τίτλος. Δεν μπορώ βεβαίως να σας αποκαλύψω ποιος το σκέφτηκε να το κάνουμε όταν άκουσε την ατάκα… Είναι μυστικό. Είναι τόσο απλό. Από την άλλη το “Όλα από την αρχή” δεν σημαίνει γκρεμίζω το παρελθόν. Το restart δεν σημαίνει ότι καταργείς το προηγούμενο start.

 Restart.. Να το πάρουμε πάλι από την αρχή. Γιατί έτσι όπως το πήγαμε, δεν το πήγαμε καλά. Άρα πρέπει να το πάρουμε από εκεί που το βρήκαμε; Όχι, πρέπει να το ξαναπάμε».

Πόσο περιορισμένος από τον πολιτικό χώρο που τον στηρίζει  είναι ένας περιφερειάρχης;

«Εγώ προσωπικά δεν έχω νοιώσει μέχρι στιγμής και δεν θα νιώσω γιατί με ξέρω σαν άνθρωπο, ποτέ περιορισμένος από οποιονδήποτε πολιτικό χώρο. Είναι πρόκληση και έχει και τα καλά του και έχει και τα κακά του ένας πολιτικός χώρος να σε στηρίζει ή να μην σε στηρίζει. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει μια πολυτέλεια. Λογοδοτείς απέναντι σε αυτούς που σε εξέλεξαν. Εσένα. Κι αυτό είναι μια πολυτέλεια η οποία δεν μπορεί να απεμποληθεί. Ο καθένας έχει τις πολιτικές του πεποιθήσεις. Δεν θα μιλήσω για ταυτότητα, γιατί ταυτότητες βάζουν στα μοσχάρια. Θεωρώ όμως ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν συνάδει με πολιτικούς  περιορισμούς. Σαφέστατα και κάνουμε πολιτική, όχι με την έννοια όμως των κομματικών περιορισμών. Κάνουμε πολιτική με βάση αυτό που σας είπα πριν. Το μπροστά ή πίσω».

Το ρωτώ διότι εσείς διαφοροποιηθήκατε σε κάποιες περιπτώσεις από κυβερνητικές αποφάσεις σε σχέση με την περιοχή. Θα το δείτε γραμμένο δηλαδή το σχόλιο “ο Φαρμάκης διαφοροποιήθηκε από την κυβερνητική γραμμή”.

«Αυτό ξέρετε είναι κλισέ. Έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε έτσι ως κοινωνία. Κατά την άποψή μου είναι λάθος δρόμος. Έχουμε μάθει επίσης να λειτουργούμε έτσι και ως ΜΜΕ γιατί είναι λίγο ιντριγκαδόρικο και πιασάρικο. Ο Φαρμάκης δεν διαφωνεί για να διαφωνήσει. Ούτε για να το παίξει μάγκας, ούτε για να κάνει τον τσαμπουκά του. Διαφωνεί γιατί το πιστεύει. Και καλείται να πει την άποψή του και ως πολίτης και ως Περιφερειάρχης. Δεν έχει να κάνει με το ποιος είναι στην κυβέρνηση. Σας είπα. Είμαι κανονικός άνθρωπος. Ένας κανονικός άνθρωπος αυτό που λέω τώρα, μπορεί να το καταλάβει. Ένας άνθρωπος του κομματικού σωλήνα που υπηρετεί την Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να το καταλάβει. Και γι αυτό και δεν το πιστεύει».

Ποια είναι η σχέση σας με τον Κυριάκο Μητσοτάκη; Ήταν προσωπική του επιλογή η στήριξή σας…

«Η στήριξη στο πρόσωπό μου έγινε από τον ίδιο τον νυν Πρωθυπουργό, τότε Πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας. Είναι μια σχέση εξαιρετική σε προσωπικό επίπεδο και στηρίζεται σε αλληλοσεβασμό και θέλω να πιστεύω -γιατί το’ χω δει μέχρι σήμερα και δεν έχω κανένα λόγο να το αμφισβητώ-, σε αποδοχή των διακριτών ευθυνών του καθενός. Όταν σε μια σχέση υπάρχει ο σεβασμός νομίζω ότι μόνο άριστη μπορεί να είναι».

Τελευταία δέχεστε εμφανώς περισσότερα πυρά από την παράταξη της μείζονος αντιπολίτευσης από ό,τι στο παρελθόν.

«Σας είπα ότι είμαι κανονικός άνθρωπος, θα σας πω όμως τώρα ότι δεν είμαι και χθεσινός. Και λόγω επαγγέλματος έχω μάθει να αναλύω συμπεριφορές και στρατηγικές αλλά και λόγω της υπερδεκαετούς πλέον εμπειρίας μου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Εγώ σας είπα ότι έχω υπηρετήσει δέκα χρόνια την Αυτοδιοίκηση από την αντιπολίτευση. Αυτοί που είναι τώρα στην αντιπολίτευση δεν την έχουν υπηρετήσει ποτέ ως αντιπολίτευση και τους είναι πολύ δύσκολο. Είναι κόντρα ρόλος. Η αντιπολίτευση θεσμικά έχει τόση ευθύνη σχεδόν όση έχει και η συμπολίτευση. Είναι κάτι πολύ ιερό και υπεύθυνο για να το κάνεις για πλάκα ή για να το κάνεις θυσιάζοντάς το σε προσωπικές στρατηγικές. Θα σας πω λοιπόν ότι είναι θεμιτό η αντιπολίτευση να ασκεί κριτική. Αλλά όχι κριτική για την κριτική με συγκεκριμένης στόχους. Έχω επιλέξει να μην απαντώ έτσι όπως έχουμε δει, με βάση τις διαμάχες που έχουμε συνηθίσει. Το τελευταίο που θέλει να βλέπει ο πολίτης είναι κοκορομαχίες. Εγώ θέλω να είμαι χρήσιμος. Δεν θέλω να είμαι θέαμα».

Τι εννοείτε κριτική για την κριτική με συγκεκριμένη στόχευση;

«Όταν δεν αντιλαμβάνεσαι την Αυτοδιοίκηση ως Αυτοδιοίκηση αλλά ως θερμοκοιτίδα της κεντρικής πολιτικής ή ως τον καλύτερο τρόπο για να πλήξεις την κυβέρνηση…

Σκεφτείτε το. Χτυπιέται για το ο,τιδήποτε η Περιφερειακή Αρχή. Πέρασε π.χ. ένα μηχανάκι εδώ απ’ έξω και ήταν η εξάτμιση χαλασμένη; Φταίει η περιφερειακή αρχή. Μέχρι αυτού του σημείου θα φτάσουμε. Να σας δώσω ένα απλό παράδειγμα. Φέραμε σε συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο ως θέμα την μετάβαση από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση, ένα μείζον θέμα για την Αυτοδιοίκηση για την εμπέδωση και την ολοκλήρωσή της, για την απεξάρτησή της από το κεντρικό κράτος. Ό,τι σπουδαιότερο μπορούμε να συζητήσουμε. Τι έκανε η αντιπολίτευση; Ήρθε μια εισήγηση από εμάς, η οποία είναι πλήρως ουδετεροποιημένη πολιτικά. Πετάξαμε εκτός ό,τι εκ των προτέρων ξέραμε ότι θα προκαλέσει διαφωνίες. Ήρθαμε εκ των προτέρων και είπαμε “θέλουμε συναινέσεις ευρύτερες για να το πάμε μπροστά”. “Όχι” είπε η αντιπολίτευση. “Εδώ θα συζητήσουμε για τον εκλογικό νόμο”. “Μα δεν είναι αυτό το θέμα”. “Όχι, αυτό είναι το θέμα. Εμείς είμαστε υπέρ της απλής αναλογικής”. Μάλιστα κάποιοι για να φανούνε, λες και οι συμπολίτες μας κάθονται σε ένα σινεμά και τρώνε ποπ κορν και δεν κρίνουν, ανέφεραν επιμόνως το ΠΑΣΟΚ. Γιατί θέλανε να πούνε ότι είναι ΠΑΣΟΚ. Από το στόμα μου η λέξη Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει ξεστομιστεί μέσα σε διαδικασία συλλογικών οργάνων της Περιφέρειας. Όχι γιατί φοβάμαι κάτι, αλλά γιατί δεν του πρέπει. Έρχονται λοιπόν αυτοί οι κάποιοι και λένε το ΠΑΣΟΚ έκανε την Αυτοδιοίκηση. Ακούω. Ολοκληρώνουν. Και λέω: “Ακούστε κύριοι, κάπου μπερδεύομαι. Γιατί ή εγώ είμαι ΠΑΣΟΚ ή εσείς ήσασταν αυτό που ήταν ο κύριος Ραγκούσης όταν ήταν υπουργός του ΠΑΣΟΚ, όταν ψηφίστηκε ο Κλεισθένης και σήμερα είναι στο ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί εσείς που σήμερα δηλώνετε ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να είστε υπέρ της απλής αναλογικής, γιατί το ΠΑΣΟΚ λιθοβόλησε τον ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή όταν ήρθε η απλή αναλογική. Τελικά τι είστε και ποιον κοροϊδεύετε; Εγώ δεν σας ζητώ να είστε με το ΠΑΣΟΚ, με τη Ν.Δ. ή με τον ΣΥΡΙΖΑ. Σας ζητώ να είστε με την Αυτοδιοίκηση”. Επειδή χρησιμοποιήσαν κάποιοι -και σας το ξαναλέω δεν είμαστε χθεσινοί-, ορολογίες όπως βάθεμα της δημοκρατίας, αλήθεια ήταν ρηχή η δημοκρατία όταν διοικούσαν με 23% στον πρώτο γύρο και με 31 στις 51 έδρες; Ήταν ρηχή επί μια δεκαετία η δημοκρατία και τώρα πρέπει να βαθύνει;

Και αλήθεια, ποιος είναι ο ανακόλουθος που τότε δεν έλεγε τίποτα και διοικούσε με μια ρηχή δημοκρατία όταν η τότε αντιπολίτευση δηλαδή εγώ, έλεγε από τότε “κύριοι πείτε όχι στην απλή αναλογική” και από τη μια δεν έλεγαν όχι και από την άλλη δεν έλεγαν και ναι; Ξέρετε γιατί; Γιατί ήταν πάνω στα παντρέματα και δεν ήθελαν να χαλάσει το προξενιό. Ο κόσμος δεν είναι ανόητος. Στον κόσμο πρέπει να λέμε αλήθειες».

Τι απαντάτε κριτική για τη διάρκεια της διαβούλευσης με αφορμή τα 600 εκατομμύρια ευρώ από το ΕΣΠΑ;

«Θα μπορούσα και εγώ να σας απαντήσω προβοκατόρικα. Ποιος μιλάει, ο κύριος 18% απορρόφηση ΕΣΠΑ. Αυτή τη συζήτηση θέλουν να κάνουμε; Αφορά τον πολίτη; Όμως δεν μπορώ να μην σας πω ότι πήραμε 18% την απορρόφηση ΕΣΠΑ, την έχουμε φτάσει στο 66% και θα την αφήσουμε στο 100%. Μα κάνει κριτική ποιος; Αυτός που δεν έκανε καν διαβούλευση στην προηγούμενη προγραμματική; Και δύο χρόνια διαβούλευση να κάναμε θα λέγανε γιατί δεν κάνατε τρία. Ή επίσης, είναι τυχαίο ότι στην προηγούμενη προγραμματική είχε η Δυτική Ελλάδα 430 εκατομμύρια να διαχειριστεί και τώρα έχει 600; Αυτό έγινε μαγικά; Δεν διεκδίκησε κανείς; Μας χαρίστηκε; Ξύσαμε ξυστό και πετύχαμε το Τζόκερ; Τι έγινε δηλαδή; Ό,τι πετυχαίνουμε είναι τυχαίο και ό,τι δεν πετυχαίνουμε έρχεται και φορτώνεται πάνω μας; Δεν τελειώνει αυτή η συζήτηση. Αυτό που δεν μπορώ να ανεχτώ και δεν μπορεί να το ανεχτεί η κοινωνία και του γύρισε την πλάτη οριστικά με κεφαλαία γράμματα το “οριστικά” είναι το ψέμα και ο λαϊκισμός. Πρέπει να το αντιληφθούν όλοι».

Πόση σχέση έχει η Περιφέρεια με αυτό που ονομάζουμε πολιτισμό της καθημερινότητας; Το λέω υπό την έννοια ότι η Περιφέρεια είναι λίγο πιο αποστασιοποιημένη υπόθεση και ενώ είναι αυτή που χρηματοδοτεί, τελικά δεν φαίνεται. Άλλος το «πουλάει» το έργο.

«Μυστήρια ερώτηση. Και έχει να κάνει με αυτό που λέγαμε πριν. Με αυτά τα παλιά, τα ξύλινα, στα οποία ο κόσμος γυρίζει την πλάτη. Τι σημαίνει το πουλάει; Το  έργο γίνεται για τον πολίτη και γίνεται μέσα από τις συνεργασίες. Τίνος; Της Περιφέρειας, των  Δήμων, των Συλλόγων, των Επιμελητηρίων, των Υπουργείων, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής… Δεν υπάρχουν ιδιοκτησίες. Υπάρχουν υπηρεσίες. Τι υπηρεσίες παρέχεις στον πολίτη.

Η Περιφέρεια είναι μια επιτελική δομή που χαράσσει στρατηγική, έχει την ευθύνη του συντονισμού των υπηρεσιών και κρίνεται από την αποτελεσματικότητα, χωρίς να φέρει πολλές φορές την ευθύνη της μη αποτελεσματικότητας καθώς  καμιά φορά το γρανάζι κολλάει αλλού.  Αλλά ξέρετε κάτι; Εγώ χαίρομαι πάρα πολύ και δεν το σκέφτομαι το βράδυ πριν πάω για ύπνο αν  θα πουληθεί ένα έργο από τον Δήμαρχο ή από τον Πρόεδρο. Αυτό που έχει σημασία είναι να γνωρίζει ο κόσμος τι συμβαίνει. Έχει να κάνει με την ενημέρωση που πρέπει να έχει ο πολίτης. Δεν πρέπει να υπάρχει κίνητρο για να πω σε εσάς “ξέρετε ο Απόλλωνας της Πάτρας χρηματοδοτείται από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας”.  Γιατί θα το πω; Για να μη το πουλήσει ο φίλος μου ο Κώστας ο Πελετίδης ως δικό του; Όχι βέβαια; Ποιο είναι το θέμα;

Ότι αυτά τα χρήματα είναι χρήματα του ΕΣΠΑ. Πρέπει να γνωρίζει ο πολίτης,  ο Ευρωπαίος- Έλληνας- Πατρινός, ότι αυτό που βλέπει δίπλα του και του βελτιώνει την καθημερινότητα είναι το αποτέλεσμα της συμμετοχής της χώρας μας σε μία μεγάλη οικογένεια. Και όχι να λες “πίνω το μουρουνέλαιο μωρέ γιατί μου κάνει καλό αλλά δεν είναι ωραίο”. Δεν είναι να το βλέπουμε σαν φάρμακο. Έπειτα, δεν είναι μόνο η καθημερινότητα. Είναι και ένα σωρό έργα που γίνονται δίπλα. Από ασφαλτοστρώσεις, νοσοκομειακά, από βοήθειες σε επιχειρήσεις, από συγχρηματοδοτούμενα που έχουν να κάνουν με την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, τις αθλητικές εγκαταστάσεις, τις τουριστικές επιχειρήσεις,  την  αγροτική παραγωγή... Η  Περιφέρεια ακουμπάει τα πάντα. Ένα πράγμα θα σας πω. Αναλάβαμε πριν  από ενάμιση χρόνο περίπου.  Από αυτό τον ενάμιση χρόνο, τον ένα ήμασταν με κορωνοϊό. Κάποιοι λένε “δεν καταφέραμε να κάνουμε πολλά στα εννέα χρόνια γιατί είχαμε την κρίση, το μνημόνιο”. Λες και ο κορωνοϊός δεν είναι μια παγκόσμια κρίση πολλών μεγατόνων. Κι όμως μέσα σε αυτή την περίοδο εντάξαμε περισσότερα από 430 εκατομμύρια ευρώ σε έργα υποδομής μόνο. Άλλα 120 για την επιχειρηματικότητα. Άλλα 100 για την υγεία. Το αντιλαμβάνεστε το νούμερο; Και όλα αυτά υπηρετώντας μια στρατηγική που λέει, “σταματάμε να έχουμε ελλείμματα σε υποδομές, πρώτος άξονας είναι η πρoσπελασιμότητα, δεύτερος οι κτηριακές υποδομές και οι ενεργειακές αναβαθμίσεις... Και μετά που πάμε; Στήριγμα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στήριγμα στον πρωτογενή τομέα,  στήριγμα στην υγεία”. Βάλαμε πλάτη μέσα στον κορωνοϊό με δεκάδες εκατομμύρια ως μη οφείλαμε εκ του νόμου. Στηρίξαμε δηλαδή το κεντρικό κράτος που έδειξε να κλονίζεται… Το έκανε η Τοπική Αυτοδιοίκηση συνολικά σε όλη τη χώρα. Και αυτό δίνει μεγαλύτερη αξία σε αυτό που υπηρετούμε. Τα πάντα είναι η Περιφέρεια. Είναι δίπλα σου, είναι στο δρόμο που φτιάχνεται στην είσοδο της Πάτρας, είναι στην Αγυιά που θα γίνει αύριο, στον Απόλλωνα, στα αρδευτικά που φτιάχνονται κάθε μέρα, στις συντηρήσεις  στο επαρχιακό δίκτυο .. είναι παντού. Θα μου πείτε “τα κάνετε όλα τέλεια;” Όχι. Οι ελλείψεις είναι πολλές. Αυτό που εμείς αποδεικνύουμε με βάση τους αριθμούς είναι ότι αφενός μεν βάλαμε σειρά, αφετέρου δε ότι βάλαμε πρόγραμμα. Και όταν ακολουθείς πιστά ένα πρόγραμμα σημαίνει ότι στο τέλος, θα φτάσεις στο 100%».

Είστε ικανοποιημένος από τη διαχείριση της πανδημίας σε ό,τι αφορά την Περιφέρεια;

«Εδώ δεν θα πω ποτέ ότι είμαστε ικανοποιημένοι. Όταν πεθαίνουν γύρω μας συμπολίτες μας δεν μπορεί κανείς να δηλώσει ικανοποιημένος. Μπορεί μόνο να δηλώσει ότι κάνει ό,τι καλύτερο με βάση τις τρέχουσες συνθήκες και τις δυνατότητες που έχει. Εμείς σαν τοπική αυτοδιοίκηση ήμασταν εκεί από την πρώτη στιγμή για να συνδράμουμε πρώτα τον συμπολίτη μας και μετά την κεντρική πολιτεία και το κεντρικό κράτος το οποίο έχει και την αρμοδιότητα για τη δημόσια υγεία.  Εμείς όπως και το σύνολο από τους Δήμους και τις Περιφέρειες αναλάβαμε μερίδιο της ευθύνης περισσότερο από αυτό που μας αναλογούσε. Πραγματικά μπορεί να ακουστεί κάπως μίζερο, αλλά δώσαμε από το υστέρημά μας για να στηρίξουμε την εθνική προσπάθεια. Πόροι δεκάδων εκατομμυρίων για να καλύψουμε μισθολογικές ανάγκες ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Πόροι εκατομμυρίων για να καλυφθούν ανάγκες σε ΜΕΘ την περίοδο που υπήρχε αδήριτη ανάγκη για άμεση εγκατάσταση ΜΕΘ. Ταυτόχρονα βοηθήσαμε και στηρίξαμε αυτούς που δέχτηκαν τις συνέπειες. Τους συμπολίτες μας, οι οποίοι δέχθηκαν τα οικονομικά αποτελέσματα.  Εκχωρήσαμε στην Ελληνική Πολιτεία δεκάδες εκατομμύρια για να στηρίξει αυτή με τη σειρά της όλα αυτά τα μέτρα που βλέπετε με τις επιστρεπτέες και όλα αυτά. Από που νομίζετε ότι είναι οι πόροι; Ρεφενέ είναι από όλες τις Περιφέρειες στην Ελλάδα και όχι μόνο από αυτές βέβαια. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι βάλαμε πλάτη και ταυτόχρονα κάναμε και έργα».

Νεολαία, πολιτισμός, αθλητισμός. Ποια είναι τα έργα που «τρέχουν» για τη νέα γενιά;

«Είμαι από τους ανθρώπους που όταν μιλάω για τη νέα γενιά δεν μιλάω σε τρίτο πρόσωπο. Νομίζω ότι μπορώ να θεωρώ τον εαυτό μου μέλος της. Για τη γενιά μου ποντάρουμε πολλά ως Περιφέρεια, γιατί η νέα γενιά σημαίνει μέλλον.

Τι θέλει η νέα γενιά; Χώρους να αθλείται, χώρους πολιτισμού, χώρους  σπουδών και φοίτησης.

Υπάρχει μια σειρά έργων σχετικά με αυτό στα οποία κατευθύνουμε δεκάδες εκατομμύρια σε πόρους. Μιας και είμαστε στην Πάτρα θα μιλήσουμε για την Πάτρα. Στην Πάτρα αυτή τη στιγμή χρηματοδοτούνται 9 γήπεδα ως αθλητικές εγκαταστάσεις, στο Δήμο Πατρέων. Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού έχουμε ξεκινήσει την ανακατασκευή του κολυμβητηρίου της Αγυιάς και του περιβάλλοντος αθλητικού χώρου, έχουμε κάνει ήδη σε συνεργασία με τη Διοίκηση του Πεπανός συμπράξεις για την αναβάθμιση εγκαταστάσεων στο Τόφαλος. Ως προς τον πολιτισμό ήδη έχει ενταχθεί το έργο της ανακατασκευής και αποκατάστασης του θεάτρου «Απόλλων» στην Πάτρα, ένα έργο το οποίο είχε στοιχειώσει και ναι, ξεκίνησε επί δικής μας θητείας και θέλω να πιστεύω ότι σύντομα θα είναι ορατά τα αποτελέσματα.

Ταυτόχρονα πρωτοβουλίες για έργα έχουν αναληφθεί και μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων και ως προς τη συμμετοχή μας στην ενεργειακή αναβάθμιση, τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος αλλά και την εξοικονόμηση χρημάτων για ενεργειακό κόστος. Δέκα σχολεία στην Πάτρα θα αποκτήσουν ενεργειακή αναβάθμιση το επόμενο διάστημα μετά από την ένταξή τους μέσω ενός ευρέως σχεδίου για την ενεργειακή αναβάθμιση Δημοσίων κτιρίων. Πραγματικά τριπλασιάσαμε τους πόρους που είχαμε για την ενεργειακή αναβάθμιση σχολείων και δημοσίων κτιρίων, και αυτό δεν νομίζω ότι δεν είναι ορατό από τους συμπολίτες μας που βλέπουν ήδη να έχουν εξασφαλιστεί οι χρηματοδοτήσεις για αυτά τα έργα και πολύ σύντομα θα είναι στον αέρα οι διαγωνισμοί και κατά συνέπεια η κατασκευή τους. Θα σας  πω όμως και για τη συνδρομή μας στις τοιχογραφίες του Art Walk. Θεωρώ ότι η  Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας έχει να κερδίσει πολλά συνολικά από την ανάδειξη της Πάτρας σε ένα υπαίθριο μουσείο σύγχρονης τέχνης. Αυτή η προσπάθεια που κάνουμε με την Art in progress έχει αυτό τον στόχο. Νομίζω ότι έχουμε βάλει και εμείς το λιθαράκι μας στο να κάνουμε πιο όμορφη την πόλη μας, έχουμε βάλει το λιθαράκι μας ώστε να αποκτήσει έναν άλλο χαρακτήρα που θα προσδώσει όχι μόνο ομορφιά, τέχνη και πολιτισμό αλλά και έναν πόλο έλξης σε έναν άλλου είδους τουρισμό που αναζητά, άλλες διεξόδους Και νομίζω έχει αρχίσει να βρίσκει μιμητές και σε άλλες πόλεις πλέον αυτή η τάση. Και στην Ηλεία είχαμε τοιχογραφίες, σύντομα θα έχουμε και στην Αιτωλοκαρνανία… Βεβαίως η Πάτρα είναι πολύ μπροστά σε αυτό,  νομίζω ότι αν δεν είναι ήδη, θα γίνει σύντομα η πόλη με τις περισσότερες τοιχογραφίες στην Ευρώπη».

Αν αύριο το πρωί μπορούσατε να πατήσετε ένα κουμπί και να παραδώσετε έτοιμο ένα έργο στη Δυτική Ελλάδα, ποιο θα ήταν αυτό;

«Ξεκάθαρα, χωρίς δεύτερη σκέψη και χωρίς να είναι έργο αρμοδιότητας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, η Πατρών Πύργου. Νομίζω ότι δεν εκπλήσσω κανέναν με την απάντησή μου. Είναι ένα έργο το οποίο περιμένουμε και μπορείτε να με ελέγξετε. Κοιτάξτε δίπλα σας τι έχω στο γραφείο μου. (σ.σ. Μου δείχνει έναν φάκελο με τίτλο «Θανατηφόρα τροχαία Πατρών Πύργου»). Με αυτό κοιμάμαι και ξυπνάω. Μιλάμε για συμπολίτες μας που χάνονται καθημερινά. Δεν μπορεί κανένας να μείνει ασυγκίνητος με αυτό, δεν μπορεί κανένας να σταθεί απαθής απέναντι σε αυτό, δεν μπορεί κανένας να πει, να ισχυριστεί ότι δεν υπάρχει ανάγκη να γίνει χθες. Και γι αυτό ήμουν από την αρχή πολύ προσεκτικός και στη διαχείρισή του και προεκλογικά.  Κατηγόρησα τον πρώην περιφερειάρχη ξέρετε γιατί; Όχι γιατί δεν έκανε το έργο. Δεν ήταν αυτός που κάνει το έργο. Γιατί έβαλε πλάτη σ΄ εαυτούς που κοροϊδεύανε. Εγώ τι είπα; Ότι εγώ είμαι εδώ και θα πανηγυρίσω μόνο όταν το έργο ολοκληρωθεί. Ξέρετε τι λέγανε παλιά; “Ένα  έργο θα γίνει στη θητεία μας. Και θα ναι η Πατρών Πύργου”.  Πώς το λες αυτό;».

Πώς θέλετε να θυμούνται τη θητεία σας στην Περιφέρεια; Βάλτε μου έναν τίτλο στο δημοσίευμα που θα θέλατε να συνοδεύει το επιστέγασμα του έργου σας ως Περιφερειάρχη.

«Γιατί βιάζεστε να με διώξετε; (σ.σ. γελάει). Να μου κάνετε την ερώτηση όταν θα είναι να φύγω. Δεν το΄ χω να φύγω….  Τίτλος πάντως όταν τελειώσω θα ήθελα να είναι ότι τίμησα και με τίμησαν συμπολίτες μου. Τίποτα άλλο».