Η Πάτρα εξελίχθηκε σε 4ο πιο δημοφιλή χειμερινό προορισμό στην Ελλάδα

Ο Τουρισμός άνοιξε, ωστόσο ο Μάιος χάθηκε τουριστικά. Υπάρχουν οι προϋποθέσεις για ένα δυναμικό come back; Ποιο είναι το προσδόκιμο αποτέλεσμα, το καλό σενάριο αν μπορούμε να το πούμε έτσι και τι είναι αυτό που απεύχεστε;

Παρά τις αντιξοότητες που προκαλεί η παγκόσμια υγειονομική συνθήκη, η χώρα μας έχει πρωταγωνιστήσει και συνεχίζει να πρωταγωνιστεί στο άνοιγμα της τουριστικής διαδικασίας μέσα στο 2021. Όπως είχαμε δεσμευθεί ανοίξαμε στις 15 Μαΐου, και ανοίξαμε με ασφάλεια. Η χώρα μας διαθέτει ένα πλήρες πλαίσιο προστασίας της υγείας όλων, και παράλληλα διευκόλυνσης της εισόδου των τουριστών. Το ψηφιακό πιστοποιητικό Covid, μία πρόταση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, υιοθετήθηκε από την ΕΕ και οι βασικοί άξονές του (εμβολιασμός, τεστ, πιστοποιημένη ανάρρωση) θα είναι η βάση της διεθνούς τουριστικής κίνησης για το 2021. Η Ελλάδα μάλιστα θα είναι από τις πρώτες χώρες που θα χρησιμοποιήσουν το ψηφιακό πιστοποιητικό! Συγχρόνως η χώρα μας βρίσκεται στις κορυφαίες θέσεις της ΕΕ ως προς τα διαγνωστικά τεστ και τους ημερήσιους εμβολιασμούς  που υπερβαίνουν πλέον συνολικά τους 5.300.000 με σχεδόν το 20% των Ελλήνων πολιτών να έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους. Υπάρχει ένα πλήρες πλέγμα πρωτοκόλλων και μέτρων τα οποία είναι ήδη από καιρό γνωστά σε όλους. Με αυτά τα δεδομένα και βεβαίως με τα διαχρονικά πλεονεκτήματά της Ελλάδας πάντοτε παρόντα, η χώρα μας μπορεί να προσφέρει στον κάθε επισκέπτη όχι μόνο μία μοναδική και πλήρη τουριστική εμπειρία, αλλά και την απαραίτητη ψυχική ανάταση που αναζητά μετά την φοβερή δοκιμασία της πανδημίας, και αυτό συνοψίζεται και στο motto μας για φέτος "All you want is Greece". 

Πόσο μεγάλη και τι είδους στήριξη χρειάζεται πλέον ο τουριστικός κλάδος, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει στη στασιμότητα τόσων μηνών;

Ο κλάδος του τουρισμού είναι γεγονός ότι δέχτηκε δυσανάλογο πλήγμα από την κρίση. Η μέριμνά μας όλο το προηγούμενο διάστημα ήταν η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη στήριξη των επιχειρήσεων και εργαζομένων στο χώρο του τουρισμού, ώστε να είμαστε έτοιμοι με την έναρξη της κατεξοχήν τουριστικής σεζόν να καλύψουμε το χαμένο έδαφος της κρίσης, και να πρωταγωνιστήσουμε στην ανάκαμψη της χώρας. Υπήρξε λοιπόν λήψη μέτρων στήριξης, πρωτοφανής για τα ελληνικά αλλά και τα διεθνή δεδομένα: επιστρεπτέα προκαταβολή, πρόγραμμα “Γέφυρα 2”, κάλυψη παγίων δαπανών στην εστίαση, κάλυψη ενοικίων επιχειρήσεων, διατήρηση του χαμηλού ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο και την εστίαση, χρηματική ενίσχυση και κάλυψη εισφορών εργαζομένων μεταξύ πολλών άλλων. Η στήριξη αυτή, όπως έχουμε επανειλημμένα πει, θα συνεχιστεί για όσο χρειαστεί. Και θα υπάρξουν και άλλα μέτρα όπως η στήριξη μέσω ΕΣΠΑ στις τουριστικές επιχειρήσεις (περιλαμβανομένων των τουριστικών γραφείων και λεωφορείων) που επίκειται. Όμως οριστική και πλήρη υπέρβαση της κρίσης, μπορούμε να έχουμε μόνο με οριστικό, πλήρες και διαρκές άνοιγμα του τουρισμού. Ένα άνοιγμα που ήδη ξεκινήσαμε και που θα περιφρουρήσουμε με κάθε πρόσφορο τρόπο, ένα άνοιγμα που θα αξιοποιήσει όλες τις δυνατότητες που υπάρχουν ώστε να έχουμε μία όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ανάκαμψη, η οποία αποτελεί και το βασικό εθνικό στοίχημα φέτος. Οι πρώτες ενδείξεις είναι ιδιαίτερα θετικές, και προϊόντος του χρόνου η εικόνα θα γίνεται ακόμα σαφέστερη και καλύτερη.

Πώς είναι το επενδυτικό περιβάλλον στον τουρισμό και πόσα περιθώρια υπάρχουν για τη στήριξη νέων επενδυτικών σχεδίων;
 
Το επενδυτικό ενδιαφέρον για τον κλάδο του τουρισμού στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα έντονο και έχει μάλιστα αναζωπυρωθεί ενόψει της νέας τουριστικής αγοράς που αναδύεται στη μετά Covid εποχή. Η χώρα μας διαθέτει τουριστικές υποδομές οι οποίες μπορούν να ενισχυθούν περαιτέρω, αλλά και τομείς που δεν έχουν πλήρως αξιοποιηθεί και στους οποίους υπάρχουν μεγάλα περιθώρια επενδύσεων. Έχουμε ως Υπουργείο υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση των υποδομών του τουρισμού μας στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Δίνουμε έμφαση στην ανάπτυξη υποδομών στους τουριστικούς λιμένες, αλλά και στις ειδικές μορφές τουρισμού,  - όπως γαστρονομικός - αγροτουρισμός, ορεινός, αναρριχητικός, καταδυτικός, ευεξίας- που πιστεύουμε ότι μπορούν να δώσουν ιδιαίτερη υπεραξία στο ελληνικό τουριστικό προϊόν. Όμως πέραν από τις υποδομές, επενδύουμε και στο ανθρώπινο δυναμικό μας με προγράμματα μετεκπαίδευσης, επανακατάρτισης και αναβάθμισης δεξιοτήτων για 20.000 εργαζόμενους στον τουρισμό και ανέργους.
Η συνολική εικόνα είναι ότι οι επενδυτικές προοπτικές είναι εξαιρετικά θετικές καθώς τώρα, στο ξεκίνημα της δυναμικής ανάκαμψης του τουρισμού, είναι η ιδανική ευκαιρία για επενδυτές από την Ελλάδα και το εξωτερικό να προχωρήσουν στις κινήσεις τους και να αξιοποιήσουν στο μέγιστο την θετική δυναμική που αναπτύσσεται και αναμένεται να ενισχυθεί τα επόμενα χρόνια, καθώς θα ανακάμπτουμε από την δοκιμασία της υγειονομικής κρίσης.

Υπάρχει ετοιμότητα στη χώρα για τον εντοπισμό ταξιδιωτών υψηλού ρίσκου με βάση και την εμπειρία που είχαμε από πέρυσι; Είναι εφικτή η τήρηση των προβλεπόμενων μέτρων;

Τα μέτρα και τα πρωτόκολλα προστασίας της υγείας θα τηρηθούν χωρίς καμία έκπτωση. Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο προστασίας στηρίζεται το άνοιγμα του τουρισμού και οφείλουμε όλοι μας να το προστατεύσουμε. Η Πολιτεία σε αυτό θα πράξει το καθήκον της, αλλά είμαι βέβαιη ότι το ίδιο θα πράξουν και οι άνθρωποι του τουρισμού μας, που συναισθάνονται απόλυτα την ανάγκη διαφύλαξης της υγείας των επισκεπτών μας αλλά και όλων των Ελλήνων. Το τεστ παραμένει ο βασικός τρόπος εισόδου για όσους δεν έχουν εμβολιαστεί, γίνονται συχνοί δειγματοληπτικοί έλεγχοι σε όλες τις πύλες εισόδου, και για όσα κρούσματα εντοπίζονται υπάρχει διαδικασία περιορισμού σε ξενοδοχείο Covid. Κατά συνέπεια λαμβάνεται κάθε μέριμνα ώστε να έχουμε ένα απόλυτα ασφαλές και υγιές καλοκαίρι, για όλους.

Από ποιες χώρες αναμένεται να προέλθει φέτος η μεγαλύτερη εισροή τουριστών και ποιες χώρες που μας τροφοδοτούν παραδοσιακά με τουρισμό θα πρέπει να ξεχάσουμε για το 2021;

Οι παραδοσιακές αγορές του ελληνικού τουρισμού, στις οποίες στηρίχθηκε η σημαντική του άνοδος κατά τη δεκαετία πριν την πανδημία, παραμένουν οι βασικοί στυλοβάτες του και φέτος. Όμως φέτος παρατηρείται ιδιαίτερη αύξηση ενδιαφέροντος από συγκεκριμένες αγορές όπως π.χ. τις ΗΠΑ όπου για πρώτη φορά έχουμε τόσες απευθείας αεροπορικές συνδέσεις και τόσο έντονο ενδιαφέρον διακοπών στην Ελλάδα. Έντονο επίσης είναι το ενδιαφέρον από Γαλλία και Γερμανία και τις Σκανδιναβικές χώρες. Από εκεί και πέρα, καμία αγορά δεν πρέπει να «ξεχάσουμε», και αναζητούμε συνεχώς διεύρυνση της παρουσίας του ελληνικού τουρισμού σε νέες αγορές. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Ισραήλ, με το οποίο συσφίγγουμε συνεχώς τις τουριστικές μας σχέσεις, αλλά και άλλες αγορές στις οποίες η Ελλάδα ανεβαίνει συνεχώς ως ταξιδιωτική επιλογή.

Πότε αναμένουμε το μεγαλύτερο τουριστικό κύμα;

Η κορύφωση της τουριστικής κίνησης αναμένεται, όπως και κάθε χρονιά, κατά τους μήνες Ιούλιο έως Σεπτέμβριο. Από εκεί και πέρα, και με δεδομένο ότι κάθε μέρα που περνά, το τείχος ανοσίας τόσο στη χώρα μας όσο και στις χώρες προέλευσης των επισκεπτών μας ενισχύεται, αναμένεται εκτός απροόπτου να υπάρξει και μία επέκταση της τουριστικής περιόδου.

Ποιο το τουριστικά προνομιακό πεδίο της Δυτικής Ελλάδας στο οποίο εκτιμάτε ότι θα πρέπει να επενδύσει η περιοχή και ποιο το μειονέκτημά της, αυτό που δημιουργεί αναχώματα στην τουριστική της ανάπτυξη;

Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας συνδυάζει πολλές τουριστικές δυνατότητες, τόσο ως προς το κλασικό μοντέλο του τουρισμού του «ηλίου και τις θάλασσας» όσο και ως προς τις ειδικές μορφές τουρισμού. Διαθέτει εξαιρετικές παραλίες, 7 ήδη αναγνωρισμένους ιαματικούς πόρους που την καθιστούν ιδανική επιλογή για ιαματικό τουρισμό, έχει πολλές επιλογές για θρησκευτικό, περιπατητικό, ποδηλατικό, αλλά και γαστρονομικό τουρισμό - με την αξιόλογη πρωτοβουλία για την ανάδειξη της ολυμπιακής διατροφής. Και φυσικά η παγκόσμια πολιτιστική ακτινοβολία της Ολυμπίας συνδυαζόμενη με την πλούσια ιστορική κληρονομιά της ευρύτερης περιοχής, αποτελούν ένα μοναδικό πόλο έλξης. Αυτό που χρειάζεται, όπως άλλωστε και σε πολλές περιπτώσεις ταξιδιωτικών προορισμών της χώρας μας, είναι η περαιτέρω ανάδειξη και προβολή των πολλών επιλογών που υπάρχουν και η διευκόλυνση της ψηφιακής πρόσβασης κάθε ενδιαφερόμενου επισκέπτη σε πληροφορίες για αυτές, αλλά ίσως και ο σχεδιασμός μιας μακροπρόθεσμα βιώσιμης τουριστικής πολιτικής, με επίκεντρο κατευθύνσεις που αντανακλούν τις σύγχρονες και ευρωπαϊκές τάσεις διαμόρφωσης του τουριστικού περιβάλλοντος, όπως οι επενδύσεις στην τεχνολογία, ένα καλύτερα συντονισμένο μάρκετινγκ στον τουρισμό, η ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων και κατάρτισης από τους επιχειρηματίες και εργαζομένους στον τουρισμό και η σχεδίαση και ολοκλήρωση ενός σύγχρονου χωροταξικού σχεδίου τουρισμού. Η Περιφέρεια ήδη αναπτύσσει εξαιρετικές πρωτοβουλίες σε αυτήν την κατεύθυνση με το μεγαλύτερο πακέτο ενίσχυσης στο κομμάτι της προβολής και το Υπουργείο Τουρισμού εντάσσει και τις περιοχές της Δυτικής Ελλάδας στις ενέργειες αναβάθμισης της προβολής και ψηφιοποίησης που αναπτύσσουμε για το σύνολο της χώρας.

Είναι αυτό συνάρτηση και των μεγάλων αναπτυξιακών έργων βέβαια. Ποια αναπτυξιακά έργα εκτιμάτε ότι μπορούν να λειτουργήσουν ως διάδρομοι ανάπτυξης για την περιοχή της Δυτικής Ελλάδας σε σχέση με τον τουρισμό;

Στη σύγχρονη μορφή του ο τουρισμός χαρακτηρίζεται ως ένα πολύπλοκο και σύνθετο οικονομικό και περιβαλλοντικό φαινόμενο. Χρειάζεται συνεχής προσπάθεια ώστε να βελτιώνουμε την ποιότητα και ποσότητα των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών προκειμένου να αυξηθούν οι ταξιδιώτες που μας προτιμούν. Κύριο εργαλείο σε αυτή την προσπάθεια είναι τα αναπτυξιακά έργα, που με τη σειρά τους οδηγούν στην αύξηση της προσέλκυσης ιδιωτικών τουριστικών επενδύσεων. Συνεπώς η βελτίωση της προσβασιμότητας και προσπελασιμότητας εντός της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Ήδη έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση με την ολοκλήρωση της Ολυμπίας Οδού, μέχρι την Πάτρα, αλλά και της Ιονίας Οδού, και διασύνδεσής της με την Εγνατία Οδό. Η Δυτική Ελλάδα έχει σαν στόχευση να αποκτήσει ολοκληρωμένα και διασυνδεόμενα μεταξύ τους δίκτυα μεταφορών, με μεσοπρόθεσμο στόχο την δρομολόγηση έργων όπως η ολοκλήρωση της Ολυμπίας Οδού μέχρι την Τσακώνα, ο εκσυγχρονισμός και η απόκτηση μεγαλύτερου ρόλου του λιμανιού της Πάτρας, αλλά και του λιμανιού του Κατακόλου, η κατασκευή νέων μαρίνων, η επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου, η έλευση στη Δυτική Ελλάδα για επιχειρήσεις και νοικοκυριά του φυσικού αερίου και η επέκταση και βελτίωση του Αεροδρομίου του Αράξου. Με την ανάπτυξη και ολοκλήρωση των αναπτυξιακών αυτών έργων είναι βέβαιο ότι η ανταγωνιστικότητα της Δυτικής Ελλάδας, στον τουρισμό θα βελτιωθεί σημαντικά δημιουργώντας τις προϋποθέσεις βελτίωσης της θέσης της γενικότερα στον Ελληνικό και διεθνές τουριστικό χάρτη.  

Η Πάτρα είναι ένα αστικό κέντρο που δεν έχει καλές επιδόσεις στον τουρισμό έτσι όπως τον προσεγγίζουμε με την κλασσική του έννοια. Εκτιμάτε ότι υπάρχουν εναλλακτικές μορφές τουρισμού στις οποίες μια πόλη σαν την Πάτρα θα μπορούσε να έχει καλές επιδόσεις;

Η Πάτρα είναι η καρδιά της Δυτικής Ελλάδας και μακράν το μεγαλύτερο αστικό κέντρο όχι μόνο της περιφέρειας αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Ως εκ τούτου, ο ρόλος της είναι στρατηγικός και κομβικός ακόμα και στο ζήτημα του τουρισμού. Η αύξηση της τουριστικής ζήτησης στην Δυτική Ελλάδα θα επιφέρει αύξηση και της κίνησης μέσω του λιμένα των Πατρών. Οι υποδομές της πόλης και οι ιδιαιτερότητες που προσφέρει, όπως για παράδειγμα το εντυπωσιακό αρχαιολογικό μουσείο, το Ρωμαϊκό Ωδείο, ο Ι.Ν. του Αγίου Ανδρέα, η Achaia Clauss, το παλαιότερο οινοποιείο της Ελλάδας, αλλά και το Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων» το παλαιότερο σωζόμενο κλειστό θέατρο σε σχέδια του αρχιτέκτονα Έρνεστ Τσίλερ, μπορούν να αποτελέσουν πόλο έλξης για city breaks. Κάτι που δεν είναι ευρέως γνωστό, αλλά υπάρχει ως στοιχείο πλέον, αποτελεί το γεγονός ότι η πόλη της Πάτρας τείνει να εξελιχθεί σε έναν προορισμό του Σαββατοκύριακου. Μάλιστα, το 2019, πριν δηλαδή την κρίση πανδημίας του κορονοϊού, η Πάτρα είχε εξελιχθεί στον 4ο πιο δημοφιλή χειμερινό προορισμό στην Ελλάδα. Σήμερα, η Πάτρα διαθέτει εύκολη πρόσβαση σχεδόν από το σύνολο της Ελλάδας λόγω της ολοκλήρωσης της Ολυμπίας και Ιονίας Οδού. Αυτό προσέδωσε στην πόλη μια νέα δυναμική η οποία χαρακτηριζόταν ήδη από έντονη νεανική ζωή, πολύβουες πλατείες και σημαντικούς εμπορικούς δρόμους. Παράλληλα, στην Πάτρα, κάθε χρόνο διοργανώνονται πληθώρα πολιτιστικών εκδηλώσεων και Διεθνών Φεστιβάλ που προσδίδουν καλλιτεχνική και νεανική αύρα στην πόλη, με πιο διάσημο φυσικά το Καρναβάλι της Πάτρας, κατά τη διάρκεια του οποίου η πόλη σφύζει από ζωή. (Σημείωση: η Σοφία Ζαχαράκη συμμετέχει εδώ και πολλά χρόνια σε γκρουπ στο Καρναβάλι της Πάτρας).
Αυτή η εξέλιξη επιβεβαιώνεται και από ένα άλλο χαρακτηριστικό που μας κάνει να αισιοδοξούμε για το μέλλον αυτής της μορφής τουρισμού στην πόλη της Πάτρας που δεν είναι άλλο από τις νέες επενδύσεις που πραγματοποιούνται από επιχειρηματίες στον ξενοδοχειακό κλάδο βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα και ποσότητα των τουριστικών καταλυμάτων που μπορεί να επιλέξει ο επισκέπτης. Και φυσικά η δημιουργία θέσεων εργασίας στον τουρισμό σε όλη την επικράτεια της περιφέρειας, θα έχει πολλαπλά οφέλη για την πρωτεύουσα της Δυτικής Ελλάδας και τον οικονομικό της κύκλο. Άρα η Πάτρα έχει πολλά να προσφέρει, και στον τομέα του τουρισμού, και μπορεί να ωφεληθεί ιδιαίτερα από την ανάπτυξη του στο επίπεδο της Περιφέρειας συνολικά.

* Η κεντρική φωτογραφία της Γέφυρας είναι του Χάρη Πομώνη